Hadis Tarihi ve Usulü Final 28. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İlk Osmanlı dârulhadîsinin I. Murad devrinde İznik’te kim tarafından yaptırıldığı kabul edilir?
Hayreddin Paşa |
İzzeddin Abdüllatif |
Molla Gürânî |
Molla Lütfi |
Rudânî |
İlk Osmanlı dârulhadîsinin I. Murad devrinde İznik’te Çandarlı Hayreddin Paşa (ö. 789/1387) tarafından yaptırıldığı kabul edilir. Bu asrın en önde gelen ismi İbn Melek diye tanınan İzzeddin Abdüllatif’tir (ö. 797/1394). Tire’de müderrislik yapan İbn Melek Osmanlı medreselerinde en çok okunan hadis kitaplarından olan Sâgânî’nin Meşâriku’l-envâr’ı üzerine Mebâriku’l-ezhâr isimli şerhini yazmıştır.
2.Soru
Bir hadis kitabının hoca-talebe arasında okunması esnasında takip edilen usul aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
Semâ’ |
İcâzet |
Okuyup geçme yöntemi |
Münâvele |
Açıklama ve araştırma yöntemi |
Bir hadis kitabının hoca-talebe arasında okunması esnasında takip edilen
usule açıklama ve araştırma yöntemi
3.Soru
- Müsned
- Müdrec
- Ali
- Musahhaf ve Muharref
- Mutabi’ Şahid
Hangisi sened ve/ veya metnin müşterek özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdir?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnızca III |
I,II, IV, V |
Hepsi |
Ali senedin özelliklerine göre sınıflandırılan hadislerdendir.
4.Soru
I. Ferd HadislerI
II. Meşhur Hadisler
III. Müstefiz Hadisler
IV. Sakim Hadisler
V. Ğaip Hadisler
Hangisi haberi vahid kategorisinedir?
Yalnız III |
I ve II |
I,III ve IV |
I, II, II ve V |
Hepsi |
Saki hadis zayıf hadis kategorisindedir
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin şiddetli zayıf olarak nitelendirilmesinin sebeplerinden değildir?
Kezzâb |
Müttehem bi’l-kizb |
Fuhş-i galat |
Şâz |
Mevzû |
Çözüm: Hadisçiler senedin kopuk olmasını, diğerine göre ağır cerh sebebi saymamışlardır. Hâlbuki râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l Hadîs’ine dayanarak yazılan kitaplardan biri değildir?
el-İrşâd |
İhtisâru Ulûmi’l-hadîs |
Nuhbetü’l-fiker fî mustalahı ehli’l-eser |
Elfiyye |
Mâ lâ yese‘u’l-muhaddise cehlüh |
İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l Hadîs’ine dayanarak yazılan kitaplar şu şekilde sıralanmaktadır:
Nevevî (ö.676/1277), Ulûmü’l-hadîs’i önce el-İrşâd adıyla ihtisâr etmiş yani kısaltmış, sonra bunu da tekrar ikinci defa kısaltarak et-Takrîb ve’tteysîr li-ehâdîsi’l-beşîr ve’n-nezîr ismini vermiştir.
İbn Kesîr diye tanınan Ebu’l-Fidâ Imâdüddîn İsmâîl b. Kesîr (ö.774/1372) İbnü’s-Salâh’ın Mukaddime’sini İhtisâru Ulûmi’l-hadîs adıyla özetlemiş, noksan gördüğü bazı konularda ilaveler yapmıştır.
Büyük hadis âlimi İbn Hacer el-Askalânî (ö.852/1448), İbnü’s-Salâh’ın kitabını Nuhbetü’l-fiker fî mustalahı ehli’l-eser adıyla kısaltmıştır.
Zeynüddîn el-Irâkî (ö.806-1403) İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’l-hadîs’ini kolay ezberlenebilmesi için Elfiyye tarzında bin iki beyitte şiir halinde özetlemiştir.
Celalüddîn es-Suyûtî (ö.911/1505-6) de İbnü’s-Salâh’ın Ulûmü’lhadîs’ini Elfiyye adıyla nazma, yani bin beyitlik bir şiire çevirmiştir.
Yine Suyûtî, Nevevî’nin et-Takrîb’ini, Tedrîbü’r-râvî fî şerhi Takrîbi’n- Nevevî adıyla şerh etmiştir.
7.Soru
Sahihlik olma özelliklerini bizzat taşımadığı için başka sahih bir hadisin desteğiyle sahih kabul edilen hadislere ne ad verilmektedir?
