Halk Edebiyatına Giriş 1 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Doğruluğu sınanmadan benimsenen, bir öğretinin veya ideolojinin temeli yapılan sav" tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?
Mit |
Dogma |
İdeoloji |
Epik Destanlar |
Efsaneler |
Mit, anlatıldığı toplumda inanca uygundur, inancı oluşturan ve yönlendirendir. O, inanılmak üzere anlatılır. Mit, inançsızların, bilgisizlerin ve şüphe etmeye karşı cevaplarıyla birlikte kendini ortaya koyar. Mitler dogmanın temelidir ve çoğunlukla kutsal ve törenlerle ilgilidir. Dogma; Doğruluğu sınanmadan benimsenen, bir öğretinin veya ideolojinin temeli yapılan savdır. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Türk boylarının tamamında "al karısı” veya “albastı" olarak adlandırılan inanışın temelinde aşağıdakilerden hangisi vardır?
Su |
Ateş |
Orman |
Ağaç |
Hava |
Altay kam alkışına göre ateş ana, -Türkçe ateş “od” ve “al” kelimeleriyle ifade edilirdi- geceleri al bir kısrağın üzerine binerek gezdiğine inanılması “Sen karanlık gecelerde, genç kızlar gibi saçlarını dalgalandırarak oynuyorsun, kırmızı ipekli kumaşlar sallayarak genç al kısrak üzerinde geziyorsun” şeklinde ifade edilmektedir. Bugün Anadolu dahil bütün Türk dünyasında hangi dine inanırsa inansın Türk boylarının tamamında “al karısı” veya “albastı” olarak adlandırılan inanışla ilişkilidir. Cümle içinde yer alan “kırmızı ipekli kumaşlar sallayarak” gezme, yine Türk dünyasının hemen her yerinde rastlanılan “al karısı” efsane ve memoratlarında al karısının al ya da kırmızı renkli elbisesine ve düşkünlüğüne işaret etmektedir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi deyimlerin özelliklerindendir?
Problem çözme yeteneğini geliştirirler. |
Ahlaki yönleri vardır. |
İki veya daha fazla kelimeden oluşup kalıplaşmışlardır. |
İfadeler eş anlamlıları ile değiştirilebilirler. |
Oluşumlarında uyaklardan faydalanılır. |
Diğer özellikler deyimlerin özelliklerinden değillerdir.
4.Soru
Abdülkadir İnan’ın (1986) W. Radloff’tan naklettiği “Açları Doyuran Üşümüşleri Isıtan Ateş Ana’ya ” şeklinde adlandırılabilecek mısralarda: “Otuz dişli ateş (od) anam, kırk dişli kayın anam, gündüzleri bizim için çalışıp çabalıyorsun, karanlık gecelerde bizi kötü ruhlardan koruyorsun; gelenlerin başndasın, gidenlerin arkasındasın!... şeklinde ifadeler yer almaktadır. Söz konusu bu mısralar hangi kavram altında ifade edilebilir?
Alkış (Dua) |
Kargış (Beddua) |
Kült |
Epistemoloji |
Determinist |
Alkış (Dua)
5.Soru
“Kuttören” kavramı aşağıda verilen hangi kavramla özdeş anlamdadır?
Ritüel
|
Ortam
|
Ulusal Kültür
|
Kültür
|
Teatral
|
6.Soru
Eski şairlerin biyografilerinin ve eserlerinden örneklerinin verildiği kitaplara verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Şehr-engiz
|
Mesnevî
|
Tezkire
|
Sur-nâme
|
Mecmua
|
7.Soru
Manzum veya mensur kalıplaşmış cümlelerden oluşan bir giriş olan ve hikâyenin geçtiği zaman ve mekândan söz edilen bölüme ne ad verilir?
Asıl konu |
Döşeme |
Fasıl |
Sonuç ve Dua |
Efsane |
Manzum veya mensur kalıplaşmış cümlelerden oluşan bir giriş olan ve hikâyenin geçtiği zaman ve mekândan söz edilen bölüme döşeme adı verilir.
8.Soru
Konu olarak, insanlara ait kusurlarla sosyal ve gündelik hayatta ortaya çıkan kötü ve gülünç hadiseleri, çarpıklıkları, zıtlıkları, eski ve yeni arasındaki çatışmaları sağduyuya dayalı ince bir mizah, hikmetli bir söz, keskin ve ince bir alay (istihza) yoluyla aktaran anlatı türüne ne ad verilir?
Fıkra |
Masal |
Destan |
Mit |
Efsane |
Fıkra
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi efsane için kullanılan terimlerden biridir?
Meddah
|
Destan
|
Şatranc
|
Halk hikayesi
|
Menkabe
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Akaik" Destanların arasında yer almaz?
Arığ Destanı |
Alıp Manaş Destanı |
Maaday Kara Destanı |
Yaratılış Destanı |
Battal Gazi Destanı |
Arkaik Destanlar: Daha ziyade Altay, Hakas, Tıva, Saha (Yakut), Teleüt, fior gibi İslâmiyeti kabul etmemiş ve ağırlıklı olarak şamanist dünya görüşüne sahip Sibirya’da yaşayan Türk boyları arasından derlenmiş, içerisinde yaygın olarak mitolojik motişer yer alan tematik destanlar bu gruba girmektedir. Bu destanlar, içlerinde birçok eski veya arkaik temalar ve motişer nedeniyle arkaik destanlar olarak adlandırılmaktadır. E seçeneğinde yer alan Battal Gazi Destanı Türklerin islamiyeti kabulünden sonra ortaya çıkmıştır. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Atatürk'ün emriyle 1932 yılında kurulan Halkevleri çalışmalarında yer almaz?
