Hadis Tarihi ve Usulü Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ali b. Ebî Bekr’in yazdığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Mecma’u’z- zevâid |
İthâfü’l-hıyere |
el-Metâlibü’l-‘âliye |
et-Terğîb ve’t-terhîb |
Riyâzü’s-sâlihîn |
Bu türün en tanınmış eseri Heysemî nisbesiyle tanınan Ali b. Ebî Bekr’in (ö. 807/1404) Mecma’u’z- zevâid ve menba’u’l-fevâid adlı kitabıdır. Heysemî bu eserinde Ahmed b. Hanbel, Ebû Ya’lâ el-Mevsılî ve Bezzâr’ın Müsned’leri ile Taberânî’nin üç Mu’cem’inin Kütüb-i sitte’de bulunmayan hadislerini bir araya getirmiştir.
2.Soru
Hz. Peygamberi gören sahâbenin onun hakkındaki ifadeleri ve anlatımlarını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sünnet |
Fıkıh |
Tebliğ |
Hadis |
Haber |
Hz. Peygamberi gören sahâbenin onun hakkındaki ifadeleri ve anlatımlarıdır veya bunların yazıya geçirilmiş haline hadis denir.
3.Soru
Müstedrek türündeki eserler ile ilgili hangisi doğrudur?
Önceki dönemindeki müellifinin eksikliklerini tamamlar. |
Biçim esaslıdır. |
Eserleri esas alınan ilk dönem âlimleri genellikle hadisleri hangi şartlara göre topladıklarını ifade etmişlerdir. |
Müstedrek müellifinin isabet etme ve yanılma ihtimali yoktur. |
Esas alınan eseri bütünüyle tamamlar. |
Müstedrek türündeki eserler, önceki dönemindeki müellifinin eksikliklerini tamamlar. Konu esaslıdır. Eserleri esas alınan ilk dönem âlimleri genellikle hadisleri hangi şartlara göre topladıklarını ifade etmemişlerdir. Müstedrek müellifinin isabet etme ve yanılma ihtimali her zaman mevcuttur. Bu nedenle esas alınan eseri bütünüyle tamamladığı düşünülmemelidir.
4.Soru
I. Bilal
II. Ebu Bekir
III. Tırmızi
IV. Ramhürmüzi
V. İbnü’n Nedim
Aşağıdakilerden hangisi
Hadisleri ilk tasnif edenlerdendir?
I ve II |
I II, ve III |
I,II ve III |
III, IV ve V |
Hepsi |
Bilal ve Ebu Bekir ilk sahabilerdendir. Tasnif işlemi Hz. Peygamber’in vefatından sonra gerçekleşmiştir.
5.Soru
Aşağıda verilen kitaplardan hangisi yazılış yöntemlerine göre hadis kitabı türlerinden biri olabilir?
Ale’r-rical |
Malıki fıkhı |
Evrad-şerifeler |
Kavlul sedid |
Hanbeli fıkhı |
Ra^vi^lerine göre düzenlenmiş olanlar. Bunlara Arapça’da Ale’r- rica^l kitaplar denir. Rica^l, Arapça’da adam, kişi anlamlarına gelen racül kelimesinin çoğuludur. Burada adamdan maksat hadis ra^vi^leridir. Ale’r-rica^l ifadesi ra^vi^lere göre demektir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ileri görüşlü kişilerin, hadisleri koruma ve kayıt altına almaya yönelmesinin nedenlerinden biri değildir?
İslam coğrafyasının fetihler sonucu genişlemesi |
Sahabîlerin çok geniş bir coğrafyaya dağılmaları |
Sahabilerin vefatları sonucu sayılarının gittikçe azalması |
Yabancı kültürlerin İslam geleneğinin saflığını bozma riski |
Hadis sayısının her geçen gün artması |
İslam coğrafyasının fetihler sonucu genişlemesi, sahabîlerin bu geniş coğrafyaya dağılmaları, vefatları sonucu sayılarının gittikçe azalması, yabancı kültürlerin İslam geleneğinin saflığını bozma riski, Müslümanlar arasında meydana gelen gruplaşmalar sonucu ortaya çıkan mezhep mücadelelerinde, tarafların görüşlerine uygun hadis uydurmaya başlaması ileri görüşlü kişileri hadisleri koruma ve kayıt altına almaya yöneltmiştir. Ancak E seçeneğinde verilen durum, bu nedenlerden biri değildir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ale’l-ebvâb hadis kitaplarından biri değildir?
Ricâl kitapları |
Sünenler |
Belli bir konuda yazılmış kitaplar. |
Siyer kitapları |
Mu‘cemler |
Mu‘cemler ale’l-ebvâb hadis kitaplarından biri değildir.
