Ev Endüstrisi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İş sağlığı ve güvenliğinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
İş sağlığı ve güvenliğinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
İş kazalarını önlemek |
Meslek hastalıklarının önüne geçmek |
Hem iş kazalarını hem de meslek hastalıklarını meydana gelmeden önce önlemek |
İşçilerin haklarını koruma ve geliştirme |
İşçilerin ekonomik ve sosyal haklarını koruma ve iyileştirme |
İş sağlığı ve güvenliğinin amacı, iş kazaları ve meslek hastalıkları meydana gelmeden önce önlemektir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi klasik liberal düzen ile ilgilidir?
Üretimin niteliği tamamen değişmiştir. |
Elle yapılan üretimden kitle üretim, seri üretim, yığın üretim adı verilen makinelerle fabrikalarda yapılan üretime geçilmiştir. |
İşçi ve işverenler istedikleri şartlarla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde sözleşme yapabiliyorlardı. |
Evde üretim yapan kişiler, fabrikalarda yapılan üretimle rekabet edemedikleri için evde yaptıkları üretimi bırakıp fabrikalarda çalışmaya başlamışlardır. |
Usta ve kalfalar, fabrikalarda vasıflı işçiler olarak çalışmaya başlarken kırsal kesimden gelen köylüler de fabrikalarda vasıflı olmayan işçiler olarak çalışmışlardır. SAYFA 33 |
Klasik liberal düzende, işçi ve işverenler istedikleri şartlarla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde sözleşme yapabiliyorlardı. Emek arzının çok yüksek olmasına karşılık fabrikalarda makinelerle üretimin yapılmasına bağlı olarak emek talebi çok yüksek değildi. Bunun sonucunda işverenler, işçileri istedikleri şartlarla çalıştırıyorlardı. Bu dönemde, ücretler çok düşmüş, kadınlar ve çocuklar çalışma hayatında yer almış ve çalışma koşulları çok kötüleşmiştir.
3.Soru
Kadının gelin olarak sorumlulukları kadının hangi rolünün bir gereğidir?
Akrabalık rolü |
Eşlik rolü |
Ev kadınlığı rolü |
Birey olma rolü |
Annelik rolü |
Kadının akrabalık pozisyonu içinde oynadığı rollerin toplamı onun akrabalık rolünü ifade eder. Aile ve akrabalık ilişkilerinin sık dokulu olduğu toplumlarda bu rollere ilişkin beklenen rol kalıpları daha katı olmaktadır. Evde çalışan kadınlar için akrabalık rolü iş alma ve dayanışma açısından önemlidir. Diğer taraftan kadının akrabalık rolü içerisinde en belirgin hali gelin ya da kayınvalide rolüdür. Özellikle ataerkil toplumlarda gelinin kayınvalidesine karşı gelin olarak sorumlulukları ev üretimi içerisinde yer alan gelinler için ekstra bir yük getirmektedir. Bu durum yaşlı bakımında daha çok karşımıza çıkmaktadır. Çünkü toplumsal yapı gereği yaşlıların bakım işi daha çok kız çocuğu ya da geline düşmektedir. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Kayıt dışı istihdamın en olumlu etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
İşsizliği önlemesi |
Sigortasız işçi çalıştırılması |
Evden çalışma imkanı sunması |
Herkesin istediği işi yapabilmesi |
Esnek çalışma saatlerine sahip olması |
Kayıt dışı istihdamın en önemli olumlu etkisi kuşkusuz istihdam yaratması ve işsizliği önlemesidir. Kayıt
dışı ekonomik faaliyetler işgücü yoğun faaliyetler olduğundan, üretim faktörü olarak emek ön plana çıkar.
Böylece ekonomide istihdam edilmeyen ya da yeterince istihdam edilemeyen işgücü, toplumsal
ihtiyaçları karşılayıp toplumsal faydayı en üst düzeyde sağlayacak biçimde devreye girmektedir. Bu
durumda kayıt dışı istihdamın işsizliği azaltıcı özelliğini ön plana çıkarmaktadır. Kayıtlı sektörde
kendisine iş imkanı bulamayan kişilere hem iş ve hem de gelir elde edebilme imkanı yaratılmakta, bu tür
faaliyetler doğal işsizlik sigortası görevi görmektedir. Doğru Cevap A'dır.
5.Soru
- İşin yürütümünü
- İşçinin çalışma şeklini
- İşin başlangıç zamanını
- İşin bitiş zamanını
Evde yapılan çalışmada işveren yukarıdaki verilenlerden hangilerini belirleyebilir?
