Haber Yazma Teknikleri Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon haberciliğinde giriş cümlelerinin olması gereken özelliklerindendir?
Uzun cümleler kurulmalı |
Olayla ilgili bilgiler sıralanmalı |
Güncel sözcükler kullanılmalı |
Konuşma şekli monoton olmalı |
Resmi bir dille anlatılmalı |
Haber girişleri kısa, anlaşılır ve güncel dildeki sözcüklerle örülü olmalıdır. Konuşma dili kullanılır, monoton olmamalı, yığma bilgi içermemelidir.
2.Soru
“Bir konunun ya da düşüncenin bir başkasıyla konuşurmuş gibi işlendiği yazı. Bir edebiyat türü değil, bir yazış ya da anlatım biçiminin adıdır."
Yukarıdaki tanım hangi kavramı anlatmaktadır?
“Bir konunun ya da düşüncenin bir başkasıyla konuşurmuş gibi işlendiği yazı. Bir edebiyat türü değil, bir yazış ya da anlatım biçiminin adıdır."
Yukarıdaki tanım hangi kavramı anlatmaktadır?
Röportaj |
Mülakat |
Söyleşi |
Haber |
Eleştiri |
Açıklamalı Edebiyat Terimleri Sözlüğü’nde söyleşi şöyle açıklanır: “Bir konunun ya da düşüncenin bir başkasıyla konuşurmuş gibi işlendiği yazı. Bir edebiyat türü değil, bir yazış ya da anlatım biçiminin adıdır. Eleştiri, inceleme, deneme türleri söyleşi biçiminde yazılabilir.” (Özkırımlı, 1991). Doğru cevap C'dir.
3.Soru
__________radyo ve televizyon kuruluşlarının haber merkezleri tarafından hazırlanan ve yayımlanan günün yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası gelişen olayları hakkında kamuoyuna sunulan bilgilerin yer aldığı programdır.
Köşe yazısı |
Haber bülteni |
Gazete |
Dergi |
Medya |
Haber bülteni radyo ve televizyon kuruluşlarının haber merkezleri tarafından hazırlanan ve yayımlanan günün yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası gelişen olayları hakkında kamuoyuna sunulan bilgilerin yer aldığı programdır.
4.Soru
"Sayın dinleyiciler, aşırı hız yine can aldı! Sabah saatlerinde meydana gelen kazada üç kişi yaşamını yitirdi. Yoğun sis ve aşırı hız nedeniyle iki otomobilin çarpışması sonucu meydana geldiği bildirilen kazada üç ölü ve dört yaralı olduğu öğrenildi."
Yukarıdaki haberde geçen haber ögeleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Ne, Kim, Nerede |
Ne, Ne Zaman, Neden |
Kim, Ne zaman, Neden, Nerede |
Ne, Nerede, Ne zaman |
Ne, Kim, Ne zaman, Neden |
Yukarıdaki haberde ne, ne zaman ve neden olduğu verilmektedir. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Ahlak anlayışları içinde, doğru ile yanlışı belirleyen şeyin amaçtan çok sonuç olduğunu kabul eden anlayış aşağıdakilerden hangisidir?
Bireyci ahlak anlayışı |
Görevci ahlak anlayışı |
Ödevci ahlak anlayışı |
Sofistik ahlak anlayışı |
Yararcı ahlak anlayışı |
Yararcı anlayış; amacın değil, sonucun önemli olduğu üzerinde durur. Önceden belirlenmiş kural ve ilkelerden çok sonuçlarla ilgilenir. Doğru ile yanlışı belirleyen şeyin amaçtan çok sonuç olduğunu kabul eder. Doğru cevap E’dir.
6.Soru
Gazetecilikte etik davranışın ölçütü sayılabilen etik davranış özellikle aşağıdakilerden hangisinin yararınadır?
Gazete |
Gazeteci |
Meslek |
Kamu |
Habere konu olan kişi |
“En çok insan için en büyük mutluluğu sağlayan davranış etik davranıştır.”, “Kamu yararı, gazetecilikte etik davranışın ölçütü sayılabilir”.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi uluslararası haber ajanslarından biri değildir?
Associated Press |
Anadolu Ajansı |
United Press International |
Cable News Network |
Al-Jazeera |
Dünya çapında tanınan uluslararası haber ajanslarından başlıcaları şunlardır: Associated Press -AP- (Amerika Birleşik Devletleri), Reuters (İngiltere), United Press International -UPI- (Amerika Birleşik Devletleri), Agence France Press -AFP- (Fransa), Cable News Network -CNN- (Amerika Birleşik Devletleri), Al-Jazeera (Katar). Türkiye’deki ulusal haber ajanslarından başlıcaları şunlardır: Anadolu Ajansı, İhlas Haber Ajansı, Anka, Doğan Haber Ajansı.
