Halk Hikayeleri Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 16 Soru1.Soru
Halk hikâyesi anlatma geleneğindeki ‘karavelli’ adı verilen kısa hikâyelerin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Asıl hikâyenin özetlenmiş şeklidir.
|
Duvaggapma’nın öbür adıdır.
|
Hikâyelerde olmayan ancak anlatıcının eklediği kısa hikâyelerdir.
|
Hikâyenin acıklı sahnelerinde söylenen beddualardır.
|
Hikâyenin bağlanması sırasında söylenen dua benzeri sözlerdir.
|
2.Soru
Türkiye’de 1966 yılından sonra yapılan araştırmalarda en çok başvurulan yöntemdir. Başlangıçta daha çok masal araştırmalarında başvurulan bu yöntem daha sonra halk hikâyelerine (Fikret Türkmen, Âşık Garip Hikâyesi Üzerinde Mukayaseli Bir Araştırma, Tahir ile Zühre Hikâyesi; Ensar Aslan, Yaralı Mahmut Hikâyesi; Ali Berat Alptekin, Kirmanşah Hikâyesi, vb.) de uygulanmaya çalışılmıştır.
Yukarıda bahsi geçen yöntem aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Tarihî-Coğrafi Fin Yöntemi |
Yapısalcı Halk Bilimi Yöntemleri |
İdeolojik Halk Bilimi Kuramı |
Bağlam Merkezli Halk Bilimi Kuramları |
Sözlü Kompozisyon Teorisi |
Tarihi Coğrafi Fin yönteminin açıklaması verilmiştir.
3.Soru
Halk hikâyesi anlatmaya başlamadan önce söylenen mensur ve manzum parçalara verilen ad nedir?
Peşrov |
Duvaggapma |
Aşık |
Karavelli |
Piştov |
Peşrov: Halk hikâyesi anlatmaya başlamadan önce söylenen mensur ve manzum parçalara verilen ad.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, halk hikâyesi geleneği varlığını sürdürdüğü illerden biri değildir?
Erzurum
|
Kars
|
Trabzon
|
Ağrı
|
Van
|
5.Soru
Kars ve yöresi aşıklarının söylediği mısra sayısı 10 dan az olmayan şiir biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Sicilleme |
Bozlak |
Aydost |
Ahey, eyy |
Övgü |
Sicillmeme: Diğer adıyla şeki, mısrası sayısı 10’dan az olmamak üzere tek ya da daha
fazla bentten oluşan, hece ölçülü, övgü, yergi, yaşam, öğüt gibi çeşitli konulardaki, özellikle atışmalarda, Kars ve yöresi âşıklarının fasıl kısmında söylediği bir şiir biçimidir. Sicilleme: Diğer adıyla şeki, mısrası sayısı 10’dan az olmamak üzere tek ya da daha fazla bentten oluşan, hece ölçülü, övgü, yergi, yaşam, öğüt gibi çeşitli konulardaki, özellikle atışmalarda, Kars ve yöresi âşıklarının fasıl kısmında söylediği bir şiir biçimidir. Doğru seçenek A'dır.
6.Soru
Halk hikâyelerinde anlatıcı konuyu değiştirmemek şartıyla istediği değişikliği yapma serbestliğine sahip olduğu kısma ne denir?
Mensur |
Manzum |
Karavelli |
Peşrov |
Selçuk |
Doğru cevap A şıkkıdır. Mensur kısımlarda anlatıcı konuyu değiştirmemek şartıyla istediği değişikliği yapma serbestliğine sahiptir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk hikayelerinde rastlanan edebi türlerden biri değildir ?
Masal |
Efsane |
Dua |
Alkış |
Şarkı |
Masal, Efsane, Dua, Alkış ve Atasözleri Halk Hikayeleri türlerindendir. Şarkı bunlardan biri değildir. Doğru yanıt 'E'.
8.Soru
Aşağıdaki aşıklardan hangisi Karslı değildir?
İslam Erdener |
Gülistan Çobanlar |
Nusret Yazıcı |
Şeref Taşlıova |
İsmail Cengiz |
Nusret Yazıcı Erzurumlu aşıklar arasındadır. Doğru seçenek C' dir.
9.Soru
Yetişmesinde, Doğu Anadolu Bölgesi’nde şöhret bulan Sarıkamışlı Dursun Cevlanî, Kağızmanlı Cemal Hoca, Karslı Gülistan Çobanlar, Posoflu Müdâmî ve Artvinli Âşık Hicranî, Yusufelili Huzurî ve Ardanuçlu Efkârî gibi pek çok âşığın etkisi olan, Türkiye’nin dışında pek çok Avrupa ve Asya ülkesini gezip görme fırsatını bulmuş âşığımız aşağıdakilerden hangisidir?
