Haber Toplama Teknikleri Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yapılan araştırmalara göre, aşağıdakilerden hangisinin haber kaynağı olarak kullanıldığı haberler okuyucu tarafından güvenilir bulunmamaktadır?
Meslek odaları |
Sendikalar |
İş dünyası |
Sivil toplum kuruluşları |
Kültür, sanat ve gösteri dünyası |
İş dünyasının haber kaynağı olarak kullanılmasında okuyucu açısından ortaya çıkan sorun güvenirliktir. Yapılan araştırmalar iş dünyasının haber kaynağı olarak okuyucu tarafından güvenilir bulunmadığını ortaya koymuştur. İş dünyası aynı zamanda haberin yayınlandığı mecranın reklam verenidir. Bu ticari ilişki nedeniyle haberin objektif olmayacağı düşüncesiyle iş dünyasının haber kaynağı olduğu haberlere okuyucu daha temkinli yaklaşmaktadır. Doğru cevap C'dir.
2.Soru
Tek bir fotoğraf karesinde, bir olayın tamamının en güzel anlatılabilmesi için deklanşöre basmak için seçilen ana "sonuca götüren an" adını veren kişi kimdir?
Henri Cartier-Bresson |
John Szarkowski |
Robert Capa |
Tom Ang |
Harold Evans |
Tek bir anda çekilen bir haber fotoğrafı bütün olayı özetlemelidir. Daha da önemlisi bu anın tekrarı da yoktur. Fotoğrafçılıkta bu ana Henri Cartier-Bresson tarafından "sonuca götüren an" adı verilmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) yasasının ahlakla ilgili konularından biridir?
Üst kurul radyo ve televizyon yayınlarını kurulan izleme ve kayıt istemleriyle denetlemek |
Yayınların toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmamasını denetlemek |
Seçim dönemindeki siyasal parti yayınlarını YSK kararları doğrultusunda denetlemek |
Reklam paylarının verilmemesi halinde ihtarda bulunmak ve yine geciktirilmesi halinde yayını durdurmak ve "Amme alacaklarının tahsil Usulü Hakkında Kanun" gereğince işlem yaptırmak |
Yayın izni için gereken şartlardan birini kaybeden ya da hile yaptığı anlaşılan kuruşların iznini iptal etmek |
Yayınların toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmamasını denetlemek ahlakla ilgili konudur. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomi muhabirinin etik açıdan uymak zorunda olduğu en önemli kuraldır?
Haberi okuyucusunun anlayacağı şekilde yazmak |
Ekonomi bilgisine sahip olmak |
Sermaye ve para piyasalarından anlamak |
Haber kaynaklarıyla ilişkisini belli bir mesafede tutmak |
Haber kaynağını doğru seçmek |
Ekonomi muhabiri haber kaynağını anlayabilmek ve haberi okuyucusunun anlayacağı şekilde yazabilmek için, ekonomi bilgisine
sahip, rakamlardan anlayan, sermaye ve para piyasalarından anlayan kişiler olmalıdır. Ekonomi muhabirleri, şirketler, holdingler, halkla ilişkiler ajansları, reklam verenler tarafından en fazla baskı altına alınan gazeteci gruplarından biridir. Ekonomi muhabiri haber kaynağı olan bu unsurlarla olan ilişkisini belli bir mesafede tutmak zorundadır. Bu mesafenin yakınlaştığı durumlarda basın etiği konusu ekonomi gazetecileri için en fazla tartışılan unsurlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Hangi haberlerin gazetede yer alacağı ve ele alınan haberlerin nasıl işleneceği, hangi çerçeve ile okuyucuya sunulacağının belirlenmesine ne ad verilir?
Eşik bekçiliği |
Gündem belirleme |
Medyada etkileşim |
Yayın Politikası |
Ortak kanı |
Doğru cevap D'dir. Yayın politikası adı verilir.
6.Soru
Hangisi birinci el haber kaynağıdır?
