Halk Hikayeleri Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, halk hikâyesi anlatma geleneğinin ilk olarak görüldüğü törenlerden biridir?
Ağıt
|
Evlenme
|
Yuğ
|
Düğün
|
Nişan
|
2.Soru
Dede Korkut hikâyeleriyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Hikâyelerde Oğuzlar'ın dini belirtilmez |
Hikâyelerde aile yaşamı dağınıktır |
Hikâyelerde Alp tipi evlilik vardır |
Karakterler genelde yalan söylemeye meyillidir |
Hikâyelerde içki içilmez |
Hika^yelerde Oğuzlar Müslümandırlar, ancak din kuvvetli bir unsur olarak gö rülmez. İslamiyetin yasakladığı içkiyi içerler, ka^fir kızlarına sağrak [kadeh] sundururlar. At eti yerler, kımız içerler. Hatta Deli Dumrul, Allah’ı tanımaz ve onunla savaşmak ister. Hika^yelerde aile çok sağlamdır. Bamsı Beyrek hika^yesinin dışında bütün Oğuz beylerinin tek eşle evlilikleri söz konusudur. Alp tipi evlilik vardır. Bunun en güzel örneği Bamsı Beyrek ve Kan Turalı hika^yelerinde görülmektedir. Dede Korkut hika^yelerinde iki yüzlülük yoktur. Bütün beyler ve kadınlar mert tirler. Yalan söylemezler, hika^yelerin tek yalancısı Yalancıoğlu Yaltacuk ise konu gereği Bamsı Beyrek hika^yesinde karşımıza çıkar. Anneye çok değer verilir, Oğuzlara göre “ana hakkı Tanrı hakkıdır”. Tercih edi len çocuk erkektir.
3.Soru
Aşağıdaki araştırmacılardan hangisi Ercişli Emrah ile Selvi Han hikayesi üzerine herhangi bir akademik çalışma hazırlamamıştır?
Muhan Bali |
Saim Sakaoğlu |
Esma Şimşek |
Ali Saracoğlu |
Ali Berat Alptekin |
Hikâye üzerinde Türkiye’de Muhan Bali (1973) tarafından hazırlanmış olan bir doktora tezi vardır. Ercişli Emrah’ın âşıklık ve hikâyecilik yönlerini ise Saim Sakaoğlu (1987) ve Ali Saracoğlu (1999) değerlendirmişlerdir. Ercişli Emrah ile Selvi Han hikâyesinin bibliyografyası ise Saim Sakaoğlu ve Ali Berat Alptekin tarafından hazırlanmıştır.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.
4.Soru
Anlatıcı ve dinleyicileri tarafından gerçek olduğuna inanılan ya da gerçekliği konusunda şüphede kalınan bir olay, durum, bilgi ya da kişiyi konu edinen kısa, konuşma dilinde anlatıya ne ad verilir?
Efsane |
Masal |
Destan |
Anlatı |
Hikaye |
Efsane: Anlatıcı ve dinleyicileri tarafından gerçek olduğuna inanılan ya da gerçekliği konusunda şüphede kalınan bir olay, durum, bilgi ya da kişiyi konu edinen kısa, konuşma dilinde anlatı.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin fasıl bölümünün türlerinden biri değildir?
Destan |
Muamma |
Tecnis |
Dua |
Koşma |
Dua fasıl bölümünün türlerinden değildir.
6.Soru
Smayıl’ın Karaca Oğlan adını almasını sağlayan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
İlim sahibi olması |
Mütevazi olması |
Şiir söylemesi |
Cömert olması |
Kavga edeni barıştırması |
Bir gece rüyasında İsmikan Sultan’ı gören Smayıl kendisinden geçer ve şiir söylemeye başlar. Smayıl’ ın şiir söylemesi onun adının Karaca Oğlan olmasına sebep olmuştur. Karaca Oğlan hikâyede ilim sahibi, mütevazi, cömert birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. O, kavga edenleri barıştırmakta Hoca Ahmet Yesevî, Yunus Emre, Mevlâna ve Hacı Bektaş felsefesinin bir temsilcisi gibi anlatılmıştır.
