Ev Endüstrisi Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. İşverenin denetim ve gözetiminin olmaması
II. Özel bir kanun düzenlemesinin olmaması
III. Örgütlenme sorununun olması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri evde çalışanların işverenle hukuki ilişkilerinin eser sözleşmesine dayandığını gösteren ölçütler arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Evde çalışmada, işin evde yapılmasından dolayı işverenin denetim ve gözetimi yoktur. Evde çalışmada, iş sözleşmesinin asli unsuru olan bağımlılık unsuru ve denetimin çok zayıf olması, bu çalışmanın iş sözleşmesine dayalı olduğunun kabul edilmesini zorlaştırmaktadır. İşveren, yapılan işin kalitesinden memnun olmadığında evde çalışanlara bir daha iş vermeyecektir. Oysa işverenle alt işveren arasında eser sözleşmesi çerçevesinde yapılan işlerde, alt işverenin yaptığı işin asıl işveren tarafından beğenilmemesi halinde bu durum ücrette indirime neden olacaktır. Bu durum, evde çalışmayı eser sözleşmesinden ayıran en önemli unsurdur.
Doğru cevap C seçeneğidir.
2.Soru
Aynı evde yahut evin bir bölümünde yaşayan ve geçimlerini birlikte temin eden birbiri ile kan bağı olan ya da olmayan bireylerin oluşturduğu bir yapıya ne ad verilir?
Ev personeli |
Ev çalışanları |
Akraba |
Aile |
Hanehalkı |
Hanehalkı aynı evde yahut evin bir bölümünde yaşayan ve geçimlerini birlikte temin eden birbiri ile kan bağı olan ya da olmayan bireylerin oluşturduğu bir yapıdır. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Kadınların bugünkü anlamda çalışma yaşamına ücretli işgücü niteliğinde katılmaları hangi yüzyılda gerçekleşmiştir?
18 |
19 |
20 |
17 |
16 |
Kadınların bugünkü anlamda çalışma yaşamına ücretli işgücü niteliğinde katılmaları 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Sanayi Devrimi ile gerçekleşmiştir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "belirli bi sosyal konum işgal eden kişiden beklenen, o konuma özgü eylemi, davranışı ve tutumu belirler" kavamını açıklamaktadır?
Annelik
|
Babalık
|
Rol
|
Statü
|
Hanehalkı
|
5.Soru
Belirli bir sosyal konum işgal eden kişiden beklenen o konuma özgü eylemi, davranış ve tutuma ne ad verilir?
Davranış |
Rol |
Norm |
Statü |
Tutum |
Rol belirli bir sosyal konum işgal eden kişiden beklenen o konuma özgü eylemi, davranış ve tutumu belirler (Aslan, 2001: 23; Kocacık, 1997:105). Kısaca rol, bireyden statüsüne uygun olarak beklenen davranıştır. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kayıt dışı istihdamın gerekçelerinden sayılmaz?
Ekonomik büyüme |
Yeniden yapılanma |
Ekonomik krizler |
Ekonominin küreselleşmesi |
Kamu sektörünün genişlemesi |
Kamu işletmeleri kapandığında ya da kamu sektörü daraldığında işsiz kalan çalışanlar kayıt dışı ekonomiye sığınmaktadır. Enflasyona karşı korunmak ya da kamu hizmetlerinin kısıtlamalarının yol açtığı gereksinme açıklarını bireysel olarak karşılamak için hane halkları formel ekonomiden elde edilen gelirleri kayıt dışı faaliyetlerden sağlayacakları ek kazançlarla tamamlamaya çalışmaktadır
7.Soru
Türkiye’de kadınların çalışma yaşamına katılmaları nasıl başlamıştır?
Batıyı örnek almanın aile yaşamını etkilemesiyle |
Erkeklerin cepheye gitmesiyle oluşan ekonomik koşulların zorlamasıyla |
Cumhuriyet devrimlerinin getirdiği değişimle |
Atatürk’ün kadın hakları konusundaki girişimleriyle |
Evde yapılan çalışmaların toplumda “kadın işi” olarak algılanmasıyla |
Türkiye’de kadınların çalışma yaşamına katılmaları, erkeklerin cepheye gitmesiyle oluşan ekonomik koşulların zorlamasıyla başlamıştır.
8.Soru
Ev endüstrisinde çalışanların iş güvencelerinin olmaması neye dayandırılmaktadır?
Çok uzun süre çalışma zamanlarının olması |
Farklı iş kollarında olmaları |
Gelirlerinin düşük olması |
Yaptıkları işlerde süreklilik olmaması |
Sayılarının az olması |
Ev endüstrisinde işveren, alt işveren veya aracının verdiği işi evde yapanlar için de bu kişilerin sürekli olarak iş vermesi garanti değildir. İşveren, alt işveren veya aracının ürününe talep olmaması, sipariş alamaması durumunda bu kişiler, evde çalışanlara iş veremeyecek ya da evde çalışanlar arasında işi daha düşük ücrete yapanlar buldukları zaman yine aynı kişilere iş vermeyebileceklerdir. Bu nedenle, ev endüstrisinde işveren, alt işveren veya aracının verdiği işi evde yapan çalışanlar için de yaptıkları işlerde süreklilik olmamasına bağlı olarak iş güvencelerinin olmadığını söyleyebiliriz.
