Günümüz Fıkıh Problemleri Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Arapların öteden beri var olan hıda adeti aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak açıklanmıştır?
Yolculuk esnasında şiir ve şarkı söyleme |
Düğün esnasında şiir ve şarkı söyleme |
Bayram günlerinde şiir ve şarkı söyleme |
Dini törenler esnasında şiir ve şarkı söyleme |
Ceneza töreni esnasında şiir ve şarkı söyleme |
Hz. Peygamber döneminde çeşitli vesilelerle müzik icra edildiği görülmektedir. Bu durumlardan birisi yolculuktur. Hz. Peygamber’den nakledilen örnekler, O’nun, kabiliyeti olan kimselere yolculukları esnasında şiir ve şarkı söylettiğini ortaya koymaktadır. Arapların ötedenberi var olan bu âdetine hıdâ denir. Bu âdetleriyle onlar aynı zamanda develeri coşturur ve yolculuğu hareketlendirirlerdi. Örneğin bir yolculukta Enceşe adlı sahabi, söylediği şarkılarla develeri fazla coşturup hareketlendirince Hz. Peygamber “Ey Enceşe, yavaş ol, yavaş ol, fincanları kıracaksın” buyurarak develerin üzerinde olan hanımların incinebileceğine latif bir şekilde işaret etmiştir.
2.Soru
Çağdaş fıkıh bilginlerinin bir kısmının senet kırdırmanın caiz olamayacağını ileri sürmeleri aşağıda verilen gerekçelerden hangisiyle ilişklendirilmektedir?
Bankanın verdiği miktarla, bankanın senedi yazan kişiden aldığı miktarın eşit olması |
Aynı tür iki malın farklı miktarlarla vadeli değişiminin yasaklanmış olması |
Senet kırdırmanın faizsiz bir işlem olarak görülmesi |
Banka ve senet sahibinin asıl amacının birbirlerine borç alıp vermesi |
Senet kırdırmanın karz, kefalet ve vekalete benzetilmesi |
Senet sahibi, elindeki vadeli borç senedini veya birkaç ay sonrasına verilmiş çeki daha az fakat peşin bedel karşılığında sattığında, burada senet kırma işlemi satım akdinden ibarettir. Bu işlemde hem borç hem de buna karşılık olarak ödenecek şey nakit paradır. Halbuki, aynı cins iki malın farklı miktarlarda vadeli değişimi hadisle yasaklanmıştır (Müslim, “Müsâkât” 82). Buna göre, senet/çek kırdırmak caiz olmamalıdır. ?
3.Soru
Hz. İbrahim’in putçulukla mücadelesi Kur’ân’da hangi sure ile anlatılmaktadır?
İnşirah Suresi |
Adiyat Suresi |
Hümeze Suresi |
Enbiya Suresi |
Kafirun Suresi |
İlâhî dinlerde resim ve heykel yapımına olumsuz yaklaşımın, putperestliği engelleme ile yakın bağlantısı vardır. Hz. İbrahim’in putçulukla mücadelesi Kur’ân’da anlatılmaktadır (el-Enbiyâ, 21/52).
4.Soru
Müzikle ilgili yapılan değerlendirmeler sonucu İslam'a ilişkin hangi genel prensip ortaya çıkmaktadır?
amel ve ahlâk ilkelerine aykırı olmaması |
haramların işlenmesine yol açmaması |
başkalarının hakkını ihlâl etmemesi |
İyiliğe vesile olan şeyin iyi, kötülüğe vesile olan da kötü olması |
kişiyi yapması gereken görevlerinden alıkoymaması |
İslâm dini insanın maddî ve manevî/estetik ihtiyaç ve arzularını meşruiyet çerçevesinde karşılamasını mubah görmüştür. Bu nedenle birçok âlim müziği içerik, icrâ edildiği ortam ve vesile olduğu hususlar gibi açılardan değerlendirmişlerdir. Bu açıdan müziğin meşru olması için dinin temel inanç, amel ve ahlâk ilkelerine aykırı olmaması, haramların işlenmesine yol açmaması, başkalarının hakkını ihlâl etmemesi, kişiyi yapması gereken görevlerinden alıkoymaması gibi prensiplere riayet edilmesini şart koşmuşlardır. Müzikle ilgili değerlendirmelerde, İslâm’ın genel bir prensibi karşımıza çıkmaktadır: İyiliğe vesile olan şey iyi, kötülüğe vesile olan da kötüdür. Doğru cevap D şıkkıdır.
