Genel Dilbilim 1 Ara 3. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Bir dilin konuşucuları ve dinleyicileri sözlü iletişim kurarken ses dizilimlerini birbirinden ayrıştırma ve anlamlı dizilimleri belirleme süreci içinde bulunurlar. Bu sürece dilbilimde ne ad verilir?


Çekimleme

Anlama

Kavrama

İşlemleme

Sözcük oluşturma


2.Soru

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde türetme görülmektedir?


buldozer

kasımpatı

karlı

kanepe

televizyon


3.Soru

En küçük çiftte iki ses birbirinin yerine geçtiğinde anlamsal farklılığa yol açarsa, bu iki ses o dilde birer ... ve aralarındaki dağılım ...

Bu tanımın doğru olması için boşluklara hangi sözcükler yazılmalıdır?


sesbirimdir, karşıtsal dağılım

sesbirimciktir, bütünleyici dağılım

ses değişkesidir, serbest dağılım

sesbirimdir, bütünleyici dağılım

sesbirimciktir, karşıtsal dağılım


4.Soru

Bir dili oluşturan yapısal birimlerin küçükten büyüğe doğru aşağıdaki seçenekelerin hangisinde verilmiştir?


biçimbirimler›sesler›sözcükler›öbekler›tümce

biçimbirimler›sesler›öbekler›sözcükler›tümce

sesler›biçimbirimler›öbekler›sözcükler›tümce

sesler›biçimbirimler›sözcükler›öbekler›tümce

sesler›sözcükler›biçimbirimler›öbekler›tümce


5.Soru

Bardak sözcüğünün b-a-r-d-a-k seslerinden oluşması ve bıçak sözcüğünün b-ı-ç-a-k seslerinden oluşması aşağıdakilerden hangisi ile alakalıdır?


Dilin karmaşık olması

Dilin doğal olması

Dilin rastlantısal olması

Dilin iletişimsel bir araç olması

Dilin göreceli olması


6.Soru

Bir dildeki sesbilimsel göstergeler ile onların sesbilgisel göstergeleri arasında ses düşmeleri, ses eklemeleri, ses değiştirmeleri gibi ses olaylarıyla farklılaşmaya yol açan süreçler aşağıdaki kavramlardan hangisi ile isimlendirilir? 


Sesbilgisel süreç

Söylem çözümlemesi

Ortalama sözce uzunluğu hesaplama süreci

Sesbilimsel süreç

Bütünsel dağılım


7.Soru

Aşağıdakilerden hangisi çift dudaksıl ve genizsil bir ünsüzdür?


n

p

t

k

m


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi sözlükbirim için söylenemez?


Sözlükçede bilgi olarak listelenen girdileri temsil eden, dilde üretilmemiş, soyut zihin
sözcükleridir.

Biçimbilim çözümlemelerinde sözlükbirimler büyük harflerle gösterilir.

Bir sözlükbirim kendisini oluşturan tüm sözcükbiçimleri içinde barındırır.

Bir sözlükbirim, anadili konuşucusunun zihninde listelenmekte,

Üretilmiş dilde ortaya çıkmaktadır.


9.Soru

I. Bir anadili konuşucunun içselleştirmiş olduğu bilgi onun dil yetisini oluşturur.

II. Dil yetisinden dolayı, anadili konuşucuları dillerinde üretilen tüm yapıları kullanabilirler.

III.Psikolojik baskı, stres, yorgunluk gibi durumlarda söylediklerimiz ağzımızdan anlaşılmaz bir biçimde çıkabilir.

IV. Bu durumu ortaya çıkaran nedenler ortadan kalktığı zaman, anadili konuşucusunun dil edimi sorunları yok olur.

Dil yetisi ve edimi ile ilgili yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?


I ve II

I ve III

II ve III

I, II ve III

I, II, III ve IV


10.Soru

Örnek 1. Dünyada henüz yazıya geçmemiş birçok dil var. Yazılı biçimi olmamasına rağmen bu dillerde sözlü iletişim kurulabilir, günlük gereksinimler bu dil kullanılarak karşılanabilir. 