Görgü tanıkları |
Uzmanlar |
Adli raporlar |
Olayda rol oynayan kişiler |
Olayla ilgili haberler |
“Muhabirin bizzat olaya tanıklık ettiği, izlediği ya da olayın içinde yer alan kişilere dayanarak yaptığı
haberler, muhabirin kaynağa telefonla ulaştığı haberler, röportajlar bu tip haber kaynaklarını oluşturur”
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, William Henry Fox Talbot tarafından fotoğrafa kazandırılmış bir özelliktir ?
Farklı bakış açısı |
Çerçeve |
Zaman |
Çoğaltılabilirlik |
Detay |
Çoğaltılabilirlik:
William Henry Fox Talbot tarafından fotoğrafa kazandırılmış bir özelliktir. “Talbot’un kalotipinin en değerli özelliği, dagerrotip kadar detaylı bir görüntü olmamasına rağmen, ilk defa tek bir negatiften sınırsız sayıda pozitif baskı alınmasını sağlayan negatif/pozitif sistemidir”. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
“Olayları anlamak için, bir kez mağara resimlerine ve ressamların yorumlarına güvendikten sonra, fotoğrafik görüntülerin bu açıdan çok daha üstün olduğu açıkça görülmektedir”
Fotoğrafın gerçeğe dayalı anlatım olanaklarının diğer görüntü üretme yöntemlerine üstünlüğünü yukarıdaki şekilde açıklayan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Edward Steichen |
Tom Ang |
Harold Evans |
Howard Chapnik |
Kenneth Kobre |
Black Star Fotoğraf Ajansı’nın yöneticisi Howard Chapnik, fotoğrafın gerçeğe dayalı anlatım olanaklarının diğer görüntü üretme yöntemlerine üstünlüğünü şöyle açıklar: “Olayları anlamak için, bir kez mağara resimlerine ve ressamların yorumlarına güvendikten sonra, fotoğrafik görüntülerin bu açıdan çok daha üstün olduğu açıkça görülmektedir”.
9.Soru
"Beş bacaklı koyun" gibi durum habercilikte nasıl nitelendirilebilmektedir?
İlginçlik |
Ünlülük |
Nadirlik |
Yakınlık |
Önemlilik |
Habercilikte "beş bacaklı koyun" gibi bir durum ‘nadirlik’ değeri ile ilişkilendirilmektedir.
10.Soru
I-Portre röportaj
II-Haber röportaj
III-Sokak röportajı
IV-Telefonla görüşme
Yukarıdakilerden hangileri ele alış biçimlerine göre röportaj sınıflaması içinde yer alır?
I - II |
I-III |
II-III |
II-IV |
III-IV |
Röportaj bazen bir olayı, bazen bir kişiyi, bazen bir yöreyi anlatır. Bu da konusu itibariyle üç arklı türde röportajı ortaya çıkarır. Bunlar; portre röportaj, haber röportajı ve gezi röportajıdır.
11.Soru
Haber fotoğrafçılığında sayısal fotoğraf makinelerinin kullanımının önemi nedir?
Fotoğrafları yerine zamanında ulaştırma açısından büyük yararı vardır. |
Sanatsal fotoğraflar çekmede yardımcı olur. |
En iyi fotoğrafların çekilmesini sağlar. |
Bir çok fotoğraf ard arda çekilebilir. |
Fotoğrafları siyah-beyaza çevirme şansı vardır. |
Sayısal fotoğrafçılık, özellikle önemli olaylarda, şehir ya da ülke dışına gönderilen ve gazetenin baskıya girmesine yakın saatlerde, bir olay izleyen haber fotoğrafçılarına zaman açısından büyük yarar sağlar.
