Haber Türleri Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ekonomi haberciliğinde hız ......... demektir.
Yukarıda boş bırakılan alana aşağıdakilerden hangisi ile tamamlanmaktadır?
Performans |
Stres |
Para |
Tecrübe |
Yorgunluk |
Ekonomi haberciliğinde hız “para” demektir. Örneğin borsada küçük ya da büyük herhangi bir
haberin erken ya da geç duyulması kazanç ya da kayıp anlamına gelir. İşte bu nedenle elde edilen
verilerin hızlı ve doğru bir şekilde haber haline getirilmesi önemlidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir politika muhabirinin dikkat etmesi gereken noktalardan biridir?
Haberde 5N1K'yı vermek |
Taraflı haber yapmamak |
Haberi birden fazla kaynaktan kontrol etmek |
Haberde doğrulanmamış bilgi kullanmamak |
Seçimle ilgili haberlerde seçim gecesi sayımlar devam ederken kesin yargılarla haber yazmamak |
Yukarıdaki dört seçenek de sadece bir politika muhabirinin değil tüm muhabirlerin uyması gereken etik kurallardır. Ancak seçimle ilgili haber yazımında dikkat edilmesi gerekenler özellikle politika muhabirini ilgilendirir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Polis-adliye haberciliğine ait kavramlardan olan ve "Sorgu ve soruşturma özetidir. Olayın savcılığa intikalinden önce polis veya jandarma aşamasında olayla ilgili hazırlanmış rapor." şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Adli tatil |
Fail |
Hükümlü |
Adli kontrol kararı |
Fezleke |
Fezleke: Sorgu ve soruşturma özetidir. Olayın savcılığa intikalinden önce polis veya jandarma aşamasında olayla ilgili hazırlanmış rapor.
4.Soru
Sayıların yazılışına ilikin temel kurallara göre aşağıdaki sayı yazılışlarından hangisi doğru olarak verilmiştir?
0 derece |
10.253.000 Türk lirası |
3 milyon 700 bin 255 |
2 buçuk lira |
Yüzde 83 |
Sayıların yazılışına ilişkin temel kurallara göre sıfır, yazıyla yazılır. Örneğin: "... sıfır derece..." 10.253.000 yerine "10 milyon 253 bin" yazılır. Binli haneler yazı ve rakamla da yazılabilir: Örneğin: "3 milyon 700 bin 255". Buçuk ifadesi yazıyla değil, rakalma gösterilir: "2 buçuk lira" yerine "2.5 lira". Noktalama kurallarına göre bir istatistiksel veri tanımlanırken "Yüzde 83" yerine "%83" yazılmalıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi polis haberciliğinin haber kaynaklarından biri değildir?
Polis telsizi |
Vatandaşların ihbarları |
Sosyal medya |
Yargı kurumunun web siteleri |
İstatistikler |
Yargı kurumunun internet siteleri adliye haberciliğinin haber kaynağıdır. O nedenle yanıt D şıkkıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iç politika haberciliğinde öğrenilmesi gereken kavramlardan biridir?
Kaçak göçmen |
ERmeni iddiaları |
Mütekabiliyet |
Persona non grata |
Ültimatom |
İç politika haberciliği için bilinmesi gereken kavramlardan bazıları şunlardır:
Göçmen, kaçak göçmen, kanunsuz emir, olağanüstü hal.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilinen ilk en eski ekonomi gazetesidir?
The Wall Street Journal |
Journal of Commerce |
The Ekonomist |
Financial Times |
Public Ledger |
Bilinen en eski ekonomi gazetesi, İngiltere’de 1760’da yayınına başlanan Public Ledger’dir
8.Soru
Aşağıda verilen temel ekonomi kavramlarından hangisi yanlış açıklanmıştır?
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla: Bir ülkenin belli bir zaman içinde ürettiği tüm nihai mal ve hizmetlerin ihracatından elde edilen gelirlerin toplamı. |
Repo: Bankaların sahip oldukları devlet iç borçlanma senetlerini Merkez Bankasına vererek aldıkları günlük ya da haftalık borç karşılığında ödedikleri faiz. |
Üretici Fiyat Endeksi: TÜİK tarafından açıklanan ,üreticilerin üreterek sattığı ham madde, ara mal ve nihai malların fiyatlarının ağırlıklı |
Tüketici Fiyat Endeksi: TÜİK tarafından açıklanan tüketiciyi ilgilendiren perakende fiyatlarına ilişkin bir gösterge. |
Resesyon: Ekonomik büyüme hızının üst üste 2-3 çeyrek sıfır ya da sıfıra çok |
GSYİH (Gayrisafi Yurt İçi Hasıla): Tanımı için, seçenekte ifade edilen ihracattan elde edilen gelir ifadeleri yanlıştır.