7.Soru
Aşık Garip hikayesi 1875 yılında ne harfleri kullanılarak Türkçe yayımlanmıştır?
Kürtçe
|
Çince
|
Azerbaycan Türkçesi
|
Yahudi harfleri
|
Ermeni harfleri
|
8.Soru
Şah İsmail hikâyesinde, babası tarafından gözleri çıkarılan S¸ah İsmail’in gözleri aşağıdakilerden hangisi aracılığıyla görmeye başlamıştır?
Toprak |
Kan |
Kuş |
Su |
Yaprak |
Görmeyen gözün tedavi edilmesi genelde toprak ve kanladır. Ancak burada babası tarafından gözleri çıkarılan S¸ah İsmail’in gözlerinin yerine konulması ve tekrar görmesinde bir kuş yardımcı olmaktadır. Gözlerin yerine konulması ve kuşların bıraktığı tüyün göze sürülmesiyle göz tekrar görmeye başlar. Doğru cevap C’dir.
9.Soru
Köroğlu'nun esas adı nedir?
Ruşen Ali |
Hasan Hüseyin |
Mehmet Ali |
Ravşan |
Yusuf |
Köroğlu’nun Adı: Köroğlu’nun esas adı Ruşen Ali (Tobol rivayeti, Boratav 1984: 33); Ali veya Irışvan Ali (Maraş rivayeti, Boratav 1984: 45); Ali (Maraş Ağzı Köroğlu, Özturan 2009: 44-45); Ruşen (Güney Azerbaycan, Kafkasyalı 2002: 412); Rövşen (Kuzey Azerbaycan, Tehmasib 1975: 7); Ruşen Ali (Korkmaz 2003: 270); Uruşen Ali (Hekimoğlu-Öztürkmen 1996:4); Ali Ruşen/Ruşen Ali (Kaftancıoğlu 1979: VIII), Hürüşan (Türkmen-Cemiloğlu 2009)’dır.
10.Soru
Aşağıdaki şıkların hangisinde Köroğlunun babasına batı varyantlarında verilen isimlerden birisi doğru olarak yer almıştır?
Hz Ali |
Ravşan |
Uruşan Baba |
Revşenbek |
Ravşenbek |
Batı varyantlarında Köroğlu’nun babası Uruşan (Rövşen, Ruşen) Baba; Yusuf, Deli Yusuf veya Ali’dir. Doğu varyantlarında ise Köroğlu’nun babası Ravşan (Kazakistan), Revşenbek (Türkmenistan), Ravşanbek (Özbekistan), Hazreti Ali (Doğu Türkistan), vb. adlarla bilinmektedir.
11.Soru
I. Köroğlu
II. Kirmanşah
III. Şah İsmail
IV. Yaralı Mahmut
Yukarıdaki hikayelerden hangisi/hangilerinde çok eşlilik söz konusudur?
I, IV |
II, III |
III |
IV |
II, IV |
Sadece Şah İsmail hikayesinde çok eşlilik söz konusudur. S¸ah İsmail ise, Gülizar, Gülperi ve Arapüzengi ile evlenir. Doğru cevap C' dir.
12.Soru
Araştırmacıların büyük çoğunluğunun kanaatine göre Ercişli Emrah ile Selvi Han hikayesinin doğuş yeri neresidir?
Mezopotamya bölgesi |
Doğu Anadolu bölgesi |
Maveraünnehir bölgesi |
Azerbaycan-Nahcivan bölgesi |
Güneydoğu Anadolu bölgesi |
Hem sözlü kaynakta anlatmaları, hem de yazılı kaynaklarda nüshaları olan Ercişli Emrah ile Selvi Han hikâyesi, Türkiye’nin dışında; Azerbaycan, Türkmenistan ve Balkanlarda da bilinmektedir. Araştırıcıların büyük çoğunluğunun kanaatine göre hikâyenin doğuş yeri Doğu Anadolu Bölgesidir. Ercişli Emrah ile Selvi Han hikâyesi, XVII. yüzyılda yaşamış olan Ercişli Emrah ile Selvi Han’ın hayatı etrafında oluşmuştur.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap B şıkkıdır.
