Haberciliğin Temel Kavramları Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Süreli yayınlanan ilk gazete 1605'de nerede yayınlanmaya başlamıştır?
Hollanda
|
Fransa
|
Almanya
|
İtalya
|
Avusturya
|
2.Soru
Bugün kullanılan yazının ataları olan hiyeroglif ve çivi yazıların kökleri hangi çağa uzanmaktadır.
Ortaçağ
|
Yeniçağ
|
Mezolotik Çağ
|
Paleolitik Çağ
|
Neolitik Çağ
|
3.Soru
“Rüya değil gerçek! Denizi olmayan Eskişehir’de halk plaja koşuyor.”
Bir haber metninin en önemli bölümü giriş paragrafıdır. Çünkü haber başlığı ve varsa fotoğrafıyla dikkati çekilen okurun haber metnini okumaya başladığı yer bu paragraftır. Dolayısıyla bu paragrafı okuyan okur, haber metninin devamını okumayı sürdürüp sürdürmemeye kararını verir. Yukarıda verilen haber girişi hangi haber girişlerine örnek gösterilebilir?
Zıtlık ifade eden giriş |
Özetleyici giriş |
Sorulu giriş |
Genelleyici giriş |
Öyküleyici Giriş |
Zıtlık İfade Eden Giriş:
Haber tanımlarında “köpeğin insanı ısırması değil ama insanın köpeği ısırması haberdir” denir. Dolayısıyla her gün karşılaşılan olaylar habercilikte “rutin” olarak görülür ve haber değeri düşük bulunur. Sıra dışı, farklı, nadir, beklenmedik, şaşırtıcı şeyler her zaman daha fazla haber değerine sahiptir. Bu bağlamda bir olayda alışık olunanın dışında bir durumun varlığı ön plana çıkartılarak habere giriş yapılabilir. Şu örnekler incelenebilir:
- Rüya değil gerçek! Denizi olmayan Eskişehir’de halk plaja koşuyor.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haberde başlık kompozisyonunu oluşturan öğelerden değildir?
Üst başlık
|
Yan başlık
|
Ana başlık
|
Spot
|
Alt başlık
|
5.Soru
Herhangi bir kurumu ya da olayı izleyecek olan muhabirin, söz konusu kurumun yetkilisine, yayın organı adına başvurup gerekli bürokratik işlemleri yerine getirdikten sonra bu kurumun nezdinde ya da izlenip aktarılacak olay için kabul edilmesi sistemi, hangi gazetecilik olarak adlandırılır?
Akredite |
İliştirilmiş |
Barış |
Sosyal medya |
Yurttaş |
Herhangi bir kurumu ya da olayı izleyecek olan muhabirin, söz konusu kurumun yetkilisine, yayın organı adına başvurup gerekli bürokratik işlemleri yerine getirdikten sonra bu kurumun nezdinde ya da izlenip aktarılacak olay için kabul edilmesi sistemine “akreditasyon” adı verilmektedir. Akreditasyon kriterleri çoğu zaman öznel değerlendirmelere bağlıdır. Doğru cevap a seçeneğidir
6.Soru
Basın tarihimizde ikinci Türkçe gazete aşağıdakilerden hangisidir?
Takvim_i Vekayi
|
Ceride-i Havadis
|
Tercüman-ı Ahval
|
Tasvir-i Efkar
|
İkdam
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsal sorumluluk kuramının dayandığı temel ilkelerden birisidir?
Medya haber aktarımının sağlanması yanında kültür ve sanatın yayılması ve geliştirilmesi amaçlarını da benimsemeli, eğitici olmalıdır. |
Medya işçi sınıfının ilgilerine hizmet etmeli ve onların kontrolü altında olmalıdır. |
Medya özel mülkiyet altında olmamalıdır. |
Medya toplum için sosyalleşme, eğitim, bilgi, motivasyon ve seferberlik gibi pozitif fonksiyonlara hizmet etmelidir. |
Topluma karşı tüm görevleri yanında medya, izleyicilerin ihtiyaç ve isteklerine cevap vermelidir. |
Medya haber aktarımının sağlanması yanında kültür ve sanatın yayılması ve geliştirilmesi amaçlarını da benimsemeli, eğitici olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir
8.Soru
Haberde objektiflik kurallarından hangisi doğrudur?