9.Soru
I.Düz piramit tekniği politika haberciliğinde de en sık kullanılan haber yazma tekniğidir.
II.Ters piramit tekniğinin kullanımı için ise siyaset dünyasındaki önemli kişilerin mesleki kariyerleri ve özel hayatlarına ilişkin haber konularının seçilmesi gerekmektedir
III. 5N1K kuralı politika haberciliği için de geçerlidir.
IV.Haberi daha çekici kılmak adına haberin konusuyla ilgisi olmayan başlıklar kullanılmamalı
Yukarıda verilenlerden hangileri politika "Haberi Yazarken Dikkat Edilecek Teknik Noktalarla" ilgili doğru bir açıklamadır?
I - II - III- IV |
I - II - III |
I - II - III |
III - IV |
I - II |
Doğru cevap D olacaktır. Sayfa 34 de Politika Haberi Yazarken Dikkat Edilecek Teknik Noktalar konu başlığındaki açıklamalarda " I. Ters piramit tekniği politika haberciliğinde de en sık kullanılan haber yazma tekniğidir. II. Düz piramit tekniğinin kullanımı için ise siyaset dünyasındaki önemli kişilerin mesleki kariyerleri ve özel hayatlarına ilişkin haber konularının seçilmesi gerekmektedir " şeklinde açıklanmaktadır.
10.Soru
Yürürlüğü durdurma kararı aşağıdaki kurumlardan hangisi tarafından verilir?
Danıştay |
Anayasa Mahkemesi |
İdare mahkemeleri |
Sayıştay |
İcra mahkemesi |
Anayasa Mahkemesi ise kanunların anayasaya uygunluğuna ilişkin incelemelerde “yürürlüğü durdurma” kararı verir”.
11.Soru
I. Salt çoğunluk
II. Diplomatik koruma
III. Yasama yılı
IV. Mütekabiliyet
Yukarıdakilerden hangileri parlamento gazeteciliği alanında bilinmesi gereken kavramlardandır?
III ve IV |
II ve IV |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Parlamento haberciliği yapabilmek için Meclisin işleyişi ve hukuki sistemle ilgili bilgi sahibi olmak şarttır. Ayrıca parlamentoya ilişkin bazı kavramların da bilinmesi gerekmektedir. Bu kavramlardan birkaçını burada öğrenebilirsiniz:
- Birleşim: Genel Kurul’un belli bir günde açılan toplantısı.Genel Kurul: Meclis’in en yüksek karar organı.
- Kapalı oturum: TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeler açıktır ve tutanak dergisinde tam olarakyayımlanır. Ancak Genel Kurul, belli bir konuda gerekli talepler alındığı takdirde kapalı oturum yapabilir. Bununla ilgili kararı Genel Kurul verir.
- Salt çoğunluk: Oturuma katılan milletvekili sayısının yarısından az olmayan çoğunluktur.
- Siyasi parti grupları: TBMM’de en az 20 üyesi bulunan parti, grup kurma hakkı kazanır.
- Yasama yılı: TBMM’de her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren süredir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ilk sayısı 1857’de çıkan ilk Türkçe ekonomi gazetesidir?
İstanbul Ticaret |
Ceride-i Ticaret |
Takvim-i Ticaret |
Dersaadet Ticaret Odası Gazetesi |
Takvim-i Vekayi |
İlk sayısı 1857’de çıkan Ceride-i Ticaret ilk Türkçe ekonomi gazetesidir.
13.Soru
Aşağıdakilerin hangisi ekonomi haberciliğinde etik açıdan uzak durulması gereken davranışlardan biri olarak kabul edilemez?
Haber yaptığı kurumla ilişkili yorumda bulunmak |
Tarafsızlık ilkesine uymak |
Reklam olarak görülebilecek anlatımlardan kaçınmak |
Haberini yaptığı kurumları korumak |
Haber kaynaklarıyla ilişkilerinde mesafeli davranmak |
Gazetecinin haber yaptığı kurumları korumak gibi bir görevi yoktur.
14.Soru
Türkiye’de ilk fikir gazetesi aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye’de ilk fikir gazetesi aşağıdakilerden hangisidir?
Takvim-i Vekayi |
Tercüman-ı Ahval |
Ceride-i Havadis |
Tasvir-i Efka^r |
Sarı basın |
Türkiye’de ilk fikir gazetesi S¸inasi’nin çıkardığı Tasvir-i Efka^r gazetesidir.
15.Soru
Türkiye'de magazin gazeteciliğini başlatan yayın aşağıdakilerden hangisidir?
