Ev Endüstrisi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi projesinden ortaya çıkan sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Annelerin çalışması, gelirlerinin artması halinde çocukların çalışması azalmaktadır. |
Evde çalışmada anneye kız çocuklar yardımcı olmaktadır. |
Küçük çocukların evde çalışmaları resmi kayıtlarda görünmemektedir. |
Geleneksel ev endüstrilerinde çocuklar evde çalışan işgücünün bir parçasını oluşturmaktadır. |
Aile yoksulluğu ile çocuk işçiliği arasında yoğun ve doğru orantılı bir ilişki bulunmaktadır. |
Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi projesinden ortaya çıkan sonuç "Annelerin çalışması, gelirlerinin artması halinde çocukların çalışması azalmaktadır."
2.Soru
"Evde çalışanlar, ............ ülkelerde genellikle sosyal güvenliğin kapsamı içindeyken; ............. ülkelerde ise genellikle sosyal güvenlik sistemlerinin dışında kalmaktadırlar"
Yukarıdaki boşluğa sırasıyla gelmesi gerekenler aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Gelişmiş-gelişmekte Olan |
Gelişmekte-Gelişmiş |
Az gelişmiş-Gelişmekte Olan |
Gelişmiş-Az gelişmiş |
Gelişmekte Olan-Az Gelişmiş |
Gelişmiş ülkelerde evde çalışanlar, genellikle sosyal güvenliğin kapsamı içindeyken gelişmekte olan ülkelerde genellikle sosyal güvenlik sistemlerinin dışında kalmaktadırlar.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinde çalışanların gelirlerinin düşük olmasının yol açtığı temel sorunların arasında yer almamaktadır?
Daha az çalışmak durumunda olmaları |
Çalışma sürelerinin uzunluğuna yol açması |
Barınma konusunda sorunlar yaşanması |
Sağlıkla ilgili sorunlar yaşanması |
Eğitim ile ilgili sorunlar yaşanması |
Ev endüstrisinde çalışanların gelirlerinin düşük olması zaten onlar açısından önemli bir sorundur. Ancak, gelirlerinin düşük olması başka sorunların da ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Evde çalışanlar, daha düşük gelir elde etmelerine bağlı olarak gelirlerini arttırabilmek için daha çok çalışmakta bu da ev endüstrisinde çalışanlar açısından bir başka sorun olan çalışma sürelerinin uzunluğuna yol açmaktadır. Ayrıca gelirin düşük olması barınma, beslenme, hijyen, sağlık ve eğitimle ilgili sorunlara da neden olmaktadır.
4.Soru
Bir kısmı kayıt dışı olan, küçük boyutlu, daha esnek ve uzmanlaşmış üretim birimleri oluşturarak, üretimi ademi merkezileştirmekte ve işi örgütleme ilkesine ne ad verilir?
Gizli ücretlendirme |
Dışsallaştırma |
Esnek uzmanlaşma |
İçselleştirme |
Esnek yapılandırma |
İşletmeler büyük ölçekli ve kayıtlı bir fabrika ya da
tek bir işyerinde bir araya topladığı klasik çalışan kümesi aracılığıyla üretmekten giderek vazgeçmekte ve
"esnek uzmanlaşma" ilkesine göre, yani, bir kısmı kayıt dışı olan, küçük boyutlu, daha esnek ve
uzmanlaşmış üretim birimleri oluşturarak, üretimi ademi merkezileştirmekte ve işi örgütlemektedir.
Rekabeti iyileştirme amacı taşıyan maliyetleri ve çabaları sıkılaştırma önlemleri çercevesinde, işletmeler
sabit formel bir işyerinde yerleşik (formel) klasik istihdam ve ücret koşulları ile donanmış az sayıda bir
çekirdek işgücünden yararlanmakta ve çevresel olarak, dünyanın dört bir yanına dağılmış farklı iş
yerlerinde kayıt dışı çalışanlarla donatılmaktadır. Doğru Cevap C'dir.
