Hadis Tarihi ve Usulü Final 23. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Başından sonuna kadar her tabakada, yalan söylemek üzere anlaşmaları aklen ve âdeten mümkün olmayacak kadar çok râvînin rivayet ettiği hadîs aşağıdakilerden hangisidir?
Haber-i vâhid |
Mütevâtir |
Sahih li-zâtihi |
Sahîh Hadîs |
Makbûl Hadîsler |
Mütevâtir hadîs, başından sonuna kadar her tabakada, yalan söylemek üzere anlaşmaları aklen ve âdeten mümkün olmayacak kadar çok râvînin rivayet ettiği hadîstir.
2.Soru
Hadis tarihindeki hadis uydurma sebeplerinden hangisi diğerlerinden farklıdır?
İslam düşmanlığı |
Irk ve mezhep yanlılığı |
Maddi yarar elde etme hırsı |
İslam’a hizmet etme arzusu |
Siyasi karışıklık yaratmak |
A, B, C ve E seçeneklerinde verilen hadis uydurma sebepleri İslam’a ve Müslümanlara zarar verme amacı güderken, D seçeneği tamamen olumlu nedenlerle hadis uydurulduğunu belirtmektedir. Bu yönüyle diğerlerinden farklıdır.
3.Soru
Hz. Peygamber’in vefatıyla başlayıp hicrî 220 yılı civarına kadar devam eden dönem hangisidir?
Mescid-i Nebevî dönemi |
Tâbiûn ve Etbâu’t-tâbiûn dönemi |
Sahâbede Hadis Öğrenim dönemi |
Sahâbe dönemi |
Hilâfet dönemi |
Tâbiûn ve Etbâu’t-tâbiûn dönemi, Hz. Peygamber’in vefatıyla başlayıp hicrî 220 yılı civarına kadar devam eden oldukça uzun bir süreyi kapsar. Sahâbe ile tâbiûnda olduğu gibi tâbiûn da etbâu’t-tâbiîn ile iç içe yaşayan iki farklı kuşaktır.
4.Soru
İslamda ilk muallim olarak kabul edilen islam büyüğü kimdir?
Hz. Muhammed (s.a.v) |
İmam-ı Azam Ebu Hanife |
İmam-i Safii |
İmam-i Hanbeli |
İmam,i Maliki |
Hz Peygamber, ashabına eğitim-öğretim konu-sunda da rehber olmuş, Mekke ve Medîne döneminde ortaya koyduğu eğitim-öğretim faaliyetleriyle bunu göstermiştir. Bu nedenle Hz. Peygamber, İslâm’da ilk muallim, ashabı da ilk talebeler olarak kabul edilir.
5.Soru
Mu’dal, Müdelles, Mu’allel gibi çeşitleri olan Hadis sınıflandırması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Sahih hadisler |
Merdüd hadisler |
Metnin özelliklerine göre hadisler |
Senedin özelliklerine göre hadisler |
Sened ve metnin ortak özelliklerine göre hadisler |
Doğru yanıt Merdüd hadisler olacaktır. Merdüd hadisler zayıf hadislerdir. Mu’dal, Müdelles, Mu’allet, Mürsel, Munkatı’, Mu’allak, Muzdarib, Maklüb, Şazz-Mahfüz, Münker-Ma’rüf, Metrük gibi çeşitleri bulunmaktadır.
6.Soru
Tâbiûn ve Etbâu’t-tâbiûn dönemi, hangi yıllara kadar devam etmiştir?
Hicri 120 |
Hicri 220 |
Hicri 300 |
Hicri 320 |
Hicri 400 |
Bu dönem, Hz. Peygamber’in vefatıyla başlayıp hicrî 220 yılı civarına kadar devam eden oldukça uzun bir süreyi kapsar.
7.Soru
Hocanın, talebesine rivâyetlerinin yazılı olduğu belli bir kitabı rivâyet etmesi için izin vermesine ne ad verilir?