8.Soru
II. Murad’ın 1435’de yaptırdığı Dârulhadîsi aşağıdakilerden hangisidir?
Süleymaniye Dârulhadîsi |
Edirne Dârulhadîsi |
İstanbul Dârulhadîsi |
Beyazıt Dârulhadîsi |
Mısır Dârulhadîsi |
Osmanlı dârulhadîslerinin en önemlilerinden birisi, II. Murad’ın 1435’de yaptırdığı Edirne Dârulhadîsi’dir. Onun döneminde İslâm dünyasının pek çok yerinden değerli âlimler getirilmiştir. Fatih Sultan Mehmed’in hem hocası hem de Şeyhülislâmı olan Molla Gürânî’nin (ö. 893/1487) el- Kevseru’l-cârî ilâ riyâzi’l-Buhârî adlı Buhârî şerhi bu dönemin eserlerindendir. Molla Gürânî Kahire’de bulunduğu yıllarda İbn Hacer’in, Zerkeşî’nin ve meşhur bazı hadisçilerin öğrencisi olmuş, onlardan birçok kitap okumuştur. Molla Gürânî, İstanbul’da kendi adına bir dârulhadîs yaptırmıştır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hadisi rivayet eden kimselerin sırasıyla zikredildiği kısmıdır?
Sema |
er-Rıhle fî talebi’l-hadîs |
Şahid |
Sened |
Sille |
Hadis râvîlerinin bu şekilde incelenmeye başlamasına, aynı hadisi farklı yerlerde, farklı hocalardan biraz değişik şekilde almış olan kimselerin bu durumu; “Falan râvî şöyle dedi, filan râvî şöyle dedi...” diyerek anlatması eklenince hadis rivayetinde sened kullanımı ortaya çıktı. Sened, hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısmıdır. Kullanılan şekliyle, yani her bir râvînin bir önceki râvînin (hocasının) ismini vererek ilk kaynağa varan (muttasıl) şekliyle Müslümanlara has olan sened kullanımı, hadisin güvenilirliğini sağlamak için ortaya çıkarılmıştı.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde yazılış yöntemlerine göre Hadis kitabı türleri doğru biçimde verilmiştir?
Konularına Göre - Râvîlerine Göre |
Râvîlerine Göre - Tarihine Göre |
Tarihine Göre - İçeriğine Göre |
Râvîlerine Göre - Yazarına Göre |
Yazarına Göre - Tarihine Göre |
Hadisleri bir araya getiren hadis kitapları yazılış yöntemlerine göre iki ana gruba ayrılır:
Konularına göre düzenlenmiş olanlar.
Râvîlerine göre düzenlenmiş olanlar
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslami İlimler ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
İslam Dini’nin temel iki kaynağı olan Kur’an ve Hz. Peygamber’in sünnetine dayanırlar. |
İslam Dini’ni dışarıdan ve tarafsız olarak incelerler. |
İslam Dini’nin ilkeleri doğrultusunda oluşmuş, Müslümanlar tarafından geliştirilmişlerdir. |
Müslümanlar’ın dînî açıdan sorumluluklarını ortaya koyarlar. |
Müslümanların anlam dünyalarını, değer yargılarını, hayat anlayışlarını biçimlendirirler. |
İslami ilimler İslam Dini’nin temel iki kaynağı olan Kur’an ve Hz. Peygamber’in sünnetine yani uygulamalarına dayanırlar. Dolayısıyla bu ilimler, İslam Dini’nin ilkeleri doğrultusunda oluşmuş, Müslümanlar tarafından geliştirilmiş, İslam Dini’ne içeriden bakan ilimlerdir. İslamî İlimler, İslam Dini’ni dışarıdan ve tarafsız olarak incelemezler. Müslümanlar’ın dînî açıdan sorumluluklarını ortaya koyan, kural koyucu (normatif) ve bağlayıcı nitelikte ilim dallarıdır. Müslümanların anlam dünyalarını, değer yargılarını, hayat anlayışlarını biçimlendirirler.
12.Soru
Hadis öğrenimi ve öğretiminin yaygın olarak uygulandığı döneme ne ad verilir?
Tedvin Dönemi |
Tasnif Dönemi |
Mütekaidimin Dönemi |
18.yy’nin başlarında İtalya’da |
Mekke Dönemi |
Tesbit, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama, alma anlamına gelir. Bu dönemde hadislerin sözlü ve yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemelerinde kaydedilip koruma altına alınması söz konusudur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslami İlimlerle kavramıyla örtüşür?
Doğa Bilimlerinin devamı niteliğindedir. |
Nesnel bir yaklaşım sergilenir |
Olgular alanı ile ilgilidir |
Değerler alanı ile ilgilidir |
İnsan Bilimlerinin bir alt koldur |
İslami İlimler olgular alanıyla değil, değerler alanıyla, yani ne olduğuyla değil, ne olası gerektiği ile ilgilenir. Bu ilimler ele aldıkları olguları sadece olgu olmaları açısından değil, İslami değerle ilişkileri açısından inceler.
