Halk Edebiyatına Giriş 1 Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tarih öncesi zamanlarda olduğuna inanılan olayları ve olağanüstü karakterleri ve tipleri konu edinen nitelikli anlatılara verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Türkü
|
Destan
|
Mit
|
Fıkra
|
Masal
|
Yanıt Açıklaması:
Halk kültürünün XVIII. yüzyıldan itibaren sözlü kaynaklardan derlenmeye başlanılan mit Tarih öncesi zamanlarda olduğuna inanılan olayları ve olağanüstü karakterleri ve tipleri konu edinen nitelikli anlatılara verilen isimdir. Sorunun doğru cevabı C şıkkıdır. Halk edebiyatı adı verilen masal, destan, atasözü, tekerleme, fıkra, türkü, ninni gibi mit de sözlü edebiyat türüdür.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Âşık Tarzı Halk Edebiyatı:” ürünlerinden biri değildir?
Koşma
|
İlâhî
|
Varsağı
|
Semaî
|
Divanî
|
Yanıt Açıklaması:
B seçeneği olan “İlâhî”, “Tekke ve Tasavvufî Halk Edebiyatı” ürünlerinden biridir ve sorunun doğru cevabıdır.
3.Soru
İki mısradan oluşan nazım birimine ne ad verilir?
Öz
|
Uyak
|
Vezin
|
Beyit
|
Redif
|
Yanıt Açıklaması:
Redif
4.Soru
Avrupa’da “Vahşi soylu tutkusu” olarak adlandırılan ve Amerikan yerlilerine duyulan ilginin nedeni, yerlilerin hangi özelliğidir?
Savaşçı olmaları
|
Zengin olmaları
|
Kurnaz olmaları
|
Kültürlü olmaları
|
Dürüst olmaları
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ulusal kültürü anlatır?
Geçmişten bugüne, doğaya eklenmiş yaratmalar bütünüdür
|
Kişinin içinde büyüdüğü öğrendiği ve özümsediği kültürdür
|
Toplumun sosyo-kültürel bağlamda kendini ifade edişidir
|
Maddi manevi her türlü ihtiyacı karşılayan hayat tarzıdır
|
Duygu, düşünce, teknoloji sanat vb. ifade eder.
|
Yanıt Açıklaması:
Kültür kalıtımsal değildir. İnsan hangi toplumun içinde doğar büyürse o toplumun kültürünü öğrenir. Kişinin içinde büyüdüğü, öğrendiği ve özümseyip benimsediği kültür onun ulusal kültürü olur. Doğru seçenek B’dir diğer seçeneklerin tümü kültürle ilgilidir.
6.Soru
1919 yılında yayınlanan "Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar" başlıklı çalışma kime aittir?
Bahaeddin Öğel
|
Fuat Köprülü
|
Ziya Gökalp
|
Namık Kemal
|
Ziya Paşa
|
Yanıt Açıklaması:
Köprülü'nün, Tekke ve Tasavvufî Halk Edebiyatı çalışmalarının temelini atıp bu yöndeki araştırma eğilimini belirleyip şekillendirdiği eseri, 1919 yılında Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar adıyla yayınlanan çalışmasıdır.
7.Soru
Halkın beğendiği şiir ve faydalı bilgileri yazdıkları, uzunlamasına açılan ince uzun defterlere ne ad verilir?
Mecmua
|
Küg
|
Devriye
|
Name
|
Cönk
|
Yanıt Açıklaması:
Halkın beğendiği şiir ve faydalı bilgileri yazdıkları, uzunlamasına açılan ince uzun defterlere cönk adı verilir.
8.Soru
Şiirin en az iki mısra arasında ve en az bir ortak sese bağlı olarak meydana getirilen ses benzerliğine ne denir?
Kafiye |
Durak |
Hece |
Vezin |
Gülmece |
Yanıt Açıklaması:
Kafiye
9.Soru
(I) İnsanların bilgi, duygu, düşünce ve beceri (II) depolamak için (III) kendi ve muhataplarının (IV) hafızalarından başka hiçbir kayıt teknolojisine sahip olmadığı (V) sosyo-kültürel toplumsal yapı. Yukarıdaki numaralandırılmış ifadelerden hangisi çıkarsa Birincil Sözlü Kültür Ortamı tanımı anlamını tamamen yitirir ve kültür tanımı geride kalır.