Halk müziği, halk oyunları çalışmalarına önem verilmiştir.
|
Birçok genç bağlama çalmayı öğrenmiş, konserler verilmiştir.
|
Halkevleri dergilerinde folklor derlemeleri yayınlanmıştır.
|
Etnografya (halkbilim) müzesi kurulmasına çaba sarfetmiştir.
|
Halk şairlerinin etkinliklere katılımı sağlanmıştır.
|
12.Soru
“Onlar ermiş muradına biz çıkalım kerevetine” cümlesi ile sembolize edilen
“Bitiriş” veya “Kapanış” tekerlemesi hangi mesajı verir?
Artık normal ve her günkü davranış tarzına dönüldüğünü |
Düğün dernek yapıldığını |
Tahta, yüksek sedire oturma zamanının geldiğini |
Halk tarafından kabul edilen velilerin Tanrı katına erişmesini |
Geleneksel korkuların sona erdiğini |
Ancak, “Onlar ermiş muradına biz çıkalım kerevetine” ifadesiyle sembolize edilen “Bitiriş” veya “Kapanış” tekerlemesi ya da “formeli”nden sonra masal yoluyla iletişim ve masal icrası bitirilir. Artık normal ve her günkü davranış tarzına, günlük hayatın ve sosyal hiyerarşinin gerektirdiği kültürel koda dönmenin zamanı gelmiştir. Kapanış formeliyle dolaylı yoldan verilen mesaj bundan başka bir şey değildir. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.
13.Soru
Masalların başlangıcında söylenen tekerlemenin söyleniş amacının seçeneklerden hangisi olduğu düşünülmektedir?
Masalı diğer sözlü edebiyat türlerinden ayırmak için |
Masalın gerçekliğine vurgu yapmak için |
Masalın verdiği mesaja dikkat çekmek için |
Masalı toplum nezdinde hatırlanır kılmak için |
Masalı dinleyecek olan çocukların ilgisini çekmek için |
Masalların başlangıç, orta ve sonlarında bulunan “formel” veya “tekerleme” adı verilen kalıplaşmış ifadeler gelmektedir. Türkçede “tekerleme” dediğimiz bu formel ifadeler, başlangıçtan itibaren türü, diğer sözlü edebiyat türlerinden özellikle de anlatılanın gerçek olduğuna inanılan “mit”, “efsane” ve “destan”dan ayırmak için yaratılmış veya tekerlemeler bu işlev ile donatılmış olmalıdır.
14.Soru
Aşağıdaki deyimlerden hangisi gerçek anlamıyla kullanılmaz?
Baltayı taşa vurmak
|
Eli açık
|
hem suçlu, hem güçlü
|
Kaşla göz arasında
|
eli uzun
|
15.Soru
Türk masalları üzerine ilk araştırmayı yapan, Türk boylarının Halk Edebiyatı malzemelerini 'Proben' adını taşıyan 10 ciltlik bir külliyat halinde 1866-1907 yılları arasında yayınlayan ünlü Türkolog kimdir?
N. Baskakov |
A. Kononov |
E. Murzayev |
V. Thomsen |
F. W. Radloff |
F. W. Radloff
16.Soru
Aşağıdakilerden hangileri Türkiye ve Balkanlar’da “masal” yerine kullanılan kelimelerdir?
I.Menakıb
II.Destan
III.Kıssa
IV.Hekât
V. Mesel
I-II-III-IV |
I-II-III-V |
II-III-IV-V |
I-II-IV-V |
I-II-III-IV-V |
II.Destan
III.Kıssa
IV.Hekât
V. Mesel
17.Soru
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi konuya bakış açısı bakımından diğerlerinden farklıdır?
Huylu huyundan vaz geçmez.
|
Can çıkar huy çıkmaz.
|
Huy canın altındadır.
|
Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan.
|
İnsan yedisinde neyse yetmişinde de odur.
|
18.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kullanılmamıştır?
Başlarda hiç hoşlanmadığım bu işe gel zaman git zaman alışmıştım.
|
Sorunlarından bahsetmezsen sana yardımcı olamam.
|
Dükkanda alış veriş ederken terbiyesizlik yapan bu kaba saba adamı bir yerden tanıyordum.
|
Bence artık bu yaşananlara boş verip yüzünü geleceğe çevirmelisin.
|
Beni köşeye sıkıştırdığını sanıyor üzerime geldikçe geliyordu.
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerine millîlik özelliği kazandıran en önemli unsurlar arasında değildir?
Dünya görüşü |
Örf ve adetler |
Halk felsefesi |
Evrensel değerler |
Zaman kavramının olmaması |
Halk hikâyelerine millîlik özelliği kazandıran en önemli unsurlar arasında yapı ve şekillenmelerinde kullanılan malzeme ve ayrıntılar, olaylara yön veren dünya görüşü, örf, âdet ve geleneklerin devamlılığını sağlayan halk felsefesi gibi kültüre özel unsurlar sayılabilir. Halk hikâyelerinde millî ve manevi yapıya uygun formlarda ifade edilen evrensel değerler de son derece önemli bir yer tutarlar.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epik destan özelliklerindendir?
Kahramanları insanlardan oluşur
|
Kahramanlar tanrısal varlıklardır
|
Kutsal anlatılardır
|
Kozmik zaman kullanılır
|
Kronolojik sıralama olarak en eski edebiyat türüdür
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