Felsefe Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mantıkçı pozitif bilim anlayışı ile Poper'ın yanlışlamacı bilim anlayışı arasıdaki fark aşağıdakilerden hangisinde ortaya çıkar?
yanlışlamacı yaklaşım
|
yanlışlamacı bilim
|
pekiştirme ile
|
haklılandırma bağlamı
|
pekiştirme ve haklılandırma bağlamı
|
2.Soru
Hakikati ve bilgiyi, diyalektik yönteme uygun bir süreç olarak gören Hegel'e göre, tez ve antitezin içerdiği doğrulukları bir araya getiren kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sentez |
Çelişki |
Tümdengelim |
Tümevarım |
İmgelem |
Diyalektik yönteme göre tez ve antitezin içerdiği doğrulukları bir araya getiren sentezdir. Çelişki, sentezle aşılır.
3.Soru
Doğruluğun ölçütü olarak “yararı” belirleyen doğruluk anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?
Mütekabiliyetçi doğruluk anlayışı
|
Pragmatist doğruluk anlayışı
|
Bağdaşımcı doğruluk görüşü
|
Sahici doğruluk anlayışı
|
Mutabakatçı doğruluk anlayışı
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bilimsel çalışmaların sonuçlarının kesin olmayışı; geçmişte doğru kabul edilen bilimsel bir görüş ya da yasanın, bir gün yerini başka bir görüş ya da yasaya bırakabilmesi, hatta reddedilmesi dolayısıyla, bilimin hangi özelliğidir?
Değişebilme ve kendini yenileyebilmesi
|
Sistemli ve tutarlı olması
|
Akla ve mantığa dayanması
|
Hayatı kolaylaştırması
|
Teori ve yasalara ulaşması
|
5.Soru
Mantıkçı pozitivizme göre bilimi bilim olmayandan ayıran ölçüt nedir?
Yanlışlanabilirlik
|
Doğrulanabilirlik
|
Olgulardan bağımsız olma
|
Çok biçimde yorumlanabilirlik
|
Sadelik
|
6.Soru
Feyerabend bilim adamlarının, kendi disiplinlerine itibar gösterilmesini beklemek yerine, bilimi cazip kılmak için daha çok çalışmak ve mücadele etmek durumunda kalmaları için neyi önermektedir?
Eğitim sisteminde büyünün de öğretilmesini |
Bilim'in devlet tarafından itibarsızlaştırılmasını |
Eski paradigmalara dönülmesini |
Kasıtlı olarak yanlış bilgiler üretilmesini |
Kamu alanındaki uygulamalarda bilimin terkedilmesini |
Feyerabend, bilimin doğasında özel bir şeyler bulunduğunu kabul etmez; bilimin sadece ona üstün yanlarını, sınırlarını incelemeden bağlanan kimseler için üstünlük taşıdığını söyler. Bu iddiasını temellendirmek amacıyla bir yandan bilimin başarılarına değer biçerken onu çok eski çağlarda efsaneyi yaratan atalarımızın başarısıyla kıyaslar, bir yandan da çağdaş bilimin doğuşunun Batılı boyların Batılı olmayan boyları baskı altına almasıyla aynı zamana rastlaması olgusuna işaret eder. Gerçekten de Feyerabend, bilimin değer ve statüsünün ancak ve ancak bilim ciddi rakiplerle karşı karşıya kaldığı zaman, eleştirel bir gözle değerlendirilebileceği kanaatindedir. Bu ise ona göre, yalnızca bilimi değil de efsane ve dini, sanatı, felsefeyi, hatta gizemciliği ve büyüyü öğreten bir eğitim sisteminin kurulmasıyla mümkün olabilir. Feyerabend, bu tür bir eğitim sisteminin, bireye, benimseyeceği ideolojiyi özgürce seçme imkânı sağlayacağını öne sürer. Öte yandan, bu durum, Feyerabend’e göre, bilimin de lehine olacaktır çünkü bilim adamları, kendi disiplinlerine itibar gösterilmesini beklemek yerine, bilimi cazip kılmak için daha çok çalışmak ve mücadele etmek durumunda kalacaklardır.