5.Soru
“Sınırlı bir süre için izin ve pasaportla İslâm ülkesine gelen gayrimüslimleri ifade eden hukuki bir terim” biçiminde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Zimmî |
Müste’men |
Harbî |
Mecusi |
Sâbii |
Müste’men ise sınırlı bir süre için izin ve pasaportla İslâm ülkesine gelen gayrimüslimleri ifade eden hukuki bir terimdir. Bu nedenle cevap “B” seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde müzikli eğlence düzenlenmez
Düğün |
Sünnet düğünü |
Yolculuklar |
Bayramlar |
Tavaf yaparken |
Tavaf bir ibadettir. ibadet ile eğlence bir arada olmaz.
7.Soru
Ziraî şirketlerin hisse senetlerinin zekatı kaç oranında verilir?
1/10 |
1/15 |
1/25 |
1/30 |
1/35 |
Senetlerin ait oldukları şirketin cinsine göre zekatları verilmelidir. Buna göre, ziraî şirketlerin hisse senetlerinin zekatı 1/10 veya 1/20 oranında verilir.
8.Soru
Orucun Arapça'da geçen ve "kendini tutma, engel olma anlamına" gelen kullanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Salat |
Selam |
Sıyam |
Kıyam |
Secde |
Sıyâm kendini tutma, engel olma anlamına gelmektedir
9.Soru
İslam dinine göre eğlence, aşağıdaki gerekçelerden hangisi ile meşru görülemez?
İbadet ve çalışma dışında kalan zamanı faydalı geçirmek |
Bayram ve düğün gibi sosyalleşme adına düzenlenen etkinliklerde |
Festivaller |
Alkollü ziyafet yemekleri |
Sinema tiyatro gibi gösteriler |
İçinde alkol gibi kesin haramlığı bulunan eğlenceler meşru' değildir
10.Soru
I. Güreş
II. Halter
III. Futbol
IV. Dağcılık
V. Binicilik
VI. Yüzme
Yukarıdakilerden hangileri Hz. Peygamber dönemi sporlarındandır?
I-II-V |
II-III-IV |
II-IV-V |
III-IV-VI |
I-II-IV-V-VI |
Gerek cahiliye devrinde gerekse İslami^ dönemde biniciliğin yaygın olduğu bilinmektedir. Hz. Peygamber Medi^ne’de at yarışları düzenlemiş ve kazananlara ödül vermiştir (Ebu^ Da^vu^d, “Ciha^d”, 60). Hz. Peygamber ağırlık kaldırma konusunda yarışanları görmüş ve onları bundan menetmemiştir. Bu da, halterin meşru bir spor ve eğlence olduğunun delili kabul edilmektedir. Güreş eski çağlardan beri yapıla gelen bir spor ve eğlencedir. Doğal olarak Araplar tarafından da yapılmakta idi. Kaynaklar, Hz. Peygamber’in, ilk defa savaşa çıkmak isteyen gençleri, güreştirerek kabul ettiğini naklederler (Bozkurt, 1997, s. 110 vd.). Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Kiracının rızası olmadıkça mal sahibi kira sözleşmesini sonlandırabilir. |
Kira müddeti devam ederken mal sahibinin kiracıdan kirada bulunduğu iş yerini boşaltmasını istemesi halinde, kiracının burayı boşaltma zorunluluğu vardır. |
Kira müddeti devam ederken mal sahibinin kiracıdan kirada bulunduğu iş yerini boşaltmasını istemesi halinde, kiracı hava parası” karşılığında boşaltmayı kabul edebilir. |
Bir gayrimenkulü şartsız olarak kiralayan kiracı, kiraladığı gayrimenkulü kira müddeti içinde istediği bedelle bir başkasına kiralayamaz. |
Kiracı meşrû olarak kiraladığı bir dükkân ya da işyerini bir başkasına daha fazla fiyatla kiraya veremez, yani kiralık gayrimenkulün el değiştirmesi durumunda önceki kiracı sonradan kiralayacak olandan hava parası alamaz. |
Kira müddeti devam ederken mal sahibinin kiracıdan kirada bulunduğu iş yerini boşaltmasını istemesi halinde, kiracı hava parası” karşılığında boşaltmayı kabul edebilir ifadesi doğrudur. Çünkü boşaltmama hakkını, aldığı bir bedel mukabilinde mal sahibine satmış olmaktadır. Kiracının belirlenen süre öncesinde dükkânı boşaltmasının ve kira akdini sonlandırmasının kendisine bir zarar vermiş olma ihtimali bulunmaktadır ki, aldığı hava parası bu zararın tazminatı olarak da görülebilir.