Sahih li gayrih |
Sahih li zatihi |
Hasen li zatihi |
Müttufekun aleyh |
Muallel hadis |
Sahihlik niteliğini, zikredilen özellikler kendisinde bizzat bulunmadığı için, başka bir hadisin desteğiyle kazanan hadistir. Sahih hadis tanımındaki sahihlik özelliklerini bizzat taşıyan hadislere Sahih li zatihi denir. Hasen li zatihi ise hasenlik özelliklerini taşıyan hadislere denir. Müttufekun aleyh üzerinde ittifak edilmiş hadistir. Muallel hadis ise sahihliğine zarar verecek herhangi gizli bir kusurun bulunmaması anlamına gelir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi adaletin unsurlarından değildir?
İslâm |
Bülûğ |
Akıl |
Fısktan Uzak Durmak/Takva |
Temizlik |
İslâm, Bülûğ, Akıl, Fısktan Uzak Durmak/Takva ve Mürüvvet ahlakın unsurlarındandır.
9.Soru
Hadis hocasının rivayet hakkı bulunan hadislerinin tamamını veya bir kısmını yakında ya da uzakta bulunan bir kimseye yazıp göndermesi aşağıdaki terimlerden hangisiyle ifade edilmektedir?
Vasıyyet |
Mükâtebe |
İcâzet |
Münâvele |
Semâ’ |
Hadis hocasının rivayet hakkı bulunan hadislerinin tamamını veya bir kısmını yakında ya da uzakta bulunan bir kimseye yazıp göndermesi mükâtebe terimi ile ifade edilmektedir.
10.Soru
Osmanlı’da en yüksek statülü dârulhadis aşağıdakilerden hangisidir?
Molla Gürânî |
Selimiye |
Süleymaniye |
Üsküdar Şemsi Paşa |
Bursa Lütfullah Çelebi |
Süleymaniye Osmanlı’da en yüksek statülü dârulhadisdir.
11.Soru
I. Talebe sadece hadisi okur
II. İşitmek ve dinlemek anlamına gelir
III. Terim olarak hadis hocasının hadisleri okumasıdır
IV. Talebe sadece dinler
V. Hoca ezberden veya kitaptan okuyabilir
Hangisi bir hadis öğrenim ve öğretim metodu olan semanın özeliklerindendir?
Yalnız I |
I ve II |
II, III, IV ve V |
I, II, V |
Hepsi |
Kıraat talebenin hadis okuduğu süreçtir. Sema’da talebe hadisleri bizzat işiterek alır. Sadece hadis talebenin takip etme süreci söz konusudur.
12.Soru
Hz. Peygamber’in hadislerinin güvenirlik açısından en zayıf hadis hangisidir?
Mütevatir Hadis |
Ahad hadis |
Mevzu Hadis |
Haber-i Vahid Hadis |
Sahih Hadis |
Güvenirlik açısından en alt düzeyde hadis mevzu hadistir. Aslına mevzu hadis z. Peygamber adına tamamen uydurulduğu için hadis bile değildir. Şekil açısından bir sened ve metni olması ve gerçek hadismiş gibi sunulması nedeniyle böyle isimlendirilmiştir.
13.Soru
Bir hadisin mütevâtir olması için önerilen en düşük sayı neden dört olarak düşünülmüştür?
Zina günahının ispatı ve cezalandırılması için dört şahit istendiğine bakılarak önerilmiştir |
Üçten az olmamak kaydıyla belirli bir rakam verilmemesi olduğunun söylenmesi |
Kanaatin kuvvetlenmesi |
Bedir harbine katılanların sayısı |
Anı tespit edip haber verenlerin sayısı |
İslâm’da verilen en büyük ceza için bu sayı yettiğine göre, o, kesin bilgi için de yeterli olmalıdır, diye düşünülmüştür.
14.Soru
Peygamber’e kesintisiz bir senedle nispet edilen hadise ne isim verilir?
Müdrec |
Müsned |
Ali isnad |
Mutabi |
Errihle |
Hz.Peygamber’e kesintisiz bir senedle nispet edilen hadise denir. Hâkim en Nîsâbûrî’in yaptığı bu tanım, terimin en meşhur tanımıdır. Bu terimi farklı şekilde tanımlayan âlimler de vardır. İbn Abdilber’e göre musned -senedi ister muttasıl, ister munkatı’ olsun- Hz.Peygamber’e nisbet edilen hadis demektir. Bu terimi el-Hatibu’l-Bağdadi ise, senedinde râvî düşmesi bulunmayan hadis olarak tanımlamıştır.
