Halk Edebiyatına Giriş 1 Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangileri halk hikâyeleri için doğrudur?
I. Hikâyeler bilindik bir dua ile başlar.
II. Olaylar nesir; duygular nazım yoluyla anlatılır.
III. Ferhat ile Şirin, Kerem ile Aslı, Arzu ile Kamber ünlü halk hikâyeleridir.
IV. Aşk ve kahramanlık konuları işlenir.
V. Anlatımda kalıplaşmış sözlere yer verilir.
I-II-III-IV |
I-II-III-V |
I-II-IV-V |
II-III-IV-V |
I-III-IV-V |
II-III-IV-V
2.Soru
"Allah namerde muhtaç etmesin" sözü hangi başlık altında örnek olarak verilebilir?
Alkış |
Kargış |
Deyim |
Atasözü |
Öğüt |
Alkış
3.Soru
Ses benzerlikleri ile uyaklardan faydalanılarak oluşturulan secili-kafiyeli ve belli bir konusu olmayan hatta önemli bir bölümü anlamlı da olmayan ses ve sözlerin akışı bakımından şiirimsi bir türdür.
Yukarıda açıklaması verilen tür aşağıdakilerden hangisidir?
Bilmece |
Atasözü |
Deyim |
Alkış |
Tekerleme |
Verilen tanım tekerleme türüne aittir.
4.Soru
Aşağıda Mit'ler ve Epik destanlar ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Mitler kutsal anlatılardır. |
Epik destanların kahramanları insanlardır. |
Mitler de zaman dünyanın veya kâinatın yaratılışı gibi kozmik zamanlar yer alır. |
Epik Destanların kahramanları tanrısal varlıklardır. |
Epik destanlarda zaman tarihsel zamanlardır. |
Sözlü edebiyatın türleri arasında kronolojik olarak sıralamada en eski olduğu kabul edilen mitlerden sonra veya daha yakın zamanlar açısından da eş zamanlı olduğu düşünülen epik destanlar gelmektedir. Mitlerin kutsal anlatılar olmasına karşılık epik destanlar kutsal anlatılar değildir. Mitlerin kahramanları tanrılar, tanrıçalar ve yarı tanrılar gibi tanrısal varlıklar olmasına karşılık epik destanların kahramanları insanlardır. Bu insanlar arasında olağanüstü özelliklere sahip olanlar olsa bile bunlar yine insandırlar. Mitler de zaman dünyanın veya kâinatın yaratılışı gibi kozmik zamanlar olmasına karşılık epik destanlarda zaman tarihsel zamanlardır. Bu sıraladığımız özelliklerle epik destanlar mitlerden ayrılır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi alkıştır?
Allah belanı vermesin. |
Meskeni viran yurt ver Yarabbi |
Bayramlar pazarına çıkmayasın |
Gözünü toprak doyursun |
Huyun-suyun kurusun |
Türkiye Türkçesinde yaygın olarak kullandığımız “dua” ve “beddua” terimlerinin
eski ve günümüzde de Türk dünyasında yaygın flekilleri alkış ve kargıştır. ‘’Allah belanı vermesin.’’ Bir alkıştır. Diğer seçeneklerdeki ifadeler kargıştır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bilmece sınıflamada kullanılan ölçütlerden biridir?
Manzum ve mensur oluşlarına göre
|
Anlatıcının niteliğine göre
|
Anlatım ortamına göre
|
İlişkili olduğu diğer halkbilimi türlerine göre
|
İcra edildikleri bağlama göre
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi konuşmalık türlerden biri değildir?
Tekerleme
|
Alkış
|
Kargış
|
Deyim
|
Efsane
|
8.Soru
“…… herhangi bir fikri veya hükmü tasdik etmek yahut tenkit etmek için, ‘muhakeme edilmeksizin’ meşruiyeti, sosyal ve kültürel değerlerce onaylanmış, en uygun araçtır.” Yukarıda, hangi halk edebiyatı türünden söz edilmektedir?