5.Soru
Amacı işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemek olan kanun aşağıdakilerden hangisidir?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu |
4857 sayılı İş Kanunu |
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu |
1475 sayılı İş Kanunu |
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu |
4857 sayılı İş Kanunu’nun amacı, “işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir” (m.1/I)
Doğru cevap B seçeneğidir.
6.Soru
Bir grup veya sosyal durum içinde yer alan belli bir statü tarafından ifade edilen spesifik haklar ve görevlerin sebep olduğu davranış biçimleri olarak tanımlanabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Görev kavramı |
İş statüsü kavramı |
Rol kavramı |
İşbölümü kavramı |
Statü kavramı |
Bir grup veya sosyal durum içinde yer alan belli bir statü tarafından ifade edilen spesifik haklar ve görevlerin sebep olduğu davranış biçimleri olarak tanımlanabilen kavram, "Rol"dür.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinde çalışanların sosyal ilişkileri ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
Geniş bir iş çevresine sahiptirler |
Toplumdan izole olabilmektedirler |
Sosyal açıdan başka kişilerle tanışma ihtimalleri sınırlıdır |
Yeni sosyal ilişkiler kurmasına uygun ortamları yoktur |
Yeni iş fırsatlarıyla karşılaşması ihtimalleri zayıftır |
Kişiler, ev dışında işyerinde çalıştıkları zaman iş çevresine sahip olmakta, onlarla sosyalleşme imkanı bulmaktadırlar. Ancak ev endüstrisinde evde çalışanlar, iş çevresine sahip olamamakta ve toplumdan izole olabilmektedirler. Bununla birlikte gelir getirici faaliyet olarak işin evde yapılması, çalışanın sosyal açıdan başka kişilerle tanışmasına, yeni sosyal ilişkiler kurmasına ve buna bağlı olarak yeni iş fırsatlarıyla karşılaşması gibi olanaklardan yararlanmasına engel olmaktadır.
8.Soru
Tüm dünyada kız çocuklarının evde yapılan işlere oldukça fazla katıldıkları bilinmektedir. Buna göre 15-17 yaşlarındaki kız çocuklarının evde yapılan işlere katılma oranları aşağıdakilerden hangisidir?
%10 |
%25 |
%50 |
%75 |
%90 |
Dünyada 15–17 yaş grubundaki kız çocuklarının %90’ının, erkek çocukların ise %67’sinin ev işlerini paylaştığı bilinmektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsal cinsiyetin, biyolojik cinsiyete göre farklarını anlatan kavramlardan biri değildir?
Sosyal sınıf |
Ataerkillik |
Siyaset |
Cinsel uzuvlar |
Toplumsal üretim |
Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyetle açıklanamayan sosyal sınıf, ataerkillik, siyaset ve toplumdaki üretim biçimiyle bağlantılı bir anlama sahiptir. Kadın ve erkek farklılığının içeriği genetik olarak belirlenmekte ve büyük ölçüde evrensel bir nitelik taşımaktadır. Buna karşılık, kadınlık ve erkeklik farklılığının içeriği kültürel açıdan belirlenmekte ve değişkenlik göstermektedir.
10.Soru
Ücreti karşılığında başkası için ve ona bağımlı olarak mal ve hizmet üreten ev endüstrisinde çalışanlar yasada tanımlanan ‘iş sözleşmesi’ niteliğinde hangi statüde yer almaktadır?
Çalışan |
Sözleşmeli |
Sigortalı |
Kadrolu |
İşçi |
Şu halde, ücreti karşılığnda başkası için ve ona bağımlı olarak mal ve hizmet üreten ev endüstrisinde çalışanlar yasada tanımlanan ‘iş sözleşmesi’ niteliğinde iş ilişkisi kurduklarından ‘işçi’ statüsünde sayılacaklar, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca da ‘sigortalı’ kapsamında olacaklardır.
Doğru cevap E seçeneğidir.
11.Soru
Diğer sözleşmelerden farklı olarak iş sözleşmelerinde yer alan bağımlılık unsuru aşağıdakilerden hangisini temsil etmektedir?
