Hadis Tarihi ve Usulü Final 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi Münir Selâmi Yurdatap’ın eseridir?
Binbir Hadis Tercümesi ve Tefsiri |
Dinî ve Gayrî Dinî Rivayetler |
Peygamberimizin Vecizeleri |
Kırk Hadis |
Bülûğu'l- Merâm Terceme ve S¸erhi |
“Binbir Hadis Tercümesi ve Tefsiri” Münir Selâmi Yurdatap’ın eseridir. Zâkir Kadiri Ugan “Dinî ve Gayrî Dinî Rivayetler” adlı yazıyı kaleme almıştır. “Peygamberimizin Vecizeleri” Ahmet Hamdi Akseki’ye aittir. Ahmed Naim, “Kırk Hadis” i yazmıştır. Ahmed Davudoğlu’nun tercüme ve şerh ettiği eser “Bülûğu'l- Merâm Terceme ve S¸erhi” dir.
2.Soru
Hz. Peygamber’in dua ettiği ile ilgili farklı lafızlarla yüz kadar hadis rivayet edilmiştir. Bunlarda dua ederken Allah Resulü’nün ellerini değişik şekillerde kaldırdığı nakledilmektedir. Ancak hadislerin hepsinin ortak noktası Hz. Peygamber’in dua esnasında ellerini kaldırmış olmasıdır. İşte Allah Resulü’nün duada ellerini kaldırmış olması bize ………… olarak gelmiştir.
Yukarıda verilen tanıma göre boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin gelmesi uygun olur?
Lafzi mütevatir |
Hasen hadis |
Mütevatir hadis |
Ma’nevi mütevatir |
Haber-i vahid |
Soruda verilen paragraf bize ma’nevi mütevatiri anlatmaktadır. Ma’nevi mütevatir râvîlerin, aralarında müşterek bir nokta olan çeşitli hükümleri veya bilgileri ayrı ayrı lafızlarla nakletmeleri şeklinde meydana gelen ortak manaya denir. Değişik lafızlarda ortak olarak bulunan aynı mananın rivayet edilmesidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tâbiînin doğrudan Hz. Peygamber’den -sallellahu aleyhi ve sellem- naklettiği hadis çeşididir?
Mu‘allel |
Mu‘dal |
Mürsel |
Munkatı' |
Mu’allak |
Mürsel Arapça’da ipi ve bağı çözülmüş, serbest bırakılmış, salıverilmiş, gönderilmiş gibi anlamlara gelir. Hadis ilmindeki anlamı sözlük anlamı ile yakından ilişkilidir. Tâbiînin doğrudan Hz. Peygamber’den -sallellahu aleyhi ve sellem- naklettiği hadis demektir. Tâbiûndan olan râvî, Hz. Peygamberle kendi arasındaki sahabeyi atlayarak hadisin kendisi ile Peygamber arasındaki bağını, bağlantısını ortadan kaldırdığı için bu şekilde isimlendirilmiştir.
4.Soru
Rivâyetlerinin kabulü veya reddi açısından râvîlerin incelenip durumlarına uygun lafızlar kullanarak haklarında hüküm vermeye ne ad verilir?
Cerh-ta’dîl |
Cerh |
Ta’dîl |
Sika |
Râvî |
Rivâyetlerinin kabulü veya reddi açısından râvîlerin incelenip durumlarına uygun lafızlar kullanarak haklarında hüküm vermeye Cerh-ta’dîl denir. Bu bilimsel faaliyeti konu alan hadis ilmine cerh ve ta’dîl ilmi denir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hadis öğrenme ve öğretme adabında öğrencinin uyması gereken kurallardan birisi değildir?
İhlâs ve İyi Niyet |
Öğrendiğiyle Amel Etmek |
İlmî ve Tedricî Bir Metod Takip Etmek |
Eser Yazmak ve Bilimsel Faaliyette Bulunmak |
Hadis Usulüne Önem Vermek |
Hadis öğrenme ve öğretme âdâbı, öğrenen (öğrenci) ve öğreten (hoca)açısı ndan iki başlı kta ele alınabilir: Öğrencinin Uyması Gerekenler.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Munkatı hadislerin doğru bir tanımıdır?
Senedinde sahabeden sonra bir veya peşpeşe olmayarak, birkaç râvî atlanmış olan hadîstir. |
Senedde isim veya isimsiz “bir adam”, “bir kadın”, “bir hoca” gibi ifadelerin kullanıldığı hadistir. |
Tâbiînin doğrudan Hz. Peygamber’den naklettiği hadislerdir. |
Hadis ilminde, senedinde peş peşe iki veya daha fazla râvî atlanmış olan hadistir |
Senedinin müellif tarafı, bir veya birkaç râvîsi atlanmış gibi eksik olan hadîstir |
Munkatı’ Arapçada, kesik ve kopuk anlamına gelir. Hadis ilminde, senedinde sahabeden sonra bir veya peş peşe olmayarak, birkaç râvî atlanmış olan hadîse denir. Senedde ismi verilmeden “bir adam”, “bir kadın”, “bir hoca” gibi kapalı bir ifadeyle yani mübhem olarak zikredilen râvî de atlanmış sayılır. Bu ıstılah ilk zamanlarda, senedinde râvî düşmesi bulunan her hadis için kullanılmaktaydı.
