Halk Masalları Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağlam merkezli kuram üzerinde çalışan halk bilimcilerinin başka bilim dallarından alıp, halk bilimi içinde yeniden yorumladıkları ve performans teori ile ilgili düşüncelerini bu görüşler etrafında şekillendirdikleri kavramlar arasında sayılamaz?
Dilbilim “sözel davranış” |
Antropoloji “işlevsellik” |
Sosyoloji “rol yapma”, |
İletişim “dönüt” |
Psikoloji “ego mekanizması” |
lhan Başgöz, Sibirya’dan Bir Masal Anası adlı kitabın önsözünde Richard Dorson’un, “Bağlamsalcılar” diye tanımladığı Roger Abrahams, Dan Ben Amos, Alan Dundes, Robert Georges ve Kenneth Goldstein, Alan Lomax ve Richard Bauman gibi halk bilimcilerin; dilbilimcilerden “sözel davranış”, antropolojiden “işlevsellik”, sosyolojiden “rol yapma”, psikolojiden “ego mekanizması” kavramını alarak bu görüşleri halk bilimi içinde yeniden yorumladıklarını ve performans teori ile ilgili düşüncelerini bu görüşler etrafında şekillendirdiklerini ifade eder. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bağlam Merkezli Kuramlara yönelik bir eleştiridir?
Toplumsal ihtiyaçları gözardı etmesi
|
Sözel geleneğe yeterince önem vermemesi
|
Varyant kavramını merkezine alması
|
Küreselleşme sonucu oluşan dinamiklere yer vermemesi
|
Yazılı metinlerin performansla gerçekleştiriminin açıklanmasında yetersiz kalınması |
Bağlam merkezli kuramlarda, yazılı metinlerin birbaşka ifade ile performans sonucu oluşmayan metinlerin açıklanmasında yetersiz kalınmıştır.
3.Soru
- Kültürün maddi temelini, yani emek ürünlerini,
- İnsanların toplumsal bağlanmalarını, yani standartlaşmış davranış biçimlerini
- Sembolik eylemleri, yani bir bireyin, refleksleri harekete geçirme yoluyla diğeri üzerinde yaptığı etkileri
Yukarıda verilen ifadeler işlevsel kuramla ilgilenen hangi araştırmacının görüşüdür?
Elliot Oring |
Malinowski |
William Bascom |
Simon Bronner |
Linda Dégh |
İşlevsel kuram denilince akla ilk gelen kuramcı kuşkusuz Malinowski’dir. Malinowski’nin İşlevsel Kuram hakkında söylediklerini kavrayabilmek için öncelikle onun kültür tanımı ile ne anlatmak istediğini bilmek gerekir. Malinowski’ye göre kültür sürecinin tümü şunları içermelidir:
- Kültürün maddi temelini, yani emek ürünlerini,
- İnsanların toplumsal bağlanmalarını, yani standartlaşmış davranış biçimlerini
- Sembolik eylemleri, yani bir bireyin, refleksleri harekete geçirme yoluyla diğeri üzerinde yaptığı etkileri.
Ona göre bu kültür süreci bölünemez bir bütündür, maddi kültürün nesneleri, saf sosyolojik olgular ya da dilsel gerçeklikler izole edilip bağımsız sistemler gibi ele alınamazlar. Malinowski, maddi kültür nesnelerinin sosyolojik ve dilsel gerçekliklerden ayrılamayacağını söyleyerek aslında tüm kültürel biçimlerin birer metinden ibaret olmadığını da anlatmak istemiştir.
4.Soru
Milliyet Gazetesi ve Türk Ticaret Bankasının çıkardığı iki plak kim tarafından hazırlanmıştır?
Pedagog Dr. Nuran Şener
|
Nebi Özdemir
|
Günseli Güleç
|
Ezgi Plak
|
Agah Özgüç
|
Milliyet Gazetesi ve Türk Ticaret Bankasının çıkardığı iki plak Pedagog Dr. Nuran Şener tarafından hazırlanmıştır.
5.Soru
Küreselleşme aşağıdakilerden hangisinin gelişimini daha çok etkilemiştir?
Bağlamsal yaklaşımlar
|
İşlevsel yaklaşımlar
|
Korumacı yaklaşımlar
|
Feminist yaklaşımlar
|
Yapısalcı yaklaşımlar
|
Küreselleşme ile birlikte yerel folklör öğelerinin korunması gündeme gelmiştir. Bu anlamda somut olmayan dünya mirasının korunması kavramı tartışılmaya başlamıştır.