Çalışanın işi işverenin talimatı ve denetimi altında yapmasını |
çalışanın yalnızca bir iş veren kurumda çalışmasını |
Çalışanın kendisini iş yerine ve işine ait hissetmesini |
Çalışanın bir sendikaya bağlı olmasını |
Çalışanın belirli kurallara bağlı olarak çalışmasını |
İş sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayıran en önemli unsur, bağımlılıktır. İşçi, iş sözleşmesinden doğan bağımlılık unsuru gereğince çalışmasını işverenin talimatına bağlı olarak ve onun gözetim ve denetimi altında yapar
12.Soru
I. Sendikaların üye odaklı olması
II. Sendikacıların hemen hemen tamamının erkek olması
III. Evde çalışanların çoğunlukla kadınlar olması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri sendikaların, evde çalışanları örgütlemek konusunda ciddi çaba harcamamalarının nedenleri arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
Ev endüstrisinde yapılan çalışmanın genellikle kayıt dışı olarak görülmesi nedeniyle sendikalar, evde çalışanları örgütlemek konusunda ciddi çaba harcamamakta, onlara çok az ilgi göstermektedirler. Sendikaların üye odaklı olması ve sendikacıların hemen hemen tamamının erkek olması ve evde çalışanların çoğunlukla kadınlar olması nedeniyle sendikalar ev endüstrisinde çalışanlara pek ilgi göstermemektedirler.
Doğru cevap E seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev içerisinde karşılıksız emek ve özellikleri düşünüldüğünde yanlıştır?
Ev emeği nesnelleşmemiştir. |
Karşılıksız emek görünmeyen emektir. |
Kadınların ev işi yapmak, aile üyelerinin bakımını sağlamak için harcadıkları emeğin karşılığı bulunmamaktadır. |
Kadın tarafından evde üretilen ürünler (tarhana, reçel) ücretli emekle karşılaştırıldığında daha değerli görülür. |
Ev işleri kadının doğasının bir parçası olarak görülür ve kadınların bu işlere yatkın oldukları düşünülür. |
Kadın tarafından üretilen ürünlerin piyasa değeri bulunmamaktadır. Başka bir ifadeyle kadınlar
bu ürünleri ev içi tüketim olarak hazırlamaktadırlar. Bu ürünler piyasada satılırsa değişim değeri
kazanırlar. Sadece kullanım için üretilen bu ürünler (tarhana, reçel, vb) ücretli emek karşısında
değersiz ve ekonomi dışı görülmektedir.
14.Soru
Ayşe ev endüstrisinde çalışan evli bir kişidir. Ancak geçirdiği bir kaza sonucunda sağlık yardımı almaya ihtiyaç duymuştur. Yapılan incelemede primlerinin ödenmediği görülmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen durumun bir sonucu olabilir?
Her ne olursa olsun sağlık yardımı yapılır |
Sağlık yardımını anca eşinden dolayı alabilir |
Sadece ilaç masrafları karşılanır |
Sadece muayene masrafı karşılanır |
Hastanede primlerini ödemesi istenir |
Ev endüstrisinde çalışanlar, sosyal güvenlik kapsamında sigortalı olmadıkları zaman başlarına gelen herhangi bir hastalık veya kaza durumunda ancak eşlerinin sigortalı olması halinde sağlık yardımlarından yararlanabilirler. Eşlerinin sigortalı olmaması halinde ise ülkelerin sosyal güvenlik sistemlerine bağlı olarak primli rejim kapsamında olmasa bile primsiz rejim kapsamında veya ülkede uygulanmakta olan genel sağlık sigortası bulunuyorsa bu kapsamda sağlık yardımlarından yararlanabilirler.
15.Soru
Evde çalışmanın yaygın olduğu ülkeler sıralandığında aşağıdakilerden hangisi birinci sırada yer almaktadır?
