Haberciliğin Temel Kavramları Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 15 Soru1.Soru
“Photojournalism” yani fotoğraf gazeteciliği kavramı, aşağıdakilerden hangisi tarafından, “fotoğraf ya da imajların haberin bir parçası olarak birlikte kullanılması” şeklinde tanımlanmaktadır?
Zelizer ve Allan |
Ingledew |
Chapnick |
Gidal |
Horton |
Türkçeye fotoğraf gazeteciliği olarak çevrilen ve haber fotoğrafçılığı kavramını karşılayan “photojournalism” yani fotoğraf gazeteciliği kavramı, Zelizer ve Allan tarafından, “fotoğraf ya da imajların haberin bir parçası olarak birlikte kullanılması” şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Haberin görüntülerinin, seslerinin, yazılarını birleştiren kişiye ne ad verilir?
Genel yayın yönetmeni |
Haber koordinatörü |
Montaj operatörü |
Editör |
Muhabir |
Haberin görüntülerinin, seslerinin, yazılarını birleştiren kişiye montaj operatörü denir.
3.Soru
- Haber çalma (intihal),
- Kötü niyetli yanlış açıklamalar,
- İftira, onur kırıcı yayın, temelsiz suçlama,
- Yayın ya da baskı yapma bağlamında herhangi bir biçimde rüşvet kabul etme.
Yukarıdakilerden hangisi / hangileri bir gazeteci için ciddi mesleki hatadır?
I ve III |
I ve IV |
I ve II |
Hepsi |
Hiçbiri |
Gazeteci, aşağıdaki hususları ciddi mesleki hatalar olarak ele almalıdır:
- Haber çalma (intihal),
- Kötü niyetli yanlış açıklamalar,
- İftira, onur kırıcı yayın, temelsiz suçlama,
- Yayın ya da baskı yapma bağlamında herhangi bir biçimde rüşvet kabul etme.
Doğru cevap D'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerder hangisi yalan, asılsız ya da palavra haberlerdir?
Asparagas haberler
|
Atlatma haberler
|
Maksatlı haberler
|
Ambargolu haberler
|
Konserve haberler
|
5.Soru
I. “Bir fotoğrafın içeriği, ASLA değiştirilmez ya da işlenmez. Sadece yakma, maskeleme,tonlama ve kesme gibi standart baskı yöntemlerinin kabul görmüş kurallarına izin verilir.
II. Rötuş, normal çiziklerin ve toz zerrelerinin kaldırılmasıyla sınırlandırılmıştır.
III. Orijinale uygun bir kopya elde etmek için renk düzeltilmesi yapılmadan önce ciddi bir biçimde düşünmek gerekir. Anormal
renk ya da tonlama durumlarının başlıkta açıkça belirtilmesi gerekir. Renk düzenlemesi, her zaman en az düzeyde olmalıdır.
Bu tür konularla ilgili aklınızda herhangi bir soru işareti oluştuğunda derhal kıdemli bir editöre danışmalısınız.
IV. Associated Press’in haber fotoğraflarının bütünlüğü en önemli önceliğimizdir. Hiçbir şey, Associated Press’in saygınlığından
önce gelemez.”
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Associated Press’in “Fotoğraf Düzenleme Politikası”na ilişkin ilkelerindendir ?
Yalnız I |
Yalnız IV |
Yalnız III |
I,II ve IV |
Hepsi |
Tamamı Associated Press’in “Fotoğraf Düzenleme Politikası”na ilişkin ilkelerindendir.
Doğru yanıt E seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdaki tanımlardan hangisi yanlıştır?
Gazeteci: Düzenli bir şekilde veya profesyonel olarak haber toplayan ve bu haberlerin her türlü kitle iletişim araçlarıyla halka ulaşmasını sağlayan tüm hakiki veya tüzel kişiler
|
Haber: Metin, ses ya da görüntü şeklinde tüm olay, görüş veya fikir aktarımları
|
Haber ajansı: Görevi haber toplamak, haber konusu olan fotoğrafları ve videoları çekmek ve bunları kendisine abone olan çeşitli kitle iletişim araçlarına belirli bir ücret karşılığında servis etmek olan kurumlar
|
Kaynak: Haber kaynağının tanınmasını sağlayacak türden bilgiler
|
Açıklama: Bir sorunla ilgili gerekli bilgileri verme işlemi
|
7.Soru
Haber metninin seslendirilmesine ne ad verilir?
Seslendirme |
Doğal ses |
Canlandırma görüntü |
Perfore |
Muhabir anonsu |
Perfore; Haber metninin seslendirilmesidir. Görüntülerin üzerine seslendirme yapılarak haber oluşturulur. Doğru cevap D seçeneğidir
8.Soru
Okuduğu haberdeki bağlantıya tıklayarak başka sayfadan yeni bilgiler edinen Hakan Bey, internet haberciliğinin hangi özelliğinden yararlanmıştır?
Yöndeşme |
Hipermetinsellik |
Kitlesizleştirme |
Etkileşim |
Eşzamansızlık |
Hipermetinsellik bir internet sayfasından bağlantılarla başka internet sayfalarına geçip bilgi almaya devam etmeye işaret eder.
9.Soru
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da imzalanmış, 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Peki bu sözleşme Türkiye'de ne zaman onaylanmıştır ?
18 Mayıs 1959 |
18 Mayıs 1957 |
18 Mayıs 1955 |
18 Mayıs 1964 |
18 Mayıs 1954 |
18 Mayıs 1954 tarihinde Türkiye'de onaylanmıştır.
Doğru yanıt E seçeneğidir.