Denge, birincil kaynak, zamanlılık
|
İkincil kaynak, zamanlılık, anlaşılırlık
|
Netlik, denge, eşit alan/eşit zaman unsurları
|
Çatışma, kuşku, sadelik
|
Kuşku, yerellik, güncellik
|
9.Soru
Toplumun haber ve bilgi edinme konusunda özgür olması, hangi özgürlük kapsamına girer?
Bilgi edinme |
Erişim |
Haber iletme |
Haber alma |
Toplumsal sorumluluk |
Haber alma özgürlüğü: Toplumun haber ve bilgi edinme konusunda özgür olması, kendi seçtiği her türlü habere kavuşabilmesi gereklidir. Doğru cevap D seçeneğidir
10.Soru
Kişileri bilgilendiren, haberdar eden, eğiten, eğlendiren, sevindiren ya da üzen bilgiye ne denir?
Duyum
|
Haber
|
Reklam
|
İleti
|
Ulak
|
11.Soru
Basılmış eserin herhangi bir şekilde kamuya sunulması aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?
Basılmış eser |
Sürekli yayın |
Bölgesel süreli yayın |
Yaygın süreli yayın |
Yayım |
Yayım; basılmış eserin herhangi bir şekilde kamuya sunulmasıdır. Doğru cevap E seçeneğidir
12.Soru
Redaktör, aşağıdakilerden hangisidir?
Haber içeriğinin yeniden kurgulanmasından sorumlu kişi |
Elde edilen görüntüleri düzenleyerek yayının hazırlanmasından sorumlu kişidir. |
Yazılmış bir haber metni üzerinde gerekli düzeltmeleri yaparak haberi yayına hazır hale getiren kişi |
Yayın içeriğinin sayfaya yerleştirilmesi ve basılması işlemlerinden sorumlu kişi |
Haber yayımından yasal olarak sorumlu kişi |
Redaksiyon; yazılmış bir haber metni üzerinde gerekli düzeltmeleri yaparak haberi yayına hazır hale getirme işidir. Redaktör de bu işi gerçekleştiren kişidir. Doğru cevap c seçeneğidir
13.Soru
Medya sistemlerini otoriter, özgürlükçü, toplumsal sorumluluk kuramları gibi sınıflandırmalarla açıklamamızı sağlayan kurallar bütününe ne ad verilir?
Etik kuramlar
|
Sınıflama kuramları
|
Objektif kuramlar
|
Normatif kuramlar
|
Sübjektif kuramlar
|
14.Soru
Gazetenin ilk sayfasında isminin de üstünde bulunan habere ne ad verilir?
Logo |
Manşet |
Sürmanşet |
Üçüncü sayfa haberi |
Şapka |
Logonun üstünde bulunan haber sürmanşet olarak adlandırılır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Bir köpeğin bir insanı ısırması haber değildir, bir insanın bir köpeği ısırması haberdir” diyerek çok yaygın ve popüler şekilde kullanılan bir tanımlama yapmıştır?
John Bogart
|
Turner Cutledge
|
David Brinkley
|
Walter Lipmann
|
Thereu
|
16.Soru
Bir gazetenin yararlanılan bir belge olarak kullanılmasına yönelik terim hangisidir?
Veri gazeteciliği |
Referans gazetesi |
Tiriyaj |
Sansasyonel gazetecilik |
Makale |
Referans Gazetesi: Kamuoyunda güvenirlikte en üst seviyeye ulaşan, gazetecilik kuralları içinde gerçeğin ve doğrunun peşindeki gazeteler, kupürleri (kesikleri) atıf yapılarak alıntılanan haberleriyle “referans gazetesi” adıyla anılırlar. Başka bir deyişle “o gazete yazdıysa, doğrudur” denilen gazeteler, referans gazeteleridir. Bu gazetelerin kupürleri tarih yazarlarına ışık tutar, mahkemelerde belge olarak kullanılabilir. Bu nedenle bir gazete için referans olmak; eş deyişle ileride yararlanılacak bir belge olmak çok önemlidir.