Atasözü
|
Destan
|
İlahi
|
Bilmece
|
Tekerleme
|
9.Soru
Halk hikayesinde , hikayenin geçtiği zaman ve mekandan bahsedilen bölüm aşağıdakilerden hangisidir?
Fasıl
|
Asıl Konu
|
Sonuç
|
Dua
|
Döşeme
|
10.Soru
Atasözleri genel kural niteliği taşıyıp toplumun geneline seslenerek herkes için geçerlidirler. Deyimler ise kişilerin özel durumlarını yansıtırlar. Buna göre aşağıdakilerden hangisi atasözü değildir?
Asıl azmaz bal kokmaz.
|
Kestane kabuğundan çıkmış da kabuğunu beğenmez.
|
Kavgada kılınç ödünç verilmez.
|
Rüzgar eken fırtına biçer.
|
Balta değmedik ağaç olmaz.
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mitlerin yapısal özelliklerinden bir değildir?
Tanrısal ve olağanüstü varlıkların eylemlerinin öyküsüdür.
|
Her zaman için bir “yaratılış” ve “köken”le ilgilidir.
|
Anlatanın coğrafî alan kavramına uygundur; yani, o, belirli bir yerle birleştirilmiştir.
|
Anlatılan bu öykü, kesinlikle gerçek ve kutsal olarak kabul edilir.
|
Hem gerçek hem de kutsal kabul edilen bir öykünün anlattıkları, onlara gerçek ve kutsal olarak inananlar tarafından bir model olarak düşünülür.
|
12.Soru
Dağ, taş, su, ağaç gibi her türlü doğal varlığın canlı ve bir ruhu olduğuna inanma durumuna ne ad verilir?
Dogma |
Kült |
Determinizm |
Animizm |
Mitoloji |
Animizm
13.Soru
Aşağıdaki anlatı türlerinin hangisinin başında, ortasında ve sonunda 'tekerleme' adı verilen kalıplaşmış ifadeler yer alır?
Masal |
Mit |
Destan |
Efsane |
Fıkra |
Masal
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Tarihi Efsaneler ve Medeniyet Tarihi ile İlgili Efsaneler” başlığı altında değerlendirilemez?
Belli ve seçkin şahsiyetlerle ilgili efsaneler
|
Şekil değiştiren yaratıklarla ilgili efsaneler
|
Belli yerlerle ilgili efsaneler
|
Savaşlar ve felaketlerle ilgili efsaneler
|
İlk ve erken tarihle ilgili efsaneler
|
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi olağanüstü kişiler ,varlıklar ve güçlerle ilgili efsaneler arasında yer almaz?
Kaderle ilgili efsaneler.
|
Ölüm ve ölülerle ilgili efsaneler. |
Tabiatın ve hayvanların koruyucularıyla ilgili efsaneler. |
Tabiatta bulunan ruhlarla ilgili efsaneler. |
Savaşlar ve felaketlerle ilgili efsaneler |
Olağanüstü Kişiler, Varlıklar ve Güçlerle ilgili Efsaneler şöyle sıralanabilir:
A. Kaderle ilgili efsaneler.
B. Ölüm ve ölülerle ilgili efsaneler.
C. Tabiatın ve hayvanların koruyucularıyla ilgili efsaneler.
Ç. Olağanüstü yaratıklarla ilgili efsaneler.
D. Tabiatta bulunan ruhlarla ilgili efsaneler.
E. Hayaletlerle ilgili efsaneler.
F. Şekil değiştiren yaratıklarla ilgili efsaneler.
G. Şeytanla ilgili efsaneler.
Savaşlar ve felaketlerle ilgili efsaneler olağanüstü kişi , varlık ve güçlerle ilgili efsaneler arasında yer almaz.
16.Soru
"Aldar Köse” fıkra tipi aşağıdaki hangi Türk topluluklarında görülür?
