Hadis Tarihi ve Usulü Ara 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Müsned hadis kitabı aşağıda verilen din alimlerinden hangisi tarafından kaleme alınmıştır?
İbnu Ebu^ S¸eybe |
Ahmed b. Hanbel |
Ebu^ Muhammed Abdullah b. Abdurrahma^n ed-Da^rimi^ |
Abdürrezza^k b. Hemma^m |
İmam Ma^lik |
Müsned isimli eseri bu türün en geniş kitabı olup Ahmed b. Hnabel tarafından yazılmıştır.
2.Soru
Hadisler önce yazılı ve sözlü olarak koruma ve kayıt altına alınmaya çalışılmış, sonra bunlar belli kitaplar içinde bir ayaya toplanmıştır bu dönem hangisidir?
Tesbît Dönemi |
Tedvîn Dönemi |
Tenkid Dönemi |
Tasnîf Dönemi |
Mütekaddimûn dönemi |
Hadisler önce yazılı ve sözlü olarak koruma ve kayıt altına alınmaya çalışılmış (tesbît), sonra bunlar belli kitaplar içinde bir ayaya toplanmış (tedvîn), ardından da bu kitaplardaki hadislerin sınıflandırılması (tasnîf) yoluna gidilmiştir. Tesbît Döneminde hadislerin sözlü ve yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemeleri üzerinde tespit edilip koruma altına alınması söz konusudur. Bu dönem aşağı yukarı hicri 1. yüzyılın sonlarına kadar devam eder. Yani sahâbe ile büyük tâbiûnun yaşadığı dönemdir.
3.Soru
Hadis İlmi günümüzde hangi ilim grubunun alt dalıdır?
Şer’î İlimler |
Naklî İlimler |
Fıkıh |
İslamî İlimler |
Tefsir |
Hadis İlmi, geçmişte Şer’î İlimler veya Naklî İlimler diye isimlendirilen, günümüzde ise İslamî İlimler denilen ilim grubunun bir alt dalıdır. Fıkıh ve Tefsir ise İslâm Dini’ni konu edinen Naklî/Şer’î İlimlerden biridir.
4.Soru
Riyâzü’s-sâlihîn min hadîsi seyyidi’l-mürselîn olarak adlandırılan, 1900 civarında hadis bulunan eseri kim yazmıştır?
Nevevî |
İbn Hacer el-Askalânî |
Zeynüddin el-Irâkî |
Cemâleddin ez-Zeylaî |
İmam Gazzâlî |
Tam adı Riyâzü’s-sâlihîn min hadîsi seyyidi’l-mürselîn olan eserde 1900 civarında hadis bulunmaktadır. Nevevî, bu kitabıyla âyet ve hadisleri esas alarak fert, aile ve toplum planında uyulması gereken prensipleri ortya koymayı amaçlamıştır.
5.Soru
Kevserî’nin makalelerinin bir araya toplandığı kitap aşağıdakilerden hangisidir?
Târîhu Bağdât |
Makâlâtu’l-Kevserî |
El-Musannef |
En-Nüketü’ttarîfe |
Râmûzü’l-ehâdîs |
Kevserî’nin pekçok ilmî makalesi ve telif kitabı vardır. Makaleleri Makâlâtu’l-Kevserî ismiyle bir kitapta toplandı.
6.Soru
Doğu halklarını özelde ise İslâm dünyasını çeşitli açılardan ve bilhassa dini kaynaklarını inceledikleri alanın ismi nedir?
Oryantalizm |
Ta‘lîk |
Ahkâm hadisleri |
Münker |
Mensuh |
Oryantalizm veya diğer bir isimlendirmeyle şarkiyatçılık genelde Batılıların, Doğu halklarını özelde ise İslâm dünyasını çeşitli açılardan ve bilhassa dini kaynaklarını inceledikleri alanın ismidir. Bu çalışmaları yapanlara oryantalist veya müsteşrik denir.