7.Soru
Mütevâtir kavramı ne zaman kullanılmıştır?
Hicri birinci asırda |
Hicri birinci ve ikinci asırda |
Hicri birinci ve üçüncü asırda |
Hicri ikinci ve üçüncü asırda |
Hicri dördüncü asırda |
Yapılan araştırmalar hicrî ikinci ve üçüncü asırlarda mütevâtir kavramının kullanıldığını göstermektedir.
8.Soru
Muhammed Nâsıruddin el-Elbânî’nin İbn Teymiyye ekolünü benimsemesi
nasıl adlandırılabilir?
Ehl-i hadis |
Ehl-i rey |
Muhammedî |
Taklîdî |
Selefî |
Muhammed Nâsıruddin el-Elbânî’nin İbn Teymiyye ekolünü benimsemesi
Selefi olarak adlandırılabilir
9.Soru
İslâm’ın ilk kurumsal binası olmak yanında ilk örgün eğitim kurumu niteliği taşıyan ve Medine’ye hicretten sonra inşa edilmiş olan ilk mescit aşağıdakilerden hangisidir?
Mescid-i Nebevî |
Dâru’l-erkam |
Mescid-i Cuma |
Kubâ Mescidi |
Cüvâsâ Mescidi |
Hz. Peygamber, Medîne’ye hicret ettikten sonra yaptığı ilk iş, bir mescid inşa etmek olmuştur. Mescid-i Nebevî, İslâm’ın ilk kurumsal binası olmak yanında ilk örgün eğitim kurumu niteliği taşır.
10.Soru
Hangisi hadislerin hatasız naklini temin etmek için alınan tedbirlerden değildir?
Sahîfelerden yapılan istinsahlarda hatalar olacağına dikkat çekmek |
İstinsah edilen metinlerin ehline arzedilmesi |
Semâ ve kırâat meclisleri oluşturma |
İ‘lâm, vasıyyet ve vicâde metotları |
İcâzet |
Terim olarak icâzet, semâ’ ve kırâat olmaksızın hadis âliminin belirli şartlar dahilinde bütün veya bir kısım rivâyetlerini öğrencisinin rivâyet etmesine izin vermesidir. Hadis öğrenim ve öğretim yöntemlerinden biri olup hatsız naklini temin etmek için alınan tedbirlerden değildir.
11.Soru
Hadis alimleri hadis rivayetinde en çok hangi iki yöntemi kullandığı aşağıdaki şıkların hangisinde yer almaktadır?
Sema ve İcazet |
Münavele ve Mukatebe |
Münavele ve Kıraat |
Mukatebe ve Sema |
Sema ve Kıraat |
Hadis a^limleri hadis riva^yetinde en çok sema^’ ve kıra^at metotlarını kullanmışlardır.
12.Soru
Hz. Peygamber’in vefatından sonra rivayet işini baştan sıkı tutup kurallara dayalı sağlam ve köklü bir rivayet geleneği oluşturma hedefi güden sahâbîler, konuyla ilgili aşağıdakilerden hangisini yapmışlardır?
Yalan söyleyenleri dışlamışlardır. |
Ülkede yabancılara yer vermemişlerdir. |
Sahabe, farklı ülkelere gidip öğretileri yaymaya çalışmıştır. |
Hadis rivayetinde bulunanlardan bazen yemin etmesini veya şahit getirmesini istemişlerdir. |
Sonra gelen nesillerden akıllı olanları seçip sadece onlara öğretmişlerdir. |
Hz. Ali, Resûlüllah’tan bizzat duymadığı hadisleri kendisine nakleden râvîye yemin ettirdiği olurdu. Hz. Ebû Bekir, ninenin torunundan alacağı miras miktarı konusundaki hadisinden dolayı, râvîsi Muğîre b. Şu’be’den şahit istemişti. Bu örnekler göstermektedir ki rivayet işini sıkı tutmak için, birbirlerine güvenmelerine ve dürüstlüklerinden şüphelenmemelerine rağmen, bazen yemin ve şahit istenmiştir.
13.Soru
Hz. Peygamber’e yalan isnadda bulunmakla itham edilen ya da çok hata yapan veya çok dalgın olarak kabul edilmiş ravinin rivayet ettiği hadislere ne denir?
Münker Ma’rüf |
Maklüb |
Metrük |
Munkatı’ |
Muzdarib |
Sahih hadislerin taşıması gereken özellikleri taşımayan zayıf hadislere merdüd hadisler denmektedir. Seçeneklerde verilen merdüd hadis örneklerinden metrük Arapça terk edilmiş anlamına gelmektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hadis öğrenmede öğrencilerin uyması gerekenlerden değildir?