Muayyen (belirli) icâzet |
Umumî icâzet |
Şahsa verilen icâzet |
Şarta bağlı icâzet |
Mücâzün leh |
Hocanın, talebesine rivâyetlerinin yazılı olduğu belli bir kitabı rivâyet etmesi için izin vermesidir. İslâm âlimlerinin büyük çoğunluğu bu tür icâzeti kabul etmektedir.
8.Soru
Bir kimsenin sahâbî olup olmadığı şu dört yoldan biriyle belirlenir. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Tevâtür |
Şöhret |
Şâhitlik |
İkrâr |
Kefalaet |
Bir kimsenin sahâbî olup olmadığı şu dört yoldan biriyle belirlenir: 1. Tevâtür: Aralarında ilk dört halîfenin de (hulefâ-i râşidîn) bulunduğu dünyada cennetle müjdelenmiş on sahâbî (aşere-i mübeşşere) başta olmak üzere, önde gelen birçok sahâbînin sahâbîliği tevâtür ile sabittir. 2. Şöhret: Dımâm b. Sa’lebe ve Ukkâşe b. Mihsan gibilerin sahâbilikleri, tevâtür derecesinde olmasa bile, sahâbî olduklarına dair yaygın/meşhur bilgiye dayanır. 3. Şâhitlik: Meşhûr bir sahâbî’nin başka birinin sahâbî olduğuna dair şahitlik etmesi demektir. Hamâme ed-Devsî’nin sahâbîliği Ebû Mûsa elEş’arî’nin şahitliği ile sabittir. 4. İkrâr: Âdil bir kimsenin, kendisinin sahâbî olduğunu söylemesidir. Ancak böyle bir ikrarın dikkate alınabilmesi için ikrarda bulunan kişinin en geç hicrî 110 tarihinde ölmüş olması gerekir.
9.Soru
Talebenin hadisi hadis hocasına okumasına ne ad verilir?
İmla |
Sema |
Kıraat |
İcazet |
Mukatebe |
Kıraat okumak anlamındaki fiilin mastarıdır. Terim olarak kıraat talebenin hadisleri bizzat hadis hocasına okuması veya başkasının okuduğunu işitmesi suretiyle hadisi almasıdır..
10.Soru
Sika olarak bilinen bir râvînin rivâyetlerinde hata yönü ağır basacak derecede akıl veya hâfıza kaybına maruz kalması zabt sıfatıyla ilgili kusurlardan hangisini ifade etmektedir?
Muhâlefetü’s-sikât |
Vehim |
Fartu’l-ğafle |
Kesretü’l-ğalat |
Sûü’l-hıfz |
Sûü’l-hıfz: Sika olarak bilinen bir râvînin rivâyetlerinde hata yönü ağır basacak derecede akıl veya hâfıza kaybına maruz kalması demektir. Hadis münekkidleri râvîlerin çeşitli nedenlerle yakalandıkları akıl veya hâfıza kaybını yakından takip etmişler, bu durumda olanları tesbit ederek hadis rivâyet etmelerine engel olmaya çalışmışlar ve başkalarını bu râvîlere karşı uyarmışlardır. Râvîdeki akıl veya hâfıza kaybı sürekli ve ârızî diye iki kısma ayrılır. Kalıcı şekilde akıl ve zihin sağlığı bozuk bir râvînin rivâyetinin kabul edilemeyeceği âşikârdır. Hadis ilminde sû-i hıfz denildiğinde, genellikle ârizî yani sonradan ortaya çıkan hafıza kaybı kasdedilir. Aslında sika olan birçok râvî vardır ki, yaşlılık, hastalık veya bunama gibi doğal veya arızî sebeplerle hâfıza kaybına uğramış ve rivâyetlerini karıştırır hale gelmiştir. İhtilât denilen bu durum, rivâyetin kabulüne engeldir. Bu nedenle hadis münekkidleri râvîleri bu açıdan araştırıp ihtilâta uğrayanları, ihtilâta uğrama zamanlarını ve sebeplerini, ihtlâttan önce ve sonra onlardan hadis rivâyet edenleri ve bunların rivâyetlerini belirlemeye çalışmışlardır. İhtilât dönemi veya tarihi belli ise, ihtilattan önceki rivâyetlerini kabul etmiş, sonrakileri reddetmişlerdir. İhtilât zamanı belli olmayanlar ile ihtilâta maruz kalıp kalmadıkları şüpheli olanların rivâyetlerinde ise tevakkuf etmişler, çekimser kalmışlardır.
