Hadis Tarihi ve Usulü Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi makbûl hadîslerdir?
Müdelles |
Şâzz- Mahfûz |
Rabbânî hadîs |
Sahîh ve hasen hadisler |
Merdûd hadîsler |
Makbûl hadîsler sahîh ve hasen hadislerdir. Merdûd hadîsler zayıf hadislerdir ve Müdelles, Şâzz- Mahfûz hadisler bu gruptadır. Rabbânî hadîs, Kudsî hadîs yerinede kullanılmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin şiddetli zayıf olarak nitelendirilmesinin sebeplerinden değildir?
Kezza^b |
Müttehem bi’l-kizb |
Fuhş-i galat |
S¸a^z |
Mevzû |
Hadisçiler senedin kopuk olmasını, diğerine göre ağır cerh sebebi saymamışlardır. Hâlbuki râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir.
3.Soru
Müksirûn (binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî) arasında üçüncü sırada yer alan Enes b. Mâlik nerede vefat etmiştir?
Şam |
Küfe |
Basra |
Medine |
Mısır |
Hilâfet merkezinin Kûfe’ye nakledilmesiyle bölgenin ikinci ana merkezi haline gelen Basra, aynı zamanda önemli bir ilim şehri olarak ün yapmıştır. Müksirûn (binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî) arasında üçüncü sırada yer alan Enes b. Mâlik buraya yerleşmiş ve yüz üç yıllık bereketli ömrünün büyük bir kısmını burada geçirip vefat etmiştir. Bu durum, hadis öğrenimi ve öğretimi açısından Basra’ya bir ayrıcalık kazandırır.
4.Soru
Aşağıdaki râvî tabakaları arasında en önemlisi hangisidir?
sahâbe |
tâbiî |
muhadramûn |
Fukahâ-i seb’a |
etbâ’ |
Önem tabakasına göre bakıldığında Sahâbe ilk sırada yer almaktadır ve kelime anlamı Hz. Peygamber’i, ona iman etmiş olarak gören veya onunla karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimse demektir. Hadis ilminde, mümin olarak bir veya daha fazla sahâbi ile karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimseye tâbiî denir. Muhadramûn Câhiliyye ve İslâm devirlerine yetişip Hz. Peygamber zamanında müslüman olduğu halde onu görememiş kimselere denir. Etbâ’ tabakası mümin olarak tâbiînden bir veya birkaç kişiyle karşılaşan ve müslüman olarak ölen kimse demektir. Fukahâ-i seb’a ise tâbiî tabakasında ilim ve dindarlık yönüyle öne çıkmış Medîneli yedi kişidir.
5.Soru
Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış beş râvî tabakası vardır. Her biri kendi dönemi açısından önem sırasına sahiptir. Aşağıdakiler hangisi bu sıralamada en önemli ravi tabakasıdır?
Tâbiûn |
Muhadramûn |
Etbâu’t-tâbiîn |
Sahâbe |
Muhadram |
Râvî tabakaları denildiğinde daha çok rivâyet asırları olarak bilinen ilk üç asırdaki râvîler anlaşılır. Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış beş râvî tabakası vardır. Her biri kendi dönemi açısından hadis rivâyetinde büyük bir öneme sahip olan bu tabakalar arasında ilk üç tabaka daha önemli, birinci tabaka çok daha önemlidir. Hz. Peygamber tarafından görülmüş olma şerefine ulaşmaları bakımından sahâbe, fakat rivâyetleri sahâbîlere dayanması yönünden büyük tâbiîn tabakasından sayılırlar.
6.Soru
Müksirûn Sahâbîlerin den Enes b. Mâlik kaç hadis rivâyet etmiştir?
5374 hadis |
2210 hadis |
1170 hadis |
1660 hadis |
2286 hadis |
Sahâbe içinde müksirûn diye bilinen yedi sahâbî, rivâyet sayılarına göre şöyle sıralanır:
Ebû Hureyre: 5374 hadis
Abdullah b. Ömer: 2630 hadis
Enes b. Mâlik: 2286 hadis
Hz. Âişe: 2210 hadis
Abdullah b. Abbâs: 1660 hadis
Câbir b. Abdullah: 1540 hadis
Ebû Saîd el-Hudrî: 1170 hadis
7.Soru
Hadis rivâyetinde en çok kullanılan rivâyet lafızları Hicrî üçüncü asır dönemi düşünüldüğünde verilenlerden hangisi olduğu söylenebilir?
Habberenî-habberenâ |
Evsâ ileyye-ketebe ileyye |
A’tânî-nâvelenî |
Haddesenâ-ahberenâ |
Beleğanî-vecedtü |
“Rivâyet Lafızları” bölümünde belirtildiği üzere Haddesenâ-ahberenâ en çok kullanılan rivayet lafızlarıdır.
8.Soru
Hadisin coğrafî merkezlerinden olup, İslam’ın ilk merkezi aşağıdakilerden hangisidir?
Şam |
Küfe |
Basra |
Medine |
Mısır |
Eski adı Yesrib iken Hz. Peygamber’in hicretiyle birlikte yeniden imar ve inşa edilerek bir medeniyet merkezi haline dönüşen ve Medîne adını alan bu şehir, genel anlamda İslam’ın ilk merkezidir. Hicretten hemen sonra Hz. Peygamber’in burada inşa ettiği Mescid-i Nebevî (Peygamber Mescidi), bir ibadethane olmanın ötesinde İslâm’da ilk eğitim-öğretim müessesesi olarak tarihe geçmiştir.
9.Soru
Önceki dönemdeki bir müellifin şartlarına uyduğu halde kitabına almadığı hadisleri toplamak suretiyle onun eksikliklerini tamamlayan kitaplara ne isim verilir?
