Halk Hikayeleri Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Dirse Han Oğlu Boğaç hikâyesinde Hanlar Hanı Bayındır Han’ın düzenlediği toy sırasında oğlu veya kızı olmayanları hangi renk çadıra oturtmaktadır?
Kara Çadır |
Ak Çadır |
Kırmızı Çadır |
Mavi Çadır |
Sarı Çadır |
Dede Korkut Kitabı’ndaki ilk hikâye Dirse Han Oğlu Boğaç hikâyesidir. Hanlar Hanı Bayındır Han’ın düzenlediği toy sırasında oğlu kızı olan ak çadıra, kızı olan kırmızı çadıra, oğlu kızı olamayan kara çadıra oturtulur.
2.Soru
Yaralı Mahmut hikayesi hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Çamçırak taşlarının Bağdat’tan alınarak İstanbul’a getirilmesi konusu etrafında oluşmuştur. |
Hem yazılı kaynaklarda vardır, hem de sözlü olarak yaşamaktadır. |
Araştırıcıların büyük çoğunluğuna göre hika^yenin doğuş yeri Doğu Anadolu Bölgesi’dir. |
Mahmut' un kardeşinin adı Ahmet, babası ise Ali Bezirgan' dır. |
Hikayenin sonunda Mahmut muradına eremez. |
Hikayenin sonunda Padişah Mahmut ile Mehbub’a kırk gün kırk gece düğün yaparak onları muratlarına erdirir. Doğru cevap E' dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut kitabı ile halk hikâyelerinin ortak özelliklerinden biri değildir?
Kırk ince belli kız |
Av avlamak kuş kuşlamak |
Açların doyurulması |
Kırmızı renkli elbiseler giyinme |
İnsan başından kale yapma |
Kırmızı renkli elbiseler giyinme
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tebrizli Mahmut Bayati'nin Cem Sultan'ın isteği üzerine kaleme aldığı, içinde Dede Korkut adının geçtiği eserdir?
Tarihi Dost Sultan |
Câmi Cemayin |
Seyahatname |
Şerefname |
Selçukname |
Câm-i Cemâyin,Tebrizli Hasan b. Mahmud Bayatî’nin hac yolculuğu sırasında tanıştığı Cem Sultan’ın isteği üzerine yazdığı veDede Korkut’un adı geçtiği eserdir. Bu nedenle yanıt B'dir.
5.Soru
Halk hikâyelerinin anlatıldığı hikâyeler arasında yer verdiği kısa, mensur, ibret verici veya güldürücü hikâyeye ne ad verilir?
Fıkra |
Manzum |
Anlatı |
Kıssa |
Karavelli |
Karavelli: Halk hikâyelerinin anlatıldığı hikâyeler arasında yer verdiği kısa, mensur, ibret verici veya güldürücü hikâye.
6.Soru
Dede Korkut Kitabı’nı ilk bulan Batılı bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Rossi |
F. Von Diez |
O. Fleischer |
Radloff |
Thompsen |
O. Fleischer
7.Soru
Barak türküleri ve hikâyelerinin anlatıldığı yere ne ad verilir?
Barak odası |
Otak |
Çadır |
Barak çadırı |
Barak |
Barak odası: Barak türküleri ve hikâyelerini anlatıldığı yere verilen ad.
8.Soru
Hikayat-ı Gayvazhan adı ile Köroğlu Destanı’nı ilk kez Türkçe olarak kim yayınlamıştır?
Pertev Naili Boratav |
A. Chodzko |
Mir Babaoğlu Hasan Molla |
İ. Şopen |
Fikret Türkmen |
Köroğlu destanının halk arasından derlenmiş ilk Türkçe yayını Mir Babaoğlu Hasan Molla tarafından yapılmış, Hikâyat-ı Köroğlu Sultan ve Hikâyat-ı Gayvazhan adı ile Kazan’da yayımlanmıştır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şah İsmail hikâyesinin anlatıldığı ülkelerden biri değildir?
Tataristan
|
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
|
Özbekistan
|
Türkmenistan
|
Azerbaycan
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ardahanlı âşıklardandır?
Âşık Yaşar Reyhanî |
Âşık Müdamî |
Sümmanoğlu |
Âşık Torunî |
Âşık Mevlüt İhsanî |
Âşık Müdamî 1918 yılında, Ardahan ilinin Posof ilçesinin Varzına (Demirdöven) köyünde doğmuştur.
11.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde verilen bölgelerden hangisinde Aşık Garip hikayesi hem yazılı hem de sözlü kaynaklarda yer almaz?