12.Soru
İspanyol İç Savaşı'nda çektiği, gelmiş geçmiş en büyük savaş fotoğraflarından biri olarak anılan "Sadık Askerin Ölümü" isimli fotoğrafı çeken, "Eğer fotoğraflarınız yeterince iyi değilse, konuya yeterince yakın değilsinizdir." diyen ve kendisi de 1954 yılında, Vietnam'da bir mayına basarak, elinde fotoğraf makinesi ile hayata gözlerini yuman savaş fotoğrafçısı aşağıdakilerden hangisidir?
Henri Cartier-Bresson |
Robert Capa |
Gerda Taro |
Robert Doisneau |
David Seymour |
Robert Capa, İspanyol İç Savaşı'nda çektiği, gelmiş geçmiş en büyük savaş fotoğraflarından biri olarak anılan "Sadık Askerin Ölümü" isimli fotoğrafını çekmiş , "Eğer fotoğraflarınız yeterince iyi değilse, konuya yeterince yakın değilsinizdir." demiş ve kendisi de 1954 yılında, Vietnam'da bir mayına basarak, elinde fotoğraf makinesi ile hayata gözlerini yummuştur.
13.Soru
Hangi haberlerin gazetede yer alacağı ve ele alınan haberlerin nasıl işleneceği, hangi çerçeve ile okuyucuya sunulacağının belirlenmesine ne ad verilir?
Yayın politikası |
Yayın etiği |
Basın yayın kurulu |
Basın kuralları |
Yayın takibi |
Yayın politikası, hangi haberlerin gazetede yer alacağı ve ele alınan haberlerin nasıl işleneceği, hangi çerçeve ile okuyucuya sunulacağının belirlenmesidir. Gazete ya da televizyon, hangi işletmeye aitse o işletmenin politikalarına uygun yayın yapar.
14.Soru
Bir haberin hazırlanmasında gazetecilerin haber üretim sürecinin tüm aşamalarıyla ilgili yeterli düzeyde bilgi sahibi olması haber içeriğine etki eden unsurlardan hangisidir?
Hükümet etkisi |
Devlet etkisi |
Örgütsel etki |
Medyanın rutinlerinden kaynaklanan etki |
Medya çalışanlarından kaynaklanan etki |
Habercilik etiği konusunda daha gerçekçi olabilmek için haber üretim sürecinin tüm aşamalarıyla ilgili yeterli düzeyde bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Habercilerin mesleki sınırlarını öncelikle gazetecilerin kendileri belirlerler.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dünyanın en eski haber ajansıdır?
AP |
Reuters |
AFP |
DPA |
ANSA |
Associated Press (AP), dünyadaki haber ajanslarının en eskisidir, 1848 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur. AP geniş haber kaynakları, yaygın haberleşme ağı, yeni teknolojileri kullanması, güvenilirliği ile uluslararası haber ajanslarının en yaygın ve etkilisidir. Doğru Cevap A'dır.
16.Soru
Aşağıdaki alanlardan hangisinde muhabir basın etiği açısından haber kaynağı ile ilişkisini belli bir mesafede tutmak zorundadır?
Siyaset |
Ekonomi |
Spor |
Magazin |
Kültür-sanat |
Ekonomi haberlerinin haber kaynakları iş dünyası gibi çok çeşitlilik gösterir. Ekonomi muhabiri haber kaynağını anlayabilmek ve haberi okuyucusunun anlayacağı şekilde yazabilmek için, ekonomi bilgisine sahip, rakamlardan anlayan, sermaye ve para piyasalarından anlayan kişiler olmalıdır. Ekonomi muhabirleri, şirketler, holdingler, halkla ilişkiler ajansları, reklam verenler tarafından en fazla baskı altına alınan gazeteci gruplarından biridir. Ekonomi muhabiri haber kaynağı olan bu unsurlarla olan ilişkisini belli bir mesafede tutmak zorundadır. Bu mesafenin yakınlaştığı durumlarda basın etiği konusu ekonomi gazetecileri için en fazla tartışılan unsurlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
STK'lar arasında öne çıkan kurumlara örnek olarak Arama Kurtarma Teşkilatı’nı (AKUT) verebiliriz. Aşağıda verilen STK'lardan hangisi Sosyal Demokrasi Vakfı kısaltmasıdır?
