Halk Hikayeleri Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I- Deli Dündar
II- Deli Karçar
III- Deli Dumrul
Yukarıda verilen isimlerden hangisi ya da hangileri Dede Korkut hikayelerinde söz edilen delilerdendir?
I, II, III |
I, II |
I, III |
II, III |
Yalnız III |
Dede Korkut hikâyelerinde üç deliden söz edilmekte olup bunlar, Deli Dündar, Deli Karçar, Deli Dumrul’dur. Kahramanlara verilen deli sıfatının yiğit, bahadır, kahraman anlamına geldiğini de burada hatırlatmakta yarar vardır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Meddah Hikâyesinin özelliklerinden biri değildir?
Bu tür hikâyelerin konusu gerçekçidir. |
Anlatıcıları profesyonel birer sanatçı gibidir. |
Anlatmalarda süs unsuru yok denecek kadar azdır. |
Mitolojik yönden zengindirler. |
Hikâyelerde şehir kültürünün ağırlığı vardır. |
Meddah Hikâyesi Halk Hikâyesi
1. Bu tür hikâyelerin konusu gerçekçidir.
2. Anlatıcıları profesyonel birer sanatçı
gibidir.
3. Anlatmalarda süs unsuru yok denecek
kadar azdır. 3. Anlatılanlarda süsleyici tasvirler vardır.
4. Hikâyelerin geniş bir kahraman kadrosu vardır.
5. Hikâyelerde şehir kültürünün ağırlığı
6. Mitolojinin izleri yok denecek kadar azdır.
7. Meddahın aksesuarı mendili ve sopasıdır.
8. Meddah hikâyeleri genelde şiirsizdir.
3.Soru
Türk edebiyatına yüzlerce şiirin yanı sıra üç de güzel hikâye kazandırmış, şiirleri arasında koşma, destan ve sicillemeleri yeniliklerle dolu olan, hikâyeleri ve hikâyeciliği üzerinde Ensar Aslan'ın bir doktora tezi hazırladığı aşığımız aşağıdakilerden hangisidir?
Çıldırlı Âşık Şenlik |
Gülistan Çobanlar |
İslam Erdener |
Sabit Ataman |
Şeref Taşlıova |
Şenlik, Türk edebiyatına yüzlerce şiirin yanı sıra üç de güzel hikâye kazandırmıştır. Şiirleri arasında koşma, destan ve sicillemeleri yeniliklerle
doludur. Çıldırlı Âşık Şenlik’in hikâyeleri ve hikâyeciliği üzerinde Ensar Aslan bir doktora tezi hazırlamıştır.
4.Soru
Fütüvvetnâme’ye göre Büyüklerin şiirlerini ve başkalarının manzum olarak yazdıkları sözlerini okuyanlara ne ad verilir?
Ravi |
Meddah |
Ozan |
Saka |
Derviş |
Büyüklerin şiirlerini ve başkalarının manzum olarak yazdıkları sözlerini okuyanlar ve halka yararlı olanlar. Bunlar olmazlarsa, değerli sözlerin yararı halka ulaşmaz. Bunlara râvî denilir ve meddah sayılırlar.
5.Soru
Aşağıdaki karakterlerden hangisi Kirmanşah hikâyesini destansı kılmıştır?
Arapüzengi |
Banu Çiçek |
Koca Arap |
Selcen Hatun |
Battalgazi |
Kirmanşah hikâyesinde dikkatimizi çeken bir başka kahraman Koca Arap’tır. On dört bin atlı askeri olan Koca Arap bölgeye hâkim olan bir güçtür. Onun kalelerinin yakınından hiç kimse geçememektedir. Ayrıca onun Köroğlu’nun koçaklarından olması masal kaynaklı bir hikâyenin destan motifleriyle süslenmesinden başka bir şey değildir. Tüyü bitmemiş Kirmanşah’ın onu güreşte yenmesi ve ödül olarak atı Karakaytaz’ı alması hikâyedeki at kültürünün önemini göstermesi bakımından önemlidir. Hikâye bu yönüyle de destana yaklaşmaktadır. Türk destanlarında karşılaştığımız atlar (Manas: Akkula, Battalgazi: Aşkar, Hazreti Ali: Düldül) ile Karakaytaz arasında hiçbir fark yoktur. Kirmanşah’ı alplığa taşıyan unsur da bu atın sırtından geçmektedir. Doğru cevap C’ dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu’nun ideolojisini yansıtan ana noktalardan birisi değildir?