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
III ve IV |
I, II, III ve IV |
İşveren, yönetim hakkına dayanarak vereceği talimatlarla çalışmanın nerede, ne zaman, nasıl ve hangi sıra ile yapılacağını, çalışma süresini belirlemektedir. Evde yapılan çalışmada ise işveren, işin yürütümünü ve işçinin çalışma şeklini düzenleme imkanına kural olarak sahip olmayıp sadece işin başlangıç ve bitiş zamanını belirleyebilir.
Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kadınların ev içinde gerçekleştirdikleri üretim faaliyetleri arasında yer almaz?
Ekonomik faaliyet olarak tanınmayan ama para almaksızın yapılan tarımda ücretsiz aile işçiliği
|
Ekonomik faaliyet olarak tanınan ama para almaksızın yapılan tarımda ücretsiz aile işçiliği
|
Ekonomik faliyet olarak tanınan ve para karşılığı yapılan memurluk, serbest meslek, ücretli işçilik gibi işlerde faaliyette bulunma
|
Ekonomik faaliyet olarak tanınmayan ama para karşılığı yapılan evde üretim yani fason çalışma, terzilik, temizlik işleri, çocuk bakıcılığı v.b. faaliyetlerde bulunma
|
Ekonomik faliyet olarak tanınan ama para almaksızın yapıla ücretsiz annelik
|
7.Soru
Ev endüstrisinin gelişimini etkileyen faktörlerden hangisi ev endüstrisinde çalışanların bazı sorunlarının da nedenini oluşturmaktadır?
Kayıtdışı çalışma |
Düşük gelir |
Uzun çalışma süreleri |
İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanamaması |
Örgütlenme sorunu |
Ev endüstrisinde çalışanların çeşitli sorunları bulunmaktadır. Ev endüstrisinin gelişimini etkileyen faktörlerden biri olan kayıt dışı çalışma, ev endüstrisinde çalışanların bazı sorunlarının da nedenini oluşturmaktadır. Çünkü kayıt dışı çalışma sonucunda ev endüstrisinde çalışanlar kanuni düzenlemelerden yararlanamamaktadırlar.
Doğru cevap A seçeneğidir.
8.Soru
I. Kanun m.4/, a kapsamındaki sigortalıların hizmet akdinin sona erdiği tarihten
II. Sigortalı sayılanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihten
III. Kanun m.4/I, b kapsamındaki sigortalıların gelir vergisinden muaf olan ancak esnaf ve sanatkarlar sicili kaydına istinaden m.4/I, b kapsamında sigortalı sayılanlardan bu sigortalılıklarının devamı sırasında hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya başladığı tarihten bir gün öncesinden
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık hangi durumlarda sona erdiren durumlardandır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Sigortalılığın hangi durumlarda sona ereceği 5510 sayılı Kanun m.9’da düzenlenmiştir. Buna göre, kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık,
a. Kanun m.4/, a kapsamındaki sigortalıların hizmet akdinin sona erdiği tarihten,
b. Kanun m.4/I, b kapsamındaki sigortalıların gelir vergisinden muaf olan ancak esnaf ve sanatkarlar sicili kaydına istinaden m.4/I, b kapsamında sigortalı sayılanlardan bu sigortalılıklarının devamı sırasında hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya başladığı tarihten bir gün öncesinden itibaren sona erer.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için gerekli şartlardan birisi değildir?
Türkiye’de ikamet etmek |
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından 5510 sayılı Kanununa tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak |
Sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak |
Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak |
25 yaşını doldurmuş bulunmak |
İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmek iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından 5510 sayılı Kanununa tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak, 18 yaşını doldurmuş bulunmak ve isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmak gereklidir.
10.Soru
Çalışma çağına gelmemiş çocukların illegal yollardan istihdam edilmesi çocukları ahlaki ve psikolojik yönden olumsuz şekilde etkilemektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu etkilerin sonuçlarından değildir?
Hırçınlık |
İçe kapanma |
Çevresiyle uyumsuz tutum ve davranışlar |
Fiziksel olarak güçlenme |
Özgüvensiz kişilik |
Daha oyun çağındayken kendi doğal ortamından alıkonulup çeşitli iş alanlarına sürüklenen, çok ağır iş koşullarında çalıştırılan çocuklar hırçın, içine kapanık, çevresiyle uyumsuz ve özgüvensiz bir kişiliğe bürünmektedirler. Ayrıca çocuklar bedensel olarak çalışmaya hazır değildirler, zarar görebilirler.
11.Soru
Enformel sektör içerisinde yer alan ev endüstrisinde görev alan kadınlara göre yaptıkları iş nasıldır?
