Haberciliğin Temel Kavramları Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya okuryazarlığı için gereken temel becerilerdendir?
Yansıtma |
Kıyaslama |
Analiz |
Tekrarlama |
Hipotez |
Medya okuryazarlığı için temel beceriler şu başlıklar altında ele alınabilir:
- Analiz: Bir medya mesajını anlamlı parçalara bölmek.
- Değerlendirme: Anlamlı parçaların değeri hakkın hüküm verebilme; hüküm vermek bazı kriterlere göre parçaları karşılaştırmaktır.
- Gruplama: Birbiri ile ilgili olan veya olmayan elemanları belirlemek. Gruplandırılan parçalardan bir model oluşturmak. Genel ilkeleri kullanarak belirli şeyleri açıklamak.
- Sentez: Bütün parçaları yeni bir yapıda bir araya getirmek.
- Özetleme: Mesajın en önemli noktasını anlatabilecek, açık anlaşılır bir özet oluşturmak. Yetenek ve beceriler kişilerin medya okuryazarı olabilmesinde oldukça önemlidir
Doğru cevap C’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “iletişim ve içerik” olgularının, “foto muhabirliğinin yapı taşları” olduğunu ileri sürmektedir?
Ingledew |
Chapnick |
Gidal |
Horton |
Zelizer ve Allan |
Chapnick, “iletişim ve içerik” olgularının, “foto muhabirliğinin yapı taşları” olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi televizyon haberciliğinin özelliklerinden değildir?
Konuşma biçiminde haber vermesi
|
Canlı yayın yapılabilmesi
|
Televizyon haberciliğinde süreklilik yoktur
|
Eğlenceli haberlerin daha çok olması
|
Görsel işitsel olduğu için okuma yazma bilmeyi gerektirmez
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi TGC’nin, Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’nde (2018) gazetecinin temel görev ve ilkelerinden değildir?
Halkın bilgi edinme hakkı uyarınca, gazeteci, kendi açısından sonuçları ne olursa olsun, gerçeklere ve doğrulara saygı duymak ve uymak zorundadır. |
Gazeteci; bilgi ve haber alma, yorum yapma ve eleştirme özgürlüklerini ne pahasına olursa olsun savunur. |
Gazeteci, hangi konuda olursa olsun, elde ettiği bilgileri geniş biçimde yayın konusu yapmadan kendi yararına kullanamaz. |
Gazeteci, ilan-reklam kaynaklarından herhangi bir telkin, tavsiye alamaz, maddi çıkar sağlayamaz. |
Gazeteci her türlü baskıyı reddeder ve çalıştığı basın-yayın organındaki yöneticileri ve iktidar partisi dışında kimseden işiyle ilgili talimat alamaz. |
Gazeteci her türlü baskıyı reddeder ve çalıştığı basın-yayın organındaki yöneticileri dışında kimseden işiyle ilgili talimat alamaz. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber fotoğrafçılığı mesleği ve bu görevi üstlenen foto muhabirinin nitelikleri arasında değildir?
Bir iletiyi yaymaya yönelik fotoğrafçılıktır. Foto muhabirinin amacı, okuyucunun hızlı algılayabilmesi için iletiyi açık bir şekilde |
İletişim ortamı gazeteler, haber dergileri ve haber ajansları gibi basılı kitle iletişim araçlarıdır. |
Bu süreçte sözcükler ve fotoğrafların birleşiminden oluşan bir dille iletişim kurulmaktadır |
Sanat amaçlıdır. Foto muhabirinin bütün çabası, zekası ve becerisi bir haberin sanatsal yönlerini bildirmeyi amaçlar. |
Konusu insandır |
Haber fotoğrafçılığı mesleği ve bu görevi üstlenen foto muhabirinin nitelikleri sekiz maddede sıralanmaktadır. Bu maddeler şu
şekilde özetlenebilir:
1. Bir iletiyi yaymaya yönelik fotoğrafçılıktır. Foto muhabirinin amacı, okuyucunun hızlı algılayabilmesi için iletiyi açık bir şekilde
iletmektir.
2. İletişim ortamı gazeteler, haber dergileri ve haber ajansları gibi basılı kitle iletişim araçlarıdır.
3. Bildirme amaçlıdır. Foto muhabirinin bütün çabası, zekası ve becerisi bir haberin belirli yönlerini bildirmeyi amaçlar.