11.Soru
el-Esrâru’l-merfû‘a adlı eserin yazarı kimdir?
Ali el-Kârî |
İbn Arrâk el-Kinânî |
Suyûtî |
bnü’l-Cevzî |
İbn Hibbân |
el-Esrâru’l-merfû‘a adlı eserin yazarı Ali el-Kârî’dir.
12.Soru
Uydurma hadislerin aşağıdaki olumsuz etkilerinden hangisi siyasi sorunlara yol açması nedeniyle diğerlerinden farklıdır?
Hadis alimleri daha faydalı bilgiler için harcayacakları zamanı, uydurma hadisleri tespit etmek ve onlarla mücadele etmek için harcamıştır. |
Uydurma hadisler Müslümanlar arasındaki ayrılığı ve çatışmayı körüklemiştir. |
Bazı mevzû hadisler helali haram, haramı helal göstermek suretiyle dini hükümleri tahrif etmiştir. |
İslam dinini kabul etmeye eğilimli olanları ve cahil Müslümanları dinden soğutmuştur. |
Bu hadisler Müslümanları ya yaptığı en küçük iyiliğe güvenerek tembelliğe teşvik etmiş ya da günahlarının affedilmeyeceği düşüncesiyle ümitsizliğe düşürmüştür. |
A, C, D ve E seçeneklerinde hadislerin yalnızca din üzerindeki olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur. B seçeneği siyasi sonuçlar da doğurması nedeniyle diğer seçeneklerden farklıdır.
13.Soru
Süleymaniye Dârulhadîsi hangi Osmanlı padişahı zamanında kurulmuştur?
Kanuni Sultan Selim |
II. Bâyezîd |
I. Murad |
Fatih Sultan Mehmet |
II. Murat |
Süleymaniye Dârulhadîsi Kanuni Sultan Selim tarafından yaptırılmıştır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi müksirûn diye bilinen yedi sahâbîden biri değildir?
Ebû Hureyre |
Bakî b. Mahled |
Abdullah b. Ömer: |
Enes b. Mâlik |
Câbir b. Abdullah |
Bir şeyi çok yapanlar anlamına gelen müksirûn kelimesi (tekili: müksir), binden fazla hadis rivâyet etmiş sahâbîler için kullanılan bir terimdir. Rivâyeti 1000’e ulaşmayan sahâbîlere de mukıllûn denir. Sahâbe içinde müksirûn diye bilinen yedi sahâbî, rivâyet sayılarına göre şöyle sıralanır:
Ebû Hureyre: 5374 hadis
Abdullah b. Ömer: 2630 hadis
Enes b. Mâlik: 2286 hadis
Hz. Âişe: 2210 hadis
Abdullah b. Abbâs: 1660 hadis
Câbir b. Abdullah: 1540 hadis
Ebû Saîd el-Hudrî: 1170 hadis
15.Soru
Hz. Peygamber’in vefatından sonra halifeler tarafından, fethedilen ülkelere gönderilen sahabilerin gittikleri yerlere nebevi bilgi mirasını aktararak ‘İlim Merkezleri’ veya ‘Hadisin Coğrafi Merkezleri’ adını alan yerlerin başını çekenlerden eski adı ‘Yesrib’ olan ve sonrasında ‘medeniyet merkezi’ veya ‘İslam’ın ilk merkezi’ olarak kabul edilen yer neresidir?