Etraf |
Tahric |
Sahih hadisleri |
Müstedrek |
Müstahrec |
Arapça’da ek, ilave, tamamlama, düzeltme gibi anlamlara gelir. Müstedrek türü eserler, önceki dönemdeki bir müellifin şartlarına uyduğu halde kitabına almadığı hadisleri toplamak suretiyle onun eksikliklerini tamamlayan kitaplardır. Doğru cevap D'dır
10.Soru
Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az kaç olması gerektiği görüşündedir?
Dört |
Beş |
On |
Kırk |
Yetmiş |
Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az on olması gerektiği görüşündedir
11.Soru
Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî’nin (ö. 597/1201) uydurma olduğu tespit edilen 1850 haberi fıkıh konularına göre bir araya getirdiği eserin ismi nedir?
El-Mevzû‘ât |
Tenzîhu’ş-şerî‘a |
El-Keşfü’l-hasîs |
Kitâbü’l-mecrûhîn |
El-Leâli’l-masnû‘a |
Çözüm: El-Mevzû‘ât, Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî’nin (ö. 597/1201) uydurma olduğu tespit edilen 1850 haberi fıkıh konularına göre bir araya getirdiği eseridir.
12.Soru
Bir rivayet lafızı hadisi aktarırken “işittim” anlamındaki semi’tü kelimesini kullanıyorsa, o hadisi hangi yöntemle edinmiştir?
Semâ’ |
Kırâat |
İcâzet |
Münâvele |
Mükâtebe |
Bir rivayet lafızı hadisi aktarırken “işittim” anlamındaki semi’tü kelimesini kullanıyorsa, o hadisi Semâ’ yöntemi ile elde etmiştir.
13.Soru
Mezhepler göz önüne alındığında “Haber-i vâhidle amel edilmemesi” gerektiğini belirten mezhep aşağıdakilerin hangisi olduğu söylenebilir?
Mâlikî |
Hanefî |
Mâtürîdî |
Eş‘arî |
Mutezile |
Âhâd Haber bölümü incelendiğinde Haber-i vâhidle amel edilmemesi gerektiğini savunan mezhebin Mutezile olduğu görülebilir.
14.Soru
Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesi. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve âdeten mümkün olmaması. Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleri.
Yukarıda özellikleri verilen hadis türü hangisidir?
Mu’allak hadisler |
Müsned hadisler |
Musahhaf hadisler |
Mütevâtir hadisler |
Muharref hadisler |
Soruda verilen özellikler mütevâtir hadislere aittir.
15.Soru
Hadis kitabı okunurken öğrenci (talebe) ile hoca arasında takip edilen bir usulün olduğu bilinmektedir. Buna göre verilenlerden hangisinin doğru usul olduğu söylenebilir?
Okuyup geçme yöntemi |
Açıklama ve araştırma yöntemi |
Münâvele |
Semâ |
İcâzet |
“Hadis Okuma Usulleri” konusu dikkatle incelendiğinde Açıklama ve araştırma yönteminin en uygun yöntem olduğu görülebilir.
16.Soru
Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere ne ad verilir?
Muza‘af |
Muzdarib |
Mu‘dal |
Munkatı |
Maklûb |
Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere Muza‘af adı verilir.
17.Soru
I. Hadisin kalabalık bir topluluk tarafından rivayet edilmesi ve bu topluluğun her nesilde tevatür sayısının altına düşmemesi
II. Bu kalabalığın yalan üzerine birleşmelerinin aklen ve âdeten mümkün olmaması
III.Haberi nakleden kişilerin o haberi bizzat kaynağından işitmeleri veya olayı kendi gözleriyle görmeleri
IV.Sahihliği sabit olmuş bir haberle amel edilip edilmemesi
Hangisi mütevâtir hadis şartı değildir?
I |
I ve III |
IV |
II |
I ve II |
Sahihliği sabit olmuş bir haberle amel edilip edilmemesi, o haberin yakîn ilim kategorisine dâhil edilerek derece bakımından Kur’ân ve mütavâtir haber ayarında sayılıp sayılmayacağıyla ilgilidir. Mütevâtir hadis şartı değildir.
18.Soru
Hangisi hadis öğrenim ve öğretim yöntemlerinden biri değildir?
Semâ’ |
Kırâat |
İcâzet |
Münâvele ve Mükâtebe |
Müstemlî |
Semâ’ ve Kırâat, İcâzet, Münâvele ve Mükâtebe hadis öğrenme ve öğretim yöntemidir. Hadisleri yazdıran hocanın (mümlî) söylediklerini yazan öğrenciye müstemlî denir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için ileri sürülen bir şarttır?
Takviye eden diğer senedler kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstün olmalıdır |
Hadisteki zayıflık aşırı cerh sebeplerine dayanmalıdır yani hadisin zayıflığı şiddetli olmalıdır |
Hadis amele yönelik bir hadis olmamalıdır |
Hicri ilk iki asır içerisinde kayda geçmiş olmalıdır |
En az on iki ravi tarafından nakledilmiş olmalıdır |
Zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için iki şart ileri sürülmüştür: Hadisteki zayıflık aşırı cerh sebeplerine dayanmamalı yani hadisin zayıflığı şiddetli olmamalıdır yada takviye eden diğer senedler (tarîk) kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstün
Olmalıdır.
20.Soru
İslam’ın ilk zamanlarında Müslümanları eğitme faaliyetleri nerede yapılırdı?
Medrese |
Daru’l-erkam |
Cami |
Hz. Peygamberin evi |
Sokakta |
İslam’ın ilk zamanlarında belli bir gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyetinde önemli bir buluşma noktası idi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