13.Soru
Aşağıdaki halk hikayelerinden hangisin sonunda aşıkların yanıp kül olması anatılır?
Kerem ile Aslı |
Arzu ile Kanber |
Ferhat ile Şirin |
Tahir ile Zühre |
Şah İsmail |
B, C ve D şıkkında mezarda gül bitmesi motivi vardır. Şah İsmail ise kahramanlık hikayesidir. Doğru yanıt 'A'.
14.Soru
Karacaoğlan ve İsmikan Sultan adlı halk hikayesi nasıl başlar?
Bedduayla |
Türküyle |
Rüya görme ile |
Çığlıkla |
Dansla |
Hikaye başlangıç itibariyle Türk ve dünya masalları arasında çok yaygın Üç Turunçlar’ın temel motifi olan “ihtiyar kadının testisinin kırılması” üzerine onun “üç turunçların hışmına uğrayasın” şeklindeki bedduasıyla başlamaktadır. Cevap A şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisinde Köroğlu hika^yesinin kol sayısının daha fazla olduğu bilinmektedir?
Azerbaycan |
O¨zbekistan |
Türkmenistan |
Kazakistan |
Tacikistan |
Köroğlu hika^yesinin kol sayısı anlatıldığı coğrafyaya göre değişiklik göstermektedir. Hatta bu kolların sayısında sınırlama bile yoktur. Zaman zaman da Köroğlu ile ilgili yeni kollar bile tespit edilebilmektedir. Daha öncede belirttiğimiz gibi kol sayısındaki değişikliğin ana sebebi anlatıcıyla ilgilidir. Kol sayıları aşağıdaki gibidir:
Türkiye-Azerbaycan: 14-24; O¨zbekistan: 47; Türkmenistan: 14; Kazakistan: 65; Tacikistan: 50. Doğru cevap D’dir.
16.Soru
Aşağıdaki doğubilimcilerden hangisinin halk hikâyeleriyle ilgili bir çalışması yoktur?
Wolfram Eberhard
|
Andreas Tietze
|
Edith Fiscdick
|
Hans August Fischer
|
Otto Spies
|
17.Soru
Kara Vezir hakkındaki aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Ercişli Emrah hikâyesinin kahramanlarından biridir.
|
Güçlü bir savaşçıdır.
|
Adaletsizliği temsil eden bir handır.
|
Şahoğlu Şah Abbas’ın kardeşidir.
|
Kandehar hanıdır.
|
18.Soru
Aşağıdaki halk hikâyelerinden hangisinde bade içme yoluyla âşık olma söz konusudur?
Asuman ile Zeycan |
Cihan ve Abdullah |
Arzu ile Kamber |
Tahir ile Zühre |
Hurşit ile Mahımihri |
Halk hikâyelerinde kahramanlar birbirlerine çeşitli biçimlerde âşık olurlar. Bunlar “bade içme yoluyla âşık olma” (Asuman ile Zeycan); “aynı evde büyüyen kahramanların kardeş olmadıklarını öğrenince birbirlerine âşık olması” (Arzu ile Kamber, Tahir ile Zühre); “ilk görüşte âşık olma” (Cihan ve Abdullah, Hurşit ile Mahımihri) ve daha ziyade Köroğlu kollarında rastlanan “resim görerek âşık olma” biçiminde gerçekleşmektedir. Doğru cevap A’dır.
19.Soru
Şiirlerini saz (kopuz) eşliğinde söyleyen halk şairine verilen ad hangisidir?
Kuklabaz |
Karagözcü |
Kıssahan |
Ozan |
Âşık |
Şiirlerini saz (kopuz) eşliğinde söyleyen halk şairine verilen ad "Ozan"dır.
20.Soru
Dede Korkut hikâyelerinden hangisi bugün Anadolu’da canlı olarak yaşamaktadır?
Dirse Han Oğlu Boğaç Han |
Begil Oğlu Ermen |
Kam püre Oğlu Bamsı Beyrek |
Uşun Koca Oğlu Seğrek |
Salur Kazanın Evinin Yağmalanması |
Kam püre Oğlu Bamsı Beyrek
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