10.Soru
- Gazetelerin ilk sayfasına en iri puntolarla konulan, genellikle gazetenin logosunun altında yayınlanan başlık.
- Gazetelerin birinci sayfasındaki gazetenin logosunun üzerinde kullanılan başlık.
- Olağanüstü durumlarda tercih edilen, manşet haberden çok daha önemli haberlere karşılık gelir.
- Normal bir günde sürmanşet haber uygulamasına gerek yoktur.
- Önem sıralamasında manşetten daha az önemli kabul edilen durumlar için sürmanşet uygulaması kullanılır.
- Sürmanşet uygulamasının zorunlu ve pratik bir teknik uygulama olduğu da söylenebilir.
Maddelerden hangileri sürmanşete ilişkindir?
I, V, VI |
II, III, IV, VI |
II, III, V, VI |
I, II, III, IV, VI |
I, II, III, IV, V, VI |
Manşet: Gazetelerin ilk sayfasına en iri puntolarla konulan, genellikle gazetenin logosunun altında yayınlanan başlık
Sürmanşet: Gazetelerin birinci sayfasındaki gazetenin logosunun üzerinde kullanılan başlık.
“Sürmanşet haber” olağan üstü durumlarda tercih edilen, manşet haberden çok daha önemli haberlere karşılık gelir. Dolayısıyla geleneksel gazetecilik anlayışında normal bir günde sürmanşet haber uygulamasına gerek yoktur. Çünkü gazetenin en önemli haberi manşet haber olarak sayfada yer alacaktır. Ancak çok daha önemli gelişmelerin yaşandığı nadir durumlarda sürmanşet uygulamasına gidilir. Aslında sürmanşet uygulamasının geçmişine bakıldığında zorunlu ve pratik bir teknik uygulama olduğu da söylenebilir.
11.Soru
2003 yılında içselleştirilen ve yeni Basın Kanun'a göre, bir gazeteci için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Gazeteci; bilgi, belge, haber kaynağını açıklamaya zorlanabilir. |
Gazeteci; bilgi, belge, haber kaynağını açıklamama hakkına sahiptir. |
Gazeteci; bilgi, belge, haber kaynağı konusunda tanıklık yapmak zorundadır. |
Gazeteci; bilgi, belge, haber kaynağını üst makamlar talep ederse açıklamak zorundadır. |
Gazetecinin; bilgi, belge, haber kaynağı için kanuni bir koruma söz konusu değildir. |
"Haber kaynağı" maddesine göre; “Süreli yayın sahibi, sorumlu müdür ve eser sahibi, bilgi ve belge dâhil her türlü haber kaynaklarını açıklamaya ve bu konuda tanıklık yapmaya zorlanamaz.” Gazeteci; bilgi, belge, haber kaynağını açıklamama ve bu konuda tanıklık yapmaya zorlanmamaya hak sahibidir. Bu, gazeteci ve haber kaynağı için kanuni bir korumadır. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangi haber konusu, insanların kavgaya yönelik olan ilkel eğilimleri nedeniyle ilgi çekmektedir?
Mücadele, çatışma
|
Duygusal olaylar
|
Gizem
|
Macera
|
Olağanüstülük
|
13.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisi medya okuryazarlığı ile ilgili ortak özellikler arasında yer almaz?
Çeşitli biçimlerdeki yazılı-basılı, görsel, işitsel, elektronik ortamlardaki iletilere erişmek |
Medyayı etkin ve akılcı biçimde kullanmak |
Benzer kaynaklardan gelen bilginin doğruluğunu değerlendirmek |
Medya kanalları yoluyla toplumla etkili iletişim kurmak |
Gereken tepkileri vererek bilginin bilinçli ve doğru üretilmesini sağlamak |
Medya okuryazarlığında farklı kaynaklardan gelen bilginin doğruluğu değerlendirilir. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Gerçeği araştırmak, insanları eğitmek ve siyasi anlamda tarafları açıklamak, hangi modelin açıklamasıdır?
Serbest pazar modeli |
İlerleme |
Marksist |
Katılımcı demokratik |
Gelişmeci |
Marksist Model gazeteciliğin amaçlarını şöyle tanımlar: Gerçeği araştırmak, insanları eğitmek ve siyasi anlamda tarafları açıklamak, sosyalist öğretiye destek isteyecek şekilde insanlara hizmet etmek, görüşlere şekil vermek ve davranışları değiştirmek. Doğru cevap C seçeneğidir
15.Soru
UNESCO’nun isteği üzerine özel bir uluslararası komisyon tarafından hazırlanan ve 1980 Kasım ayında kabul edilen raporun beşinci bölümünde, “Gazetecilerin Hak ve Sorumlulukları” başlığı altındaki “Habere Ulaşma” ve basın özgürlüğü hakkı günümüzde güncelliğini korumaktadır. İlgili rapor aşağıdakilerden hangisidir?
Macbride Raporu |
Baccus Raporu |
Audrey Azoulay Raporu |
Shipwreck Raporu |
Brüksel Raporu |
UNESCO’nun isteği üzerine özel bir uluslararası komisyon tarafından hazırlanan ve 1980 Kasım ayında kabul edilen “Birçok Ses Tek bir Dünya” / “İletişim ve Toplum-Bugün ve Yarın” başlıklı rapor, kısaca “Macbride Raporu” otuz sekiz yılı aşan geçmişiyle güncelliğini korumaktadır. Bu raporun beşinci bölümünde, “Gazetecilerin Hak ve Sorumlulukları” başlığı altındaki “Habere Ulaşma” ve basın özgürlüğü hakkı günümüzde güncelliğini korumaktadır.