Ahmet Poyrazoğlu (Âşık Poyrazoğlu) |
Muhittin Cuya (Âşık Mihmanî) |
Nusret Yazıcı (Aşık Toruni |
Üzeyir Aziz Göktekin (Âşık Pünhanî) |
Yaşar Yılmaz (Âşık Yaşar Reyhanî) |
Yaşar Yılmaz (Âşık Yaşar Reyhanî)
1934 yılında Erzurum ilinin Hasankale (Pasinler) ilçesinin Alvar köyünde doğmuştur. Yaşar Yılmaz’ın yetişmesinde, Doğu Anadolu Bölgesi’nde şöhret bulan
Sarıkamışlı Dursun Cevlanî, Kağızmanlı Cemal Hoca, Karslı Gülistan Çobanlar,
Posoflu Müdâmî ve Artvinli Âşık Hicranî, Yusufelili Huzurî ve Ardanuçlu Efkârî
gibi pek çok âşığın etkisi vardır.
Yaşar Yılmaz, Türkiye’nin dışında pek çok Avrupa ve Asya ülkesini gezip görme fırsatını bulmuştur.
10.Soru
"Türk halk müziğinde bir uzun hava çeşididir. Orta Anadolu’da abdalların, Çukurova’da daha çok Avşarların söyledikleri ezgilerdir."
Yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Bozlak |
Döşeme |
Gazel |
Sicilleme |
Serküşte |
Bozlak: Türk halk müziğinde bir uzun Doğu Anadolu Bölgesi’nde büyük uzun soluklu halk hikâyeleri anlatılırken, Çukurova yöresinde de kısa hikâyeli türküler anlatılmaktadır. Yörede, bu tür hikâyelere bozlak adı verilmektedir.hava çeşididir. Orta Anadolu’da abdalların,
Çukurova’da daha çok Avşarların söyledikleri ezgilerdir.
11.Soru
Folklor metinlerinin oluşmasında anlatıcı kadar, dinleyici kitlesinin, anlatmanın gerçekleştiği fiziksel mekânın, sosyo-kültürel çevre koşullarının ve gösterinin yapıldığı zamanın da etkisinin olduğunu ileri süren halkbilim kuramı aşağıdakilerden hangisidir?
Tarihî-Coğrafi Fin Yöntemi |
Yapısalcı Halk Bilimi Yöntemi |
Göstergebilim Yöntemi |
Bağlam Merkezli Halk Bilimi Yöntemi |
İdeolojik Halkbilimi Yöntemi |
Bağlam Merkezli Halk Bilimi Yöntemi
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin şekil özelliklerinden biridir?
Halk hikâyeleri nesir şeklindedir. |
Halk hikâyelerinin dili her yönüyle sadedir. |
Halk hikâyelerinin sonu bir dua ile tamamlanır. |
Halk hikâyelerine anlatıcılar ekleme yapmamıştır. |
Halk hikâyeleri diğer türlere göre kısadır. |
Halk hikâyeleri nazım ve nesir karışık yazılır ve söylenirler.(A) Halk hikâyelerinin belli bölümleri Arapça ve Farsça tamlamalar içerir.(B) Halk hikâyelerinin girişlerine anlatıcılar ekleme yapabilirler.(D)Halk hikayeleri içlerinde başka edebi türlere de yer verebilen, manzum nesir karışık oldukça uzun türlerdir.(E) halk hikâyerinin girişinde masaldakine benzer kalıp ifadeler bulunabilir. Buna ek olarak son kısımlarında dua yer alır. Bu nedenle yanıt C'dir.
13.Soru
Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı en fazla kaç başlıkta anlatılır?
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
Kurama göre bir kahramanının yaşamı en fazla 22 başlıkta anlatılır.
14.Soru
Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Dede korkut-İslam geleneğinden geçen dini konular |
Mevlid-Eski Türk geleneğinden geçen konular |
Şeh Name-Eski Türk geleneğinden geçen konular |
Kelile ve Dinme-İran geleneğinden geçen konular |
Köroğlu-İslam geleneğinden geçen dini konular |
Doğru cevap D şıkkıdır. İran geleneğinden geçen genellikle dinî olmayan ve bazen de görünüşte bir İslami renge boyanmış konular (İran yolu ile geçen Hint konuları da bu devre girebilir): Kelile ve Dinme, Şeh-Nâme, vb. ( Köprülü 1966: 366-371).
15.Soru
I. Karslıdır.
II. Badeli âşıklarımızdandır.
III. Âşıklıktaki ustası babası Gülistan Çobanlar’dır.
Yukarıda özellikleri verilen âşık aşağıdakilerden hangisidir?
Âşık Çobanoğlu |
Âşık Pünhanî |
Âşık Laçin Aladağlı |
Âşık Taşlıova |
Âşık Gülistan |
Âşık Gülistan
16.Soru
Yaralı mahmutun anlatıcısı, halen Bursa'da yaşayan hikayecimiz aşağıdakilerden hangisidir?
Hüseyin Yazıcı Sümmanoğlu. |
Aşık Sümmani. |
Aşık Mıktat. |
İshak Kemali. |
Behçet Mahir. |
Hüseyin Yazıcı. Cevap A'dır.