Uzmanlık gerektirir. |
Hane halkı ile beraber yapılır düzeyde işlerdir. |
Sadece kendilerinin yapması gereken işlerdir. |
Bu işleri yaparken desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. |
Bu işleri yaparken farklı bir işte de çalışabilirler. |
Konu enformel sektör içerisinde yer
alan ev endüstrisi açısından değerlendirildiğinde ise kadınlar, el emeği yoğun işlerde becerili olduklarını
eğitim düzeyleri nedeniyle farklı bir işte çalışmalarının mümkün olmadığını, ekonomik destek sağlamak
amacını taşıdıklarını, bu tür işlerin çoğunun hanehalkı ile beraber yapılır düzeyde olduğunu, evlerde
yapılan işlerin devamı niteliğinde olduğunu, düzenlilik gerektirmediğini, bu tür işlere kolay
ulaşılabildiğini bu nedenle de ev endüstrisinde yer aldıklarını belirtmişlerdir. Doğru Cevap B'dir.
12.Soru
Ücreti karşılığında başkası için ve ona bağımlı olarak mal ve hizmet üreten ev endüstrisinde çalışanlar yasada tanımlanan ‘iş sözleşmesi’ niteliğinde hangi statüde yer almaktadır?
Kadrolu |
Sözleşmeli |
Geçici işçi |
Sürekli işçi |
Sigortalı |
ücreti karşılığnda başkası için ve ona bağımlı olarak mal ve hizmet üreten ev endüstrisinde çalışanlar yasada tanımlanan ‘iş sözleşmesi’ niteliğinde iş ilişkisi kurduklarından ‘işçi’ statüsünde sayılacaklar, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca da ‘sigortalı’ kapsamında olacaklardır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev içinde kadının emeğinin karşılıksız olmasının nedenlerinden biri değildir?
Ev işlerine kadınların doğalarının bir parçası olarak bakılması |
Ev işlerinin uzmanlık gerektirmemesi. |
Kadın tarafından üretilen ürünlerin piyasa değerinin bulunmaması |
Ev emeğinin nesnelleşmemiş olması. |
Evde yapılan işlerin mesaisinin olmaması |
Ev içinde karşılıksız emeğin özellikleri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Karşılıksız emek görünmeyen emektir. Bunun üç temel nedeni vardır. Bunlardan birincisi ev içinde gerçekleştirilen işlere kadınların doğalarının bir parçası olarak bakılması ve bu işlere kadınların doğal (doğallaştırılmış emek) olarak yatkın olduklarının düşünülmesidir. İkincisi, evde yapılan işlerin mesaisinin olmaması ve iş zamanı ile dinlenme zamanının iç içe geçmiş olmasıdır. Bu nedenle de ev işlerinin miktarı belirlenememektedir. Üçüncüsü ise, ev işlerinin karşılığının bulunmamasıdır. Kadınların ev işlerini yapmak ve aile üyelerinin bakımı sağlık ve refahın sağlanması için harcadıkları emeğin karşılığı bulunmamaktadır. • Ev emeği nesnelleşmemiştir. Ev emeği aile içinde duygusal ilişkilerle bağıntılıdır. Kadınların anne ve eş olarak kullanılabilirliği üzerine temellenmiştir. Bu duruma bakım emeği örnek olarak gösterilebilir. • Kadın tarafından üretilen ürünlerin piyasa değeri bulunmamaktadır. Başka bir ifadeyle kadınlar bu ürünleri ev içi tüketim olarak hazırlamaktadırlar. Bu ürünler piyasada satılırsa değişim değeri kazanırlar. Sadece kullanım için üretilen bu ürünler (tarhana, reçel, vb) ücretli emek karşısında değersiz ve ekonomi dışı görülmektedir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Bireyin çalışma hayatı ile ilgili kuralları, kanun seviyesinde tanzim eden, ülkemizin de bu kararların Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylayarak yürürlüğe sokulduğu düzenlemeler bütünü, aşağıdakilerden hangisinin içinde yeralmaktadır?
Vergi Kanunu |
Çocuk Hakları |
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi |
İsviçre Medeni Kanunu |
Hayvan Hakları |
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 10 Aralık 1948 tarih ve 217/A sayılı kararı ile onayladığı ve ülkemizde 6 Nisan 1949 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren İnsan Evrensel Beyannamesi’ndeki bazı maddelerinde çalışanların çalışma hayatı ile ilgili düzenlemeler yer almaktadır.
15.Soru
Kadınların çalışma yaşamına sınırlı katılımı ve ikincil konumunu çözümlemede ataerkillik ve toplumsal cinsiyet temelli iş bölümüne vurgu yapan kuram hangisidir?