7.Soru
Felsefe okumayı çok isteyen Ali Anadolu Üniversitesi felsefe bölümünü kazanmıştır. Teyzesine bu mutlu haberi verir. Ve teyzesinden şöyle bir cevap alır: "Ne yani şimdi sen boş boş sorular sorup duracak mısın? Bunun kime ne faydası olacak peki?"Ali aşağıdaki cevaplardan hangisini vererek teyzesinin düşüncesini değiştirebilir?
Haklısın aslında teyze, felsefe boş sorular sormaktadır ancak ben boş soru sormayı seviyorum.
|
Hayır teyze, yanlış düşünüyorsun. Felsefe boş değil, büyük sorular sorar. Ve büyük sorular insanın hayatı anlamlandırmasını sağlar.
|
Hayır teyze, felsefe boş değil, gayet kesin, rasyonel ve bilimsel sorular sorar.
|
Evet teyze, felsefe boş sorular sorar ama cevapları değişmez ve kesindir. Bunun için okumaya değer.
|
Haklısın teyze, felsefe boş sorular sorar ancak bu benim için ileride roman yazmam için yararlı olabilir.
|
8.Soru
I. Platon
II. Aristoteles
III. Descartes
IV. Leibniz
Üstteki filozoflardan hangileri "bilginin bizi gerçeklikle, oysa duyu-deneyimi ve sanılarla kanaatlerin sadece görünüşle tanıştırdığını" ifade eder.
I, II, |
I, II, III |
I, III, IV |
II, III, IV |
I, II, III, IV |
Platon'a göre bilgi, tıpkı matematikte olduğu gibi, değişmez olanı konu alır. Dahası, bilgi tümellerin, yani türlerin, cinslerin veya genellerin bilgisi olmak durumundadır. Gerçekten de çağdaşı Sofistlerin kuşkuculuk ve göreciliğine karşı çıkarken kesin bilginin mümkün olduğunu öne süren ve bu iddiasını kanıtlamak, yani kesin bilginin mümkün olduğunu gösterebilmek için, ezeli-ebedi ve değişmez tümeller olarak İdeaların varoluşunu varsayan Platon, sadece değişmez olanın, dolayısıyla tümellerin bilinebileceğini kabul etmişti. Bu görüşün sadece Platon’da değil fakat on yedinci yüzyılın Descartes, Leibniz benzeri ünlü rasyonalist filozoflarında da gördüğümüz, birincisiyle neredeyse aynı olan bir diğer versiyonu, bilginin bizi gerçeklikle, oysa duyu-deneyimi ve sanılarla kanaatlerin sadece görünüşle tanıştırdığını ifade eder. Aristoteles'e göre ise, doğruluk cümle ya da önermelerin bir özelliği ve gerçekliğin bir fonksiyonu olup gerçekte olanı olduğu gibi yansıtan, yani gerçeklikte birleşik olanı birleşik, ayrı olanı da ayrı gösteren önerme doğrudur.
9.Soru
Panteizmin düşünce tarihindeki en önemli temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
Kant
|
Aristoteles
|
Hume
|
Locke
|
Baruch Spinoza
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, üç öğeli bilgi anlayışında bilginin temel öğelerinden biri değildir?
İnanç
|
Gerekçelendirme
|
Haklılandırma
|
Doğruluk
|
Yarar
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi metafiziği "ilk felsefe" olarak adlandıran; bu alanın ilk ve en temel eserini yazan ilk filozoftur?
Aristoteles |
Parmenides |
Herakleitos |
Hegel |
Descartes |
Metafizik terimini bile kendisine borçlu olduğumuz Aristoteles, metafiziği “ilk felsefe” olarak nitelemiştir ve bu alanda ilk ve en temel eseri kaleme almıştır.
12.Soru
Felsefenin önemli ölçüde metafiziksel yönünü açığa vuran, en önemli temsilcileri arasında Platon, Aristoteles, Aquinalı Thomas, Farabi bulunan boyut hangisidir?
