Halk Hikayeleri Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Halk anlatmalarında bir metnin farklı anlatmalarına verilen ad; eş metin."
Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Folklor |
Varyant |
Epizot |
Mitoloji |
Mistik |
"Halk anlatmalarında bir metnin farklı anlatmalarına verilen ad; eş metin." tanımı varyant kavramına aittir.
2.Soru
Aşağıdaki hikâyelerden hangisi Türk ve dünya masalları arasında çok yaygın U¨ç Turunçlar’ın temel motifi olan “ihtiyar kadının testisinin kırılması” üzerine onun “üç turunçların hışmına uğrayasın” şeklindeki bedduasıyla başlamaktadır?
Aşağıdaki hikâyelerden hangisi Türk ve dünya masalları arasında çok yaygın U¨ç Turunçlar’ın temel motifi olan “ihtiyar kadının testisinin kırılması” üzerine onun “üç turunçların hışmına uğrayasın” şeklindeki bedduasıyla başlamaktadır?
Arzu ile Kamber |
Tahir ile Zühre |
Kerem ile Aslı |
Karaca Oğlan ile İsmikan Sultan |
Ercişli Emrah ile Selvi Han |
Karaca Oğlan ile İsmikan Sultan hikâyesinde, metin başlangıç itibariyle Türk ve dünya masalları arasında çok yaygın U¨ç Turunçlar’ın temel motifi olan “ihtiyar kadının testisinin kırılması” üzerine onun “üç turunçların hışmına uğrayasın” şeklindeki bedduasıyla başlamaktadır. Karaca Oğlan ile İsmikan Sultan hika^yesinde ise Smayil ihtiyar kadının bardağını kırınca “C¸ok güç bela çekesin de keç murat alasın” şeklinde beddua edilmekte olup hika^ye a^deta bu cümle üzerine kurulmuş gibidir. Doğru cevap D’dir.
3.Soru
Dede Korkut hikâyelerinde hikâye karşılığı olarak kullanılan kelime aşağıdakilerden hangisidir ?
Ağıt |
Boy |
Kopuz |
Türkü |
Soy |
Boy:: Dede Korkut hikâyelerinde hikâye karşılığı olarak kullanılmıştır.
Dede Korkut hikâyelerinde nesirden nazma geçilirken bu boy... olsun kalıp ifadeleri kullanılmıştır. Burada boy kelimesiyle anlatılmak istenen hikâyedir
4.Soru
Karacoğlan ve İsmikan Sultan ile ilgili hangi söylem doğru değildir?
Hikâyenin pek çok anlatması bulunmaktadır
|
Bu hikâye zaman zaman Türkiye Türkü araştırıcılar tarafından (Ali Berat Alptekin, Saim Sakaoğlu, Esma Şimşek, vb.) değerlendirilmiştir.
|
Smayil ihtiyar kadının bardağını kırınca “Çok güç bela çekesin de keç murat alasın” şeklinde beddua edilmekte olup hikâye âdeta bu cümle üzerine kurulmuş gibidir.
|
Karaca Oğlanın şiir söylemeye başlaması rüya motifine dayanmakta olup daha sonra rüyada görülen kızın aranmasıyla ve yeni maceralarla devam etmektedir.
|
Başlangıç itibariyle Türk ve dünya masalları arasında çok yaygın Üç Turunçlar’ın temel motifi olan “ihtiyar kadının testisinin kırılması” üzerine onun “üç turunçların hışmına uğrayasın” şeklindeki bedduasıyla başlamaktadır.
|
5.Soru
Köroğlu anlatılan hikayede hangi hayvanın davranışını kendine örnek alır ve eşkiyalara karşı savaşır?
Köpek |
At |
Kedi |
Ayı |
Kurt |
Bolu Beyi, eski seyisbaşınının gözlerine mil çektirmesine karşılık günlük yiyeceğinin mutfaktan verilmesini ister. Bu sebepten her gün Ali, Bolu Beyi’nin mutfağında pişen yemeklerden alır ve kendi evlerine götürür. Ali’nin kimsesizliğinden yararlanan sokak eşkıyaları da onun önünü keserler ve mutfaktan çıkan yemeklere zorla el korlar. Bu sebepten Ali evlerine çok az yemek götürür, ya da hiç götüremez. Yine böyle bir yolculuk sırasında tek bir köpeğe mahalledeki pek çok köpek saldırır. Ancak tek köpek üzerine saldıran bütün köpeklere karşı kor ve kendini korur. Köpeğin bu hareketinden ilham alan Ali de önlerini kesen sokak eşkıyasına saldırır ve onların tamamını döver. Böylece kör seyisin oğlu Ali, Köroğlu olur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu’nun ortaya çıkışında Doğu varyantlarında anlatılan hikayelerdendir?