8.Soru
"Dil" ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Bir kodlama dizgesidir. |
Yapay bir araçtır. |
Bir anlaşma aracıdır. |
Kurallar dizgesidir. |
Canlı bir varlıktır. |
Dil yapay bir araç değil, doğal bir araçtır ve canlı bir varlıktır.
9.Soru
Bir haber metninde tarafsızlık nasıl sağlanır?
Muhabir haberi genellemelere dayanarak yazar. |
Muhabir haberdeki olaylara mesafeli yaklaşmayı tercih etmez. |
Muhabir haberdeki olayları kişisel önyargılarına dayandırır. |
Muhabir olayları gerçeklere dayandırır ve olayların doğruluğunu ispatlar. |
Muhabir haberde doğruları ve eldeki verileri yansıtmaz. |
D seçeneği dışındaki seçenekler haberde tarafsızlığın korunması için yapılmaması gereken ifadelerdir. Haber gerçeklere ve verilere dayalı bir bilgilendirmedir. Bu nedenle haberin gerçeklere dayandırılması ve haberde doğruluğun ispatlanabilir olması koşulu aranır. Böylece haberde tarafsızlık sağlanır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon yayıncılığının yayın anlayışıdır ?
Detaylı |
Günlük |
Haftalık |
Anlık |
Görsel |
Gazete ve dergiler günlük, haftalık ya da aylık periyotlarla yayımlanır ve bunları istenen zamanda, istenen yerde tekrar tekrar okumak mümkündür. Ancak radyo ve televizyon iöeriğini tekrar dinlemek ya da izlemek için video kaydı almak bir zorunluluktur. Çünkü radyo ve televizyon yayıncılığı anlık yayın anlayışı ile çalışır.
11.Soru
"Sesçil" ne demektir?
Yazıldığı gibi okunan, okunduğu gibi yazılan dil |
Yazıldığı gibi okunan dil |
Yazdılığından farklı okunan dil |
Sadece konuşma dili |
Sadece yazma dili |
Sesçil, yazıldığı gibi okunan, okunduğu gibi yazılan dil demektir. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
“İtfaiye merkezi tarafından yaklaşık 50 bin liralık maddi zarara neden olduğu söylenen yangın.” şeklinde haberi için cevap alan muhabir, aşağıdaki sorulardan hangisini sormuştur?
Nerede? |
Nasıl? |
Kim? |
Ne? |
Ne Zaman? |
A, B, C ve E seçeneklerinde verilen soruların, soru kökünde yer alan cevapla bir ilişkisi bulunmamaktadır. “ İtfaiye merkezi tarafından yaklaşık 50 bin liralık maddi zarara neden olduğu söylenen yangın.” cevabının sorusu D seçeneğinde bulunun “ne?” sorusudur. Doğru cevap D seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon haberciliğinde bir haber metninin yanıt vermesi gereken sorulardan biri değildir?
Ne |
Nerede |
Ne zaman |
Ne kadar |
Nasıl |
Radyo ve televizyon haberciliğinde bir haber metninin şu sorulara yanıt vermesi beklenir:
- Ne (Olay nedir, ne oldu?),
- Nerede (Olay nerede oldu?),
- Ne zaman (Olay ne zaman oldu?),
- Neden (Olayın neden/nedenleri nelerdir?),
- Nasıl (Olay nasıl gerçekleşti?),
- Kim (Olayı yaratan ya da olayda var olan kişi/ kişiler kimlerdir?).
Doğru cevap D’dir.
14.Soru
"İnternet ortamındaki bilgi ya da haber, doğrusal olmayan hiyerarşik bir yapıda bulunur ve bunlar arasında oluşturulan bağlarla sayfalara, görüntülere ulaşılabilir."
Tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?
etkileşimlilik |
çoklu ortam |
yöndeşme |
doğrusal olmayan yapı |
hipermetin |
Hipermetin: İnternet ortamındaki bilgi ya da haber, doğrusal olmayan hiyerarşik bir yapıda bulunur ve bunlar arasında oluşturulan bağlarla sayfalara, görüntülere ulaşılabilir.
15.Soru
Ters piramit tekniğine göre bir konuyla ilgili en önemli bilgi ne zaman alıcı kitleye verilir?
En can alıcı bilgi paylaşılmaz. |
Konunun başında verilir. |
Konunun ortasında verilir. |
Konunun sonunda verilir. |
Konunun birkaç yerinde geçirilir. |
Ter piramit tekniğine göre an can alıcı, en önemli bilgi en başta verilir ve ardından konunun ayrıntılarına değinilir.