Mekke |
Şam |
Medîne |
Yemen |
Bağdat |
Eski adı Yesrib iken Hz. Peygamber’in hicretiyle birlikte yeniden imar ve inşa edilerek bir medeniyet merkezi haline dönüşen ve Medîne adını alan bu şehir, genel anlamda İslam’ın ilk merkezidir. Hicretten hemen sonra Hz. Peygamber’in burada inşa ettiği Mescid-i Nebevî (Peygamber Mescidi), bir ibadethane olmanın ötesinde İslâm’da ilk eğitim-öğretim müessesesi olarak tarihe geçmiştir.
16.Soru
Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere ne ad verilir?
Muza‘af |
Muzdarib |
Mu‘dal |
Munkatı |
Maklûb |
Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına gore zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan hadislere Muza‘af adı verilir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in Hadis öğretim metotlarından değildir?
Somutlaştırıp muhataba algı ve öğrenme kolaylığı sağlamak |
Açık, net, tane tane, anlaşılır konuşması |
Hızlı anlatıp daha kısa sürede daha çok hadis |
Muhatabına sorduğu sorularla öğreneni aktif hale getirmesi |
Öğretmesi gerektiğinde sözünü tekrar etmesi |
Hz. Peygamber’in öğretiminde dikkat çekici bir nokta da muhataplarının bilgi ve anlayış seviyelerini dikkate almasıdır. Hızlı değil yavaş ve tane tane anlatmaktadır.
18.Soru
Uydurma hadislerin aşağıdaki olumsuz etkilerinden hangisi siyasi sorunlara yok açması nedeniyle diğerlerinden farklıdır?
Hadis alimleri daha faydalı bilgiler için harcayacakları zamanı, uydurma hadisleri tespit etmek ve onlarla mücadele etmek için harcamıştır. |
Uydurma hadisler Müslümanlar arasındaki ayrılığı ve çatışmayı körüklemiştir. |
Bazı mevzû hadisler helali haram, haramı helal göstermek suretiyle dini hükümleri tahrif etmiştir. |
İslam dinini kabul etmeye eğilimli olanları ve cahil Müslümanları dinden soğutmuştur. |
Bu hadisler Müslümanları ya yaptığı en küçük iyiliğe güvenerek tembelliğe teşvik etmiş ya da günahlarının affedilmeyeceği düşüncesiyle ümitsizliğe düşürmüştür. |
A, C, D ve E seçeneklerinde hadislerin yalnızca din üzerindeki olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur. B seçeneği siyasi sonuçlar da doğurması nedeniyle diğer seçeneklerden farklıdır.
19.Soru
Senedinin başından sonuna kadar sika (adâlet ve zabt sahibi) râvînin sika râvîden rivayet ettiği, şâzz ve muallel olmayan hadîs çeşidine ne ad verilir?
Sahîh |
Mütevâtir |
Hasen Hadîs |
Merdûd |
Mürsel |
Sahîh hadîs, en meşhur tarifine göre, senedinin başından sonuna kadar sika (adâlet ve zabt sahibi) râvînin sika râvîden rivayet ettiği, şâzz ve muallel olmayan hadîstir. Bu tarife göre sahih hadisin dört özelliği bulunmaktadır: Râvîlerinin sika olması, râvîleri arasında kopukluk olmaması yani senedin muttasıl olması, şâzz yani diğer sika râvîlerin rivayetlerine aykırı olmaması ve muallel yani sahihliğine zarar verecek gizli bir kusurunun olmaması.
20.Soru
Sahâbe hadisleri bizzat Hz.Peygamber’den işiterek öğrenmesine ne ad verilir?
müşâfehe |
müşahede |
hıfz |
müzakere |
ezber |
Sahâbe hadisleri bizzat Hz. Peygamber’den işiterek öğrenmesine müşâfehe
denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