IV
|
I
|
V
|
II
|
III
|
Yanıt Açıklaması:
Birincil sözlü kültür ortamına anlamını veren şey, kültürel unsurun aktarım ve muhafaza biçimidir. Bu ortamda kullanılan iletişim teknolojisinin özelliği sözlü olmasıdır. Hafıza, çıkarsa geride kalan ifadeler, kültür tanımı için yeterlidir.
10.Soru
İletişim, “duygu, düşünce, bilgi ve becerilerin aktarılma sürecidir.” Buna göre kültür ve iletişimin kesişme noktası aşağıdakilerden hangisinde daha iyi ifade edilmektedir?
Kültürün kuşaklara yayılması
|
Kültürün niteliklerinde
|
Kültürel unsurların nitelikleri
|
Kültürel unsur tipleri
|
Ulusal kültürün aktarılması
|
Yanıt Açıklaması:
Seçeneklerin neredeyse hepsi doğrudur ama genel olarak yatay ve dikey kuşaklara kültür aktarımında iletişim ana unsurdur. Bu sayede insanlar ortak değer ve bilgilerden haberdar olup onu öğrenerek uygulayabilmektedirler. Sadece ulusal değil, her türlü kültür grubuna ait unsurun insanlar arasında yayılması ve anlaşılması için iletişim temeldir.
11.Soru
Aşağıda sıralanan Türk Halk Edebiyatı yazılı kaynaklarından, devlet yönetimini anlatan Türk kültürüyle ilgili son derece zengin bilgiler veren manzum didaktik eser hangisidir?
Kutadgu Bilig: Yusuf Has Hacib
|
Bengütaş Yazıtlar (Göktürk Abideleri)
|
Divanu Lügati't-Türk: Kaşgarlı Mahmut
|
Atabetü'l-Hakayık: Edip Ahmet Yügneki
|
Divan-ı Hikmet: Hoca Ahmet Yesevi
|
Yanıt Açıklaması:
Kutadgu Bilig: Yusuf Has Hacib'in 1069-1070'te tamamlayarak Tabgac Buğra Han'a sunduğu, devlet yönetimini anlatan Türk kültürüyle ilgili son derece zengin bilgiler veren manzum didaktik bir eserdir.
12.Soru
Bir toplumun her türlü sosyo-kültürel bağlamda kendini ifade edişlerinin tamamı veya maddi manevi her türlü ihtiyacını karşılayan toplam hayat tarzını karşılayabilecek kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Kültür
|
Alışkanlıklar
|
Töreler
|
Gelenek ve görenek
|
Sosyal davranışlar
|
Yanıt Açıklaması:
Kültür denilince bir toplumun her türlü sosyo-kültürel bağlamda kendini ifade edişlerinin tamamı veya maddi manevi her türlü ihtiyacını karşılayan toplam hayat tarzı anlaşılmaktadır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Anonim Halk Edebiyatı” ürünlerinden biridir?
Şathiye
|
Nefes
|
Nutuk
|
Devriye
|
Destan
|
Yanıt Açıklaması:
Sorunun doğru cevabı E seçeneği olan destandır. Diğer seçeneklerde verilenler “Tekke ve Tasavvufî Halk Edebiyatı” ürünlerindendir.
14.Soru
Aşağıdaki ikiliklerden hangisi, sırasıyla, yüksek ve halk kültürünün niteliklerini daha iyi ifade etmektedir?
Bilimsel bilgi – denemeye dayalı bilgi
|
Resmi kültür – denemeye dayalı bilgi
|
Yazılı kültür – halk kültürü
|
Sezgisel – deneyimsel
|
Resmi kültür – yazılı kültür
|
Yanıt Açıklaması:
İkilikler, karşılaştırılan tabakaların niteliği gereği zıt olsa da karşılaştırma için eş ya da benzeri nitelikte olmalıdır. Yukarda sadece bilgi ölçütü, bu tarzda bir karşılaştırma için kullanılmıştır. Sezgisel ve deneyimsel olma, halk kültürünün; resmi ve yazılı olma da yüksek kültürün özellikleridir.
