Estetik ve Sanat Felsefesi Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Sanat daha çok bir edimdir. Yaratıcı, bilişsel ve tinsel bir edim" düşüncesini savunan düşünür kimdir?
A. Danto |
L. Tolstoy |
B. Croce |
M. Weitz |
D. Parker |
Sezgici görüş ise hem biçimi hem de duyguyu reddeder. Sezgici düşünürlerden Croce’ye göre örneğin, sanat fiziksel bir nesne ya da kamusal bir nesne değildir. Sanat daha çok bir edimdir. Yaratıcı, bilişsel ve tinsel bir edim.
2.Soru
- Tüm varlıkların nedeni olan Bir, ezeli ve ebedi, bölünmez, yetkin ve bütünlük sahibidir.
- Duyusal dünyanın güzellikleri varlıklarını sudûr yoluyla Bir’den alırlar.
- Bu güzellikler aynı zamanda Bir’e ulaşmak için aracı rol oynarlar.
Yukarıdan verilen düşünceler hangi Antik Çağ filozofuna aittir?
Platon |
Aristoteles |
Plotinus |
Augustinus |
Sokrates |
Plotinus'a göre;
- Tüm varlıkların nedeni olan Bir, ezeli ve ebedi, bölünmez, yetkin ve bütünlük sahibidir.
- Duyusal dünyanın güzellikleri varlıklarını sudûr yoluyla Bir’den alırlar.
- Bu güzellikler aynı zamanda Bir’e ulaşmak için aracı rol oynarlar.
3.Soru
Orta Çağ İslam sanat ve estetik anlayışının genel özelliği tıpkı Hıristiyan Orta Çağ’ında olduğu gibi, aşağıda belirtilen hangi özellikleri taşımasıdır ?
I-) Görkem
II-) Ontolojik
III-) Metafizik
IV-) Dinî
V-) Ahlâkî
I, II, III ve IV |
I, II, III ve V |
I, II, IV ve V |
I, III, IV ve V |
II, III, IV ve V |
Orta Çağ İslam sanat ve estetik anlayışının genel özelliği tıpkı Hıristiyan Orta Çağ’ında olduğu gibi, ontolojik, metafizik, dinî ve ahlâkî özellikler taşımasıdır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi ideaların bilgisine ulaşmak için gerekli olan aracın derin düşünme ve sanat eserleri olduğunu savunmaktadır?
Nietzsche |
Schophenhauer |
Hegel |
Baumgarten |
Fichte |
Schophenhauer ideaların bilgisine ulaşmak için gerekli olan aracın derin düşünme ve sanat eserleri olduğunu savunmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.
5.Soru
“Güzellik, parlaklık ve ihtişama sahip her mevcûd, varlığı en mükemmel durumda olandır. İlk Olan’ın varlığı en mükemmel varlık olduğuna göre, onun güzelliği güzel olan her şeyin güzelliğinin üstündedir” diyen düşünür kimdir?
Farabi |
Biruni |
İbn Sina |
Gazali |
İbn Rüşd |
Farabi’ye göre “Güzellik, parlaklık ve ihtişama sahip her mevcûd, varlığı en mükemmel durumda olandır. İlk Olan’ın varlığı en mükemmel varlık olduğuna göre, onun güzelliği güzel olan her şeyin güzelliğinin üstündedir”.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marksist sanat ve estetikçilerin ele aldığı sorunlardan biri değildir?
Ekonomik ilişkilerin sanata etkisi |
Sanatın özerkliği |
Sanatın toplumsal belirleyicileri |
Sanatın öznelliği |
Sanatın ideolojik gücü |
Sanatın öznelliği, Marksist sanat ve estetikçilerin ele aldığı sorunlardan biri değildir.
7.Soru
Benedetto Croce’e göre “sanat bireyselin bilgisini verir”. Bu düşünceden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi çıkarsanabilir?
Sanat fiziksel bir gerçeklik değildir. |
Sanat doğa bilimleri ve matematikle özdeşleşemez. |
Sanat ahlaksal bir etkinlik değildir. |
Sanat tinsel bir uğraştır. |
Sanat yarar gözetici bir etkinlik değildir. |
Croce sanatın, felsefe, tarih, doğa bilimleri ve matematikle özdeşleştirilemeyeceğini; çünkü bu alanların sadece olanın olduğu gibi, tümelin, genelin veya gerçeğin kavramsal bilgisine odaklandığını belirtir. Halbuki sanat tümelin değil bireyselin bilgisidir. Sezgi bize içinde yaşadığımız dünyanın bilgisini; genelin, tümelin ve numenin bilgisini değil de bireyselin ve fenomenin bilgisini; yani bu nehir, bu ağaç, bu gölün bilgisini verir. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
"Eidola" nedir?