7.Soru
Hz. Peygamberin Allah’tan aldığı vahyi eksiksiz bir şekilde insanlara bildirmesine ne ad verilir?
Beyan |
Tebyin |
Tezkiye |
Tebliğ |
İsmet |
Peygamber’in kendisine indirilen kitabı açıklamasına Beyan veya Tebyin denir. Tezkiye Peygamber’in insanların kötü huylardan, günahlardan, kötülüklerden temizlenmesidir İsmet Peygamber’in görevleri ile ilgili hata yapmasından Allah tarafından korunmasıdır.
8.Soru
Fas’lı olan Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî’ nin en önemli eseri hangisidir?
En-Nazmü’l-mütenâsir |
Kavâidü’t-tahdîs |
El-Ukûdu’l-âlî fi’l-esânîdi’l-avâlî |
Tevcîhü’n-nazar ilâ usûli’l-eser |
Er-Risâletü’l-müstetrafe |
Fas’lı olan Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî (1857-1927) de hadis alanındaki çalışmaları dolayısıyla bahsedilmesi gereken bir âlimdir. Onun er-Risâletü’l-müstetrafe adlı eseri, klasik hadis kitaplarını tanıtan en geniş çalışma olup II-XIV. (VIII-XX.) yüzyıllar arasında yaşayan 600 kadar müellif ve bunlara ait 1400 civarında eser hakkında bilgi vermektedir. Müellifin torunu Muhammed Muntasır el-Kettânî’nin hazırladığı on çeşit fihristle daha da zenginleşen ve kullanımı kolaylaşan eser, Türkçeye de tercüme edilmiştir. Hadis Literatürü adıyla yayınlanan tercümede; varsa kitapların baskıları, kütüphane numaraları, anıldıkları kaynaklar dipnotlarda belirtilmiş, bazı bilgiler tashih edilmiş ve müellifin söz etmediği birçok yazma ve basma eser hakkında bilgi verilmiştir. Dolayısıyla kitabın tercüme edilmiş hali orijinalinden hayli hacimlidir. Kettânî’nin bir diğer eseri en-Nazmü’l-mütenâsir ise mütevâtir hadislerle ilgilidir.
9.Soru
Sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazanan ve her kesimin kendisini destekleyerek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsünü önlemek amacıyla alınan önlem aşağıdakilerden hangisidir?
Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma |
Hadisin Râvîlerini İnceleme |
Hadis Rivayetini Azaltma |
Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme |
Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme |
İlk Müslümanlar arsında çıkan siyasi ve fikri karışıklıklar hadisler için bir tehlikeyi beraberinde getirmişti. Bu, her kesimin kendisini desteklemek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsüydü. Bu durumun ne zaman ortaya çıktığı tartışma konusu olsa da sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazandığı anlaşılmaktadır. İşte bu gelişme üzerine hadis alma ve nakletmede daha bir titizlik gösterilmeye başlandığı söylenebilir. Bu hareketin ortaya çıkmasından sonra hadisi rivayet eden kimseye hadisi kimden aldığı sorulmaya ve söylenen hoca güvenilir biri ise hadis alınmaya başlandı. Hadis râvîlerinin bu şekilde incelenmeye başlamasına, aynı hadisi farklı yerlerde, farklı hocalardan biraz değişik şekilde almış olan kimselerin bu durumu; “Falan râvî şöyle dedi, filan râvî şöyle dedi...” diyerek anlatması eklenince hadis rivayetinde sened kullanımı ortaya çıktı.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Peygamber’den gelen haber/haberler” anlamına gelir?
Tebliğ |
Beyân |
Hadis |
Tezkiye |
Sünnet |
Hadis ( الحديث ) kelimesi, Arapça tahdîs ( التحديث ) mastarının ismi olup sözlük anlamı; “haber verme”, “anlatılan, haber verilen husus”, “haber” ve “söz” demektir. Çoğulu ehâdîs ( الاحاديث ) şeklindedir. Hadis ilminde, Hz. Peygamber’den gelen haber/haberler anlamına gelir.