6.Soru
Masalın yaratılmasında, biçimlenmesinde, yayılmasında ve değişmesinde masal anlatıcısının önemini vurgulayan halk bilimci kimdir?
Mark Azadovski |
Natalla Osipovna Vinokurova |
Selami Fedakâr |
Evrim Ölçer Özünel |
Mustafa Gültekin |
Rus halk bilimci Azadovski, masalın yaratılmasında, biçimlenmesinde, yayılmasında ve değişmesinde masal anlatıcısının önemini vurgulamıştır. Bu yaratıcı kişilik, 1960’lardan sonra folkloru bir canlı gösterim, bir sosyal olay olarak kabul eden ABD’li folklorcuların çalışmalarında yeni yorumlara uğrayacaktır (Başgöz, 1992: 23).
7.Soru
Masal anlatmayı bir meslek olarak icra etmeyen daha amatör olan ve bildikleri, duydukları masalları hiç değiştirmeden anlatan kişiler hangi tür masal anlatıcılarıdır?
Yaratıcı masal anlatıcıları |
Aktarıcı masal anlatıcıları |
Halk masal anlatıcısı |
Modern masal anlatıcısı |
Ocaktan gelme masal anlatıcısı |
Fedakâr, aktarıcı masal anlatıcılarının ise bunu bir meslek olarak icra etmeyen daha amatör olan ve bildikleri, duydukları masalları hiç değiştirmeden anlatan kişiler olduğunu söyler (Fedakâr, 2011: 119,129).
8.Soru
I. Kaarle Krohn, “Halk Bilimi Yöntemi”
II. Axel Olrik, “Halk Anlatmalarının Epik Yasaları”
III. Franz Felix Adalbert Albert Kuhn, “Mitlerin Gelişme Evreleri”
Yukarıda verilenlerin hangisi veya hangileri Tarihî-Coğrafi Fin Kuramı'nın temel eserleri arasındadır?
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Kuramın temel eserleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Kaarle Krohn, “Halk Bilimi Yöntemi” (1926)
- Axel Olrik “ Halk Anlatmalarının Epik Yasaları” (1909)
- Antti Aarne “Masalların Tip Kataloğu” (1910)
- Stith Thompson “Masal Tip Kataloğu”(1928)
- Stith Thompson “Halk Edebiyatının Motif İndeksi” (1968)
Franz Felix Adalbert Albert Kuhn, “Mitlerin Gelişme Evreleri” ise Mitlerin Meteorolojik Gelişimi Teorisi'ne ait bir eserdir. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
I-Masalını hiç değiştirmeden aktarır
II- Masal anlatıcılığını meslek olarak icra etmez
III- Bildiği masal sayısı fazla değildir
Yukarıda bahsedilen özellikler hangi tip masal anlatıcısına aittir?
Yaratıcı masal anlatıcısı |
Modern masal anlatıcısı |
Ocaktan gelme masal anlatıcısı |
Usta masal anlatıcısı |
Aktarıcı masal anlatıcısı |
Aktarıcı masal anlatıcısı
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Jung’un bahsettiği arvetip tiplerden değildir?
Anne Artetipinin psikolojik yöntemi
|
Baba arketipinin psikolojik yöntemi
|
Yeniden doğru üzerine
|
Masallar ruhun fenemonlojisi üzerine
|
Hilebaz figürünün psikolojisi üzerine
|
Jung’un bahsettiği dört arketip şunlardır: Anne arketipinin psikolojik yönleri, yeniden doğuş üzerine, masallarda ruhun fenomenolojisi üzerine, hilebaz figürünün psikolojisi üzerine şeklindedir.
11.Soru
Masalların açıklamasında ortaya atılan kuramlarda, mitlerin köklerine inme ve masallarda süreklilik anlayışı öne çıkmaktadır. Bu durum aşağıda verilenlerden hangisiyle yakın ilişkilidir?
Ulus devletlerin ortaya çıkması
|
Yöntem bilim alanındaki gelişmeler
|
Kültürler arası yoğun etkileşimler
|
Metin merkezli yazın kuramlarının gelişimi
|
Göçlerin artması
|
Ulus devletlerin ortaya çıkışıyla birlikte, ortak idealler, semboller oluşturulma ihtiyacı görülmektedir. Bu durum masal alanını da yakından etkilemiştir.