Zenginden alıp fakire verme |
Fakiri fukarayı incitmeme |
Çiftçilerin hamisi olma |
Gariplere yardım etme |
Yetimleri sahiplenme |
Köroğlu’nun ideolojisini vurgulamada halk hikâyesi anlatıcıları ve araştırmacıların şu noktalar üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir:
Fakiri, fukarayı incitmeme.
Zenginden alıp fakirlere dağıtma.
Köroğlu arşını ile bezirgânların mallarını dağıtma.
Çiftçilerin hamisi olma.” -”Gariplere yardım etme.”dir.
7.Soru
Ali Duymaz’ın Türk dünyasının genelini göz önüne alarak yaptığı tasnife göre aşağıdaki halk hikâyelerinden hangisi Türk dünyasının genelinde bilinen halk hikâyelerindendir?
Kozanoğlu |
Sümmani ile Gülperi |
Çora Batır |
Kozı Körpeş ile Bayan Sulu |
Tahir ile Zühre |
Türkiye'de konu ile ilgili önemli tasniflerden birini yapan Duymaz, "Nevruz Bey Hikâyesi" adlı çalışmasında Türk dünyasının genelini göz önüne alarak bir tasnif yapmıştır. Buna göre, "konuları bakımından halk hikâyeleri" kendi içinde "aşk hikâyeleri" (Âşık Garip, Kerem ile Aslı, Arzu ile Kamber vb.); "kahramanlık hikâyeleri" (Köroğlu Kolları); "aşk ve kahramanlık hikâyeleri" (Şah İsmail, Elif ile Mahmut, vs.) olarak sıralanırken; "coğrafi yayılışları bakımından halk hikâyeleri" ise "Anadolu’da bilinen halk hikâyeleri" (Kozanoğlu, Sümmani ile Gülperi, vb.); "Türk dünyasının bir bölümünde bilinen halk hikâyeleri (Çora Batır, Kozı Körpeş ile Bayan Sulu, vb.) ve "Türk dünyasının genelinde bilinen halk hikâyeleri" (Köroğlu, Tahir ile Zühre vb.) olarak ayrılmaktadır. Doğru cevap E’dir.
8.Soru
Batı kültür tarihine kaynaklık eden uygarlıkların, destan ve mitlerindeki kahramanların ortak nitelikleri olduğunu söyleyen Raglan’ın oluşturduğu Geleneksel Kahraman Kalıbı’nda kahramanın yaşamında bulunmayan ortak unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Kahramanın annesi soylu bir bakiredir. |
Kahramanın babası bir köylüdür. |
Kahraman aynı zamanda bir Tanrı’nın oğlu olarak kabul edilir. |
Kahraman yetişkin olduğunda, gelecekte kral olacağı yere gider. |
Kahraman, yeni yasalar koyar. |
Kahramanın babası bir köylüdür.
9.Soru
Dede Korkut Hikayeleri hangi Türk kavminin mücadelesini ele almaktadır?
Oğuz |
Kıpçak |
Peçenek |
Bulgar |
Hazar |
Dede Korkut, Oğuzların akıl hocasıdır. O, Oğuz kavminin sorunlarını çözer, yeni doğan çocuklara ad verir, evlenmek isteyenleri evlendirir. O aynı zamanda kopuzun bulucusu ve ozanların piridir. Her hikâyenin sonunda yapılan şenliklerde kopuz çalar, destanlar söyler.
10.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi, Tahir ile Zühre Hikâyesini araştıran bilim adamlarından biri değildir?
Fikret Türkmen
|
Muhan Bali
|
Ensar Aslan
|
Esma Şimşek
|
Doğan Kaya
|
11.Soru
Bir operaya konu olan ve filmi yapılan hikaye hangisidir?
Kerem ile Aslı |
Arzu ile Kamber |
Hurşit ile Mahımihri |
Erçişli Emrah ile Selvihan |
Tahir ile Zühre |
Tahir ile Zühre hikâyesi Rusça, İngilizce ve Almanca’ya çevrilmiştir. Son yıllarda bir operanın konusu olmuş ve filmi de yapılmıştır.
