Halk Masalları Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi masalın anlatı ve anlatma geleneği olarak tanımlanmasının temel nedenidir?
Bu anlatı türünün diğer türlerle karmaşık bir ilişkiler ağı içinde bulunuyor olması |
Diğer türlere kıyasla masalların geçmişinin daha köklü olması |
Masalların yazılı ve sözlü edebiyatın yanı sıra gösterime dayalı olması |
Masalların sadece geceleri anlatılıyor olması |
Masalların hem büyüklere hem de küçüklere hitap etmesi |
Masalları anlatı ve anlatma geleneği olarak adlandırmamızın iki nedeni bulunmaktadır. Öncelikle masallar yüzyıllarca hem yazılı hem de sözlü edebiyatın yani anlatıların önemli bir bölümünü oluşturmuştur. Ama aynı zamanda masal gösterime dayalı bir türdür ve bu nedenle de anlatma sanatı olarak rahatlıkla tanımlanabilir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ekici'ye göre bağlamı ve bağlam içinde metni ya da bu metinleri oluşturan grubu tanımlamaya yönelik çalışmalarda dikkate almak gerektiğini ifade ettiği dört temel dinamikten değildir?
Metnin tarihsel özellikleri |
Metnin şekilsel ve yapı özellikleri |
Metnin içerik ve konu özellikleri |
Metnin işlev özellikleri |
Metnin yaratım ve aktarım bağlamı özellikleri |
Ekici’ye göre bağlamı ve bağlam içinde oluşan metni ya da bu metinleri oluşturan grubu tanımlamaya yönelik çalışmalarda dört temel dinamiği dikkate almak gerekmektedir (Ekici, 2007: 132). Ekici bu dinamikleri şu şekilde sıralar:
1. Metnin yaratım ve aktarım bağlamı özellikleri
2. Metnin şekil ve yapı özellikleri
3. Metnin içerik ve konu özellikleri
4. Metnin işlev özellikleri
3.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Mısır masallarının ilk örneğine yer vermektedir?
Decameron |
Gılgamış destanı |
Shipwrecked Man |
Canterbury Masalları |
Binbir Gece Masalları |
Ayakta kalan Mısır masallarının ilk örneği M.Ö. 2000-1700 yılları arasına tarihlenebilen Shipwrecked Man’dir (Gemi Kazası Geçirmiş Adam). Yaklaşık olarak M.Ö. 1700’e ait halk masallarını içeren bir el yazması eser de mevcuttur. İçinde sadece üç anlatı olsa da bu eser masal öğrencileri için önemli bilgiler barındırmaktadır. Önce, büyük piramidi inşa ettiren Keops kendisine masal anlattırdı ve böylece beş bin yıl önce beşeri bir faaliyet olarak masal anlatıcılığının ilk tarihî görünümü oluştu. En iyi bilinen Mısır halk masallarından biri, çok iyi tanınan iki motifi de içeren askeri stratejiyle ilgilidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
4.Soru
Amerikalı folklor araştırmacısı Alan Dundes, herhangi bir halk bilgisi unsurunun, üç farklı seviye teklif etmiştir. Aşağıdakilerden hangisinden bu üç seviye doğru olarak verilmiştir?
Tarz, içerik, anlatı |
Masal, hikaye, roman |
Ses tonu, metin, içerik |
Doku, metin ve içinde bulunduğu bağlam |
Doku, tarz, söylem |
Dundes, herhangi bir halk bilgisi unsurunun, dokusu (texture), metni (text) ve onun çevre ve
şartları yani bağlamı (context) itibarıyla tahlil edilebileceğini söyler.
5.Soru
Homeros’un Troya Savaşını anlatan destanı aşağıdakilerden hangisidir?
İgor |
Ramayana |
Gılgamış |
Manas |
İlyada |
Homeros’un Troya Savaşını anlatan destanı İlyada’dır.
6.Soru
I. Doku
II. Metin
III. Çevre ve şartlar yani bağlam.
Alan Dundes' e göre bir halk bilgisi unsuru yukarıdaki ögelerden hangisine göre tahlil edilebilir?