Kurucu ve bütünleştirici boyut |
Analitik |
Eleştirel |
Kıta felsefesi |
Sanat felsefesi |
A Kurucu ve bütünleştirici boyut
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Thales’i Batılı anlamda ilk filozof yapar?
Muthosa dayanması
|
Aristokrat biri olup felsefe için gerekli boş zamanı bulmuş olması
|
Yaratıcı sentez yeteneği yüksek biri olması
|
Milattan önce 585 yılındaki güneş tutulmasını önceden doğru tahmin etmiş olması
|
Doğal olayların doğal nedenlerle açıklanması gerektiğini kabul etmiş olması
|
14.Soru
“Bilgi”, “Söz”, “akıl”, “bilim”, “açıklama”, “teori” anlamlarına gelen logos sözcüklerinin birleşiminden meydana gelen Türkçeye bilgi teorisi veya bilgi bilimi olarak çevrilen felsefenin en temel disiplini aşağıdakilerden hangisidir?
Epistemoloji
|
Perspektivizm
|
Bağdaşımcılık
|
Rölativizm
|
Görecilik
|
15.Soru
Nietzsche felsefeye dayanak olan mutlak değer kavramı yerine aşağıdaki kavramlardan hangisini önermiştir?
Duyum |
Sezgi |
Güç |
Algı |
Ontolojik fark |
Düşünürler ilk Çağ ve Orta Çağ boyunca iyi ve kötünün, insan ve toplumdan bağımsız olan mutlak değerler, verili şeyler olduğuna inanmışlardır. Bugün de çoğumuz nesnel olarak belirlenmiş iyi ve kötüler olduğuna inanırız. Oysa Nietzsche, hemen bütün kavramlar gibi “iyi” ve “kötü” kavramlarının da çıkardan bağımsız olmadığını öne sürerek güç kavramını incelemiştir.
16.Soru
Karl Popper, Mantıkçı pozitivistlerin hangi düşüncelerine karşı çıkmıştır?
Popper, mantıkçı pozitivistlerin problemi, anlamlı söylemi anlamsız söylemden ayırma problemine karşı çıkar.
|
Popper, mantıkçı pozitivistlerin problemi tanımlama tarzına ve ona yönelik çözüm teşebbüsüne karşı çıkar.
|
Popper, ampirik ya da deneysel bilimi, metafizik ve özellikle de sözde-bilim türü benzeri onunla karıştırılabilecek başka iddia ortaya koyar.
|
O’na göre mantıkçı pozitivistlerin hiçbir bilimsel önermesi ya da hipotezi doğrulanamaz.
|
Popper, mantıkçı pozitivistlerin bilginin doğruların birikmesi yoluyla değil de yanlışların ayıklanması yoluyla ilerlemesine karşı çıkar.
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devrimci bilim anlayışına göre tarihsel süreçte bilimin ilerleme tablosu içinde bulunmaz?
Bilim Öncesi Dönem |
Olgun Bilim Dönemi |
Kriz Dönemi |
Paradigma |
Bilimsel Teori |
E Bilimsel Teori
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi metafiziğin konu alanlarından değildir?
Ontoloji
|
Teoloji
|
Kozmoloji
|
Etik
|
İlk ilkelere ilişkin araştırma
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi akılcı düşünürlerden biridir?
Descartes |
Heidegger |
Derrida |
Dewey |
Marx |
Şıklar arasında yer alan düşünürlerden yalnızca Descartes akılcı bir düşünürdür.
20.Soru
Kant “İçeriksiz düşünceler boş, kavramsız sezgiler de kördür. Öyleyse kavramlarımızı duyusal hale getirme, yani sezgide onlara nesne ekleme; sezgilerimizi de anlaşılır kılma, yani onları kavramların altına yerleştirme zorunluluğu vardır” derken aşağıdakilerden hangisini ifade etmek istemiş olabilir?
Duyguların deneyimde önemli rolü olduğunu
|
Deneyimci ve akılcı düşünceyi birlikte ele almayı
|
Akılcı düşünce sisteminin temel önemde olduğunu
|
Bilimsel çalışmalarla ancak doğru bilgiye ulaşılabileceğini
|
Görme organının bilgilenmede büyük öneme sahip olduğunu
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