Anlam |
Özet |
Görüntü |
Gerçek |
Hayal |
Eidola görüntü’dür, gerçek nesnelerin görüntüsü
9.Soru
Hangisi Marksist estetikçilerin Lukacs'ın düşüncesi ile ilgili yanlış bir ifadedir?
Marksizmi benimsemeden önceki dönemdeki estetik çalışmaları temelde Kantçı yaklaşımı yansıtır. |
Lukacs’ın estetik kuram›n›n en özgün yanlarından biri sanata varlık kategorileri açısından getirdiği yaklaşımdır. |
Aristoteles ve Kant’ın aksine, Lukacs kategorileri belirlerken nesneden değil, özneden hareket eder. |
Lukacs, gerçekçi bir estetik anlayışı savunur. |
Lukacs'a göre, başarılı bir sanat eseri ortaya çıktığı toplumun sınıfsal, ahlaki, düşünsel, değersel yapısını yansıtır. |
Varlık kategorileri Aristoteles ve Kant ontolojisinde önemli bir yer tutar. Dahas›, önceki bölümde gördüğümüz gibi, Kant beğeni yargısını nitelik, nicelik, ilişki ve modalite kategorileri açısından ele alır. Ancak, Aristoteles ve Kant’ın aksine, Lukacs kategorileri belirlerken özneden değil, nesneden hareket eder. Aynı zamanda, onun belirlediği kategoriler Aristoteles ve Kant’ın belirlediklerinden farklıdır.
10.Soru
Estetiğin felsefenin bir alt alanı olarak sistemli bir şekilde araştırılması Baumgarten’in Aesthetica kitabının yayınlandığı hangi yüzyıla kadar gecikmiştir ?
18. YY |
17. YY |
19. YY |
16. YY |
15. YY |
Estetiğin felsefenin bir alt alanı olarak sistemli bir şekilde araştırılması on
sekizinci yüzyıla, Baumgarten’in Aesthetica kitabının yayımlanmasına kadar gecikmiştir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.
11.Soru
Diğer Romantik Dönem düşünürleri ile karşılaştırıldığında, felsefenin yeri konusunda en açık ve kesin ifadeler ile görüşlerini ortaya koyduğu kabul edilmiş; sanatı, felsefenin tek ve ebedi aracı olarak görmüş Romantik Dönem düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?
Hume |
Schelling |
Schiller |
Hume |
Hegel |
Kant sonrası Alman idealizminin temsilcilerinden olan Schelling (1775-1854) aynı zamanda Jena çevresi romantizmine mensup bir düşünürdür. Romantik felsefe genel olarak sanatı felsefi incelemenin tamamlayıcısı olarak görmüştür. Ancak, hiçbir romantik düşünür sanatın felsefedeki yeri konusunda Schelling kadar açık ve kesin bir ifadede bulunmamıştır. Schelling, Transendantal İdealizm Sistemi adlı eserinde şöyle der: “Felsefenin tek ve ebedi aracı sanattır” (Schelling, 1978: 233). Bu bilgiler doğrultusunda sorunun doğru cevabı “Schelling” seçeneğidir.
12.Soru
İdeanın bilgisine ancak deha ile varılabileceğini savunan düşünür kimdir?
Schiller |
Schophenhauer |
Hegel |
Eflatun |
Schelling |
Schopenhauer
13.Soru
"Bir’den ilkin Akıl taşar. Bir, güneş gibidir; akıl da ondan yayılan ışık. Akıl’dan da duyular dünyasını düzenleyen Ruh."
Yukarıdaki cümleler sizce hangi düşünürün sanat anlayışını, güzel tanımlamasını yansıtmaktadır?
Aristoteles |
Plotinus |
Sokrates |
İbn Arabi |
Sofokles |
Plotinus
14.Soru
Aşağıdakilerden hangi felsefi duruş ahlaki kategorilerin sanata uygulanmasının uygunsuz olduğu görüşündedir?