Ekonomik kuram |
Sosyalist kuram |
Feminist kuram |
Eleştirel kuram |
Modernist kuram |
Feminist kuramda, kadınların çalışma yaşamına sınırlı katılımı ve ikincil konumunu çözümlemede ataerkillik ve toplumsal cinsiyet temelli iş bölümüne vurgu yapılmaktadır.
16.Soru
İş kazası ile meslek hastalığı arasındaki temel farklılık nedir?
Meslek hastalığında tekrarlanan bir durumun olması |
İş kazasının daha olumsuz sonuçlar içermesi |
İş kazasının daha kapsamlı olması |
Meslek hastalığının sadece belirli işlerde çalışanlarda yaşanması |
İş kazasının sonucunda daha fazla ödenek verilmesi |
İş kazası aniden, beklenmedik bir şekilde meydana gelirken; meslek hastalığında ise, tekrarlanan bir durum söz konusudur.
Doğru cevap A seçeneğidir.
17.Soru
2002 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü (günümüzde TÜİK) tarafından gerçekleştirilen Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı anketine göre Türk iş gücü piyasası nasıl işletmelerden oluşmaktadır?
Makro işletmeler |
Orta ölçekli ve makro işletmeler |
Büyük ölçekli işletmeler |
Orta ölçekli ve mikro işletmeler |
Küçük ve mikro işletmeler |
Ayrıca, 2002 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü (günümüzde TÜİK) tarafından gerçekleştirilen Genel
Sanayi ve İşyerleri Sayımı anketine göre, ülkemizdeki 2.139.289 işletmenin yüzde 95'inde (1.633.509
işletme) 10'dan az işçi çalışmaktadır. Bir başka deyişle, Türk işgücü piyasası esasen küçük ve mikro
işletmelerle belirginleşmekte olup, 50'den cok işçi çalıştıran işletmelerin oranı sadece binde 59'dur.
Doğru Cevap E'dir.
18.Soru
Çalışma ilişkilerinin gelişimi açısıdan aşağıdakilerden hangisi belirleyici olmuştur?
İngiltere’de 18. yüzyılın ikinci yarısında yaşan Sanayi Devrimi |
Fransa’da 15. yüzyılın sonunda yaşanan yenileşme hareketleri |
Amerika’da 17. yüzyılda yaşanan sivil toplum hareketleri |
Almanya’da ll. Dünya savaşı sonrası başlayan ekonomik devrim |
Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş aşamasındaki gelişmeler |
İngiltere’de 18. yüzyılın ikinci yarısında yaşan Sanayi Devrimi, çalışma ilişkilerinin gelişimi açısıdan belirleyici olmuştur
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev endüstrisinde çalışanların çalışma sürelerinin uzun olmasının sebep ve sonuçlarından biri değildir?
Daha yüksek gelir elde etmek istemeleri |
Kendilerine özgü çalışma takvimi oluşturmaları |
İş yüklerinin çok artması |
Günlük çalışma saatlerinin 20 saate kadar çıkabilmesi |
Çalışmanın ve özel hayatın iç içe geçmesi |
Ev endüstrisinde çalışanların sorunlarından biri olan gelirlerinin düşük olmasının ortaya çıkardığı sonuçlardan ve ev endüstrisinde çalışanların sorunlarından biri de, kişilerin daha yüksek gelir elde edebilmek için uzun sürelerle çalışmalarıdır. Ev endüstrisinde çalışanların ayrı bir çalışma mekanı yoktur ve yaşadıkları yerde aynı zamanda çalışmaktadırlar. Buna bağlı olarak çalışmanın ve özel hayatın iç içe geçmesi, çalışma sürelerinin düzensiz olması, çalışma saatleri ile boş zaman arasındaki sınırın belirsizleşmesi, yapılan iş için ayrılan zamanın artması ve buna bağlı olarak da ev endüstrisinde çalışanların çalışma sürelerinin uzun olması karşımıza çıkan bir durum olmaktadır. Yapılan araştırmalarda, ev endüstrisinde çalışanların günlük çalışma sürelerinin 20 saate kadar çıkabildiği ve bu durumun da çok istisna olmadığı ortaya çıkmıştır. Siparişle çalışan veya işveren, alt işveren veya aracı tarafından verilen işin teslim edilme dönemlerinde iş yükleri çok artmakta ve haftada 6-7 gün nerdeyse uykusuz olarak çalışmaktadırlar
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ev Endüstrisinde Kadının üstlendiği roller arasında yer almamaktadır?
Ev Kadınlığı rolü
|
Annelik rolü
|
Arkadaşlık rolü
|
Eşlik rolü
|
Akrabalık rolü
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