Sudan çıkan atla kısrağın birleşmesiyle doğan kır ve doru atlar |
Atların ışık görmeyen bir ahıra konulması |
Yemleri verildikten sonra yanında durulmaması |
Hamile kadının öldükten sonra mezara gömülmesi, bebeğin mezarda dünyaya getirilmesi |
Abıhayatın (üç köpük) içilmesi |
Hazar Denizi’nin batısındaki anlatmalarda karşılaştığımız, sudan çıkan atla kısrağın birleşmesiyle doğan kır ve doru atlar, doğu varyantlarında görülmemektedir. Yine atların ışık görmeyen bir ahıra konulması, yemleri verildikten sonra yanında durulmaması, atların ahırdan çıkarıldıktan sonra sınavdan geçirilmesi gibi hususlar da Batı varyantlarında karşımıza çıkan mitolojik unsurlardır. Köroğlu hikâyelerinin batı anlatmalarında gördüğümüz abıhayatın (üç köpük) içilmesi motifi de Doğu anlatmalarında görülmemektedir.
7.Soru
Yaralı Mahmut hikayesinde geçen çamçırak taşları aşağıdaki şehirlerin hangisinden getirilmektedir?
İstanbul |
Erzincan |
Tebriz |
Bağdat |
Şam |
Çamçırak taşları Bağtad'tan getirilmektedir. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Çamçırak taşlarının Bağdat’tan alınarak İstanbul’a getirilmesini anlatan hikaye hangisidir?
Köroğlu Destanı |
Şah İsmail |
Yaralı Mahmut |
Karacaoğlan |
Binbir Gece Masalı |
Osmanlı Padişahı muhteşem bir saray yaptırıp ardından sarayı gören herkesin mükemmel olduğunu söylediği ancak şamşırak taşlarının getirilmesiyle daha da güzelleşeceğini söyledikleri hikaye Yaralı Mahmut hikayesidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi IV. Murad zamanında oluşan İstanbul Hikayelerinden değildir?
Aşık Garip |
Tayyarzade |
Cevri Çelebi |
Hançerli Hanım |
Sansar Mustafa |
İstanbul hikâyeleri: Tayyarzade, Cevri Çelebi, Sansar Mustafa, Hançerli Hanım, Tıflî ile İki Biraderlerin Hikâyesi adlarıyla bilinen hikâyelerin genel adıdır.
10.Soru
Aşağıdaki halk hikâyelerinin hangisinde aşk ve kahramanlık konuları birlikte işlenmiştir?
Ercişli Emrah |
Kaçak Nebi |
Yaralı Mahmut |
Derdiyok ile Zülfi Siyah |
Köroğlu |
Halk hikâyelerinin konuları genellikle aşk (Ercişli Emrah, Derdiyok ile Zülfi Siyah, Arzu ile Kamber, Tahir ile Zühre vb.) ve kahramanlık (Köroğlu, Kaçak Nebi vb.) tır. Bazen de iki konu birlikte işlenmiştir (Kirmanşah, Yaralı Mahmut, Şah İsmail, Bey Böyrek vb.). Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hikâyelerden hangisinin manzum kısımları nesir kısımlarına göre daha fazladır?
Tahir ile Zühre |
Âşık Garip |
Kerem ile Aslı |
Arzu ile Kamber |
Ferhat ile Şirin |
Kerem ile Aslı hika^yesinin diğerlerinden ayrılan en önemli özelliklerinden birisi manzum kısımlarının nesir kısımlarına göre daha fazla olmasıdır. Doğru cevap C’dir.
12.Soru
Aşağıdaki hikâyelerin hangisinde duaların etkisi daha belirgindir?
Kerem ile Aslı |
Tahir ile Zühre |
Ferhat ile S¸irin |
Arzu ile Kamber |
Hurşit ile Mahımihri |
Her halk hika^yesinde dua etkilidir. Ancak Arzu ile Kamber hika^yesinde bu çok daha belirgin olarak görülmektedir. Nitekim Kamber’in bedduası sonucunda Arzu’nun gelin giderken bindiği bütün atların beli kırılmaktadır. Bunun dışında “Ya Rabbi Arzu’nun dizinde yatayım da ondan sonra canımı al!” diye dua etmesi üzerine dua kabul edilmekte ve Kamber ölmektedir. Doğru cevap D’dir.
