Halk Hikayeleri Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bozlak’ın tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
İç Anadolu yöresinde türkü çığırmak yerine kullanılan ifadedir.
|
Gaziantep’te söylenilen türkülere verilen addır.
|
Çukurova’da kısa hikâyeli türkülere verilen addır.
|
Uzun hikâyelerin içinde geçen şiirlerin adıdır.
|
Erciş’te uzun havalara verilen addır.
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk dünyasında halk hikayesi anlamında kullanılmıştır?
Destan |
Öykü |
Şiir |
Nazım |
Nesir |
Öncelikle sözlü edebiyatın konusu olan destanlar halk edebiyatında hikaye türüne girerler. Doğru yanıt 'A' şıkkıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı kullanılarak incelenen hikayelerden biridir?
Hurşit ile Mahımihri |
Oğuz Kağan ve Er Töştük destanları |
Kirmanşah Hikâyesi |
Tahir ile Zühre Hikâyesi |
Yaralı Mahmut Hikâyesi |
Yapısalcı Halk Bilimi Yöntemlerinden Lord Raglan'ın Geleneksel Kahraman Kalıbı Türkiye’de ilk defa Özkul Çobanoğlu tarafından Oğuz Kağan ve Er
Töştük destanlarına uygulanmıştır.
4.Soru
Vladimir Propp’un yapısalcılık yöntemini ülkemizde ilk defa hangi bilim insanı uygulamıştır?
Fikret Türkmen |
Doğan Kaya |
Nerin Köse |
Bilge Seyidoğlu |
Umay Günay |
Umay Günay
5.Soru
Kahramanın annesi soylu bir bakiredir. Kahramanın babası bir kraldır. Baba çoğunlukla annenin yakın akrabasıdır. Kahraman aynı zamanda bir Tanrı’nın oğlu olarak kabul edilir.
Yukarıdaki ifadelere hangi hikaye inceleme yönteminde rastlanır?
Fin Folklor Kuramı |
İdeolojik Halk Bilimi Kuramı |
Bağlam Merkezli Halk Bilimi Kuramları |
Karşılaştırmalı Folklor Kuramı |
Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı |
Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı
Kurama göre bir kahramanının yaşamı en fazla 22 başlıkta anlatılır.
- Kahramanın annesi soylu bir bakiredir.
- Kahramanın babası bir kraldır.
- Baba çoğunlukla annenin yakın akrabasıdır.
- Kahramanın ana rahmine düşmesi uygunsuz bir ilişki sonucudur.
- Kahraman aynı zamanda bir Tanrı’nın oğlu olarak kabul edilir.
- Kahraman, uygunsuz bir ilişkinin ürünü olduğu için, çoğunlukla doğunca, babası veya dedesi tarafından öldürülmek istenir.
- Kahraman gizlice bir yere gönderilir.
- Kahraman doğduğu yerden uzak bir yerde kendini bulan bir aile tarafından evlat edinilir ve büyütülür.
- Kahramanın çocukluğu hakkında bir şey anlatılmaz.
- Kahraman yetişkin olduğunda, gelecekte kral olacağı yere gider.
- Kahraman; bir kral, dev veya yırtıcı hayvana karşı zafer kazanır.
- Kahraman, çoğunlukla yerine geçtiği kralın kızıyla evlenir.
- Kahraman kral olur.
- Kahraman, bir süre sükûnet içinde hüküm sürer.
- Kahraman, yeni yasalar koyar.
- Kahraman, yasaları nedeniyle tanrılar ve halkın gözünden düşer.
- Kahraman, tahttan indirilir ve krallık yaptığı şehirden sürülür.
- Kahraman esrarengiz bir zaman ve yerde ölümle karşılaşır.
- Kahraman, çoğunlukla bir tepenin üzerinde ölür.
- Kahramanın, eğer varsa, çocukları onun yerine tahta geçmez.
- Kahramanın vücudu gömülmez (çünkü bulunamamıştır.)
- Kahramanın gömülü olduğu kabul edilen bir veya daha çok kutsal yer vardır.