Türkmenistan |
Özbekistan |
Azerbaycan |
Doğu Türkistan |
Kırgızistan |
Âşık Garip hikâyesi, Türkiye, Balkanlar, Azerbaycan (Kuzey ve Güney), Türkmenistan, Özbekistan ve Doğu Türkistan’da hem yazılı, hem de sözlü kaynaklarda bilinmektedir. Hikâyenin yukarıda sözü edilen ülkelerde pek çok baskısı yapılmıştır. Bazı araştırıcılara göre hikâyenin çıkış yeri Azerbaycan’dır. Daha sonra doğuya (Türkmenistan, Özbekistan, Doğu Türkistan) ve batıya (Türkiye, Balkanlar) yayılmıştır.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap E şıkkıdır.
12.Soru
Âşıklıkla ilgili bilgileri babası ile Şavşatlı Tevfik Usta’dan alan, Pertev Naili Boratav tarafından bütün hikâyeleri derlenip Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği kitabı ve
çeşitli makalelerinde yer verilmiş âşığımız aşağıdakilerden hangisidir?
Hüseyin Yazıcı (Sümmanoğlu) |
İsmail Cengiz (İsmail Azeri) |
Muhittin Cuya (Âşık Mihmanî) |
Sabit Ataman (Âşık Müdamî) |
Şeref Taşlıova (Âşık Taşlıova) |
Sabit Ataman (Âşık Müdamî)
1918 yılında, Ardahan ilinin Posof ilçesinin Varzına (Demirdöven) köyünde doğmuştur. Âşıklıkla ilgili bilgileri babası ile Şavşatlı Tevfik Usta’dan almıştır. Bir süre Cilavuz Köy Enstitüsünde müzik öğretmenliği de yapmıştır. Pertev Naili Boratav onun bütün hikâyelerini derleyerek Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği kitabı ve çeşitli makalelerinde değerlendirmiştir. 8 Kasım 1968 yılında vefat etmiştir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tarihî-Coğrafi Fin Yöntemi’nde epizotlara göre inceleme yapılırken ele alınan unsurlardan biri değildir?
Kahramanlara Ad Verilmesi |
Kahramanın Eğitimi |
Kahramanların Âşık Olmaları |
Kahramanın Gurbete Çıkması |
Sevgilinin Bir Başka Kahramanla Evlendirilmesi |
Halk hikâyelerini epizotlarına göre incelerken, hikâyenin
ana motiflerini ele alırız.k
Kahramanın Ailesi
Kahramanın Doğumu
Kahramanlara Ad Verilmesi
Kahramanın Eğitimi
Kahramanların Âşık Olmaları
Kahramanın Sevgiliyle Karşılaşması
Kahramanın Gurbete Çıkması
Sevgilinin Bir Başka Kahramanla Evlendirilmek İstenmesi
Kahramanın Memleketine Dönüşü:
Sonuç
14.Soru
Eric Hobsbawm’ın toplumsal eşkıya kalıbına göre; Köroğlu için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Halkı ona hayrandır, yardım eder, destekler. |
Yoksula vermek için zenginden alır. |
Görünmez, efsunlu olduğuna inanılır. |
Kral ya da imparatorun düşmanıdır. |
Yalnızca kendini savunmak ve intikam almak için adam öldürür. |
Eric Hobsbawm’ın toplumsal eşkıya kalıbına göre de değerlendirilebilmektedir. Hobsbawm tarafından geliştirilmiş dokuz maddelik kalıp şöyledir: 1. Soylu soyguncu kanun kaçaklığına adaletsizliğin olarak ya da otorite tarafından suç sayılan bir eylemde bulunmaktan dolayı zulüm görmekle başlar. 2. Yanlışları düzeltir. 3. Yoksula vermek için zenginden alır. 4. Yalnızca kendini savunmak ve intikam almak için adam öldürür. 5. Ömrü yeterse halkına şerefli bir adam olarak geri döner. Aslında topluluğunu fiilen terk etmez. 6. Halkı ona hayrandır, yardım eder, destekler. 7. İhanet yüzünden ölür. 8. Görünmez, efsunlu olduğuna inanılır. 9. Adaletin kaynağı kral ya da imparatorun değil, zalim yerel otorite sahiplerinin düşmanıdır.
15.Soru
I- Kellegöz
II- Yekeköz
III-Başgöz
Anadolu ve Balkanlardaki sözlü kaynaklarda “Tepegöz” olarak bilinen hikaye Azerbaycan ve Hazar Denizi doğusunda hangi isimlerle geçmektedir?
