Haber Toplama Teknikleri Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Soruların en önemliden en önemsize doğru hazırlandığı söyleşi tipi hangisidir?
Ters piramit tipi söyleşi |
Huni tipi söyleşi |
Ters huni tipi söyleşi |
Tünel tipi söyleşi |
Daire tipi söyleşi |
Zamanın sınırlı olduğu durumlarda ters piramit tipi söyleşi tercih edilir. Gazetecinin amacı, olayla ilgili en temel bilgileri bir an önce almaktır. Bu nedenle sorular en önemliden en önemsize doğru hazırlanır.
2.Soru
I-Gazetenin yayın kimliğini ortaya koymak
II-Gazetenin kimliğine uygun olarak yayın politikası belirlemek
III-Yayınlanacak yazı ve görüntüleri toplamak
IV-Haber ve diğer yazı türlerini değerlendirip, yayın yerlerini belirlemek
Yukarıdakilerden hangileri genel yayın yönetmeninin görevleridir?
I-II |
I-III |
II-III |
II-IV |
III-IV |
Genel ayın yönetmeni, imtiyaz sahibince belirlenen yayın politikasını uygulama görevi verilen kişidir. Gazetenin kimliği olarak belirlenen gazetecilik türünü uygulamaya ve sayfalara yansıtmaya çalışır.
3.Soru
"Güzel şarkıcı S.E. gıda zehirlenmesi sonucu hastaneye kaldırıldı"
"Dün gece arkadaşlarıyla birlikte boğazda bir restorana giden S.E. balık siparişi verdi. Ancak balığın bayat olması sonucu rahatsızlandı. Arkadaşları tarafından hastaneye götürülen S.E. tedavi altına alındı."
Yukarıdaki haberin haber değeri aşağıdakilerden hangisidir?
Olumsuzluk |
İlginçlik |
Nadirlik |
Eğlence |
Ünlülük |
Çok sıradan bir durum, içinde ünlü barındırdığı için ilginç ve merak edilen bir hal alabilir. Bu ünlü kişilerin nasıl yaşadıkları, ne yaptıkları yakından takip edilen konulardır.
4.Soru
Hangisi biçim olarak söyleşi çeşitlerinden birisi değildir?
Kişiye Odaklı Söyleşi |
İnternet Söyleşisi |
Panel Söyleşisi |
Basın Toplantısı Söyleşi |
Telefon Söyleşisi |
Kişiye odaklı söyleşi, söyleşinin içeriği ile ilgili bir sınıflandırma.
5.Soru
Bir kentteki holdingin, şehrin futbol takımına sponsor olup olmayacağıyla ilgili haberin, holdingin yönetim kurulu başkanından alınan bilgiler doğrultusunda yapılması, hangi haber aktörüne dayandırılır?
Etkileyen |
Etkilenen |
İzleyen |
Değerlendiren |
Karar veren |
Karar veren aktörünün kullanıldığı haberler, habere konu olan olay hakkında karar verici kişilerin görüşlerinin alındığı haberlerdir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "İzleyicinin beklentilerinin ve olacağını önceden kestirebildiği olayların dikkate alındığı değer" olarak nitelendirilen haber değerlerindendir?
Nadirlik |
Devamlılık |
Uygunluk |
Ünlülük |
Büyüklük |
UYGUNLUK
Tahmin edilebilirlik ve izleyici talebi öğelerini de içinde bulunduran bu ölçüt resmi ve dini bayramlar, kutlamalar, anma günleri, spor karşılaşmaları gibi izleyicinin beklentilerinin ve olacağını önceden kestirebildiği olayların dikkate alındığı değerdir. Ülkemizde neredeyse her hafta veya gün özel bir
durumu temsil etmektedir.
7.Soru
Uluslararası ilişkiler, ülke yönetimi gibi toplumu ilgilendiren her türlü durum ve faaliyete yönelik hazırlanan haber türü aşağıdakilerden hangisidir?
kültür-sanat haberleri |
siyaset haberleri |
polis-adliye haberleri |
ekonomi haberleri |
magazin haberleri |
Siyaset haberleri Ülke yönetimini ve uluslararası ilişkiler bağlamındaki isleri ve toplumu ilgilendiren her türlü durum ve faaliyeti haber olarak ele alıp isleyerek okura sunan uzmanlık alanını içerir haberleden oluşur.
8.Soru
Hangi tür haber değeri zamanlama ve dönemselliği içerir?
Geçerlilik |
Güvenilirlik |
Güncellik |
Önemlilik |
Uygunluk |
Konunun yeni olması ve zamanlama olarak duruma uygun olmasıdır. Aslında zamanlama haber değeri haberin dönemsellik açısından ele alınması bakımından da etkilidir. Olayların ve bazı konuların haber olarak değerlendirilmesinde zamanlama önemli bir göstergedir. Haberin güncel olması içinde yenilik, anilik ve yayınlandığı zaman için geçerli olmasını gerektirebilir.
