Halk Edebiyatına Giriş 1 Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk epik destan geleneğindeki başlıca tipler ve taşıdıkları tipolojik özellikleri vardır. Aşağıdakilerden hangisi Alperen Tipi’nin özelliklerinden biridir?
Bilgisini uzmanlığını devletin geleceği için kullanır.
|
Kahramanı kurtarmak için çeşitli yollara ve hilelere başvurabilirler.
|
Toplumcu bir dünya görüşüne sahiptir.
|
Mitolojik yerlerde yaşayan ve mitolojik bir aygırın aştığı kısraktan doğar.
|
Türk destanının başkahramanı olan kadındır.
|
2.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde kargış kullanılmıştır?
Bu iş bana göre çantada keklik. |
Yeni işinizde Allah utandırmasın. |
Beni bu hale soktuğu için canı çıksın. |
Annenin ruhu şad olsun. |
Allah ikimize ayrılık vermesin. |
Türkiye Türkçesinde yaygın olarak kullandığımız “dua” ve “beddua” terimlerinin eski ve günümüzde de Türk dünyasında yaygın şekilleri alkış ve kargıştır. Tarihsel olarak da, Dîvânu Lügâti’t-Türk baflta olmak üzere hemen hemen bütün yazılı kaynaklarımızda karşımıza çıkan arkaik form, “alkış” ve kargış” şeklindeki söyleyiştir. C'deki ‘’canı çıksın’’ ifadesi kargıştır.
3.Soru
Olağanüstü varlıklarla görme, dokunma, hissetme ve konuşma yollarından biriyle kurulan iletişime dair kişisel hatıralara ne ad verilir?
Efsane |
Memorat |
Destan |
Animizm |
Epistemoloji |
Memorat: Olağanüstü varlıklarla görme, dokunma, hissetme ve konuşma yollarından biriyle kurulan iletişime dair kişisel hatıralar.
4.Soru
Türk masallarını ilmî bir bakış açısıyla ilk derleyen bilim insanı kimdir?
Wilhelm Radloff |
Ignacz Kunof |
Theodor Herzel |
Ziya Gökalp |
Bahtaver Hanım |
Türk masallarını ilmî bir bakış açısıyla ilk derleyen bilim insanı Macar Türkolog Ignacz Kunof'tur. Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
5.Soru
Türk sözlü edebiyat geleneğinde XVI. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanan, genellikle âşıklar tarafından nazım-nesir karışık bir ifade tarzı ile dinleyicilere karşı yüz-yüze iletişim ortamında icra edilen anlatı türüne ne ad verilir?
Memorat |
Epik Destan |
Efsane |
Mit |
Halk hikâyesi |
Halk hikâyesi
6.Soru
Aşağıda yer alan destanlardan hangisi Arkaik Destanlar arasında yer almaz?
Timur Destanı |
Altay Destanı |
Hakas Destanı |
Tıva Destanı |
Saha Destanı |
Timur Destanı
7.Soru
Halk Edebiyatı anlatılarında ana olaya bağlı yan olay anlamına gelen olgu aşağıdakilerden hangisidir?
Memorat |
Motif |
Mit |
Animizm |
Epizot |
Halk Edebiyatı anlatılarında ana olaya bağlı yan olay anlamına gelen olguya Epizot denir.
8.Soru
Halk Edebiyatının çoğunlukla bir ya da birkaç kahramanın başından geçen bir
olayı geleneksel tavır ve tarzda hikâye etmeye dayalı olarak icra eden türlerine,
ne ad verilir.
Anlatmalık Türler |
Destansı Türler |
Geleneksel Türler |
Teatral Türler |
Konuşulan Türler |
Anlatmalık Türler
9.Soru
Türk masalları üzerine ilk araştırmayı yapan kişi kimdir?
Ignacz Kunoş |
F. W. Radloff |
Theodor Herzel |
Ziya Gökalp |
Bahtaver Hanım |
Türk masalları üzerine ilk araştırmayı yapan kişi ünlü Türkolog F. W. Radloff’tur. Radloff, Türk boylarının Halk Edebiyatı malzemelerini “Proben” adını taşıyan 10 ciltlik bir külliyat halinde 1866-1907 yılları arasında yayınlamıştır. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
10.Soru
Türkiye’de Halkbilimi ve Halk edebiyatıyla ilgili çalışmaların başlamasına öncülük eden düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Osmanlıcılık
|
Batıcılık
|
Türkçülük
|
İslamcılık
|
Modernleşme
|
11.Soru
Seçeneklerden hangisi halk hikayelerini epik destanlardan ayıran özelliklerden biridir?
Olayların abartılı anlatılması |
Aşk maceralarına yoğunlaşması |
Kahramanlık hikayelerine yer verilmesi |
Sınıf çatışmalarını desteklemesi |
Kırsal yaşama çokça yer verilmesi |
Halk hikâyelerinin mutlaka bir tarihî olaya dayanma zorunlulukları yoktur. Nazım-nesir karışık olmakla birlikte zamanla nesir kısımları ağırlık kazanmıştır. Olayların gerçeğe daha uygun olması, kahramanlıktan çok aşk macerasına yer vermeleri gibi özelliklerle epik destandan ayrılmaktadırlar. Epik destanlarda bir toplumu temsil eden ve onun dış düşmanlarına karşı savaşan, barışı ve düzeni kuran kahramanların mücadelelerinin yerini halk hikâyelerinde bir toplumun kendi içindeki tabakalar, sınıflar ve bireyler arasındaki ilişkiler ve mücadeleler almıştır. Epik destanla modern roman arasındaki geçiş döneminde ortaya çıkmaları nedeniyle evrensel bir edebî kategori olarak “epik-romanesk” (épico-romanésque) diye de adlandırılan halk hikâyeleri, gerek konu gerekse şekil olarak hem epik eserlerin hem de modern romandaki tiplerin, karakterlerin ve olayların özelliklerini taşırlar. Halk hikâyelerinde, epik destanlara göre olağanüstü olayların azaldığı görülür. Aynı şekilde, halk hikâyelerinde olayların ve kişilerin yaşadığımız zamanın ölçütlerine taşınması, insanî gerçekçilikle örtüştürülmesine doğru bir eğilim hız kazanır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Halk Edebiyatının anonim türleri arasında anlatma eylemine dayalı olarak oluşturulan sözlü edebiyat türlerinden biri değildir?
