Sigorta şirketleri banka dışı mali aracılar kapsamında sınıflandırılmaktadır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Maliye Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise finansal sistemin denetlenmesi ve düzenlenmesinden sorumlu kurumlardır.

Türkiye sermaye piyasalarında; Sermaye Piyasası Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK); bankacılık sektöründe ise Bankacılık Kanunu ve BDDK, yasal ve kurumsal düzenlemelere örnek teşkil etmektedir.

BDDK; Mevduat, katılım, kalkınma ve yatırım bankalarının, yabancı banka temsilciliklerinin, faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin, finansal holding şirketlerinin ve varlık yönetim şirketlerinin kuruluş ve faaliyet izinlerinin verilmesinden ve bu kuruluşların düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu olan, düzenleyici ve denetleyici kurumdur.

Para piyasası, kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasadır. Para piyasasının en önemli fonksiyonlarından biri, fon transferi yaparak ekonomik büyüme ve gelişmeye katkı sağlamaktır. Bu piyasada vade daha önce de belirttiğimiz gibi 1 yıldan az olmalıdır. Para piyasasının kaynaklarını çeşitli mevduatlar oluştururken, araçlarını ise riski düşük aynı zamanda likiditesi yüksek ve yaygın olarak kullanılan hazine bonoları, mevduat sertifikaları, finansman bonoları, repo, çek ve senetler vb. oluşturmaktadır. Yukarıda yer alan seçenekler arasında sadece Hazine Bonoları kısa vadeli bir finansal araçdır ve doğru seçenek bu sebeple (c)’dir.

A, B, D ve E şıklarındaki ifadeler finansal araçların özelliklerinden iken “C” şıkkındaki ifade finansal araçların özelliklerinden biri değildir. Doğru seçenek “C” şıkkıdır.

Temmuz 2018’de Türk finans sistemindeki istikrara katkısı açısından önemli bir kuruluş olan Hazine Müsteşarlığı Maliye Bakanlığı çatısına geçmiş ve yeni yapılanmada T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı oluşturulmuştur.

Hazine müsteşarlığında, Sigortacılık ile ilgili olarak düzenleme ve denetlemeye yönelik olarak iki kurum yer almaktadır. Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı ve Sigortacılık Genel Müdürlüğü. Sigortacılık Genel Müdürlüğüne ilgili mevzuatla verilen görevlerden biri;

Sigorta, reasürans, emeklilik şirketleri, sigorta aracıları, eksperler, aktüerler ve sigortacılıkla ilgili diğer gerçek ve tüzel kişilerin piyasaya girişleri, faaliyetleri ve piyasadan çıkışları ile ilgili düzenlemeleri hazırlamak, uygulamak ve izlemektir.

Bununla birlikte hemen her ekonomide finansal sistemlerin yerine getirdikleri ve genel fonksiyonlar olarak isimlendirilen işlevleri bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

• Tasarruf hacmini artırma
• Ödemelerde kolaylık sağlama
• Likidite sağlama
• Kredi kullandırma
• Servet birikimi
• Politika oluşturma
• Risk Yönetimi ve Kontrolü
• Enformasyon

Mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları, tüzel kisiliği haiz ve kamu kurumu niteliğinde özdüzenleyici bir meslek kuruluşu olan Türkiye Bankalar Birliğine faaliyet izni aldıkları tarihten itibaren bir ay içinde üye olmak, Birlik statü hükümlerine uymak ve Birliğin yetkili organlarının aldığı kararları uygulamak zorundadır.

Kalkınma ve yatırım bankaları kredi kullandırma esaslı, bireysel mevduat kabul etmeyen ve ülkenin gelişimi için orta ve uzun vadeli krediler konusunda ihtisaslaşmış bir finansal aracı türüdür. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneği olmalıdır.

Orta ve uzun vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasaya sermaye piyasası adı verilir. Sermaye piyasasında fonlar genellikle tahvil, hisse senedi gibi uzun vadeli finansal araçlar karşılığında el değiştirmektedir. Firmalar para piyasalarına işletme sermaye ihtiyaçları için başvurur iken, uzun vadeli yatırım projeleri için fon bulmak ve sermayelerini artırmak için sermaye piyasalarına başvurmaktadırlar. Sermaye piyasalarında vadenin uzun olması ve riskten dolayı faiz oranının para piyasaları na oranla yüksek olması normaldir. Yukarıdaki seçenekler arasında doğru cevap (a)’dır.

Finansal sistem kişi ve kurumların, piyasaların, araçların ve organizasyonların bir araya gelerek oluşturduğu ve fon fazlası olanların bugünkü tüketimlerinden vazgeçerek söz konusu tüketimlerini geleceğe kaydırmak karşılığında ek getiri elde edebileceği sistemdir. Bu nedenle sistemi özünü mevcut gelirin ya da satın alma gücünün gelecek gelir ya da satın alma gücüyle değiştirilmesi yatmaktadır.

Klasik teoride faiz oranları, ekonomide tasarrufla yatırımları birbirine eşitleyen,
düzenleyici bir işlev görmektedir. Tasarruf arzı ile yatırım talebi faiz oranlarını birlikte oluşturmaktadır. Yani piyasa denge faiz oranlarının belirleyicisi tasarruf ve yatırım büyüklükleridir. Denge faiz oranı, tasarrufları yatırımlara eşitleyen faiz oranı olarak belirlenmektedir.

Bu durumda yatırımlar sabitken, tasarruflarda meydana gelecek bir artış denge faiz oranını düşürecektir.

Finansal sistemin temel unsurları; fon arz edenler, fon talep edenler, finansal aracılar (kurumlar), finansal araçlar ve yasal-kurumsal düzenlemeler olarak sıralanmaktadır. Finansal sistemin sayılan bu unsurlarının aynı zamanda sistemin ana çatısını oluşturduğu da söylenebilir.