9.Soru
Kişi odaklı söyleşilere aşağıdakilerden hangisi örnek verilemez?
yüzyüze |
basın odası |
telefon |
sempozyum |
izlerkitle |
Soru cevap yöntemine dayanan, haberin anlaşılmasına katkı sağlayan, tamamlayıcı öğelerden biri olan ve haber içinde birden fazla olarak bulunabilen görüşmelere söyleşi denir. Söyleşi çeşitleri içerik ve biçim olarak ikiye ayrılır. İçerik olarak söyleşiler; “konu odaklı” ve “kişi odaklı” olmak üzere ikiye ayrılır. Kişi
odaklı söyleşiler ise biçim olarak “yüzyüze söyleşi”, “telefon”, “internet”, “panel”, “basın odası”, “sempozyum/basın toplantısı” ve “sokak söyleşileri” olarak sınıflandırılırlar.
10.Soru
Ülke yönetimi ve uluslararası ilişkiler bağlamındaki haberleri ele alan uzmanlık alanı aşağıdakilerden hangisidir?
Polis-adliye haberleri |
Ekonomi haberleri |
Eğitim haberleri |
Bilim ve teknoloji haberleri |
Siyaset haberleri |
Siyasetin ilgi alanı içinde kalan her şey toplumu ilgilendirir. Siyasetin sahip olduğu bu etki onu önemli bir haber alanı haline getirir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazete, dergi ya da televizyon organizasyonunda tüm haber servislerinden gelen haber akışını takip eden ve servislerle yazı işleri kadrosu arasındaki koordinasyonu sağlayan kişiyi tanımlar?
İstihbarat şefi |
Editör |
Dış haberler müdürü |
Haber müdürü |
İmtiyaz sahibi |
HABER MÜDÜRÜ
Gazete, dergi ya da televizyon organizasyonunda tüm haber servislerinden gelen haber akışını takip eden ve servislerle yazı işleri kadrosu arasındaki koordinasyonu sağlayan kişi haber müdürüdür. Tüm Haber Servisleri ile Haber Merkezi, haber müdürüne bağlı olarak çalışır. Haber müdürü ise yazı işleri müdürüne karşı sorumludur. Haber müdürü aynı zamanda medya organizasyonuna akan haberin toplandığı "haber havuzu”nun da başında yer alır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Walter Lippman'a göre bir olay haber değeri taşıması için aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olmalıdır?
Güncel olmalıdır |
Beklenmedik, sansasyonel, alışılmadık olmalıdır |
Gerekli bilgiler tam olmalıdır |
Olayın devamlılığı olmalıdır |
Kişilere indirgenerek yayınlanmalıdır |
Lippman bir olayın yayınlanabilir olabilmesi için beklenmedik, sansasyonel, alışılmadık olması gerektiğini ifade ederek durumu somut örneklerle açıklamıştır. Haber değeri olarak ayrıca olayların içinde ünlü ya da toplumda etki yaratan bir kişilik olması, olay yerinin okura yakın olması, okurun anlayabileceği bir mantık silsilesi içinde gerçekleşmesi gerektiğini ifade etmiştir
13.Soru
I-Röportajın birinci karakteri röportajcının kendisidir.
II-En öznel türdür.
III-Bir konuyu tartışmak, bilinmeyen yanlarını ortaya çıkarmak amacıyla yapılır.
IV-Konuğun konuşulmaya değer bir yaşam öyküsü olmalıdır.
Yukarıdakilerden hangileri gezi röportajının özellikleridir?
I-II |
I-III |
II-III |
II-IV |
III-IV |
Röportaj türleri içinde gezi röportajları, röportajı yapan kişinin belirleyiciliğinin en yüksek olduğu röportaj türüdür. Başka bir değişle en öznel türdür. Bu röportaj türünün birinci karakteri röportajcının kendisidir.
14.Soru
Büyük bir patlamanın olduğu yere en kısa zamanda giden muhabirin olay yerinde yaptığı söyleşiye ne ad verilir?
Sıcak haber için yapılan söyleşiler |
Soruşturmacı gazetecilik için yapılan söyleşiler |
Renkli haber için yapılan söyleşiler |
Yüz yüze söyleşiler |
Sokak söyleşileri |
Sıcak haber, gün içerisinde aniden gelişen haberleridir. Bu tür olaylarda muhabir ön hazırlık yapmadan kendini haberin içinde bulur. Gazeteci olay yerinde konuyu detaylandırmak ve aydınlatmak için olayla ilgili kişilerden ve görgü tanıklarından bili alır. Bu tür haberler için yapılan söyleşilere "sıcak haber için yapılan söyleşiler" denir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberlerin toplanması, seçilmesi ve elenmesinde etkili olduğu düşünülen temel yaklaşımlar/ilişkiler/etmenler arasında sayılmaz?
Olay merkezli |
Gazeteci merkezli |
Dış etmenler |
Seçkin uluslara yapılan göndermeler |
Biçimsel olmayan ilişki |
Seçkin uluslara yapılan göndermeler haberin değerlendirilmesi ile ilgili bir unsurdur
16.Soru
Gün içinde aniden ortaya çıkan haberler nasıl adlandırılır?
