Haberciliğin Temel Kavramları Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Doğruyu Araştırmak ve Raporlamak Gazeteci bilgi toplamada, raporlamada ve yorumlamada dürüst ve cesur olmalıdır Zararı En Aza İndirmek Gazeteciler kaynaklara, konulara ve çalışma arkadaşlarına insan olmanın gerektirdiği saygı içinde davranmalıdır. Bağımsız Davranmak Gazeteciler kamuoyunun doğruyu bilme hakkı dışında herhangi bir yükümlülüğün altına girmemelidir. Sorumluluk Sahibi Olmak Gazeteciler okuyucularına, dinleyicilerine, izleyicilerine ve birbirlerine karşı sorumluluk içinde olmalıdırlar. Yukarıda verilen maddeler hangi çalışmanın sonucu olarak kabul edilmiştir?
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Meslek İlkeleri Deklarasyonu |
Basın Şeref Divanı |
Profesyonel Gazeteciler Birliği Etik Kuralları |
Basın Ahlak Yasası |
Yayın Yasası |
Profesyonel Gazeteciler Birliği Etik Kuralları'na göre gazetecilikle ilgili etik kurallar şunlardır:
- Doğruyu Araştırmak ve Raporlamak
- Gazeteci bilgi toplamada, raporlamada ve yorumlamada dürüst ve cesur olmalıdır
- Zararı En Aza İndirmek
- Gazeteciler kaynaklara, konulara ve çalışma arkadaşlarına insan olmanın gerektirdiği saygı içinde davranmalıdır.
- Bağımsız Davranmak
- Gazeteciler kamuoyunun doğruyu bilme hakkı dışında herhangi bir yükümlüğün altına girmemelidir.
- Sorumluluk Sahibi Olmak
- Gazeteciler okuyucularına, dinleyicilerine, izleyicilerine ve birbirlerine karşı sorumluluk içinde olmalıdırlar.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişisel gelişimde medya okuryazarlığını geliştirebilmek için kullanılabilen on teknik arasında değildir?
Kişisel anlam eşleştirme ve anlam yapılandırmayı güçlendirmek |
Günlük Televizyon izleme süresini arttırmak |
Medya mesajından alınmak istenilene yoğunlaşma-odaklanma |
Davranışları değiştirme |
Elde edilebilir bilginin kullanılabilir olması |
Günlük Televizyon izleme süresini arttırmak, kişisel gelişimde medya okuryazarlığını geliştirebilmek için kullanılabilen on teknik arasında değildir. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
45 dakikalık bir haber bültende ana haber sunucularının açıklamaları ve bireysel yorumları dışında bir haber, görüntüler dahil kaç saniye sürmektedir?
45 |
10-20 |
90-120 |
30-45 |
225 |
Genellikle 30 ile 45 dakika arasında süren bir televizyon ana haber bülteninde ortalama 10-20 haber sunulur. 45 dakikalık bir haber bültende ana haber sunucularının açıklamaları ve bireysel yorumları dışında bir haber, görüntüler dahil 90- 120 saniye arasında sürmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir
4.Soru
- Medya iletilerini anlamak ve değerlendirmek için gereken bilgi birikimine sahip olmak,
- Medya her durumda her şekilde her zaman yararlanmak,
- Farklı kaynaklardan gelen bilginin doğruluğunu değerlendirmek,
- Medyanın kişilerin ve toplumun düşünceleri, davranışları ve değerleri üzerindeki etkisinin bilincinde olmak,
- Gereken tepkileri vererek bilginin bilinçli ve doğru üretilmesini sağlamak,
- Fikir üretmekle kalmayıp düşünceleri iletme kapasitesine sahip olmaktır.
Maddelerden hangileri medya okuryazarlığı ile ilgili ortak özelliklerdendir?
I, II, III, IV |
I, III, IV, V, VI |
II, III, IV, V, VI |
I, II, III, IV, V |
I, II, III, IV, V, VI |
- Medya iletilerini anlamak ve değerlendirmek için gereken bilgi birikimine sahip olmak,
- Medyayı etkin ve akılcı biçimde kullanmak,
- Medya olarak bilinen bilgi kaynaklarını tanımak, değerlendirmek ve gerektiği kadar yararlanmak,
- Farklı kaynaklardan gelen bilginin doğruluğunu değerlendirmek,
- Medyanın kişilerin ve toplumun düşünceleri, davranışları ve değerleri üzerindeki etkisinin bilincinde olmak,
- Medya kanalları yoluyla toplumla etkili iletişim kurmak,
- Gereken tepkileri vererek bilginin bilinçli ve doğru üretilmesini sağlamak ve
- Fikir üretmekle kalmayıp düşünceleri iletme kapasitesine sahip olmaktır.