I, II |
I, III |
II, III |
I, II, III |
Yalnız III |
Yine Anadolu ve Balkanlardaki sözlü kaynaklarda “Tepegöz” olarak bilinen hikâye, Azerbaycan’da “Kellegöz”, Hazar Denizi’nin doğusunda ise “Yekeköz” adıyla sözlü kaynaklarda anlatılmakta olup, hikâyenin Türkiye ve Türk dünyasında yüzlerce varyantı tespit edilmiştir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bezirganlardan aldığı haracın karşılığı olan kelimedir?
Selçuk |
Baç |
Cülus |
Yolkesti |
Yağma |
Köroğlu bezirganlardan haraç vergi almıştır. Bunun adı da baç’tır. Ancak bu baç Köroğlu ile Osmanlı Devleti’ni karşı karşıya getiren durumdur.
17.Soru
Köroğlu destanının halk ağzından ilk derlenmeleri hangi yüzyılda yapılmaya başlanmıştır?
Köroğlu destanının halk ağzından ilk derlenmeleri hangi yüzyılda yapılmaya başlanmıştır?
15. yüzyıl |
16. yüzyıl |
17. yüzyıl |
18. yüzyıl |
19. yüzyıl |
Köroğlu destanının halk ağzından ilk derlenmeleri, on dokuzuncu yüzyılda başlar. İ. S¸open XIX. yüzyılda Azerbaycanlı bir a^şığın ağzından dinlediği destanını konusunu, Rusça’ya tercüme edip yayımlar. 1840’lı yıllarda A. Chodzko adlı Polonya asıllı bir Rus Azerbaycan ve Türkmen vadilerini dolaşarak on üç hika^yelik ilk önemli Köroğlu destanı metnini tespit eder ve Rusça’ya tercüme ederek bastırır. Köroğlu destanının halk arasından derlenmiş ilk Türkçe yayını Mir Babaoğlu Hasan Molla tarafından yapılmış, Hika^yat-ı Köroğlu Sultan ve Hika^yat-ı Gayvazhan adı ile Kazan’da yayımlanmıştır. Doğru cevap E’dir.
18.Soru
Büyü ile bildiklerini unutturma ve ölen sevgililierin mezarı üzerinde gül bitmesi motifleri ile özelleşmekte olan hikaye hangisidir?
Aşık Garip
|
Tahir ile Zühre
|
Karacaoğlan ve İsmikhan
|
Kerem ile Aslı
|
Hurşit il Mahımihri
|
19.Soru
Kirmanşah hikâyesinde yer alan Hurşut Şah kimdir?
Kirmanşah’ın dedesi |
Kirmanşah’ ın rakibi |
Yemen Sultanı |
Kirmanşah’ın babası |
Herat hükümdarı |
Tiflis hükümdarı Hurşut Şah’ın çocuğu olmaz. Yakınlarından bazıları bir sünnet merasimi için izin istemeye geldiği zaman Hurşut Şah, çocuğu olmadığı için üzülür. Üzüntüsünü gidermek isteyen Hurşut Şah, veziri ile beraber bir su kenarına gider. Burada onların yanına bir derviş gelir. Derviş, padişaha tavsiyesine uyulursa çocuklarının olacağını söyler, daha sonra da kaybolur. Padişah, dervişin tavsiyesine uyar ve zamanı gelince bir oğlu dünyaya gelir. Bu güçlü, kuvvetli bir çocuktur. Dört yaşına gelen çocuğun kuvvetinden bütün Tiflis halkı korkar. Çocuğun daha fazla “Atsız” olarak çağırılmasına razı olmayan vezirler, Hurşut Şah’ı sıkıştırırlar. Hurşut Şah ve meclis toplantı hâlinde iken derviş içeri girer ve çocuğa Kirmanşah adını verir. Kirmanşah yedi yaşına geldiğinde okula gönderilir. O, on dördüne girdiği zaman hocalarının öğreteceği hiçbir şey kalmamıştır. Doğru cevap D’ dir.
20.Soru
Hangisi halk hikayelerinin kökenlerinde, eski Türk geleneğinden geçen konular grubuna girmektedir?
Mevlid |
Hazreti Ali Cenkleri |
Dede Korkut |
Kelile ve Dinme |
Fieh-name |
Halk hikâyelerinin kökenleri hakkındaki ilk görüş Fuad Köprülü’ye aittir. Köprülü meddahlarla ilgili makalesinde konuyu sınıflandırırken Eski Türk geleneğinden geçen konulara Dede Korkut ve Köroğlu'nu dahil eder.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