15.Soru
Hangisi ılımlı/mu’tedil davranan münekkidlerdendir?
İbn Maîn |
Ebû Hâtim er-Râzî |
Tirmizî |
Hâkim |
İbn Adî, |
İbn Adî, ılımlı/mu’tedil davranan münekkidlerdendir. İbn Maîn Ebû Hâtim er-Râzî tenkidlerinde katı/- müteşeddid davranmışlardır. Tirmizî ve Hâkim ise gevşek/mütesâhil davranmışlardır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sahabilerin hadis rivayetinde gösterdiği titizliklerden birisi değildir?
Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme |
Hz. Peygambere Tekrar Sormak |
Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma |
Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme |
Hadisin Râvîlerini İnceleme |
Hadisin Râvîlerini İnceleme, Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme, Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma ve Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme sahabilerin başvurdukları yöntemlerden birisi olmakla birlikte Hz. Peygambere Tekrar Sormak bunlardan birisi değildir.
17.Soru
Sahabenin Hz. Peygamber’e ve sünnete bağlılığının göstergesi olan “Ayakta su içmişsem, Resûlüllah’ın da ayakta su içtiğini gördüğüm içindir. Oturarak su içmişsem yine Resûlüllah’ın otururken su içtiğini gördüğüm içindir.” söz aşağıdaki hangi sahabeye aittir?
Hz. Osman |
Hz. Ömer |
Hz. Ali |
Hz. Ebû Bekir |
Hz. Hamza |
Hz. Ali de, ayakta su içmesine pek anlam veremeyenlere şöyle demişti. “Ayakta su içmişsem, Resûlüllah’ın da ayakta su içtiğini gördüğüm içindir. Oturarak su içmişsem yine Resûlüllah’ın otururken su içtiğini gördüğüm içindir.”
18.Soru
Hz. Muhammed nübüvvetle birlikte tebliğ ve beyan görevine başladığında Mekke’de gözden uzak bir yerde, gizlilik içerisinde yürütülen Müslümanları eğitme faaliyetinin gerçekleştirildiği yerin adı nedir?
Dâru’l-erkam |
Dâru’l -fünun |
Dâru’l -ekrem |
Dâru’l -âlim |
Dâru’l -ilim |
Hz. Peygamber’in Müslüman olmuş az sayıdaki sahabileriyle buluştuğu, inen ayetleri onlara tebliğ edip gerekli bilgileri verdiği, onların da bu bilgileri aralarında müzakere ettiği ve ilerleyen yıllarda Hz. Peygamber’in evi, İslam eğitim öğretiminin merkezi haline gelmiş yerin adı ‘Dâru’l-erkam’dır.
19.Soru
Hangi maksatla ve hangi konuda uydurulmuş olursa olsun mevzû hadisler dinin bünyesinde ve Müslümanların hayatında birçok tahribat yaptığı bilinmektedir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinin yer almadığı söylenebilir?
Bazı mevzû hadisler helali haram, haramı helal göstermek suretiyle dini hükümleri tahrif etmiştir. |
Uydurma hadisler Müslümanlar arasındaki ayrılığı ve çatışmayı körüklemiştir. |
İslâm dinini kabul etmeye eğilimli olanları dine geçirmiştir. |
Uydurma hadisleri vaaz ve nasihatlerine sermaye yapan kıssacıların çıkmasına sebep olmuştur. |
Dünya sevgisi, kadın, mal, evlat aleyhinde uydurulmuş hadislerin tesiriyle Müslümanlar, dünyayı bir kenara bırakmışlardır. |
Hangi maksatla ve hangi konuda uydurulmuş olursa olsun mevzû hadisler dinin bünyesinde ve Müslümanların hayatında birçok tahribat yapmıştır fakat İslâm dinini kabul etmeye eğilimli olanları dinden soğutmuştur.
20.Soru
Hadis usulü ilminin gayesi aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Hz. Peygamber’e ait hadisleri aktarmak |
Hz. Peygamber’e ait hadisleri kitap haline getirmek |
Bir hadisin Hz. Peygamber’e ait olup olmadığını tespit etmeye yarayan kuralları belirlemek |
Hadislerin uygulanışını tespit etmek |
Hadis lafızlarını tanıtmak |
Hadis usulü ilminin gayesi, bir haberin Hz. Peygamber’e ait olup olmadığını tespit etmeye yarayan kuralları belirlemektir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