Yalnızca I |
I ve II |
I, II, III |
II ve III |
Yalnızca III |
Amerikalı folklor araştırmacısı Alan Dundes, farklı halk bilgisi formlarını tanımlamayı cesaretlendirecek ve tarif için yardımcı olacak üç seviyeli bir tahlil teklif etmiştir. Dundes, herhangi bir halk bilgisi unsurunun, dokusu (texture), metni (text) ve onun çevre ve şartları yani bağlamı (context) itibarıyla tahlil edilebileceğini söyler.
7.Soru
Gökten üç elma düştü ifadesindeki üç elma masal terminolojisinde aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanmaktadır?
Sayı formeli
|
Sayısal motif
|
Niceliksel arketip
|
Sayısal varyant
|
Fonksiyonel urform |
Belirtilen durumda olduğu gibi tekerlemelerin bir parçası olan sayısal ifadelere sayı formelleri denilmektedir.
8.Soru
Masalın en önemli yönünün anlatım olduğunu savunan bir kimse aşağıdakilerden hangisine dikkat çekmektedir?
Masalın yazılı bir tür olmasına |
Masalın bir tür olarak sınıflandırılmasının imkansız olmasına
|
Masalın yalnızca sözlü bir tür olmasına
|
Masalın gösterime dayalı olabilmesine
|
Masalda motiflerin mutlaka bulunması gereğine |
Belirtilen ifade anlatıcı faktörüne dolayısıyla gösterime atıf yapmaktadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mitlerin özelliklerinden biri değildir?
Geleneksel başlangıç yoktur. |
Gece vaktinde anlatılma sınırlaması yoktur. |
Kabul edilme tavrı kutsaldır. |
Anlatı bugünkü gibi bir dünyada geçer. |
Temel karakteri insan dışıdır. |
Mitler:
Geleneksel başlangıç: Yok
Geceleyin anlatılma: Sınırlama yok
İnanma: Gerçek
Kurgu: Herhangi bir zaman ve yere bağlı
- Zaman: Uzak geçmiş
- Yer: Erken veya diğer dünya
Temel edilme tavrı: Kutsal
Temel karakterleri: İnsan dışı varlıklar
10.Soru
Dundes mit, efsane ve masalı ayırt ederken hangi metaforu önerir?
Boş bir kum saati |
Yere dökülen su |
Lüks bir ev |
Solmuş çiçekler |
Demir parmaklar |
Boş bir kum saati metaforunu kulllanır. Cevap A şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir halk bilgisi unsurunun, dokusu, metni ve bağlamı itibariyle tahlil edilebileceğini söyleyen araştırmacıdır?
Alan Dundes |
William Bascom |
Richard Bauman |
Vladimir Propp |
Jacques Derrida |
Amerikalı folklor araştırmacısı Alan Dundes, farklı halk bilgisi formlarını tanımlamayı cesaretlendirecek ve tarif için yardımcı olacak üç seviyeli bir tahlil teklif etmiştir. Dun- des, herhangi bir halk bilgisi unsurunun, dokusu (texture), metni (text) ve onun çevre ve şartları yani bağlamı (context) itibarıyla tahlil edilebileceğini söyler.
12.Soru
Kready’in kitabındaki masalların ayrılan kökenlerinden değildir ?
Masalların kökeni Avrupaya dayanır.
|
Masallar mit döküntüleridir. Tanrı ve kahramanlardan orta kalanlardır.
|
Masalları güneş, şafak, yağmur doğa olaylarının anlatıldığı mitlendir.
|
Masalların hepsi Hindistanda ortaya çıkmış.
|
Masallar kökenlerini erken dönemdeki hayal dünyasına borçludur.
|
Kready’in masaların kökeni temel olarak 4 farklı kola ayırmıştır masallar mit döküntüleridir.Masallar güneş, şafak, gök gürültüsü, yağmur gibi doğa olaylarının anlatıldığı mitlerdir.Masalların hepsi Hindistan’da ortaya çıkmıştır.Masallar kökenlerini erken dönemdeki hayal dünyasına borçludur.
13.Soru
Ekici’nin öne sürdüğü bağlamı ve bağlam içinde oluşan metni ya da metinleri oluşturan grubu tanımlamaya yönelik dört temel dinamiklerden değildir?