15.Soru
- (I) Araştırma planında, araştırmanın süresi, (II) araştırma bölgesi, (III) araştırmayı yapacaklar, (IV) kullanılacak teknikler, araştırma için gerekli araç ve gereçlerle bunların nasıl temin edileceği belirtilir. (V) Bundan sonra, araştırma yapılacak yerin tarihi, coğrafi durumu, kültür yapısıyla ilgili genel bilgiler edinilir. (VI) Araştırma alanının bir haritası temin edilmeli ve (VII) söz konusu alanın Halkbilimiyle ilgili yapılmış yayınları, araştırmaya çıkılmadan önce okunmuş olmalıdır. Metnin numaralandırılmış parçalarından hangisi ya da hangileri, alan çalışmasına gitmeden önce tamamlanmış olmalıdır?
II, V, VII
|
I, III, VI, VII
|
I, II, III, IV
|
II, III, IV, VII
|
I, II, III, IV, V, VI, VII
|
Yanıt Açıklaması:
Çalışma süresi sahadaki etkileşim, maddi kaynaklar, iklim gibi gerekçelerle uzatılabileceği gibi kısaltılabilir de. Yani oraya gitmeden genelde net olarak belirlenemez. Aynı şekilde karşılaşılan yapı araştırmacı sayısı ve tekniklerde de belirleyici olmaktadır. Ama nerede araştırma yapılacağı, nasıl bir toplumsal ve kültürel bir ortama dahil olunacağı, araştırma yapılacak konu üzerindeki hakimiyet, sahaya katılmadan önce kesinleştirilmiş olmalıdır.
16.Soru
"Şiir ve İnşa" eseri hangi edebiyatçıya aittir?
Ziya Paşa |
Vefik Paşa |
Şinasi |
Ziya Gökalp |
Namık Kemal |
Yanıt Açıklaması:
Ziya Paşa
17.Soru
Türkiye’de Halk Edebiyatı çalışmalarını başlatanlar hangi akıma mensuptur?
İslâmcılık
|
Osmanlıcılık
|
Türkçülük
|
Batıcılık
|
Ümmetçilik
|
18.Soru
Bir toplumsal gruba ilişkin maddi ve manevi alanlardaki kültürel ürünleri ve onların canlı, adeta bir tiyatro gibi dışavurum şeklinde icra olunan gösterimleri aşağıdakilerden hangisinin konusudur?
Halkbilimi
|
Halk edebiyatı
|
Halk kültürü
|
Halk oyunları
|
Halk inançları
|
Yanıt Açıklaması:
"... bir toplumsal gruba ilişkin maddi ve manevi alanlardaki kültürel ürünleri ve onların canlı, adeta bir tiyatro gibi (teatral) dışavurum şeklinde icra olunan gösterimleri Halkbilimin konusudur."
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Köprülü’nün yayınlarının ardından, Âşık ve Tekke edebiyat araştırmalarının neredeyse günümüze dek geldiği durumu daha iyi ifade etmektedir?
Köprülü’nün ileri sürdüğü görüşleri derinleştirmekle yetinmişlerdir.
|
Özellikle Tekke edebiyatındaki yeni yöntem uygulamalarıyla Köprülü’nün eserleri eskimiştir.
|
Köprülü’nün eserleri, öğrencileri tarafından geliştirilip güncellenerek yeniden basılmıştır.
|
Bu alanlar çok çalışılmamakta olup uzmanı hala sınırlı sayıdadır.
|
Özellikle Aşık edebiyatı araştırmacıları hem sayıca hem de özgün yöntem ve incelemelerle bu alanı Köprülü’nin oldukça ilerisine taşımışlardır.
|
Yanıt Açıklaması:
Aşık edebiyatından 2000’li yıllarla dek yapılan çalışmalar Köprülü’nin çalışma tarzının bir uzantısı olup onun çalışmalarına ekleme, genişletme olarak görülebilir. Benzer durum Tekke edebiyatı için de geçerlidir. Neredeyse hiçbir çalışma Köprülü’nün eserlerinin basıldığı dönemde yarattığı etkiyi yaratamamıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi övmeye yönelik anlatım tutumlarından biri değildir?
Sicilleme |
Koçaklama |
Yiğitleme |
Güzelleme |
Methiye |
Yanıt Açıklaması:
Övmeye yönelik anlatım tutumları koçaklama, yiğitleme, methiye ve güzelleme edasıyla yaratılan maniler, koşmalar, destanlardır. Sicilleme, yermeye yönelik bir anlatım tutumudur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