Hindistan |
Türkiye |
Pakistan |
Çin |
Endonezya |
Bu konuda yapılan bir çalışma evde çalışmanın yaygın olduğu ülkelerden Pakistan’da hanehalkı üyeleri ortalama 7,6 kişi ile çok yüksek olduğuna, Filipinler’de ortalama 6,1 kişi, Endonezya’da 5,5 ve Hindistan’da 5,2 kişi olduğuna işaret etmektedir. Tayland’da hanehalkı ortalama üye sayısı 4 kişinin altında olup, oldukça düşüktür.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dünya Çalışma Örgütü (ILO)’nün Türkiye’de de gerçekleştirdiği çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi hakkındaki projesidir?
IPEC |
ILOP |
WHO |
UNESCO |
WLO |
DünyaÇalışma Örgütü (ILO)’nün Türkiye’de de gerçekleştirdiği Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi (IPEC) projesidir.
17.Soru
TUİK’in saptamış olduğu verilere göre, ev endüstrisinde çalışma ilişkisi içinde olanların önemli bir bölümü kimler oluşturmaktadır?
Erkekler |
Kadınlar |
Yaşlılar |
Gençler |
Çocuklar |
TUİK’in saptamış olduğu verilere göre, ev endüstrisinde çalışma ilişkisi içinde olanların önemli bir bölümü (% 96) kadın olup, çalışan kadınların %4.6’sı ev endüstrisinde çalışan statüsündedir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
18.Soru
Çalışma ve çalıştırılma koşulları nedeni ile aşağıdaki kesimlerden hangisi kayıt dışı ekonominin güvencesiz ve sağlıksız şartlarından en yoğun etkilenmektedir?
Tarım işçileri |
Erkek işçiler |
Kadın işçiler |
Çocuk işçiler |
Büro çalışanları |
Pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de belirli bir yaşın altındaki çocukların çalıştırılmaları kanunlarla yasaklanmıştır. Bu nedenle, çıraklık okuluna gidenler hariç, çalışan çocukların herhangi bir kamu kurum ve kuruluşunda kaydı bulunmamaktadır. Çocuk işçilerin iş güvenceleri yoktur. Çalışma süreleri uzun, ücretleri düşüktür. Çocuk işçiler çalıştıkları yerlerde işveren ya da yetişkin çalışanlar tarafından kötü muameleye maruz kalmaktadırlar.
19.Soru
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle işinde geçici bir süre için çalışamayacağı hekim raporu ile saptanan sigortalıya, çalışamadığı (istirahatli olduğu) her gün için Kurum tarafından yapılan parasal yardıma ne ad verilmektedir?
Hastalık ödeneği |
Tam işgöremezlik ödeneği |
Kısmi işgöremezlik ödeneği |
İş kazası ödeneği |
Geçici isgöremezlik ödeneği |
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle işinde geçici bir süre için çalışamayacağı hekim raporu ile saptanan sigortalıya, çalışamadığı (istirahatli olduğu) her gün için Kurum tarafından yapılan parasal yardıma geçici işgöremezlik ödeneği adı verilir.
Doğru cevap E seçeneğidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde ev endüstrisinde iş sağlığı ve güvenliği hususunun önemli sebeplerinden biri değildir?
Oluşabilecek iş kazalarının aile fertlerini de etkilemesi |
Ev endüstrisinde iş sağlığı ve güvenliği kontrollerinin olmaması |
Yaşanacak olayların doğrudan ev endüstrisinde çalışanları etkilemesi |
Yaşanabilecek olayların toplum sağlığı ve güvenliğini de etkilemesi |
Ev endüstrisinin kontrol edilmeye gerek duyulmayacak kadar küçük ölçekli olması |
Oluşabilecek iş kazalarının aile fertlerini de etkilemesi, ev endüstrisinde iş sağlığı ve güvenliği kontrollerinin olmaması, yaşanacak olayların doğrudan ev endüstrisinde çalışanları etkilemesi, yaşanabilecek olayların toplum sağlığı ve güvenliğini de etkilemesi ev endüstrisinde iş sağlığı ve güvenliği hususunu önemli kılmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