12.Soru
Aşağıdaki şehirlerden hangisinde Dede Korkut hikayelerinin on üçüncüsünün bulunduğu rivayet edilmektedir?
Leningrad |
Berlin |
Dresden |
Vatikan |
Kahire |
Bekir Çobanzade, 1936 yılında yazdığı bir makalesinde 13. hikâyenin Leningrad Şarkıyat Enstitüsündeki yazmalar arasında bulunduğundan söz etmektedir. Ancak sözü edilen yazmanın son durumu hakkında bilgimiz yoktur.
13.Soru
Hançerli Hanım hikayesinin kahramanı Süleyman kimin ölümünden sonra parasını har vurup harman saçmıştır?
Bedestanî Halil Efendi |
Danişment Baba |
Cevrî Çelebi |
Yusuf Çavuş |
Tıflî Efendi |
Bedestanî Halil Efendi, IV. Murat döneminin sayılı zenginlerinden olup artık ticareti bırakmış, İbrahim Bey adlı arkadaşıyla dostluk etmektedir. Ölümünden sonra, güzellikte eşi bulunmayan oğlu Süleyman’ın etrafını çeviren birtakım serseriler onun bütün servetini kısa zamanda meyhane ve eğlence yerlerinde bitirirler.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut üzerinde çalışan araştırmacılardan biri değildir?
Güllü Yoloğlu |
Muharrem Ergin |
Orhan Şaik Gökyay |
Saim Sakaoğlu |
Muhan Bali |
Muhan Bali
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halk anlatmalarında bir metnin farklı anlatmalarına verilen ad; eş metin anlamına gelir?
Destan |
Epizot |
Hikaye |
Motif |
Varyant |
Halk anlatmalarında bir metnin farklı anlatmalarına
verilen ad; eş metine varyant denir.
16.Soru
I- Doğum
II- Evlenme
III- Antlar
Oğuzların yaşamı hakkında yukarıdaki konulardan hangisi ya da hangileri hakkında Dede Korkut hikayelerinde bilgi bulabiliriz?
I, II, III |
I, II |
I, III |
II, III |
Yalnız III |
Türklerin doğum, evlenme ve ölüm âdetleri, antları, çocuk oyunları, halk hekimliği ve halk baytarlığı, vb. konularda başvuracağımız ilk kaynakların başında Dede Korkut hikâyeleri gelir.
17.Soru
Halk hikâyesi anlatmaya başlamadan önce söylenen mensur ve manzum
parçalara verilen ad hangisidir?
Masal |
Kıssa |
Fıkra |
Peşrov |
Selçuk |
Halk hikâyesi anlatmaya başlamadan önce söylenen mensur ve manzum
parçalara verilen ad "Peşrov" olarak bilinir.
18.Soru
Şah İsmail hikayesinin anlatılmadığı yer neresidir?
Türkiye |
Kazakistan |
Azerbaycan |
Türkmenistan |
Özbekistan |
Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Balkanlar ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bilinen hikâyenin sözlü ve yazılı kaynaklarda çok sayıda anlatması vardır. Gerek hikâyede görülen coğrafî saha (Hint, Yemen, vb.) gerekse bazı motifler yönünden (devlerle savaş, göze kuş tüyünün sürülmesiyle görmeye başlanılması, vb.) Şah İsmail hikâyesinin masal kaynaklı olduğunu söyleyebiliriz (Hikâyenin bir örneğin için bkz. Ek: Metin 8).
19.Soru
Dede Korkut Hikâyeleri'nin geçtiği coğrafi alan neresidir?
Balkanlar |
Anadolu |
Hazar Denizi’nin doğusu ve batısıdır. |
Moğolistan |
Avrupa |
Hikâyelerin geçtiği coğrafi alan Hazar Denizi’nin doğusu ve batısıdır.
20.Soru
Aşağıdaki halk hikâyelerinden hangisi kahramanlık hikâyelerinden biri değildir?
Yaralı Mahmut
|
Şah İsmail
|
Âşık Garip
|
Köroğlu Kolları
|
Kirmanşah
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