Genel Dilbilim 2 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tanıt türleri sınıflandırmasında dolaysız (doğrudan) görsel olmayan durumlardan biri değildir?
Duyusal |
Algısal |
Koklanmış |
Tadılmış |
Belirsiz |
Belirsiz, dolaylı bağlamında ele alınır.
2.Soru
Kısaca kişinin konuşma sırasında bir sözceyi dile getirdiğinde onunla amaçladığı örtük anlama ne ad verilir?
Bağıntı |
Sezdirim |
Önerme |
Edinç |
Edimsöz |
Sezdirim, kısaca kişinin konuşma sırasında bir sözceyi dile getirdiğinde onunla amaçladığı örtük anlam demektir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Biber’ın metin türü ön
tiplerinden değildir?
Yakın kişilerarası etkileşim (örneğin yüz yüze |
Bilgisel etkileşim (örneğin röportajlarda) |
Bilimsel açıklama (örneğin akademik tanıtma |
Bilgisayarlı iletişim (örneğin oyunlarda) |
İmgeleyici anlatı (örneğin roman |
Biber’ın metin türü öntipleri: Yakın kişilerarası
etkileşim (örneğin yüz yüze sohbetlerde), Bilgisel
etkileşim (örneğin röportajlarda), Bilimsel açıklama
(örneğin akademik tanıtma ve değerlendirme yazılarında),
Öğretici açıklama (örneğin dini metinlerde), İmgeleyici
anlatı (örneğin roman kurmacasında), Genel anlatısal
açıklama (örneğin biyografilerde), Alışılmış geleneksel
röportaj (örneğin sporla ilgili televizyon ya da radyo
yayınlarında), İkna eylemi içeren söylemler (örneğin iddia
içeren akademik yazılarda ya da hazırlıklı konuşmalarda).
4.Soru
Metnin iletişimsel amaçlarının dolayısı ile farklı iletişimsel bağlamlarının dilbilgisel düzleme nasıl yansıdığını belirtmek için kimi ayırımlar yapılmıştır. Bu bağlamda temel söylem türlerinde öznellik ve nesnellik algısı yapılmıştır. Aşağıdaki söylemlerden hangisi öznel söylem türüne girmektedir?
Günlük kişisel öyküler
|
Teknik betimleme
|
Haber öyküleri
|
Teknik betimleme
|
Kurallar, talimatlar, yasalar
|
5.Soru
Konuşmalarımızı düzenleyen bazı ilkeler vardır. Grice, insanların genelde davranışlarını ve özelde dil kullanımlarını belirleyen ve insan aklı tarafından düzenlenen kurallara ne ad vermiştir?
Edim İlkesi |
Edinç İlkesi |
İşbirliği İlkesi |
Biliş İlkesi |
Sözce İlkesi |
Grice, insanların genelde davranışlarını ve özelde dil kullanımlarını belirleyen ve insan aklı tarafından düzenlenen ve İşbirliği İlkesi adını verdiği düzenleyici kuralların varlığını önermiştir
6.Soru
Hem anlatılan olayların yeri, zamanı ve gerçekleşme koşulları hem de anlatıda geçen kişilerin kimlikleri ve davranış biçimleri hakkındaki bilgilere ne ad verilir?
Anlatı |
Değerlendirme |
Özet |
Yönlendirme |
Karmaşık olay dizisi |
Yönlendirme hem anlatılan olayların yeri, zamanı ve gerçekleşme koşulları hem de anlatıda geçen kişilerin kimlikleri ve davranış biçimleri hakkındaki bilgileri içerir. Anlatının önplanını kuran karmaşık olaylar dizisiyle aktarılan anlatı öyküsünün, arkaplanını oluşturarak metin alıcısının olaylar, durumlar, kişiler arasında ilişkiler kurabilmesine yardımcı olur.
7.Soru
‘Albert Einstein’ dediğimizde dünya üzerinde bu adı taşıyan başka bireyler yaşamış ya da yaşamakta olmasına rağmen aklımıza ilk olarak ünlü kuramsal fizikçi olan Albert Einstein'ın gelmesi hangi kuram ile açıklanır?