5.Soru
Gazetelerin birinci sayfaları hangi niteliği taşır?
Gazetelerin satışını sağlayan en önemli unsur olma
|
Gazetelerin vitrini olma
|
Gazetelerin okurlarını ikna etme
|
Gazetelerin tüm haberlerinin özeti olma
|
Gazetelerin doğru haber verdiklerin kanıtı olma
|
6.Soru
I. Gazetecinin ilk görevi doğruya ve kamunun
doğruyu bilmesine saygıdır.
II. Görev sırasında tarafsız yorum ve eleştiri hakkını ve haberin dürüst toplanması ve basımında özgürlük ilkesini her zaman savunur.
III. Gazeteci sadece, aslını bildiği gerçeklere
uygun olarak haber verir. Gazeteci, temel
bilgiyi saklamaz ve belgeyi tahrif etmez.
IV. Gazeteci haber, fotoğraf ve belge toplamakta dürüst yöntemler kullanır
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri gazetecinin doğru davranış kuralları olarak ta ifade edebileceğiniz kurallardandır ?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Yalnız IV |
Hepsi |
Tamamı gazetecinin doğru davranış kuralları olarak ta ifade edebileceğiniz kurallardandır.
Doğru yanıt E seçeneğidir.
7.Soru
- Mesajların süzülmesi
- Bilgi Üretimi
- Anlam Eşleştirme
- Anlam Üretimi
- Anlam Yapılandırma
Maddelerden hangileri bilgi işlemenin görevlerindendir?
I, III, V |
I, II, III, V |
I, III, IV, V |
II, IV |
I, II, III, IV, V |
Bilgi İşleme Görevleri Bilgi işlemenin üç görevi vardır. Bunlar süzme (filtreleme), anlam eşleştirme ve anlam yapılandırmadır. Bu üç görev bilgi işleme sürecinde sırasıyla uygulanır.
8.Soru
Macbride Raporu,UNESCO'nun isteği üzerine hangi yıl hazırlanmıştır ?
1980 |
1981 |
1982 |
1983 |
1984 |
Macbride Raporu,UNESCO'nun isteği üzerine Kasım 1980 tarihinde hazırlanmıştır.
9.Soru
_________kişinin yatkınlık ve öğrenime bağlı olarak bir işi başarma ve bir işlemi amaca
uygun olarak sonuçlandırma yeteneği iken; doğuştan gelen bir güç olarak da ifade
edilen _________, bir kimsenin bir işi anlama veya yapabilme niteliği, kabiliyetidir.
Değerlendirme-analiz |
Guruplama-yetenek |
Analiz-beceri |
Yetenek-beceri |
Beceri-yetenek |
Beceri kişinin yatkınlık ve öğrenime bağlı olarak bir işi başarma ve bir işlemi amaca
uygun olarak sonuçlandırma yeteneği iken; doğuştan gelen bir güç olarak da ifade
edilen yetenek, bir kimsenin bir işi anlama veya yapabilme niteliği, kabiliyetidir.
10.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi medya okuryazarlığıyla ilgili değildir?
Çeşitli biçimlerdeki yazılı-basılı, görsel, işitsel, elektronik ortamlardaki iletilere erişmek |
Medya iletilerini yazmak için gereken bilgi birikimine sahip olmak, |
Medya iletilerini anlamak ve değerlendirmek için gereken bilgi birikimine sahip olmak, |
Medya olarak bilinen bilgi kaynaklarını tanımak, değerlendirmek ve gerektiği kadar |
Farklı kaynaklardan gelen bilginin doğruluğunu |
Medya okuryazarlığı ile ilgili ortak özellikler şu başlıklar altında ele alınmaktadır (Önal, 2007).
• Çeşitli biçimlerdeki yazılı-basılı, görsel, işitsel, elektronik ortamlardaki iletilere erişmek,
• Medya iletilerini anlamak ve değerlendirmek için gereken bilgi birikimine sahip olmak,
• Medyayı etkin ve akılcı biçimde kullanmak,
• Medya olarak bilinen bilgi kaynaklarını tanımak, değerlendirmek ve gerektiği kadar
yararlanmak,
• Farklı kaynaklardan gelen bilginin doğruluğunu değerlendirmek,
• Medyanın kişilerin ve toplumun düşünceleri, davranışları ve değerleri üzerindeki etkisinin bilincinde olmak,
• Medya kanalları yoluyla toplumla etkili iletişim kurmak,
• Gereken tepkileri vererek bilginin bilinçli ve doğru üretilmesini sağlamak ve
• Fikir üretmekle kalmayıp düşünceleri iletme kapasitesine sahip olmaktır.