6.Soru
Aşağıdaki bilim adamlarından hangisi Türk halk hikâyeciliği üzerine çalışmıştır?
Vladimir Propp
|
Dan Ben-Amos
|
Alan Dundes
|
Otto Spies
|
Joseph Campel
|
7.Soru
Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı’nın temel iddiası aşağıdakilerden hangisidir?
Batı kültür tarihe kaynaklık eden uygarlıkların destan ve mitlerindeki kahramanların ortak nitelikleri vardır.
|
Batı ve Doğu kültür tarihindeki kahramanlar ortak olduğu için kahramanların nitelikleri de ortaktır.
|
Antik dönemlere ait anlatılardaki kahramanların özellikleri benzerdir.
|
Batı kültür tarihindeki kahramanların doğum koşullarındaki olağanüstülükler ortaktır.
|
Kahramanların yaşam hikâyeleri benzer unsurlar taşısa da birbirinden farklılaşmaktadır.
|
8.Soru
Halk hikâyelerinin sonunda âşık ve maşuğun kavuşturulmasından sonra söylenen genellikle muhammes ve müseddes türünde şen, şakrak neşeli güzellemelere ne ad verilir?
Karavelli |
Peşrov |
Duvaggapma |
Aşık |
Ozan |
Duvaggapma: Halk hikâyelerinin sonunda âşık ve maşuğun kavuşturulmasından sonra söylenen genellikle muhammes ve müseddes türünde şen, şakrak neşeli güzellemelere verilen ad.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Erzurumlu Âşık Sümmani'nin bildiği rivayet edilen hikâyeler arasında yer almaz?
Derdi Yok ile Zülfi Siyah |
Kerem ile Aslı |
Latif Şah |
Sevdakâr Şah |
Sümmanî ve Gülperi |
Sümmanî'nin bildiği rivayet edilen hikâyeler şunlardır: Kerem ile Aslı, Latif Şah, Sevdakâr Şah, Sümmanî ve Gülperi, Tufarganlı Âşık Abbas ve Gülgez Peri.
Derdi Yok ile Zülfi Siyah Behçet Mahir'in anlattığı hikayelerdendir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Ali Berat Alptekin’in Türk halk hikâyeciliğine yaptığı akademik katkılar arasında bulunmamaktadır?
Kirmanşah hikâyesinin mukayeseli araştırılması
|
Halk hikâyelerinin motif yapısının belirlenmesi
|
Behçet Mahir’den hikâye derleme yapanlardan biri olması
|
Çıldırlı Âşık Şenlik Divanın hazırlayanlardan biri olması
|
Halk hikâyelerinde düş motifi zincirini belirlemesi
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk kaynağından gelen eserdir?
Leyla vü Mecnun |
Heft Peyker |
Dede Korkut Hikâyeleri |
Binbir Gece Masalları |
Ferhat ile Şirin |
Doğru cevap C şıkkıdır. Türk kaynağından gelenler: XVI. yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Hikâyeleri, Köroğlu ve kolları ile ilgili hikâyeler, âşıkların hayatları etrafında oluşan halk hikâyeleri ve bozlaklar bu gruba girmektedir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Vladimir Propp’a göre masallardaki işlevleri üstlenen kişiler arasında bulunmamaktadır?
Saldırgan
|
Haberci
|
Kahraman
|
Düzmece kahraman
|
Günderen
|
13.Soru
Âşık Müdamî hangisinde hikaye anlatıcısı olarak bilinmektedir?
Erzurum |
Kars |
Van |
Iğdır |
Ardahan |
Âşık Müdamî Ardahan'da hikaye anlatıcısı olarak bilinmektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Erzurumlu bir âşıktır?
Çıldırlı Aşık Şenlik |
Aşık Sümmani |
Aşık Mıktat |
İshak Kemali |
Nusret Yazıcı |
Çıldırlı Aşık Şenlik Ardahan ilinin aşıkları arasındadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi folklor metinlerinin oluşmasında anlatıcı kadar,dinleyici kitlesinin, anlatmanın gerçekleştiği fiziksel mekânın, sosyo-kültürel çevre koşullarının ve gösterinin yapıldığı zamanın da etkisinin olduğunu ileri süren halkbilim kuramına verilen addır?