16.Soru
Türkler tarafından yazılan ilk gezi türündeki yazının yazarı aşağıdakilerden hangisidir ?
Hoca Gıyasüddin Nakkaş |
Gezgin İbn’i Battuta |
Seydi Ali Reis |
Evliya Çelebi |
Heredot |
Türkler tarafından yazılan ilk gezi türündeki yazının yazarı Hoca Gıyasüddin Nakkaş'tır.
Doğru yanıt A seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi konuşma dilinde yazılan haberlerde en çok kullanılan
doğrudan anlatım yüklemleri arasında yer almaz?
açıklamak |
anlatmak |
demek |
ileri sürmek |
belirtilmek |
E şıkkındaki 'belirtilmek' yüklemi, doğrudan değil, dolaylı anlatıma örnek olduğundan doğru cevap E şıkkıdır.
18.Soru
Uyulması zorunlu olan ve uyulmadığı takdirde belli bir yaptırımı (hapis, para cezası, hak mahrumiyeti, vs) olan davranışlarla ilgili kurallar aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlak kuralları |
Etik kurallar |
Hukuk kuralları |
Manevi kurallar |
Ruhsal kurallar |
Her ne kadar kökeninde etik kurallar bulunsa da “hukuk kuralları”, uyulması zorunlu olan ve uyulmadığı takdirde belli bir yaptırımı (hapis, para cezası, hak mahrumiyeti, vs) olan davranışlarla ilgilidir. Doğru cevap C’dir.
19.Soru
Araştırmaya dayalı ve çok yönlü anlatıma sahip yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Mülakat |
Görüşme |
Söyleşi |
Gözlem |
Röportaj |
Röportaj daha çok araştırmaya, incelemeye, soruşturmaya dayalı, birtakım gerçeklerin belirlenmesine çalışılan, çok yönlü, renkli anlatıma sahip bir gazetecilik yazı türü olarak tanımlanır. Gazetecilik alanında röportaj; daha çok araştırmaya, incelemeye, soruşturmaya dayalı, birtakım gerçeklerin belirlenmesini amaçlar.
20.Soru
I. Radyo haber bülteni, program müziği (jingle) ile başlar.
II. Asıl olan hızlılıktır.
III. Açıklamadan çok bilgi önemlidir.
IV. Bu haberler, olabildiğince uzun cümleli, çok heceli ve telaffuzu kolay olmayan sözcüklerle oluşturulur.
V. Olabildiğince geçmiş zaman ifadeleri kullanılmalıdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri radyo haber bülteninin özellikleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve III |
IV ve V |
I, II ve III |
I, II, III, IV ve V |
Genel olarak bir radyo haber bülteni şu özelliklere sahiptir:
- Radyo haber bülteni, program müziği (jingle) ile başlar.
- Bülteni spiker sunar.
- Haberlerde ilk haberden başlayarak en önemliden daha az önemliye doğru bir sıralama izlenir.
- Kimi bültenlerde dış haberler, ekonomi haberleri, finans haberleri, hava ve yol durumu gibi haberler için ayrı duyurum müzik, efekt ya da sesleriyle hazırlanmış program müzikleriyle değişik bölümlemelere gidilebilir.
- En önemli haber ilk sunulan haberdir.
- Haberler ilgi çekme temeline dayanır.
- Genel bir sunumla dikkatler çekilip, habere giriş yapılır.
- Asıl olan hızlılıktır.
- Açıklamadan çok bilgi önemlidir.
- Olabildiğince geçmiş zaman ifadeleri kullanmaktan kaçınılmalıdır. Bununla birlikte “Az önce aldığımız bir bilgiye göre” demek ya da bu ifadeyi haberleri sunarken akılda tutmak bu sorunu halledebilecektir.
- Radyo haberlerinde genellikle “dün” ifadesi kullanılmaz. Dünkü haber radyo için bayat bir haberdir.
- Bültende özel ses efektleri, teyp kaydı ya da telefon bağlantısı ile söyleyenin ağzından da sözler aktarılarak canlılık yaratılabilir.
- Haberler, taze haber alma gereksinimini sağlayan açık, anlaşılması kolay ifadeler üzerine kuruludur.
- Kulağa yönelik bu haberler, olabildiğince kısa cümleli, az heceli ve telaffuzu kolay sözcüklerle oluşturulur.
- Haber türünün en zayıf yönü, tekrarlanmazsa geri dönüş olanağının bulunmamasıdır.
Doğru cevap D’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