11.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi temel hadis kaynaklarını tamamlamak amacıyla yazılmıştır?
el-Kemâl |
el-Mevzûât |
el-Makâsıdu’l-hasene |
el-Müsnedü’l-müstahrec alâ Sahîhi’l-İmâm Müslim |
Tehzîbü’t-Tehzîb |
el-Müsnedü’l-müstahrec alâ Sahîhi’l-İmâm Müslim temel hadis kaynaklarını tamamlamak amacıyla yazılmıştır.
12.Soru
Muhammed Enver Şâh Keşmîrî ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Vodvân kasabasında doğdu |
Kadiyânîlik fitnesine karşı büyük mücadele verdi. |
Keşmîrî’nin eserlerinin çoğu talebelerinin tuttuğu notlardan meydana gelmiştir. |
Ömrünün Diyobend’de geçirdi |
Muhtelif İslâmî ilimlerde yazdığı yirmi civarında kitabı bulunmaktadır. |
Keşmîrî ömrünün üçte birini Diyobend’de geçirdi. Pek çok talebe yetiştirdi. Bu arada Kadiyânîlik fitnesine karşı büyük mücadele verdi. Diyobend’deki görevinden ayrılınca Dâbil’e gitti, orada 5 yıl kalıp ders, kitap yazma, vaaz ve irşadla meşgul oldu.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in Vefatından Sora Sahâbe Döneminde Hadis yazan sahâbîlerden biridir?
Abdullah b. Amr b. el-Âs |
Enes b. Mâlik |
Ebû Râfi |
Abdullah b. Ömer |
Yemen’li Ebû Şâh |
Hz. Peygamber’in Vefatından Sora Sahâbe Döneminde Yazılan Hadisler:
Hz. Ebû Bekir’in beşyüz kadar hadisi yazdığı fakat sonra bunları imha ettiği nakledilmektedir.
Hz. Ömer’in de hadisleri yazma teşebbüsü olmuştur.
Hz. Ali’nin, içinde bazı hadislerin yazılı olduğu bir sahîfesi vardı ve bunu, kılıcına takılı olarak yanında taşırdı.
Ebû Hüreyre’nin de hadis sahîfeleri vardı.
Abdullah b. Abbâs eline yazı malzemeleri alarak sahâbîleri kapı kapı dolaşmış ve onlardan duyduğu hadisleri yazmıştı.
Semüre b. Cündeb’in de, içinde “pek çok ilim” bulunan bir sahifesi vardı.
Câbir b. Abdullah, Mescid-i Nebî’de ders halkası olan ve hadiste yetkili bir âlim sayılan bir sahâbî idi.
Abdullah b. Ömer’in de hadis sahîfelerinin olduğu ve evinden dışarı çıkmadan önce onlara göz attığı nakledilmektedir.
Cahiliye döneminde yazı bilenlerden olan Sa‘d b. Ubâde’nin bizzat hadis yazıp yazmadığı bilinmemektedir. Ancak bazı haberler onun da yazılı hadislere sahip olduğunu göstermektedir.
14.Soru
Hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısmına ne ad verilir?
Muttasıl |
Kezzab |
Sened |
Şahid |
Ravi |
Hadisin, onu rivayet eden kimselerin isimlerinin sırayla zikredildiği kısmına sened adı verilmektedir.
15.Soru
Bir hadisin değişik isnadlarla gelen farklı kanallarına ne ad verilir?
Metin |
İsnâd |
Tarîk |
Muâraza |
Rıhle |
Hadis İlminde bir hadisin farklı isnad zincirleriyle gelen her bir kanalına tarîk ( طريق ) veya vech ( الوجه ) de denir. Tarîk Arapçada yol demektir. Çoğulu turuk’dur.