İçsellik kuramı |
Gösterge kuramı |
Gönderimsellik kuramı |
Anlamsal özellikler kuramı |
Anlamsal ağlar kuramı |
Gönderimsellik kuramına göre bir sözcüğün anlamı, en basit biçimiyle, onun dünyadaki karşılığıdır. Albert Einstein dediğimizde aklımıza gelen ünlü kuramsal fizikçi, Görelilik Kuramını ortaya atan kişi Albert Einstein’dır. Öte yandan dünya üzerinde Albert Einstein adını taşıyan başka bireyler de yaşamış olabilir ya da yaşamaktadır ancak bu diğer ‘Albert Einstein’ adına sahip olan insanları, kuramsal fizikçi olan ‘Albert Einstein’dan daha az biricik ve tek yapmaz; aynı adı taşısalar da Albert Einstein özel adını taşıyan her bir birey dünya üzerinde eşi olmayan bir bireyi temsil eder.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anlatı söyleminin en önemli parçasıdır?
Karmaşık olaylar |
Oluş sırası |
Yönlendirme |
Özet |
Değerlendirme |
Anlatı söylemi, bitmişlik gösteren bir dizi olayın öncelik sonralık içeren oluş sırası içinde sunulduğu söylem türüdür.
9.Soru
I. Konu
II. Odak
III. Karşıtsallık
Yukarıdakilerden hangisi/ hangileri bilgi yapısının farklı bileşenlerindendir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Bilgi yapısının farklı bileşenleri konu, odak ve karşıtsallıktır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yanulamlama özelliğine göre çift geçişli bir eylemdir?
Koşuyor. |
Kitabı okudu. |
Ali’ye mektubu yolladı. |
Çikolatadan hoşlanır. |
Aynaya baktı. |
Eylem
Geçişsiz
(koş, yürü, uyu, dinlen, gez, yüz, vs) Koşuyor
Geçişli
(oku, anla, yaz, pişir, sırala, vs.) kitabı okudu
Çift Geçişli
(yolla, gönder, anlat, vs.) Ali’ye mektubu yolladı.
Nesnelerine
-e, -den durum eki atayan eylemler
(bak, hoşlan, nefret et, vs.)
Aynaya baktı
Çikolatadan hoşlanır
Ütüden nefret etti.
11.Soru
“ On yıllık evliliğinizin bu ilk gününde, size başsağlığı dilerim.” Cümlesi hangi nedenden dolayı kullanıcı merkezli metinsellik ölçütüne uymamaktadır?
Kabuledilebilirlik
|
Durumsallık
|
Amaçlılık
|
Bilgisellik
|
Metinler arası ilişki
|
12.Soru
Leech’in kibarlık ilkelerine göre (a) Kendine yararı azalt. (b) Kendi çabanı artır. ifadeleri aşağıdaki ilkelerden hangisidir?
Övgü İlkesi |
Tevazu İlkesi |
Uyuşum İlkesi |
Nezaket ilkesi |
Cömertlik İlkesi |
13.Soru
Bitmişlik gösteren bir dizi olayın öncelik sonralık sırası içinde aktarılması, hangi tür söylemin temel özelliğidir?
Savlayıcı söylem
|
Betimleyici söylem
|
Öğretici-bilgilendirici söylem
|
Açıklayıcı söylem
|
Anlatı söylemi
|
14.Soru
Konuşucuların iletişim boyutunda dilin kullanımına ilişkin soyut bilgilerine ne ad verilir?
Önerme |
İletişimsel edinç |
Tümce |
Sözce |
Söylem modeli |
İletişimsel Edinç: Konuşucuların iletişim boyutunda dilin kullanımına ilişkin soyut bilgileridir. İletişimsel edinç, dilbilgisel edinci de kapsar.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Werlich’in söylem sınıflamasının nesnel türleri arasında değildir?
İzlenimsel betimleme |
Teknik betimleme |
Haber öyküleri |
Akademik savlama |
Kurallar, talimatlar, yasalar |
Werlich (1982) söylem sınıflamasını yapmakta ve temel söylem türlerinde öznellik ve nesnellik algısı değişkenini kullanarak alt ayrımlara gitmektedir: Temel türler: Betimleyici söylem, Anlatısal söylem, Açıklayıcı söylem, Savlayıcı söylem, Öğretici-bilgilendirici söylem; Öznel türler: İzlenimsel betimleme, Günlük kişisel öyküler, Deneme, Eleştiri, Bilgilendirme; Nesnel Türler: Teknik betimleme, Haber öyküleri, Teknik açıklama, Akademik savlama; Kurallar, talimatlar, yasalar.