4. Bu süreçte sözcükler ve fotoğrafların birleşiminden oluşan bir dille iletişim kurulmaktadır.
5. Konusu insandır.
6. Foto muhabiri büyük bir kitleyle iletişim kurmaktadır. Bu yüzden mesaj, birçok farklı insan tarafından anında anlaşılabilecek
kadar özlü olmalıdır.
7. Foto muhabirinin fotoğrafları, iletileri daha etkili hale getiren, yetenekli bir editör tarafından sunulmaktadır.
8. Foto muhabirliğinin temel düşüncesi, bugünün karmaşık dünyasında toplumu bilgilendirmenin kaçınılmaz gerekliliğidir.
6.Soru
Yazı M.Ö. 3000'lerde dünyanın neresinde ilk kez ortaya çıkmıştır?
Mezopotamya ve Mısır'da
|
Güney Amerika'da Meksika'da
|
Kuzey Amerika'da Alaska'da
|
Asya'da Moğolistan'da
|
Asya'da Çin'de
|
7.Soru
Almanya'da Weimar Cumhuriyeti’nin sona ermesiyle beraber haber fotoğrafçılığı, ilk olarak Fransa’da ardından da Amerika’da yayınlanan fotoğraflı dergilerle yükselişe geçmiştir. Bunlardan Fransa'da kurulan ve önemli bir yere sahip olan, varlığını 1954 yılına kadar sürdüren dergi aşağıdakilerden hangisidir?
Life |
L'express |
New Post |
Magnum |
Vu |
Alman foto muhabirliği anlayışından etkilenen Vu dergisi, Lucian Vogel tarafından 1928’de Fransa’da kurulmuş ve yayın hayatına başlamıştır. Vu, 1954 yılına kadar yayın hayatını sürdürür.
8.Soru
"Özgürlükçü demokrasilerde basının en önemli kamusal görevi; tüm kamusal yaşantının kontrolü, tüm toplumsal yaşantının mercek altına alınıp değerlendirilmesi ve eleştirilmesidir."
Yukarıdaki ifadeye dayanarak basının hangi toplumsal işlevi vurgulanmaktadır?
Haber ve bilgi verme |
Denetim ve Eleştiri |
Eğlendirme |
Kamuoyunu Aydınlatma |
Eğitme |
Basının Denetim ve Eleştiri İşlevi : Özgürlükçü demokrasilerde basının en önemli kamusal görevi; tüm kamusal yaşantının kontrolü, tüm toplumsal yaşantının mercek altına alınıp değerlendirilmesi ve eleştirilmesidir. Vatandaşın sözcüsü basındır.
9.Soru
Türkiye'de internet gazeteciliği uygulaması ilk kez hangi gazete tarafından ve ne zaman başlatılmıştır?
Milliyet, 2000 |
Sabah, 1995 |
Hürriyet, 1990 |
Hürriyet, 2000 |
Milliyet, 1996 |
Türkiye’de ilk kez Milliyet Gazetesi 26 Kasım 1996’da internet gazeteciliği uygulaması başlatmış, bu uygulamayı diğer yayın kuruluşları da izlemişlerdir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi günümüz haber fotoğrafçılığında etik olarak en çok sıkıntı yaratan konulardandır?
Fotoğrafa dijital müdahale |
Hastanelere izinsiz girme |
Çocukların görüntüsünü yayınlama |
İntihar olayları hakkında haber çerçevesini aşan yayın yapma |
Suçlu yakınlarını teşhir etme |
Manipülasyon (yönlendirme), propaganda ve çıkar amaçlı düzenlemeler analog fotoğraflarda da kullanılmıştır ancak dijital dönemde bu uygulamalar kolaylaşmıştır. Bu açıdan günümüzde, dijital teknolojiyle ilişkili olarak, en fazla üzerinde durulan etik sorunlardan birini fotoğrafa müdahale konusu oluşturmaktadır. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazeteciliğin günlük uygulamalarındaki temel kurallardan değildir?