İhlâs ve İyi Niyet |
Öğrendiğiyle Amel Etmek |
Hadisi Ehlinden Almaya Çalışmak |
Hocaya Saygı Göstermek |
Hocalık Ehliyetine Riâyet |
Hocalık ehliyetine riayet hocanın uyması gerekenlerdendir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Ok, deve, at ve kuş yarışlarından başkası için, yarış tertip etmek suretiyle ödül alınmaz” hadisini uyduran kişidir?
Muhammed b. Sa‘îd el-Esedî |
Beyân b. Sem‘ân el-Mehdî |
Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî |
Gıyâs b. İbrahim |
Enes b. Mâlik |
Soruda bahsi geçen hadisi uyduran kişi D seçeneğindeki Gıyâs b. İbrahim’dir. Gıyâs b. İbrahim, Halife Mehdî’nin yanına bir iş için girdiği zaman onun güvercin uçurduğunu ve yarıştırdığını görünce “Ok, deve, at ve kuş yarışlarından başkası için, yarış tertip etmek suretiyle ödül alınmaz”hadisini uydurmuştur. Halife Mehdî, bu sözden memnun olmuş ve Gıyâs b. İbrahim’e hatırı sayılır miktarda para vermiştir. Daha sonar hadisin makbul şeklinin aslında bulunmayan “kuş” kelimesini, Gıyâs b. İbrahim’in kendisinin ilave ettiğini anlayınca “Senin şu kafan varya, tam bir yalancı kafasıdır” diyerek onu huzurunda kovmuş ve hadis uydurmaya sebep olduğu için de güvercinlerin kesilmesini emretmiştir.
16.Soru
Burhâneddîn el-Halebî’nin sadece hadis uyduranları tanıtan kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
Kitâbü’l-mecrûhîn |
el-Keşfü’l-hasîs ammen rumiye bi-vaz’i’l-hadîs |
el-Kâmil fi’ddu‘afâ |
Tenzîhu’şşerîati’l-merfû‘a ani’l-ahbâri’ş-şenî‘ati’l-mevzû‘a |
el-Fevâidü’l-mecmû‘a fi’l-ehâdîsi’l-mevzû‘a’ |
İbn Hibbân’ın Kitâbü’l-mecrûhîn’i ile İbn Adî’nin el-Kâmil fi’ddu‘afâ’sı genel olarak tenkide uğramış râvîlere dair yazılmış eserlerdir. Burhâneddîn el-Halebî’nin el-Keşfü’l-hasîs ammen rumiye bi-vaz’i’l-hadîs isimli eseri ise sadece hadis uyduranları tanıtmaktadır. Doğru cevap B’dir.
17.Soru
Hz. Peygamberin Müslümanların kadere inanası gerektiğini belirtiği hadis türü hangisidir. ?
Ma’nevi Mütevatir |
Lafzı Mütevatir |
Mahsusat |
Hasen |
Ahad |
Kader konusunda birçok sahabe hadisler rivayet etmiştir. Bunların hepsi ahad haberlerdir fakat tamamında man’nevi mütevair derecesine çıkan ortak nokta kaderin ispatıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Adaletin unsurları arasında yer almaz?
İslam |
Özgürlük |
Büluğ |
Akıl |
Takva |
Adaletin unsurları arasında Özgürlük yer almamaktadır.
19.Soru
- Sahih Hadis
- Hasen Hadis
- Mürsel Hadis
- Munkatı Hadis
- Mu’dal Hadis
Hangileri makbul hadislerdendir?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnızca III |
I,II, IV, V |
Hepsi |
Mürsel, Munkatı ve Mu’dal zayıf, diğer bir deyişe Merdud hadislerdendir.
20.Soru
Hadisleri güvenilirlik ve sahihlik gibi özelliklerine göre değerlendirdiğimizde en üst düzey hadislerden en alt düzey hadislere doğru yapılacak doğru sıralama hangi seçenekte verilmiştir?
- Ahad
- Zayıf
- Mevzü
- Mütevatir
I, II, III, IV |
II, III, IV, I |
III, IV, I, II |
IV, I, II, III |
IV, I, III, II |
Sahihlik ve güvenilirlik açısından en üst düzey hadisler mütevatir hadislerdir. Âhâd hadis veya haber-i vâhid, mütevâtir dışındaki sahih, hasen ve zayıf bütün hadis çeşitlerini konu alır. Ahad hadisler mütevatir hadislerden sonra ikinci sırada güvenilir hadislerdir. Üçüncü sırada ise zayıf hadisler vardır. Sahih ve hasen hadis için aranan şartlardan birini ya da birkaçını taşımayan hadislere zayıf hadis denir. Son sırada ise Mevzü hadisler vardır. Aslında mevzû Hz. Peygamber adına tamamen uydurulduğu için hadis bile değildir. Şekil açısından bir sened ve metni olması ve gerçek hadismiş gibi sunulması nedeniyle böyle bir isimlendirme almıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