13.Soru
Köroğlu'nun ideolojisi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Zenginden alıp fakirlere dağıtma.” |
Çiftçilerin hamisi olma |
Gariplere yardım etme |
Fakiri, fukarayı incitmeme |
Bezirganlardan harç almamak |
Köroğlu’nun ideolojisini vurgulamada halk hikâyesi anlatıcıları ve araştırmacıların şu noktalar üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir: -”Fakiri, fukarayı incitmeme.” -”Zenginden alıp fakirlere dağıtma.” -”Köroğlu arşını ile bezirgânların mallarını dağıtma.” -”Çiftçilerin hamisi olma.” -”Gariplere yardım etme.”
14.Soru
1 Nisan 1971'de vefat eden hikayecimiz aşağıdakilerden hangisidir?
Aşık Mıktat. |
Aşık Sümmani. |
İshak Kemali. |
Behçet Mahir. |
Aşık Mevlüt İhsani. |
İshak Kemali. Cevap C'dir.
15.Soru
Hikâye kelimesi kaçıncı yüzyılda kullanılmıştır?
IV.yy |
IX.yy |
V.yy |
X.yy |
XI.yy |
Hikâye kelimesi ilk defa IX. yüzyılda al- Cahiz tarafından kullanılmıştır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk halk hikâyelerinde adaletsizliği, haksızlığı temsil eden ve genellikle Gence’de oturan vezire verilen addır?
Zalim vezir |
Kara vezir |
Gece veziri |
Adaletsiz vezir |
Kötü vezir |
Kara Vezir, Türk halk hikâyelerinde aldaletsizliği, haksızlığı temsil eden ve genellikle Gence’de oturan vezire verilen addır. Doğru cevap B’dir.
17.Soru
"Halk hikâyelerinin sonunda âşık ve maşuğun kavuşturulmasından sonra söylenen, genellikle muhammes ve müseddes türünde şen, şakrak, neşeli güzellemelere" verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Karavelli |
Duvaggapma |
Peşrov |
Selçuk |
Sersuhane |
Halk hikâyesi anlatma geleneği Doğu Anadolu’ya özgü olup başka bölgelerimizde daha az görülür. Bu bölgede hikâyeler duvaggapma, peşrov, selçuk, vb. gibi adlar verilen bölümle başlar. Bunlardan halk hikâyelerinin sonunda âşık ve maşuğun kavuşturulmasından sonra söylenen genellikle muhammes ve müseddes türünde şen, şakrak neşeli güzellemelere “duvaggapma” adı verilmektedir. Doğru cevap B’dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bamsı Beyrek hikâyesiyle benzerlik gösteren halk hikâyesidir?
Ercişli Emrah |
Arzu ile Kamber |
Aşık Garip |
Köroğlu |
Şah İsmail |
Bamsı Beyrek hikâyesiyle benzerlik gösteren halk hikâyesi ise Âşık Garip hikâyesidir. Bu nedenle yanıt D'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu hikâyeleri dahil, çok sayıda halk hikâyesinin musannifi veya anlatıcısı olarak bilinir?
Âşık Mıktat |
Âşık Sümmanî |
Âşık Yaşar Reyhanî |
Hüseyin Yazıcı |
İshak Kemalî |
Mıktat, çok sayıda halk hikâyesinin musannifi veya anlatıcısıdır: Köroğlu
hikâyesinin Ayvaz Kolu, Bağdat Kolu, Cığa Kolu, Gürcistan Lezgi Ahmet Kolu, Halep Kolu, Hasan Bey-Dağıstan Kolu, Hasan Paşa Silistre Kolu, Kayser Kolu, Kenan Kolu, Kırım Kolu, Köroğlu’nun Amcası Kolu, Köroğlu’nun Bidayeti ve Ayvaz Kolu, Kösenin Kolu, Telli Nigar Kolu Mıktat’ın anlattığı hikâyelerdir.
20.Soru
Ali Bezirgân, Gence Padişahı, Kara Vezir, Mehbub, vb. kahramanların yer aldığı halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Âşık Garip
|
Yaralı Mahmut
|
Tahir ile Zühre
|
Leyla ile Mecnun
|
Ferhat ile Şirin
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