Claude Levi-Strauss’ın yapısal çözümleme yöntemi |
Greimas’ın Göstergebilim Yöntemi |
Milman Parry ve Albert Lord'un bağlam merkezli yöntemi |
Fin Julius Krohn ve oğlunun Tarihî-Coğrafi Fin Yöntemi |
Wolfram Eberhard’ın motif merkezli yöntemi |
Bağlam Merkezli Halk Bilimi Kuramları
Performans Teori
Bu teoride, halkbilimsel unsurun yaratım sürecine odaklanılır. Buna göre metnin oluşmasında, anlatıcı kadar, dinleyici kitlesinin, anlatımın gerçekleştirildiği
fiziksel mekânın, sosyo-kültürel çevre koşullarının ve gösterinin yapıldığı zamanında etkisi vardır. Bu nedenle kuram, metnin bu karşılıklı etkileşimler içinde nasıl yaratılıp biçimlendiğinin gözlemlenmesini önerir. Bilindiği gibi halk anlatılarının oluşmasında anlatıcı kesimin yanı sıra dinleyici kesimin de önemli bir yeri vardır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı halk bilimi yöntemlerinden biri değildir?
Lord Raglan’ın Geleneksel Kahraman Kalıbı |
Vladimir Propp’un Yapısalcılık Yöntemi |
Noam Chomsky'ın Göstegebilim Yöntemi |
Claude Levi-Strauss’un Yapısalcı Yöntemi |
Joseph Campel’in Kahramanın Sonsuz Yolculuğu |
Noam Chomsky'ın Göstegebilim Yöntemi yapısalcı yöntemlerden biri değildir.
17.Soru
Âşık Mıktat hangisinde hikaye anlatıcısı olarak bilinmektedir?
Van |
Erzurum |
Ardahan |
Kars |
Iğdır |
Âşık Mıktat Erzurum'da hikaye anlatıcısı olarak bilinmektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyeleri üzerine bilimsel çalışma yapan araştırmacılarımızdan biri değilidir?
Pertev Naili Boratav |
İlhan Başgöz |
Ensar Arslan |
Yahya Kemal |
Ali Duymaz |
Yahya Kemal halk hikâyeleri üzerine çalışma yapmamıştır.
19.Soru
Masalların değişen değerlerinin kişi adları ve kişilerin nitelikleri olduğunu, değişmeyen yönlerinin ise kişilerin eylemleri ile işlevleri olduğunu saptayan bilimsel araştırma metodunun sahibi kimdir?
Lord Raglan
|
Vladimir Propp
|
Stith Thopmson
|
Julius Krohn
|
Kaarle Krohn
|
20.Soru
Rus masal araştırıcısı Propp tarafından geliştirilen yapısalcılık yöntemi halk hikayeleri incelemesinde Türkiye'de ilk defa kim tarafından uygulanmıştır?
İlhan Başgöz |
Özkul Çobanoğlu |
Seyfi Karabaş |
Umay Günay |
Ümral Kırman |
Rus masal araştırıcısı Propp (1895-1970) masalların değişen değerlerinin kişi adları ve kişilerin nitelikleri olduğunu, değişmeyen yönlerinin ise kişilerin eylemleri ile işlevleri olduğunu saptamıştır. Rus peri masallarının olay akışına uygun olarak inceleyen Propp, tüm masallar için geçerli olan bir kalıp oluşturur. Buna göre bir masal da kişiler en fazla 31 işleve sahiptir ve bu işlevler 7 kişi (saldırgan, bağışçı,yardımcı, prenses, gönderen, kahraman, düzmece kahraman) tarafından üstlenilir. Bu yöntem Türkiye’de ilk defa Umay Günay tarafından Elazığ’dan derlediği 70 masala uygulanmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