16.Soru
Yüz tehdit edici söz eylemler ve dayatmalar kullanarak
kişinin yüzüne dil aracılığıyla doğrudan yapılan saldırı
aşağıdakilerden hangisidir?
Doğrudan kayıtlı kabalık |
Olumlu yüze yapılan saldırı |
Olumsuz yüze yapılan saldırı |
Sözde kibarlık |
Kibarlık uygulamamak |
Doğrudan kayıtlı kabalık kişinin yüzüne dil
aracılığıyla doğrudan yapılan saldırıdır. Burada yüz
tehdit edici söz eylemler ve dayatmalar kullanılır.
“Konuşma!”, “işine bak!“ gibi.
17.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisi olgu tümceciğine örnek olarak gösterilebilir?
Bana destek vermeni umuyorum. |
Kadınlara saygılı olmak gerekir. |
Söyledikleri toplumda infial yarattı. |
Yıllardır sağlıklı beslendiği gerçek. |
Hastalığınızın seyri olumlu ilerliyor. |
Olgu tümceciği, olgusal ad tümceciğidir. Yani bu tümcecikteki önerme doğrulanıp yanlışlanabilir. Gerçekleştiği ya da gerçekleşecek olması önemlidir. Devinim tümceciği -mAk ve -mA ekleriyle elde edilen ad tümcecikleridir ve önermedeki olayın gerçekleşmiş olma olasılığı değil, hareket / devinim önemlidir. Ayrıca sözü edilen iki tümceciği gerçek ve doğru/yanlış yüklemleriyle birbirinden ayırt etmek mümkündür.
18.Soru
Brown ve Levinson’a göre bazı eylemler, yüz tehdit edici, diğerleri yüz koruyucu ya da artırıcı niteliktedir. Aşağıdakilerden hangisi konuşucunun olumlu yüzünü tehdit edebilecek eylemler arasında yer alır?
İnanç |
Kişilik |
Eleştirme |
Özür dileme |
Teşekkür etme |
19.Soru
Aşağıdaki yan tümceciklerden hangisi eklentidir?
Karınca kışa hazırlık yaparken Ağustos Böceği bütün yaz yattı. |
Garson müşterinin sipariş verdiği yemeği beğenmediğini anladı. |
Öğretmen öğrencilerin sınavda kopya çekmediklerini biliyordu. |
Bütün öğrencilerin başarıyla dönemi bitiremediği gerçeği öğretmeni üzdü. |
Bazı ebeveynler çocuklarının her istediğini anında yapmaktadırlar. |
A seçeneğindeki -ken eki ile elde edilmiş, zaman belirteci işlevi olan ve burada köşeli ayraç içinde verilen yan tümcecik ‘[Karıncalar kışa hazırlık yaparken] Ağustos Böceği bütün yaz yattı’ eklendir. Bu yan tümceciklerde özne ve eylem uyumu yoktur. Bu örnekte özne de bağımsız tümce öznesi gibi yalın durumdadır. Doğru yanıt A’dır.
20.Soru
Gösteren ile gösterilen arasındaki bağlantının tümüyle rastlantısal olmasına, örneğin görseldeki nesnesinin belirli bir gösteren yerine Türkçe olarak çiçek, İngilizce olarak flower, Almanca olarak blume gibi ses imgeleriyle gösterilmesine ne ad verilir?
Göstergenin dışavurumu |
Göstergenin imgeselliği |
Göstergenin nedensizliği |
Göstergenin zihinsel tasarımı |
Göstergenin evrensel uzlaşımı |
Gösterge kuramının en temel kavramdan birisi göstergenin nedensizliği kavramıdır. Saussure’e göre, gösteren ve gösterilen arasındaki bağlantı tümüyle rastlantısaldır. Soru kökündeki çiçek şeklindeki doğanın veya fiziksel dünyanın bir dayatmasıyla çiçek ses dizisi (göstereni) ile bağlantılı duruma gelmemiştir. Gösterilen ile gösteren arasındaki ilişki bir dilin anadili konuşucularının örtük uzlaşımının bir sonucudur. Doğru yanıt C’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