TEMA |
TESEV |
TESK |
SODEV |
SMOK |
Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) gibi kuruluşlar bu yönde çalışma yapan STK’lara örnek teşkil etmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdaki örneklerden hangisi haber değerini ortaya koyan özelliklerden yakınsallığa örnektir.
Adanada tramway hattı yapılacağı ile ilgili haber. |
Ünlü bir sanatçının ölümü |
Ayasofya camiinin yeni keşfedilen bir özelliği |
Bir ülkede meyadan gelen büyük bir deprem |
Çok ünlü bir sanatçının yeni albümünün piyasaya sürülmesi. |
Haberde değ erleri ilk akademik çalış malarda sınırlı sayıdayken günümüze kadar yapılan akademik çalış malar dikkate alındığında haber değeri olarak kabul edilen niteliklerin sayısı onlarcadır. Bu değerlerhaberde merak uyandıran unsurlara paralel özelliklerdir. Haberde zaman öğesine vurgu yapan‘zamanlılık’ değeri olayın yeni olmasını, ani geliş en bir durum olmasını ya da dönemselliği içerir.Örneğin Ayasofya ile ilgili bir gerçeğin bugün ortaya çıkması yeniliği, çok ünlü bir şarkıcının ölümü anigelişen bir durumu ifade etmektedir. Her kış gelince medyada gördüğümüz grip haberleri de dönemselliği ifade etmektedir. ‘Yakınlık’ haberin nerede olduğuna ilişkin bilgiler verir. İnsanlar doğaları gereği yakın çevrelerinde olan olaylara daha meraklıdırlar. Örneğin Eskişehirliler kendi şehirlerinde olan bir olaya Malatyalılardan daha fazla ilgi gösterirler.
19.Soru
"Fotoğrafçının optiğin arkasından konuya baktığı yer ve açı"fotoğrafın hangi özelliğini ortaya çıkarır?
Detay |
Çerçeve |
Zaman |
Çoğaltılabilirlik |
Farklı bakış açısı |
Fotoğrafla ilgili olarak bakış açısı denildiğinde üzerinde durulması gereken nokta, fotoğrafçının optiğin arkasından konuya baktığı yer ve açıdır. Farklı bakış açısıyla her insan aynı konuda farklı görüntüler üretebilmektedir.
20.Soru
Hangisi Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ne göre özel hayatın gizliliğinin geçersiz sayılabileceği başlıca durumlardan biridir?
Hangisi Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ne göre özel hayatın gizliliğinin geçersiz sayılabileceği başlıca durumlardan biridir?
Büyük bir suç yahut yolsuzluk üstüne araştırma ve yayın |
Kişinin aşk hayatındaki çarpıklıklar üstüne yayın |
Kişinin varlılık durumu üzerine yayın |
Magazinel boyutlu yayın |
Suçluluğu kanıtlanmamış kişilerin kimliklerini deşifre edici yayın |
O¨zel hayatın gizliliğinin geçersiz sayılabileceği başlıca durumlar, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin gazetecinin doğru davranış kuralları içinde şu şekilde açıklanmaktadır: Büyük bir suç yahut yolsuzluk üstüne araştırma ve yayın, toplumu kötü etkileyici bir tutumla ilgili araştırma ve yayın, toplumun güvenliğinin veya sağlığının korunması ilgili kişinin sözleri yahut eylemleri sonucu halkın yanılmasının, yanıltılmasının veya yanlış yapmasının engellenmesidir. Doğrudan kamu yararı olmadıkça, sahibinin izni dışında belge, fotoğraf, ses yahut görüntü alınmamalıdır. Kamu yararı söz konusu olduğunda dahi, yukarıdakilerin başka hiçbir şekilde elde edilmeyeceğine kesin kanaat getirilmiş olması gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