Fotoğraf Kültürü Ara 7. Deneme Sınavı

üç

Gerçeküstücülük

1827 fotoğrafın ilk resmetme tekniği olarak bulunuşu,1841 negatif görüntünün bulunması, 1851 Büyük Serginin açılışı, 1855 Paris Fotoğraf Sergisinin açılışıdır. Doğru cevap D' dir.

İnsanoğlu tarihsel olarak tek olan bir şeyi değerli kavramıyla özleştirmiştir. Tek olan bir şey, her zaman kendine özgü bir değere sahip olmuştur. Bu nedenle de, üretilen bir şeyin tek olması ona, özel ve ayrıcalıklı bir durum kazandırmıştır. Tarihsel olarak bakıldığında, bir insan tarafından üretilmiş olan her hangi bir şey, bir başkası tarafından kopyalanmıştır. Aynı şeyin bir benzeri üretilerek, ilk üretilmiş olan şeyin çoğaltılması yapılmıştır. Çıplak gözle görme düzeni içinde yüzey üzerine yapılan bir resim ile karanlık kutu yoluyla yapılan, bu farklı durumu açıklar. Çıplak gözle yapılan tek olmasına karşın, karanlık kutu yoluyla yapılan ise yeniden üretilmesidir. Optik yoluyla resmetmek, yeniden üretimle ve çoğaltma özelliğiyle gelişmiştir. Özellikle yaratıcı insanlar, karanlık kutunun kopyalama, yeniden üreterek çoğaltma özelliğini yeni yapılar içinde kullanmışlardır. 

Lady Elizabeth Eastlake’e göre, fotoğraf insanlararası iletişime yöneliktir. Bunu yaparken de insanlar arasındaki boşluğu kapatan mektup ve resimden farklı bir biçim söz konusudur.

Üç boyutlu nesnelerin, bu şekilde yüzey üzerinde iki boyutlu olarak ortaya çıkartılması en çok da ressamların ilgisini çekmiştir. Bu yönüyle bakıldığında, karanlık kutu iyi ve kolay kullanılan bir kopyalama aygıtıdır. Bu anlamda en ünlü ressam Hollandalı Johannes Vermeer (1632-1675) olmuştur. Onun başyapıt niteliğini taşıyan birçok eserinin karanlık kutu yoluyla Vermeer tarafından üretildiği konusunda hem fikir olmasını sağlayacak bilimsel çalışmalar yapılmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Locke insan bilgisinin alanlarını ve bilginin ulaşabildiği derinlikleri araştırırmıştır.René Descartes, karanlık kutuyu insan gözüyle ilişkilendiren René Descartes insan gözüyle bu aygıt arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Hollandalı Johannes Vermeer başyapıt niteliğini taşıyan birçok eserini karanlık kutu yoluyla üretmiştir. İbnü’l Heysem aslında karanlık kutuyu ışınlarına doğrusal olarak yapıldığını deneysel olarak ispatlarken kullanmıştır. İtalyan düşünür, Giovanni Batista Delta Porta ünlü eseri olan Doğa Büyüsü adlı çalışmasında ele almıştır. Resim yapmak isteyenlere karanlık kutuyu bir aygıt olarak önermiştir. Karanlık kutunun verdiği görüntünün konturlarını kalemle çizin ve daha sonra da boyayın demeye getirmiştir. Düşünür, 1558 yılında çıplak gözle görmeye alternatif olarak yeni bir görme durumunu vurgulamıştır. 

Yeni görme düzeniyle ilgili olarak 1800’lü yılların ilk çeyreğinden itibaren fotoğrafın belirleyiciliği söz konusudur. Öte yandan sunu da unutmamak gerekir, fotoğraf ne teknik ne de içerik olarak bu yeni görme düzeninin başlangıç noktasını oluşturmaz. Fotoğraf daha ortada yok iken karanlık kutu, bu yeni görme düzenini hazırlamıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

fen bilimleri

Fotoğraf makinesinin bir konuya ya da nesneye bakarak onun bir detayını göstermesine fotoğraf makinesinin konunun içine girmesi adı verilir.  

İçine ışık sızdırmayan dört tarafı kapalı bir kutu.Bu kutunun bir yüzündeki deliğin, üzerine gelen ışığı toplayarak içine aldığı ve kutunun içinde, deliğin tam karşısında görüntü oluşturduğu bir yüzey. Bu basit aygıt, İÖ V. yüzyılda Çinli bilim adamı Mo Ti’den (İÖ 470-391) beri bilinmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

İletişim Araçlarını Anlama adlı çalışma ünlü iletişim kuramcısı Marshall Mcluhan tarafından yazılmıştır. Doğru cevap B'dir.

Postmodern dönemin önemli düşünürlerinden olan Jean Baudrillard (1929-2007) Simülakrlar ve Simülasyon(5) (1998) adlı eserinde, bir gerçeğin, örneğin fotoğrafı çekilerek elde edilen negatif görüntünün bir sistem (model) aracılığıyla yeniden üretilerek yaygınlaşması konusu üzerinde durmuştur. Bu olguyu hiper gerçeklik ya da simülasyon kavramlarıyla açıklamıştır. Bu şekilde üretilen görüntüler, gerçek dünyasındaki anlamından çok farklı bir şekilde yaşamaktadır. Bunun anlamı şudur: Fotoğrafı çekilen konu, hem fotoğrafı ifade ettiği gerçekten, hem de fotoğrafı çeken fotoğrafçısından bağımsız olarak üretilebilmektedir. Bu durumda, fotoğrafa konu olan gerçek artık, fotoğraf karesi üzerindeki ya da fotoğrafçının belirlediği şey değildir. Fotoğrafı çekilen konu ya da bu konunun fotoğrafçı tarafından çerçevelenmesi değil, yapay bir şekilde üretilmiş olan yeni bir durumdur.

Walter Benjamin, Fotoğrafın Küçük Tarihi (1931) adlı ünlü denemesinde “Optik bilinçdışı” kavramından söz etmiştir.

Lady Elizabeth Eastlake (1809-1893). İngiliz yazar, sanat ve sanat tarihi eleştirmeni. Londra Fotoğraf Derneğinin başkanı olan Sir Charles Eastlake’le evlenmiştir. 1857 yılında Fotoğraf (Photography) adlı bir deneme kaleme almıştır. Onun bu denemesi fotoğrafçılıkla ilgili ilk eleştiri yazılarından biridir.Fotoğrafın ilk yıllarında Baudelaire gibi Lady Elizabeth Eastlake (1809-1893) yazılarında fotoğrafın bir sanat olmadığını belirtmiştir. Eastlake 1857’de yayınlanan bir yazısında, fotoğrafın sanat olmasına yönelik çabaların azınlıkta kaldığını belirtirken, büyük halk kitleleri tarafından ise hızlı, gerçeği yansıtan ve ucuz bir resmetme tekniği olarak yaygınlaştığını vurgulamıştır. Eastlake’e göre, fotoğraf insanlararası iletişime yöneliktir. Bunu yaparken de insanlar arasındaki boşluğu kapatan mektup ve resimden farklı bir biçim söz konusudur. Ona göre fotoğrafın peşinde olduğu şey gerçekleri aktarmaktır. Yeni bir estetik arayış söz konusu olamaz. Fotoğraf günlük hayatla ilgili şeyleri sunar, bunlar gizli şeyler değildir. Herkesin gördüğü şeylerdir. Bu bağlamda Eastlake, fotoğrafın gerçekleri herkese açık olarak sunduğunu ve demokratik bir temsil aracı olduğunu ilk savunan yazardır.