14.Soru
Kişinin kendini desteklemek muhalifini kötülemek için sözler uydurup hadis şeklinde rivayet etmeye başlaması sonucunda hadisin geçerliğinin kontrolünde hangi yöntem izlenmiştir?
Hadisin Râvîlerini İnceleme |
Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma |
Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme |
Hadisi Kur’ân ve Önceden Bildikleri Hadislerle Karşılaştırma |
Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme |
İlk Müslümanlar arsında çıkan siyasi ve fikri karışıklıklar hadisler için bir tehlikeyi beraberinde getirmişti. Bu, her kesimin kendisini desteklemek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsüydü. Bu durumun ne zaman ortaya çıktığı tartışma konusu olsa da sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazandığı anlaşılmaktadır. İşte bu gelişme üzerine hadis alma ve nakletmede daha bir titizlik gösterilmeye başlandığı söylenebilir. Bu hareketin ortaya çıkmasından sonra hadisi rivayet eden kimseye hadisi kimden aldığı sorulmaya ve söylenen hoca güvenilir biri ise hadis alınmaya başlandı.
15.Soru
Hz. Peygamber’in Mut‘a nikâhı ile faizin haramlığını, Vedâ Haccı’nda tekrar duyurmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Dinin hükümlerinin daha geniş bir sahaya yayılmasını sağlamak |
Unutulmuş haramlarını hatırlatmak |
Daha önceden izin verdiği konularda vahiy aracılığıyla değişiklik olması |
Mut‘a nikâhı ve faizin kötüye kullanılması |
Hayber’in fethinin gecikmesine neden olmaları |
Hz. Peygamber Mekke’nin fethi esnasında kısa bir müddet müsaade ettikten sonra ikinci defa ve ebediyen yasaklamış olduğu mut‘a nikâhının haramlığı ile daha önce yasaklamış olduğu faizin haramlığını, on binlerce insanın bir araya geldiği Vedâ Haccı’nda tekrar duyurmuştu. Bunun sebebi, dinin hükümlerinin daha geniş bir sahaya yayılmasını, duymamış olanların duymasını sağlamak olmalıdır.
16.Soru
Okutulabilecek ders kitaplarına olan ihtiyaç, eli kalem tutan insanlar tarafından karşılanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kitaplardan değildir?
Hadis meseleleri üzerine tetkikler |
Hadis ders notları |
Hadis Usulü |
Hadis Ricali |
Şuabü’l-iman |
Şuabü’l-iman ders kitabı olarak okutulmamıştır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyetini ilk defa başlatanlardan biridir?
Buhârî |
Malik |
Nesaî |
Alâî |
İbnü’s-Salâh |
Sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa üçüncü asırda Buhârî ve Müslim tarafından başlatılmıştı.
18.Soru
Konularına göre düzenlenmiş hadis kitaplarına ne ad verilir?
Ale’r-ricâl |
Ale’l-ebvâb |
el-Câmiu’s-sahîh |
Muvatta’ |
Sahîh |
Ebvâb Arapça’da kapı veya konu başlığı anlamına gelen bâb kelimesinin çoğuludur. Ale’l-ebvâb ifadesi konulara göre demektir.
19.Soru
Buhârî ve Müslim tarafından sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa hangi asırda başlatılmıştı?
Birinci asırda |
İkinci asırda |
Üçüncü asırda |
Dördüncü asırda |
Beşinci asırda |
Sadece sahih hadisleri bir eserde toplama faaliyeti ilk defa üçüncü asırda Buhârî ve Müslim tarafından başlatılmıştı. Buhârî eserinin ismindeki “elmuhtasar” ifadesiyle sahih hadislerin tamamını bir araya getirmediğini belirtmekteydi. Müslim de bu hususu eserinde açıkça ifade etmekteydi. Dolayısıyla Buhârî ve Müslim’in el-Câmiu’s-sahîh’leri sahih hadislerin tamamını ihtiva etmemekteydi.
20.Soru
Hangi türdeki eserler, temel hadis kaynaklarındaki hadisleri a^li^ isnadla elde etmek ve onları daha güçlü kılmak amacınını gerçekleştirmek için hazırlanmıştır?
Müstahrec |
Müstedrek |
Zevâid |
Şerh çalışmaları |
tahric |
Müstahrec türü eserler, temel hadis kaynaklarındaki hadisleri a^li^ isnadla elde etmek ve onları daha güçlü kılmak amacınını gerçekleştirmek için hazırlanmıştır. Müstedrek türündeki eserler, sahih olan hadisleri bir araya getirme amacıyla hazırlanmıştır. Zevâid, kütüb-i sitte’de olmayan hadislerin bir araya toplanması ihtiyacına yöneliktir. Şerh çalışmaları, temel hadis kaynaklarının daha iyi anlaşılmasına, onlardan istifade etmeyi kolaylaştırmaya yöneliktir. Tahric türü eserler ise farklı konularda yazılan eserlerde bulunan hadislerin kaynağını gösterme ihtiyacına yöneliktir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