12.Soru
Belli bir kamu altyapı tesisinin belli bir süre içindeki gelirinin belli bir oranındaki bölümüne karşılık gösterilen, kamu ortaklığı idaresi tarafından çıkarılan menkul kıymet aşağıdakilerden hangisidir?
Gelire endeksli senet |
Kâr ve zarar ortaklığı belgeleri |
Gelire endeksli senet |
menkul kıymetler |
tahvil |
Gelire endeksli senet: Kısaca (GOS) diye de bilinen bu senet belli bir kamu altyapı tesisinin belli bir süre içindeki gelirinin belli bir oranındaki bölümüne karşılık gösterilen, kamu ortaklığı idaresi tarafından çıkarılan menkul kıymettir. Buna intifa senedi de denmektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "mürted"in tanımıdır?
Allah’a ortak koşan, Allah’ın ilahlığına, sıfat ve fiillerinde benzerinin ve ortağının var olduğuna inanan kişi anlamına gelmektedir. |
Kişinin kendi iradesiyle müslümanlıktan vazgeçtiğini söz veya yaşantı |
Vahye dayalı bir kitaba inanmayanlar için kullanılan bir tabirdir. |
Kendi iradesiyle müslümanlıktan vazgeçtiğini söz veya yaşantı şeklinde ortaya koyan kişiye verilen addır. |
Ortaklık anlamına gelebilecek fiillere denilmektedir. |
Kişinin kendi iradesiyle müslümanlıktan vazgeçtiğini söz veya yaşantı şeklinde ortaya koymasına irtidat, bu tür davranışı sergileyene de mürted denmektedir.
14.Soru
İslam devleti ile vatandaşlık sözleşmesi yapan ehl-i kitaba ne ad verilmektedir?
Kısas |
Müste’men |
Mülteci |
Zimmî |
Harbî |
İslâm ülkesinde yaşayan insanlar, Müslümanlar ve gayrimüslimler olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Gayrimüslimler de kendi içinde zimmîler ve müste’menler şeklinde iki grupta değerlendirilmektedir. Zimmî, İslam devleti ile vatandaşlık sözleşmesi yapan ehl-i kitab demektir. Müste’men ise sınırlı bir süre için izin ve pasaportla İslâm ülkesine gelen gayrimüslimleri ifade eden hukuki bir terimdir. İslam ülkesinin vatandaşı olmayıp bu ülkeye izinsiz olarak girenler için de harbî terimi kullanılmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.
15.Soru
"Belirli bir mâlî güce sahip olan müslümanın mallarının belirli bir miktarını yılda bir defa olmak üzere belirli kimselere
vermesi demektir."
Yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Borç |
Zekat |
Sadaka |
Kurban |
Bağış |
Tanımı yapılan kavram zekattır.
16.Soru
I. Evlilik merasimleri,
II. bayramlar,
III.hacca gidiş ve geliş
IV. Av Kutlamaları
Hz. Peygamber bazı zamanlarda eğlenmeyi teşvik etmiştir. Yukarıdakilerden hangileri eğlenmeyi teşvik ettiği olaylardandır?
I. Evlilik merasimleri,
II. bayramlar,
III.hacca gidiş ve geliş
IV. Av Kutlamaları
Hz. Peygamber bazı zamanlarda eğlenmeyi teşvik etmiştir. Yukarıdakilerden hangileri eğlenmeyi teşvik ettiği olaylardandır?