Uyanış |
Muhit |
Günaydın |
Son |
Haftasonu |
Gerçek anlamda bulvar gazetesi, Haldun Simavi’nin 1966 yılında çıkarmış olduğu Son gazetesidir. Bu gazete, Rahmi Turan yönetiminde yayımlanmıştır. Tüm dünyada basın sektörünün renkli ofset baskı tekniğine geçiş krizi yaşadığı o dönemde, bol ve büyük fotoğraflı adliye ve magazin haberleri ile fotoromana yer veren renkli Son, Türkiye basınında yeni bir çığır açarak bulvar/magazin gazeteciliğini başlatmıştır. Haldun Simavi, Son’un 250-300 bin tiraj yapması üzerine 1967 yılında Rahmi Turan’ın yönetiminde Günaydın gazetesini çıkarmaya başlamıştır. Günaydın, bol magazin haberleri ve temiz baskısıyla her türlü okurun ilgisini çekmiştir. 16 Mart 1970 yılında İlhan Turalı’nın genel yayın yönetmenliğinde, daha önce Hürriyet gazetesinin eki olarak çıkan Haftasonu gazetesi başlı başına magazin gazetesi olarak yayın hayatına girmiştir. Uyanış, 1928 yılında Cumhuriyet Türkiye’sinde ilk çıkan magazin dergisidir. Yine aynı yıl Ahmet Cevat Emre ise Muhit dergisini çıkarmıştır. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yüksek kültürün özelliklerinden biri değildir?
Ürün ucuzdur |
Karmaşık bir biçimi ve beğenilmesinin estetik ölçütleri vardır |
Tüketiciler yüksek eğitimli kişilerdir, bu yüzden iletilebilme aracı yapıtın kendisidir |
Bilinen ve ünlü bir yaratıcısı vardır |
İlk değerlendirilmesi yine yüksek beğeni sahibi gruplar ya da eleştirmen topluluğunca yapılır |
Doğru cevap A'dır. Ürünün ucuz olması yüksek kültürün özelliklerinden biri değildir?
17.Soru
Masa başında kurgulanan, gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yalan haberler aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanır?
3. Sayfa haberleri |
Polis haberciliği |
Felaket haberi |
Asparagas haber |
Adliye haberciliği |
Masa başında kurgulanan, gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yalan haberler asparagas haber olarak tanımlanır.
18.Soru
Modern ekonominin babası olarak bilinen filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Alfred Marshall |
Adam Smith |
Knut Wincksell |
Hermann Heinrich Gossen |
John Locke |
İskoç filozof Adam Smith, modern ekonominin babası olarak bilinmektedir.
19.Soru
"Masa başında kurgulanan, gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yalan haberler." şeklinde tanımlanan haber şekli aşağıdakilerden hangisidir?
"Masa başında kurgulanan, gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yalan haberler." şeklinde tanımlanan haber şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Son dakika haberi |
Asparagas haber |
Üçüncü sayfa haberi |
Polis-adliye haberi |
Ekonomi haberi |
Asparagas Haber: Masa başında kurgulanan, gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmayan yalan haberler.
20.Soru
- Haberi destekleyen sayı ve oranları, tüm yazının içinde dağıtın.
- Tüm rakamların tek bir paragrafta verilmesi yarar sağlar.
- Bir paragrafta ikiden fazla rakam bulunmasın ve rakamlar arka arkaya gelmesin.
- Çok sayıda rakam vermeniz gerektiğinde bunları küçük bir çizelgede örgütleyin ve yazınızı ferahlatın.
- Ekonomi haberlerinde “ilk kez”, “en yüksek”, “en düşük” ve “rekor” kelimelerini kullanmadan önce mutlaka bir ön araştırma yapın.
- Haber kaynağından gelen rakamları ve kendi hesaplamalarınızı iki hatta üç kez kontrol edin.
Yukarıdakilerden hangileri ekonomi muhabirlerine rakamların yazılması konusunda verilen öneriler arasında yer almaktadır?
I, II, III, IV, V |
II, III, V, VI |
I, III, IV, V, VI |
I, III, V, VI |
I, III, IV, V |
Rakamların yazılması konusunda Türkoğlu (2014:256) ekonomi muhabirlerine şu önerilerde bulunur:
• “Haberi destekleyen sayı ve oranları, tüm yazının içinde dağıtın. Tüm rakamların tek bir paragrafta
verilmesi beklenen yararı sağlamaz.
• Bir paragrafta ikiden fazla rakam bulunmasın ve rakamlar arka arkaya gelmesin.
• Çok sayıda rakam vermeniz gerektiğinde bunları küçük bir çizelgede örgütleyin ve yazınızı ferahlatın.
• Ekonomi haberlerinde “ilk kez”, “en yüksek”, “en düşük” ve “rekor” kelimelerini kullanmadan önce
mutlaka bir ön araştırma yapın.
• Haber kaynağından gelen rakamları ve kendi hesaplamalarınızı iki hatta üç kez kontrol edin.”
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