9.Soru
Dünyada kadınların günümüzdeki anlamıyla iş yaşamına ücretli iş gücü olarak katılmaları hangi önemli olay ile gerçekleşmiştir?
Fransız İhtilali |
Sanayi Devrimi |
Balkan Savaşı |
Kuruluş Savaşı |
I. Dünya Savaşı |
Kadınların bugünkü anlamda çalışma yaşamına ücretli işgücü niteliğinde katılmaları 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Sanayi Devrimi ile gerçekleşmiştir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kente göç ettiğinde çalışmak isteyen kadınların yaşadığı sıkıntılardan biridir?
Sadece evde çalışmak durumunda olmak |
Ev ekonomisine azami düzeyde katkı sağlamak durumunda kalmak |
Evde yapılabilecek parça başı işlere razı olmak |
Çok para kazanarak kendilerini değerli hissetmeye çalışmak |
Ev halkının takdirini toplamaya çalışmak |
Kentlere göç ettiğinde ise çalışmak isteyen kadın ya enformel
sektörde geçici çalışmakta ya da evde yapılan parça başı işlerde çalışmaya razı olmaktadır (Koray,
2008:497). Ayrıca kadınların ev içinde ücretli olarak yaptıkları gerek geleneksel gerek modern anlamdaki
işler mevcut toplumsal rollerinin devamı niteliğinde görülmektedir (Lordoğlu, 1993:100). Bu durum
kadın emeğinin görünmezliğini pekiştirmekte ve kadınlar yarattıkları değerin farkında olmamaktadırlar.
Kadının ev içindeki karşılıksız emeğinin bedava olması ve evde yapılan ücretli işlerinde bunların bir
devamı gibi algılanması kadınların haneye ekonomik katkısını görünmez yapmakta ve bu görünmezlik
özelliğinin koruduğu yapılan çalışmalarda (Kümbetoğlu, 1992, 1996; Özbay, 1990, 1991; Kandiyoti,
1997; Dedeoğlu, 2000; Semayiş, 2006) vurgulanmaktadır. Doğru Cevap C'dir.
11.Soru
Reformlara ve krizlere bağlı ekonomik uyum dönemlerinde, kayıt dışı ekonominin nasıl bir eğilime girdiği gözükmektedir?
Değişkenlik gösterdiği |
Küçüldüğü |
Sabit kaldığı |
Genişlediği |
Daraldığı |
Reformlara ve krizlere bağlı ekonomik uyum dönemlerinde, kayıt dışı ekonominin genişleme eğilimi taşıdığı saptanmıştır. Kamu işletmeleri kapandığında ya da kamu sektörü daraldığında işsiz kalan çalışanlar kayıt dışı ekonomiye sığınmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinin genel olarak olumlu yönlerinden birisi değildir?
İstihdamı artırmasına yardımcı olması
|
Çalışanların gelir düzeylerini artırması |
Vergi gelirlerini azaltması |
Kaynakların etkin dağılımını sağlaması |
Firmaların rekabet gücünü artırması |
Ev endüstrisinin olumlu yönleri genel olarak şöyle söylenebilir:
- İstihdamı artırmaya yardımcı olur
- Çalışanların gelir düzeylerini artırır
- Kaynakların etkin dağılımını sağlar
- Firmaların rekabet gücünü artırır
Vergi gelirlerinin azalması ise olumsuz özellikler arasındadır.
Doğru cevap C seçeneğidir.
13.Soru
Türkiye'de kadınların bugünkü anlamda çalışma yaşamına ücretli işgücü niteliğinde katılmaları aşağıdakilerin hangisi ile gerçekleşmiştir?
Sanayi Devrimi |
Balkan Savaşı |
Kurtuluş Savaşı |
I.Dünya Savaşı |
II. DÜnya Savaşı |
Tarihsel gelişim süreci içinde kadın, çalışma yaşamına çeşitli şekillerde katılmıştır. Dönemlerin koşul ve
niteliklerine göre değişen tür ve statülerle kadın, kendine ya da başkasına ait topraklarda, el ve ev
sanatlarında ücretli, ücretsiz, özgür ya da köle olarak istihdam edilmiş, sürekli bir gelir kazanmak
amacıyla ekonomik faaliyetlerde bulunmuştur. Kadınların bugünkü anlamda çalışma yaşamına ücretli
işgücü niteliğinde katılmaları 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Sanayi Devrimi ile gerçekleşmiştir.