Akılcılık |
Varoluçuluk |
Özerkçilik |
Ahlakçılık |
Gerçekçilik |
Ahlakçılık, sanatın estetik değerinin ahlaki değerince belirlenmesi ya da ona indirgenmesi gerekti¤ini savunur. Özerkçilik ya da estetikçilik ise ahlaki kategorilerin sanata uygulanmasının uygunsuz olduğu görüşündedir.
15.Soru
Martin Heidegger'e göre, insan için tek belirli olan ölümlü olduğunu bilmesidir ve bu yüzden de insan, kendi varoluşsal varlığının farkına varmasında uyarıcı etkisi olan duygular içindedir. Aşağıdakilerden hangisi bu duygulardan biri değildir?
Kaygı |
İç sıkıntısı |
Merak |
Kuşku |
Huzur |
İnsan için tek belirli olan ölümlü olduğunu bilmesidir ve bu yüzden de insan ‘kaygı’, ‘iç sıkıntısı’, ‘merak’ ve ‘kuşku’ içindedir. Tüm bu duygular insanın kendi varoluşsal varlığının farkına varmasında uyarıcı etkisi görürler.
16.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi Marksist eleştirel kuram içinde yer almaz?
Georg Lukacs |
Ernest Fischer |
Karl Marx |
Theodor W. Adorno |
Herbert Marcuse |
- Marks’ın sanat ve estetik üzerine yazdıklarından hareketle bir estetik kuram geliştirmiş olduğunu söylemek oldukça zor. Ancak, Marksizmin temel tezlerinden hareketle Lukacs, Adorno ve Marcuse gibi düşünürler Marksist yaklaşım ve eleştirel kuram çerçevesinde bir Marksist estetik kuram geliştirmeye çalışmışlardır. Bir başka deyişle, Marks ve Engels’in kendilerine ait bir sanat ve estetik kuramından söz edemiyor olsak da gelişmiş bir marksist estetik kuram vardır. Marksizmin Karl Marks’ın düşüncelerinden oluşmuş ve Marks’ın temel tezlerinden hareketle Lukacs, Adorno ve Marcuse gibi düşünürler Marksist yaklaşım ve eleştirel kuram çerçevesinde bir Marksist estetik kuram geliştirmeye çalışmışlardır. Ernest Fischer Marksizimle ilgili düşünceleri yorumlasa da kuram geliştirmemişdir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
- Yarar
- İyi
- Doğru
- Basit
Antik Çağ ve Orta Çağ estetik ve sanat kuramları göz önüne alındığında güzel kavramı yukarıdaki kavramlardan hangileriyle ilişkili olarak değerlendirilir?
I ve II |
II ve III |
I ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Antik Çağ ve Orta Çağ estetik ve sanat kuramları göz önüne alındığında güzel kavramı yarar, iyi ve doğru kavramlarıyla ilişkili olarak temellendirilmiştir.
18.Soru
Heidegger sanat yapıtının kökenini hangi bakımdan ele almaktadır?
Epistemolojik |
Ontolojik |
Etik |
Fenomenolojik |
Metodolojik |
Heidegger, sanat yapıtının kökeni sorununu ontolojik aç›dan ele alır. Ona göre, sanatın kökeni sanat, sanatçı ve sanat yapıtı arasında var olan karşılıklı ilişkiyle açıklanabilir.
19.Soru
Felsefe tarihinde ilk kez sistematik bir şekilde güzel nedir sorusuna kavramsal çözümlemeler öneren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Platon |
Anaksimandros |
Aristotales |
Herakleitos |
Sokrates |
Platon, Sokrates’in etkisinin açıkça görüldüğü gençlik döneminde felsefe tarihinde ilk kez sistematik bir şekilde “Güzel nedir?” sorusunu bazı kavramsal çözümlemelerle yanıtlamaya çalışır.
20.Soru
Sanatın etik değerlendirmesi genel olarak iki karşıt felsefi duruşu doğurmuştur: Ahlakçılık (moralizm) karşıtı görüşlerden birisi hangisidir?
Akılcılık |
Nesnelcilik |
Özerkçilik |
Öznelcilik |
Varoluşçuluk |
Sanatın etik değerlendirmesi genel olarak iki karşıt felsefi duruşu doğurmuştur: Ahlakçılık (moralizm) ve özerkçilik (otonomizm) (estetikçilik). Ahlakçılık, sanatın estetik değerinin ahlaki değerince belirlenmesi ya da ona indirgenmesi gerektiğini savunur. Özerkçilik ya da estetikçilik ise ahlaki kategorilerin sanata uygulanmasının uygunsuz olduğu görüşündedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