I. Kazaklar
II. Azeriler
III. Özbekler
IV. Kırgızlar
V. Kara Kalpaklar
I-II-III-IV |
I-II-III-V |
I-III-IV-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-IV-V |
I. Kazaklar
III. Özbekler
IV. Kırgızlar
V. Kara Kalpaklar
17.Soru
Tarihsel olarak da, Dîvânu Lügâti’t-Türk başta olmak üzere hemen hemen bütün yazılı
kaynaklarımızda karşımıza çıkan “alkış” ne anlam taşımaktadır.
Dua |
Beddua |
Sitem |
Alkışlamak |
Taktir |
Alkış
18.Soru
En önemli işlevi güldürmek ve mesaj vermek olan Halk Edebiyatı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Destan |
Atasözü |
Fıkra |
Efsane |
Masal |
Fıkra
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi atasözlerinin sosyo-kültürel bağlamdaki özelliklerinden biri değildir?
İlk yaratılış bağlamlarında bir yaratıcıya bağlıdırlar ancak son derece kısa bir sürede yaratıcılarıyla olan bağlarını kaybederler ve anonimleşirler. |
Toplumsal yaşantı içindeki bireyin uyması beklenilen ya bir genel kural ya da bir düstur niteliğindedir. |
Düşüncenin değerini arttırır ve ileri sürülen görüşlerin doğruluğunu ispatlar. |
Sürekli tekrarlanan bir soruna gelenekselleşmiş ve kabul edilmiş bir çözüm sunar. |
Sürekli tekrarlanan sosyal durumla ilişkisi olan bir tutum veya hareket tarzını ortaya koyan ifadelerdir. |
İlk yaratıda yaratıcıya bağlı olup sonrasında anonimleşmesi atasözlerinin genel özelliklerindendir, sosyo-kkültürel özelliklerinden değildir.
20.Soru
Halk hikayesi bağlamında, hikaye olarak seslendirilen, daha önceki aşıkların eserlerine ne ad verilmektedir?
Kara hikaye |
Hekât |
Bahşı |
Usta malı |
Serküşte |
Halk hikâyesi Türk sözlü edebiyat geleneğinde XVI. yüzyıldan itibaren görülmeye başlamıştır. Genellikle âşıklar tarafından nazım-nesir karışık bir ifade tarzı ile dinleyicilere karşı yüz-yüze iletişim ortamında icra edilir. Halk hikâyeleri sözlü kültür yoluyla nesilden nesile intikal eder. Türk halk hikâyelerine devirlere ve yörelere göre değişik adlar verilmiştir. Dede Korkut Hikâyelerinde “boy”, XVII-XVIII. yüzyıllarda “hikâye”, Âzeri sahasında “hekât” günümüzde, Doğu Anadolu ve Azerbaycan’da “nağıl” da denmektedir. Ayrıca, kısa hikâyelere “kıssa”, “serküşte” (sergüzeşt), türküsüz hikâyelere de “kara hikâye” adı verilmektedir. Türk topluluk ve cumhuriyetlerinin büyük bir çoğunluğunda “halk hikâyesi” yerine “halk dessanı”, “liro epos”, “gaşıktık cır” denilmekte ve özelikle de “aşk destanı” terimi tercih edilmektedir. Dede Korkut Hikâyelerinde “ozan”ların anlattığını gördüğümüz, halk hikâyeleri, Anadolu ve Rumeli sahasında “âşık”, diğer Türk bölgelerinde, “dastançı”, “dessançı”, “hekâtçı”, “akın” ve “bahşı” adı verilen geleneksel sözlü anlatım sanatkârları tarafından oluşturularak veya usta malı (daha önceki aşıkların eserleri) olarak aktarılmak suretiyle sözlü kültür ortamlarında; bağlama, dombıra, kopuz ve benzeri çalgılarla yapılan müzik eşliğinde yüzyıllardan beri icra edilmektedirler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