Türkiye’de ise kadınların çalışma yaşamına katılmaları ilk olarak Balkan Savaşı ve bunu izleyen I. Dünya
Savaşı ve Kurtuluş Savaşı sırasında erkeklerin cepheye gönderilmeleri nedeniyle oluşan ekonomik
koşulların zorlamasıyla olmuştur. Doğru Cevap B'dir.
14.Soru
I. Ekonomik açıdan zor durumda olmaları
II. Pazarlık güçlerinin bulunmaması
III. Bu konuda denetimlerinin ya hiç olmaması veya yetersiz olması
Yukarıdaki etmenlerden hangisi veya hangileri evde çalışanlarının ücretlerinin düşük olmasının sebeplerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Evde çalışanların ücretlerinin düşük olmasının nedenlerinden biri, bu kişilerin çoğunlukla ekonomik açıdan zor durumda olmaları, pazarlık güçlerinin bulunmaması, bu konuda denetimlerinin ya hiç olmaması veya yetersiz olmasıdır.
15.Soru
TUİK’in saptamış olduğu verilere göre, ev endüstrisinde çalışma ilişkisi içinde olanların önemli bir bölümü kimler oluşturmaktadır?
Erkekler |
Kadınlar |
Gençler |
Çocuklar |
Yaşlılar |
TUİK’in saptamış olduğu verilere göre, ev endüstrisinde çalışma ilişkisi içinde olanların önemli bir bölümü (% 96) kadın olup, çalışan kadınların %4.6’sı ev endüstrisinde çalışan statüsündedir. Bu oran kentlerde %7.7 olmaktadır.
16.Soru
Evde çalışmayı eser sözleşmesinden ayıran en önemli unsur nedir?
Bağımlılık |
Ücret |
İşgörme |
Süreklilik |
Kapsam |
Evde çalışmada, iş sözleşmesinin asli unsuru olan bağımlılık unsuru ve denetimin çok zayıf olması, bu çalışmanın iş sözleşmesine dayalı olduğunun kabul edilmesini zorlaştırmaktadır. İşveren, yapılan işin kalitesinden memnun olmadığında evde çalışanlara bir daha iş vermeyecektir. Oysa işverenle alt işveren arasında eser sözleşmesi çerçevesinde yapılan işlerde, alt işverenin yaptığı işin asıl işveren tarafından beğenilmemesi halinde bu durum ücrette indirime neden olacaktır.
Bu durum, evde çalışmayı eser sözleşmesinden ayıran en önemli unsurdur.
17.Soru
Kadınların iş aramalarının ve çalışmalarının arkasındaki nedenler sorgulandığında en önemli neden aşağıdakilerden hangisidir?
Ekonomik ihtiyaç
|
Kendini gerçekleştirme
|
Kariyer isteği
|
Statü kazanma
|
Toplumda kabul görme
|
18.Soru
Ev endüstrisinde annenin ve çocuğun evde, ev içi çalışma durumunu, işi ve şartları belirleyen, aşağıdakilerden hangisi zorunlu nedenlerden birisidir?
Annenin iş yoğunluğu |
Babanın işinin şartları |
Çocuğun okuyor olması |
Ailenin ekonomik durumu |
Çocuğun engelli olması |
Çocukların rolü konusunda değinilmesi gereken bir diğer konu ise çocukların engelli olması durumudur. Eğer bir ailede engelli bir çocuk bulunuyorsa evi geçindirmek zorunda olan aile reisi baba olduğu için çocuğun bakımını anne üstlenmektedir. Engelli çocuğu bulunan anneler için de evde çalışma bir fırsat olarak görülmektedir. Bu durumda çocuğun yardım şekli ve annenin evde çalışma şekli engellilik durumuna göre değişmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinin gelişimini olumsuz etkileyen faktörlerden biridir?
Çalışanların kayıt dışı çalışmaları |
Ürün çeşitliliğinin artması |
Rekabetin artması |
Ürün farklılığının artması |
Daha çok satış yapılması |
Ev endüstrisinde çalışanların çeşitli sorunları vardır. Bu sorunların nedeni farklı olmakla birlikte ev endüstrisinde çalışanlar arasında kayıt dışı çalışma oldukça yaygındır.Ev endüstrisinin gelişimini etkileyen faktörlerden birisi olan ev endüstrisinde çalışanların kayıt dışı çalışmaları, aynı zamanda ev endüstrisinde çalışanların bazı sorunlarının nedenini de oluşturmaktadır.
20.Soru
İş sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayıran en önemli unsur nedir?
İşgörme |
Ücret |
Bağımlılık |
Süre |
Kapsam |
İş sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayıran en önemli unsur, bağımlılıktır. İşçi, iş sözleşmesinden doğan bağımlılık unsuru gereğince çalışmasını işverenin talimatına bağlı olarak ve onun gözetim ve denetimi altında yapar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