Örnek 2. Azerbaycan'da farklı dönemlerde Latin alfabesine ya da Kiril alfabesine dayalı yazı sistemleri kullanılmıştır. Ancak Azericenin morfolojik yapısı değişmemiştir.

Örnek 3. Çocuklar henüz yazmayı öğrenmemişken akıcı ve doğru konuşmaya başlar. 

Bu örnekler yazı ve dil arasındaki ilişki hakkında bize ne söyler? 


Yazı, birbirinden uzakta yaşayan kişiler ve toplumlar arasında haberleşmeyi sağlamaya yarayan bir araçtır.

Yazı, sesten daha kalıcıdır. Yazılı bilgiler daha iyi korunur ve bilginin kuşaktan kuşağa aktarılmasını ve birikmesini sağlar.

Farklı yazı sistemlerindeki semboller (harfler) bir sesi ya da bir kavramı temsil eder.

Yazı, dille kıyasla ikincildir. Bir diğer deyişle yazı olmasa da dil varlığını sürdürür.

Diller arasında farklılıklar olduğu gibi alfabeler arasında da farklılıklar vardır.


11.Soru

Bir dilde kurulabilecek tümce sayısı sonsuzdur. Bir insan bildiği bir dilde daha önce hiç kurmadığı tümceleri kurabilir ve daha önce duymadığı ifadeleri anlayabilir. 

Burada dilin hangi özelliğinden söz edilmiştir?


Dil yaratıcıdır.

Tümceler özyineleyicidir.

Dil bir kurallar dizgesidir.

Dil bir göstergeler dizgesidir.

Dil sürekli değişim içindedir.


12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi sözcük tanımada kullanılan bir ölçüt değildir?


Anlamsal ölçüt

Sesbilimsel ölçüt

Yerine koyma

Karşıtsal ilişki

Sözlükbirim


13.Soru

Bir dili başka bir dil taşıyıcısına öğretme amacı güden dilbilgisi türü hangisidir?


Kuralcı dilbilgisi

Betimlemeli dilbilgisi

Açıklayıcı dilbilgisi

Öğretici dilbilgisi

Sistemli dilbilgisi


14.Soru

Dilin nedensizlik temelinde barındırdığı ögeleri listeleyen soyut sisteme ne ad verilmektedir?


Sözlük

Sözlükçe

Sözlükbirim

Söz

Söz birim


15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi anadili konuşucularının bazen fiziksel ya da psikolojik nedenlerden dolayı konuşurken hata yapmalarıyla ilişkilidir?


Dil edinimi

Dil evrenselleri

Bilişsel sözlük

Dil edimi

Dil yetisi


16.Soru

Aşağıda verilmiş olan sözcük gruplarından hangisi en küçük çiftleri barındırmaz?


Pile - File

Kır - Kıt

Pala - Lapa

Malt - Salt

Cem - Dem


17.Soru

Aşağıdaki İngilizce sözcüklerden hangisinin çoğulu biçimbilimsel koşullandırılmış biçimbirimciğe sahiptir?


Horse

Zebra

Eagle

Elephant

Mouse


18.Soru

Türkçedeki arka yarı-kapalı yuvarlak ünlü aşağıdakilerden hangisidir? 


i

y

e

a

o


19.Soru

Süreklilik özelliği bakımından farklı olan ses hangisidir?


/ʃ/

/ʒ/

/tʃ/

/f/

/a/


20.Soru

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde dili oluşturan yapısal birimler ve bunların düzeyleri doğru sıralanmıştır?


Tümce–öbekler-biçimbirimler-sözcükler-sesler

Tümce-biçimbirimler-öbekler-sesler-sözcükler

Sesler-biçimbirimler-öbekler-sözcükler-tümce

Biçimbirimler-öbekler-sözcükler-sesler-tümce

Sesler-Biçimbirimler-sözcükler-öbekler-tümce