Metnin yönetim ve aktarım bağlam özellikleri
|
Metnin dış yapısının bağlam özellikleri
|
Metnin dış yapısının bağlanan özellikleri
|
Metnin şekil ve yapı özellikleri
|
Metnin işlev özellikleri |
4 bağlam, 1. Metnin yaratım ve aktarım bağlamı özellikleri 2. Metnin şekil ve yapı özellikleri3. Metnin içerik ve konu özellikleri 4. Metnin işlev özellikleri ,bu dört temel dinamiğe göre halk bilgisi türlerini tanımlamak mümkündür.
14.Soru
Bir araştırmacı, masalları kişisel-sosyal maskelerin ve kadınsılık-erkeksilik gibi unsurların yansımaları olarak ele almaktadır. Söz konusu araştırmacı masalları aşağıda verilenlerden hangisine dayandırmaktadır?
Urform
|
Varyant
|
Motif
|
Arketip
|
Formel |
Persona, erkeksilik ve kadınsılık, Jung’un ortaya koyduğu temel arketiplerdendir.
15.Soru
Milletler arası masal kataloğunda masal çeşitlerinden değildir ?
Asıl masallar
|
Güldürücü hikayeler
|
Bütünleştirici masallar
|
Hayvan masalları
|
Zincirlemeli masallar
|
2500 Türk masalını inceleyerek, 378 masal tipine yer verir. Milletlerarası Masal Kataloğu’nda masallar şu ana çeşitlere ayrılmıştır: 1. Hayvan Masalları, 2. Asıl Masallar; Olağanüstü Masallar, Gerçekçi Masallar, 3. Güldürücü Hikâyeler, Nükteli Fıkralar, Yalanlamalar,4. Zincirlemeli Masallar.
16.Soru
‘Şartlar ve çevre için Fazların’ yeni bir tanımına doğru makalesi kime aittir?
Alan Dundes
|
William Bascom
|
Tzveton Todarov
|
Don Ben Amos
|
Jacaues Derrida |
Dan Ben Amos, “S¸artlar ve Çevre İçinde Folklorun Yeni Bir Tanımına Doğru” adlı makalesinde “masalların, türkülerin veya hikâyelerin kendi yaratıldıkları yer, zaman ve toplumlardan ayrılması, kaçınılmaz olarak onların içine kaliteleriyle ilgili değişiklikler katar” düşüncesini ileri sürmektedir.
17.Soru
Motiflerle ilgili en geniş ve en önemli çalışma ve ilk baskısını yapan araştırmacı kimdir?
Stith Thompson
|
Bascom
|
Pertev Naili Boratav
|
Vladimi Propp
|
Max Lüthi |
Motiflerle ilgili en geniş ve en önemli çalışma olan ve ilk baskısı 1932-36 yıllarında yapılan Stith Thompson’ın Motif Index of Folk çalışmadır.
18.Soru
Bazı masallarda bilmecemsi ifadelere rastlanır. Hangisi bu tür masallarda masal kahramının bilmeceği çözdüğü takdirde ve edilen ödüllerden değildir?
Ölümden kurtulur.
|
Özgürlüğüne kavuşur.
|
Sevdiğine kavuşur.
|
Zengin olur.
|
Büyük mevkiler elde eder. |
Bazı masallarda bilmecemsi ifadelere rastlanıldığını söyler. Bu tür masallar, masal kahramanının bilmeceyi (soruyu) çözdüğü takdirde vaat edilen ödülü almasıyla sonuçlanan masallardır. S¸imşek, vaat edilen bu ödülleri şu şekilde sıralar:
a. Ölümden kurtulur.
b. Sevdiğine kavuşur.
c. Büyük mevkiler elde eder (padişahlık, beylik vb.)
ç. Padişahın kızıyla evlenme hakkı kazanır.
d. Zengin olur.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kelile ve Dimne'nin yazarıdır?
La Fontain |
Beydeba |
Pertev Naili Boratav |
Bascom |
Pertev Naili Boratav |
Kelile ve Dimne, Hintli Beydebâ (Bidpai) tarafından yazılan ve aslı Sanskritçe Pançatantra’ya dayanan bir ahlak ve siyaset kitabıdır. La Fontain, fabllarının çoğunu bu eserden aldığını söylemiştir.
20.Soru
Her bölgenin kendine özgü masal adlandırılması ve tanımı bulunmaktadır hangi masal Altay Türklerine aittir?
Çörçök
|
Cöö
|
Nıbah
|
Sersek
|
Imak |
Çörçök (Altay Türkleri) adlandırmasıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