Gazeteci yönlendirilmeye kapalı olmalıdır.
|
Haberini dikkat çekici kılmak için haberde süsleme ve yorumdan kaçınmaz.
|
Kuşkucu, eleştirel ve analizcidir.
|
Olayı her yönüyle araştırır, ele alır.
|
Kanıt ve belgeleri vardır.
|
12.Soru
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı Genel Konferansı’nın Paris’te yaptığı yirminci toplantısında kabul ve ilan edilen Unesco Anayasası hangi tarihte kabul ve ilan edilmiştir ?
22 Kasım 1977 |
22 Mart 1978 |
22 Kasım 1968 |
22 Ekim 1978 |
22 Kasım 1978 |
Birleşmiş Milletler Eğitim,Bilim ve Kültür Teşkilatı Genel Konferansı’nın Paris’te yaptığı yirminci toplantısında, 22 Kasım 1978 günü kabul ve ilan edilen Unesco Anayasası,ifade özgürlüğü ve iletişim özgürlüğü konularında geniş haklar getirmiştir.
Doğru yanıt E seçeneğidir.
13.Soru
Ülkemizde ilk kurulan ve halen ülkemizin en büyük haber ajansı niteliğini taşıyan Anadolu Ajansı hangi tarihte kurulmuştur?
6 Nisan 1920
|
23 Nisan 1923
|
25 Ağustos 1924
|
10 Haziran 1946
|
9 Temmuz 1952
|
14.Soru
Sesleri kaydederek istenildiğinde tekrar edilmesini sağlayan makine aşağıdakilerden hangisidir?
Fonograf |
Fotoğraf |
Camera obscura |
Daktilo |
Topoğraf |
Fonograf: Sesleri kaydederek istenildiğinde tekrar edilmesini sağlayan makine.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetecilerin hak ve sorumluluklarını belirleyen ve basın ahlakı, basının kendi kendini denetimi ve bunların uygulanmasını gözeden unsurlardan biri değildir?
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu |
Basın konseyi |
Medya konseyleri |
Ombudsmanlar |
Gazeteci odaları |
Gazetecilerin hak ve sorumluluklarını belirleyen ve basın ahlakı, basının kendi kendini denetimi ve bunların uygulanmasını gözeden basın konseyi, medya konseyleri, ombudsmanlar veya gazeteci odaları olarak karşımıza çıkmaktadır.
16.Soru
Haber fotoğrafçılığı kavramını, “bir fotoğrafla öykü anlatmak”, “bir kamerayla habercilik yapmak”, “zamandaki bir anı kaydetmek”, “çok kısa bir zamanda anlık gerçekleşen bir öyküyü bir imajla özetlemek” şeklinde tanımlayan kimdir?
Chapnick |
Ingledew |
Zelizer ve Allan |
Gidal |
Horton |
Horton kavramı, “bir fotoğrafla öykü anlatmak”, “bir kamerayla habercilik yapmak”, “zamandaki bir anı kaydetmek”, “çok kısa bir zamanda anlık gerçekleşen bir öyküyü bir imajla özetlemek” şeklinde tanımlar. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özgürlükçü anlayışın serbest dolaşım ilkesi ile çelişir?
Medya demokratik değerlere ve çoğulculuğa karşı olmamalıdır.
|
Haber iletme özgürlüğü: Elde edilen bilgi ya da yazılan haberlerin kitle iletişim araçları tarafından iletilebilme özgürlüğü olmalıdır.
|
Haber alma özgürlüğü: Toplumun haber ve bilgi edinme konusunda özgür olması, kendi seçtiği her türlü habere kavuşabilmesi gereklidir.
|
Bilgi edinme ve erişim özgürlüğü: Olay, bilgi ya da habere serbestçe ulaşma ve bilgiyi elde etme özgürlüğü temin edilmelidir.
|
Medya ahlaki ve siyasi değerlere ve çoğunluğa karşı saldırgan olmamalıdır.
|
18.Soru
Bugün dünya haber doloşımını, diğer bir deyişle uluslararası bilginin dolaşımını elinde tutan kaç büyük ajans bulunmaktadır?
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ani gelişen ya da beklenmedik olaylar karşısında hazırlanan ve süratle yayınlanan haberlerdir?
Sıcak haberler
|
Atlatma haberler
|
Konserve haberler
|
Maksatlı haberler
|
Özel haberler
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber içerikli televizyon programlarından biri değildir?
Canlı yayın
|
Günlük haber bültenleri
|
Geniş kapsamlı haber programları
|
Yorum programları
|
Eğlence programları
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