Mitler |
Epik Destanlar |
Efsaneler |
Masallar |
Romanlar |
Romanlar
13.Soru
İnsanın içinde büyüdüğü, öğrendiği ve özümseyip benimsediği kültüre ne ad verilir?
Ulusal Kültür |
Ulusal Miras |
Miras |
Kültür |
Kültür ve Miras |
Ulusal Kültür
14.Soru
Hangi edebi türde gerçek anlamda zaman ve mekan sorunu yoktur?
Masal |
Destan |
Tekerleme |
Yuvarlama |
Epik |
Masallarda gerçek anlamda zaman ve mekân kavramı yoktur. Bazı masallarda yer alan Çin-ü Maçin, Hindistan, Yemen hatta İstanbul gibi gerçek yer adlarından söz edilse bile bunların kullanımı masalı, o kendine has masal dünyası ve ülkesi kavramından kopararak gerçek hayata bağlayacak nitelikte değildir. Dolayısı ile doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
“Ses benzerlikleri ile uyaklardan faydalanılarak oluşturulan secili-kafiyeli ve belli bir konusu olmayan hatta önemli bir bölümü anlamlı da olmayan ses ve sözlerin akışı bakımından şiirimsi tür” aşağıdakilerden hangisinin tanımıdır?
Bilmece
|
Atasözü
|
Tekerleme
|
Kargış
|
Deyim
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anlatmalık türlerden değildir?
Koşma
|
Mit
|
Epik Destan
|
Halk hikâyesi
|
Fıkralar
|
17.Soru
- Genellikle bir bazen de birden fazla cümleden oluşabilirler.
- Günlük hayatta karşılaşılabilecek hemen hemen her şeyi konu edinirler.
- Azerbaycan’da“tabmaca, tappaca”dır karşılığı.
- Daha çok beyitlerden ve dörtlüklerden oluşmaktadırlar.
- Problem çözme yeteneğini geliştirirler
Yukarıda özellikleri verilen tür aşağıdakilerden hangisidir?
Tekerleme |
Bilmece |
Alkış |
Atasözü |
Kargış |
Verilen özellikler bilmece türüne aittir.
18.Soru
Bilmeceler çok eski çağlardan beri oluşmuş ve yüklendiği işlevlere göre şekillenip belirli kurallar doğrultusunda günümüzdeki şeklini alarak kalıplaşmış ve kuşaktan kuşağa aktarılarak gelen sözlü edebiyat ürünü bir gelenektir ve yapılarına göre mensur ve manzum olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi mensur bilmece örneği değildir?
Dal üstünde sarı oğlan
|
Yer altında yağlı kayış
|
Kış olunca cümle âlemi başına toplar
|
Havada uçar, kanadı yok
|
Dokunmayın kırılır, sıcak bulsa dirilir
|
19.Soru
Mitoloji araştırmalarında önemli bir yere sahip olana Türk Mitolojisi adlı 2 ciltlik eser kime aittir.
Bahaeddin Ögel |
Abdülkadir İnan |
Murat Uraz |
Bilge Seyidoğlu |
Fuzuli Bayat |
Bahaeddin Ögel
20.Soru
Türk masallarında önemli bir karakter olan Keloğlan ile ilgili seçeneklerden hangisi söylenebilir?
Bulunduğu toplumda saygı duyulan bir kişidir. |
Toplumun bastırılmış bazı duygularının temsilcisidir. |
Toplumda hor görülen insanların sesidir. |
Gerektiğinde şiddetin de iyi amaçla kullanılabileceğinin simgesidir. |
Kadim Türk kültürünün iyi ile kötü savaşındaki yegane temsilcisidir. |
Türk masallarının en önemli erkek tiplerinden Keloğlan kötülerle savaşması ve güçlülerle olan mücadelesinde hiç beklenmeyen başarılar elde etmesi bakımından iyi bir tiptir. Keloğlan sürekli başkaları tarafından horlanan fakir ve kimsesiz bir delikanlıdır. Keloğlan tipinin şahsında fakir, kimsesiz ve horlanan insanların karşılaştıkları güçlükleri aşmaya yönelik teşvik ve başarıya susamış insanların özlemlerini görmek mümkündür. Masallarda her kesimden ve her meslekten insan yer alır. Bunlar içinde haydutlar, hırsızlar başta olmak üzere her türlü kötü insan da yer alır. Türk masallarında çevresindekilere kötü oyunlar oynamaktan zevk alan kötü tip “Köse” tipidir. İyi tipin kazanması her masalda esastır ve her zaman iyi tipin kazanması âdeta masalın temel yasasıdır. Bu nedenle, masallarda, “Köse” tipinin karşısına Keloğlan tipi çıkarılır. Keloğlan Köse’ye karşı hazırladığı zekice oyunlarıyla onu alt eder. Bu sonuç iyimser ve hoş görülü Türk masallarının, Köse’nin şahsında tüm hilekar, düzenbaz, fesat ve baş belası insanlara ve bu yollara yönelenlere uyarısından ve iyi değerlere yöneltilmelerinden başka bir şey değildir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