I-II-III-IV |
I-II-III |
II-III-IV |
I-IV |
II-III |
Hz. Peygamber bu gibi zamanlarda eğlenmeyi teşvik etmiştir: Evlilik merasimleri, bayramlar, hacca gidiş ve geliş, yolculuktan dönüş, savaş zaferi ve sünnet düğünü gibi olaylar böyledir. Biz bunlar arasından iki örnek göreceğiz:
17.Soru
Günümüzde özellikle gayri müslim toplumlarda yaşayan Müslümanların karşılaştığı dinî meseleleri ele alan yeni bir fıkıh alanının gelişmekte olduğu
görülmektedir. Fıkhın bu alanının anıldığı isimler aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
Fıkhü'l-ekalliyât ve Fıkhü'l-câliyât |
Fıkhü'l ve'l-havâdis ve Fıkhü'l ve'l-vâkıâ |
Fıkhü'l-kadâyâ mu‘âsıra ve Fıkhü'l-kadâyâ müstecedde |
Fıkhü'l-fetâvâ mu‘âsıra ve Fıkhü'l-mesâil mu‘âsıra |
Fıkhü'l-el-Vâkıât Fıkhü'l-el-Fetâvâ |
Günümüzde özellikle gayri müslim toplumlarda yaşayan Müslümanların karşılaştığı dinî meseleleri ele alan yeni bir fıkıh alanının gelişmekte olduğu görülmektedir. Fıkhın bu alanı fıkhü'l-ekalliyât, fıkhü'l-câliyât gibi isimlerle anılmaktadır.
18.Soru
Ötenazi kavramı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Hıristiyanlık, Musevilik gibi semavi dinler ötanaziyi kabul etmektedir. |
İyileşmesi tıbben mümkün görülmeyen bir hastanın acı ve ıstırabını gidermek amacıyla, hayatına son verecek maddelerin, kendisinin veya kanuni temsilcisinin isteği üzerine bilerek kullanılmasına pasif ötenazi denir. |
Hastanın hayatının devamı için zorunlu olan tıbbî tedavinin durdurulması ve böylece ölüme terk edilmesine aktif ötenazi denir. |
İslam'da kişinin kendi canına kıyması ya da buna teşebbüs etmesi caizdir. |
Dinin temel amaçlarının en başında canın korunması ilkesi yer almaktadır. |
Dinin temel amaçlarının en başında canın korunması ilkesi yer almaktadır. Kur'an-ı Kerim'de "Bir insana hayat vermek bütün insanlara hayat vermek gibidir" buyrulmaktadır (el-Mâide 5/33). Kişilerin yaşamları için tehlike söz konusu olan durumlarda haram
sayılan yiyecek ve içecekler mubah hale gelmekte, bazı farzlar terk edilebilmektedir. Hz. Peygamber riyazet için aşırı derecede diyet yapmayı ve ibadet yaparken bile olsa bedeni aşırı derecde yıpratmayı uygun bulmamıştır. O'nun sağlığı koruma ve hastalıklara karşı tedavi yollarını arama yönündeki tavsiyeleri de bu ilkeyi korumayı hedeflemektedir.
19.Soru
Çağdaş fıkıh alimleri menkul kıymetler borsasında alınıp satılarak ve ticareti yapılarak kazanç elde edilmek amacıyla işlem gören hisse senetlerinin hangi oranda zekata tabi olacağında görüş birliği etmişlerdir?
%2 |
%2,5 |
%3 |
%3,5 |
%4 |
Çağdaş fıkıh alimleri menkul kıymetler borsasında alınıp satılarak ve ticareti yapılarak kazanç elde edilmek amacıyla işlem gören hisse senetlerinin %2,5 oranında zekata tabi olacağında görüş birliği etmişlerdir.
20.Soru
İslam dinine göre aşağıda verilen menkul kıymet türlerinden hangisinin faizle ilişkisinin bulunmadığı, bu sebeple bazı kesimlerce caiz olduğu söylenilmektedir?
Gelire endeksli senet |
Bono |
Çekler |
Hazine bonoları |
Tahvil |
Eğer senet borç senedi olsaydı, bu fazladan ödemenin faiz olduğunu rahatlıkla söyleyebilirdik. Ancak senet borç senedi değil, gelir kaynağındaki hisseyi devir/ortaklık belgesidir. İnsanlar bu senetlere rağbet etsinler diye devlet, kamu yararını ve devletin ihtiyacını gözeterek “bu gelirler şu kadara ulaşmazsa üstünü ben tamamlarım” dediğinde bu, teşvik ödemelerine benzer. İslam fıkhına göre, genel olarak mali hakların devamlı olarak ya da geçici bir süreyle satımı, kiralanması ve devri caiz görülmektedir. Nitekim Osmanlı tarihinde bunun benzerleri görülmüştür. Gelire endeksli senetler malî bir hakkın satımını belgeleyen senetler olup, faizle ilişkisi bulunmamakta, bu nedenle de caiz görünmektedir”.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