11.Soru
Haber merkezlerinde, bu merkezden ayrılmadan, ajanslardan ya da ulaşabildikleri bilgi kaynaklarından elde ettikleri bilgiden yola çıkarak çalışanlar aşağıdakilerden hangisidir?
Sunucular
|
Yazı işleri sorumluları
|
Muhabirler
|
Sayfa tasarımcıları
|
Fotoğrafçılar
|
12.Soru
5N-1K sorularının yanıtının verildiği habere konu olan olay ya da durumun anlatıldığı yazı aşağıdakilerden hangisidir?
Başlık |
Spot |
Haber metni |
Fotoğraflı altyazı |
Görsel öğeler |
Haber metni; 5N-1K sorularının yanıtının verildiği habere konu olan olay ya da durumun anlatıldığı yazıdır. Olayın tüm ayrıntıları burada verilir. İlk giriş cümlesinde olayın ne olduğu söylenerek belli bir anlatı planı içinde okur bilgilendirilir. Doğru cevap C seçeneğidir
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya okuryazarlığı için temel becerilerden biri değildir?
Analiz |
Değerlendirme |
Gruplama |
Doğuştan gelen kabiliyetleri öne çıkarmak. |
Genel ilkeleri kullanarak belirli şeyleri açıklamak. |
Medya okuryazarlığı için temel beceriler şu başlıklar altında ele alınabilir:
• Analiz: Bir medya mesajını anlamlı parçalara bölmek.
• Değerlendirme: Anlamlı parçaların değeri hakkın hüküm verebilme; hüküm vermek bazı kriterlere göre parçaları karşılaştırmaktır.
• Gruplama: Birbiri ile ilgili olan veya olmayan elemanları belirlemek.
• Gruplandırılan parçalardan bir model oluşturmak.
• Genel ilkeleri kullanarak belirli şeyleri açıklamak.
14.Soru
Düşünce ve basın özgürlüğünün ana vatanı hangi ülkedir?
İngiltere |
Fransa |
Almanya |
Amerika |
İtalya |
Düşünce ve basın özgürlüğünün ana vatanı İngiltere olarak görülmektedir. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
Tema , Akut, Çocuk Esirgeme Kurumu, hangi haber alanına bir örnektir?
Eğitim ve Öğretim
|
Güvenlik ve hukuk
|
Üniversiteler
|
Halkve çevre sağlığı ,Sosyal yardım kuruluşları
|
Siyasi partiler ve Sivil toplum örgütleri
|
16.Soru
Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmese bile, kişinin "suçlu" olduğu ima edilebilir. Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez. Gazeteci, kaynaklarının gizliliğini korur. Kaynağın kamuoyunu kişisel, siyasal, ekonomik vb. nedenlerle yanıltmayı amaçladığı haller bunun dışındadır. Gazeteci görevini, taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır. Yukarıdakilerden hangileri basın meslek ilkeleri kapsamında doğrudur?
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse “suçlu” ilan edilemez. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber ajansı değildir?
United Press International (UPI)
|
Associated Press (AP)
|
Reuters
|
Washington Post
|
Agence France Press (AFP)
|
18.Soru
1791 Anayasası’na eklenen Ek 1. maddeye göre “Congress shall make no law... abridging the freedom of speech or of the freedom of press” yani, kongre söz veya basın özgürlüğünü sınırlayan kanun yapamaz hükmü ile basın özgürlüğü açıkça garanti altına alan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
ABD |
İngiltere |
Türkiye |
İzlanda |
Güney Kore |
ABD’de ise 1791 Anayasası’na eklenen Ek 1. maddeye göre “Congress shall make no law... abridging the freedom of speech or of the freedom of press” yani, kongre söz veya basın özgürlüğünü sınırlayan kanun yapamaz hükmü ile basın özgürlüğü açıkça garanti altına alınmıştır. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Aydınlanma Çağı felsefesiyle bütünleşen İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi hangi yıl verilmiştir?
1589
|
1689
|
1789
|
1889
|
1989
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Usenet” ağının kullanılmaya başlandığı yıldır?
1980 |
1981 |
1982 |
1983 |
1984 |
1980 yılında “Usenet” ağı kullanılmaya başlamıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