17.Soru
Gazetelerde olduğu gibi pek çok içeriği ya da bölümü bünyesinde barındıran; haber, köşe yazısı, video, bilgi, söyleşi, sohbet, eğlence, eğitim, ekonomi, finans, yaşam, spor, yemek, trend, kadın, TV, magazin, sinema, oyun, reklam ve arşiv gibi çeşitli bölümlerden oluşan web sitelerine ne ad verilir?
Blog |
Web sitesi |
E-haber |
Haber portalı |
Digital haber |
İngilizce “portal” sözcüğü “ana kapı” anlamına gelir. Aynen gazetelerde olduğu gibi pek çok içeriği ya da bölümü bünyesinde barındıran; haber, köşe yazısı, video, bilgi, söyleşi, sohbet, eğlence, eğitim, ekonomi, finans, yaşam, spor, yemek, trend, kadın, TV, magazin, sinema, oyun, reklam ve arşiv gibi çeşitli bölümlerden oluşan web sitelerine haber portalı adı verilir.
18.Soru
Gazete satışlarını artırmak amacıyla gazetelerle birlikte verilen hediye ne ad verilir?
Promosyon
|
Şürmanşet
|
Manşet
|
Tiraj
|
Triyaj
|
19.Soru
Aşğıdaki haber girişlerinden hangisi “nerede” haberine örnek oluşturur?
Uluslararası Berlin Yarı Maratonu’nda erkeklerde ipi göğüsleyen ilk atlet, 59:34’lük derecesiyle Kenyalı Kipyego oldu (“Berlin’de Kipyego güldü”, Milliyet, 6 Nisan 2009)Uluslararası Berlin Yarı Marato
|
Amerikalı Alvin Atkinson, 1963’te kente gelen Duke Ellington’dan beri, Irak’ın başkenti Bağdat’a yolu düşen ilk büyük cazcı oldu (“Bağdat’ta 46 yıl sonra caz”, Milliyet, 6 Nisan 2009)
|
Moldova’da, Rus gazını Balkanlar üzerinden Avrupa’ya taşıyan doğalgaz boru hattında meydana gelen patlama nedeniyle Rusya’dan Türkiye’ye gaz akışında azalma meydana geldi (“Moldova’daki patlama, gazı kesti&rdq
|
Türkiye gazeteciler Cemiyeti’nin geleneksel hale getirdiği, “Öldürülen Gazeteciler Günü” etkinliklerinin 13’üncüsü bugün yapılıyor (“Öldürülen gazeteciler bir k
|
Amerikan Minnesota Üniversitesi’nin yapmış olduğu araştırma, kaşınmanın kaşınan bölgeyi nasıl rahatlattığını ortaya çıkardı (“Kaşınmanın kaşıntıyı nasıl durdurduğu çözüldü”, Milliyet, 7 Nisan 2009)
|
20.Soru
Gazetecilerin amaçları ve idealleri toplumun en iyi çıkarlarıyla uyuşan sorumlu profesyoneller olduğunu ileri süren kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Liberal kuram |
Toplumsal sorumluluk kuramı |
Gelişmeci kuram |
Sovyet-totaliter kuram |
Katılımcı demokratik kuram |
Sovyet-Totaliter Kuram'ın dayandığı temel varsayımlar özetle şöyle sıralanabilir:
- Medya, işçi sınıfının ilgilerine hizmet etmeli ve onların kontrolü altında olmalıdır,
- Medya, özel mülkiyet altında olmamalıdır,
- Medya, toplum için sosyalleşme, eğitim, bilgi, motivasyon ve seferberlik gibi pozitif fonksiyonlara hizmet etmelidir,
- Topluma karşı tüm görevleri yanında medya, izleyicilerin ihtiyaç ve isteklerine cevap vermelidir,
- Toplumun anti-toplumsal bir yayından sonra olayı önlemek ya da cezalandırmak için sansür ve bazı yasal düzenlemeleri kullanmaya hakkı vardır,
- Marksist-Leninist prensiplere göre medya, dünya ve toplumun tam ve objektif bir görünüşünü sağlamalıdır,
- Medya, ülke içinde ve dışında gelişen ilerici hareketleri desteklemelidir,
- Gazeteciler, amaçları ve idealleri toplumun en iyi çıkarlarıyla uyuşan sorumlu profesyonellerdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