Rutin Haber |
Renkli Haber |
Dramatik Haber |
Güncel Haber |
Sıcak Haber |
Deprem gibi ön görülemeyen felaketler, çeşitli eylemler sıcak haber olarak adlandırılmaktadır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi söyleşi öncesi yapılması gerekenler arasında yer almaz?
Konu ve konuk hakkında mutlaka yeterince bilgi sahibi olunmalıdır |
Konuğu yakından tanımak için konuyla ilgili bir ön-söyleşi yapmak oldukça yararlıdır |
Sorular konuğa önceden verilmelidir |
Konukla yapılacak ön görüşmelerde söyleşinin süresi mutlaka belirtilmeli, konu genel başlıklarıyla tanıtılmalıdır |
Öncelikle konuyla ilgili doğru kaynağa ulaşmak gerekir |
Söyleşi Öncesi Yapılması Gerekenler:
• Seçilen konuk ve konu haber değeri taşımalıdır.
• Konu ve konuk hakkında mutlaka yeterince bilgi sahibi olunmalıdır. Konuyla ilgili okumaların yanı sıra konukla ve seçilen konuyla ilgili daha önce yapılmış röportajlara ulaşılmalı, önemli, özgün ve işlenmemiş noktalar not edilmelidir.
• Konuğu yakından tanımak için konuyla ilgili bir ön-söyleşi yapmak oldukça yararlıdır. Bu noktada telefonla da görüşme yapılabilir.
• Konuk, söyleşiye davet edilmelidir. Söyleşi konusu hakkında bir ön görüşme yapılmalıdır.
•Yapılacak ön görüşmede konuğa söyleşinin ne kadar süreceği, hangi çerçevelerde konunun ele alınacağı, nerede ve ne zaman yayınlanacağı konusunda kaynak kişi bilgilendirilmelidir.
• Konukla yapılacak ön görüşmelerde söyleşinin süresi mutlaka belirtilmeli, konu genel başlıklarıyla tanıtılmalıdır.
• Konuğa karmaşık teknik kavramlardan kaçınarak, olabildiğince anlaşılır, yalın ve kısa anlatımları tercih etmesi gerektiği anımsatılmalıdır.
• Öncelikle konuyla ilgili doğru kaynağa ulaşmak gerekir. Söyleşi için seçilen konuk konusunun uzmanı biri olmalıdır.
• Sorular konuğa önceden kesinlikle verilmemelidir. Aksi durumda söyleşi doğallıktan uzak olur. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber röportajda izlerkitlenin röportaja olan ilgisini artıracak bir faktördür?
konunun gençlere yönelik olması |
uzmanın kamuoyunca tanınır olması |
akışın spontane gelişmesi |
beklenmeyen gelişmelerin yaşanması |
ön hazırlanmanın iyi yapılması |
Haber röportajda kendisi ile röportaj yapılan uzman ile konu eş değerdedir. Uzmanın konu hakkındaki bilgi birikimi, konuyla ilişkisi önemlidir. Uzmanın kamuoyunca tanınır olması izlerkitlenin röportaja olan ilgisini artıracak bir başka faktördür ancak zorunlu değildir.
19.Soru
Habere konu olan eylemi kimin başlattığına yönelik “kim” sorusunun cevabını almak için sorulan soru, haberin aktörlerinden hangisini ifade etmektedir ?
Etkilenen |
İzleyen |
Etkileyen |
Karar veren |
Değerlendiren |
Haberin aktörlerine göre haber toplama süreci başlamakta ve devam
etmektedir. Haberin aktörleri ise etkilenen, etkileyen, izleyen, değerlendiren ve karar veren olarak beş boyuttadır.
Etkileyen:
Habere konu olan eylemi kimin başlattığına yönelik “kim” sorusunun cevabını almak için sorulan sorudur. Haber toplama sürecinde ayrıntılı bilgi alabilmek için haber kaynağına bu soru sorulur. Örneğin bombalı saldırı sonunda emniyet yetkililerine saldırının sorumlularını sormak bu bağlamda değerlendirilir. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
"Bir olay ne kadar çok kişiyi ilgilendirirse yarattığı etki ne kadar büyükse haber olma ihtimali o kadar çok artar." ifadesi aşağıdaki haber değerlerinden hangisine karşılık gelmektedir?
"Bir olay ne kadar çok kişiyi ilgilendirirse yarattığı etki ne kadar büyükse haber olma ihtimali o kadar çok artar." ifadesi aşağıdaki haber değerlerinden hangisine karşılık gelmektedir?
Büyüklük |
Önemlilik |
Güncellik |
Yakınlık |
İlginçlik |
BU¨YU¨KLU¨K: Bir olay ne kadar çok kişiyi ilgilendirirse yarattığı etki ne kadar büyükse haber olma ihtimali o kadar çok artar. Burada muhtemel ya da potansiyel izler kitlenin ne kadar kişi olabileceğini düşüncesi vardır. Bazı olaylar bir toplumun genelini ve hatta dünyayı yakından ilgilendirebilir. Haberin hedef kitlesinin kim olduğu, o haberi kimlerin takip edeceği ve kimlerin o konuyu dikkate alacağı ile ilgili bir haber değeridir. 5N-1K formülünün ne ya da kim sorusuna yanıt aranır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