16.Soru
Sünnet ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
Sözlükteki anlamlarından biri “yol” dur. |
Ara sıra yapılan davranışları niteler. |
Bilinçsiz davranışları kapsar. |
Gelişigüzel davranışlar anlamındadır. |
Gelip geçici davranışlar anlamına gelmektedir. |
Sünnetin sözlükteki anlamları yol, hayat tarzı, gelenek, adet, çığır, hal, tavır, karakteri uygulama, kanun ve kuraldır. Sünnet, ara sıra yapılan gelişigüzel davranışları değil, adet niteliğinde, devamlı ve sürekli, aynı zamanda bilinçli davranışları ifade eder.
17.Soru
I. Ebû Hanîfe hakkında olumsuz düşünce ve nakillerin eleştirilerini içeren Te’nîbü’l-Hatîb'in yazarıdır.
II. Dinde reform iddiasında bulunan ittihatçıları deteklemiştir.
III. Ömrünün önemli bir bölümünü Mısır’da geçirmiştir.
IV. Ehl-i sünnet dışı hareketlere ve batı taklidi görüşlere karşı mücadele vermiştir.
Osmanlı âlimleri arasında İslâm dünyasında en çok tanınan Muhammed Zâhid el-Kevserî hakkında yukarıd verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Muhammed Zâhid el-Kevserî'nin önemli eserlerinden bir tanesi de Hatîb el-Bağdâdî’nin Târîhu Bağdât isimli hacimli eserinde Ebû Hanîfe’nin biyografisine dair bölümde yazdığı olumsuz düşünce ve nakilleri eleştirmek maksadıyla kaleme aldığı Te’nîbü’l-Hatîb’tir. Bununla birlikte ömrünün önemli bir bölümünü Mısır’da geçiren Kevseri Hanefi mezhebinin güçlü bir savunucusu, büyük bir hadisçi idi. “Mezhebsizlik” cereyanlarına, Ehl-i sünnet dışı hareketlere, ilimsiz, dayanaksız ve batı taklidi görüşlere karşı da mücadele vermiştir. Bu arada dinde reform iddiasında bulunan ittihatçılarla mücadele etmiştir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
“Es-Sahîfetu’s-sâdıka” yı kim yazmıştır?
Abdullah b. Amr b. el-Âs |
Enes b. Mâlik |
Ebû Râfi’ |
Zeyd b. Sâbit |
Ebû Hüreyre |
Hz. Peygamber’den şahsen izin alarak hadis yazan ve ,Hz. Peygamber’den bizzat duymuş olduğu hadislerden bir sahîfe meydana getirmiş ve ona es-Sahîfetu’s-sâdıka ismini veren Abdullah b. Amr b. el-Âsdır.
19.Soru
Aşağıdaki sahabilerden hangisi hadis yazmıştır?
Mu‘âze el-Adeviyye |
Abdullah b. Amr b. el-Âs |
Şa‘bî |
Muhammed b. Sîrîn |
Hasan el-Basrî |
Abdullah b. Amr b. el-Âs, Hz. Peygamber’den şahsen izin alarak hadis yazdığı meşhurdur. O bunun üzerine, Hz. Peygamber’den bizzat duymuş olduğu hadislerden bir sahîfe meydana getirmiş ve ona es-Sahîfetu’s-sâdıka ismini vermişti.
20.Soru
Hicri 1. yüzyılın sonlarına kadar devam eden ve hadisleri; sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama alma anlamlarına gelen dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Tedvin |
Tasnif |
Mütekaddimûn |
Tesbit |
er-Rıhle fî talebi’l-hadîs |
Tesbît, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama alma anlamlarına gelir. Bu dönemde hadislerin sözlü ve yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemeleri üzerine kaydedilip koruma altına alınması söz konusudur. Bu dönem aşağı yukarı hicri 1. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Yani ilk Müslümanlar olan sahâbe nesli ile onlardan sonra gelen ve tâbiûn denen neslin büyüklerinin yaşadığı dönemdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