12.Soru
Tarihî Coğrafi Fin Kuramı'nın metnin, doğal varlıklar gibi kendine özgü bir yapısallığının esas olduğunu savunup metin dışı unsurları göz ardı etmesi nedeniyle eleştirilen epik yasalardan değildir?
Bir Sahnede Üç Kuralı |
Yineleme Kuralı |
Kalıplaştırma Kuralı |
Entrika Birliği Kuralı |
İkizler Kuralı |
Eleştirilen epik yasalar şunlardır:
- Giriş ve Bitiş Kuralı
- Yineleme Kuralı
- Üçler Kuralı
- Bir Sahnede İki Kuralı
- Zıtlık Kuralı
- İkizler Kuralı
- İlk ve Son Durumun Önemi Kuralı
- Anlatının Her zaman Tek Bir Çizgi Üzerinde Olma Kuralı
- Kalıplaştırma Kuralı
- Büyük Tablo Sahneleri Kuralı
- Anlatı Mantığı Kuralı
- Entrika Birliği Kuralı
- Epik Birliği Kuralı
- İdeal Epik Birliği Kuralı
- Dikkati Başkahramanın Üzerine Toplama Kuralı
Doğru cevap A'dır.
13.Soru
I. Sigmund Freud
II. Wilhelm Wundt
III. Vladimir Propp
IV. Carl G. Jung
Yukarıda verilenlerden hangileri psikanaliz kuramının temsilcilerindendir?
I ve IV |
II ve III |
III ve IV |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Psikanalitik Kuramın önemli temsilcileri arasında Sigmund Freud, Wilhelm Wundt ve Carl G. Jung yer alır. Vladimir Propp bu kuramın temsilcilerinden değildir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.
14.Soru
Thedor Benfey hangi yıl Panchatantra’yı Almancaya çevirmiş ve ona kapsamlı bir önsöz yazmıştır?
1858 |
1859 |
1857 |
1856 |
1855 |
1859’da Thedor Benfey Panchatantra’yı Almancaya çevirmiş ve ona kapsamlı bir önsöz yazmıştır. Doğru yanıt B'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern masal anlatma tekniklerinin kurallarından biri değildir?
Masalını seç |
Masalın üzerinde düşün |
Nasıl anlatacaksın karar ver |
Masal kahramanlarını belirle, onlarla tanış |
Dinleyicilerinin kim olacağını seç |
Dinleyicilerinin kim olacağını seç
16.Soru
Bir taraftan unutulmaya yüz tutmuş kimi sözlü ürünlerin yeniden hatırlanması sürecini kolaylaştırırken diğer taraftan da popüler olan kimi folklor ürünlerinin hızlı bir biçimde tüketilen birer nesneye dönüşümüne sebep olan unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Dijital kaynaklar |
Düşük maliyet |
Radyo programları |
Çocukların eğlenmesine yardımcı olmak |
Telif haklarının olmaması |
Özdemir’in ifade ettiği gibi halk kültürü ürünlerinin endüstriyel ağda
bu kadar serbest dolaşabilmesinin en önemli nedeni anonim bir kaynak sayılması ve telif
hakkı açısından bir sorun yaşanmamasıdır.Bu durum bir taraftan unutulmaya yüz tutmuş
kimi sözlü ürünlerin yeniden hatırlanması sürecini kolaylaştırırken diğer taraftan da popüler
olan kimi folklor ürünlerinin hızlı bir biçimde tüketilen birer nesneye dönüşümüne
sebep olmaktadır.
17.Soru
Aynı masal metninin, ikinci dünya savaşında kahramanlık, soğuk savaş döneminde kandırma gibi fonksiyonları içermesi aşağıdakilerden hangisine bir örnek oluşturmaktadır?
Metinlerin yeniden yazılabildiğine
|
Bağlamsal faktörlerin önemine
|
Coğrafyanın belirleyiciliğine
|
Masalda önemli olanın anlatıcı olmasına
|
Masalda gerçek kahramanların kullanılmasına
|
Zaman içerisindeki önemli gelişmelere göre masalların şekil alması bağlamsallığa bir örnek oluşturmaktadır.
18.Soru
“Hayat hikâyesi yöntemi” ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi değildir?
Masalcının doğduğu yer |
Masalcının masalında geçen tekerlemeler |
Masalcının başından geçenler |
Masalcının eğitimi |
Masalcının yaşadığı yere ait özellikler |
Masalcının masalında geçen tekerlemeler
19.Soru
- Tarihsel boyut
- Mitolojik boyut
- Bireysel boyut
- Sosyal boyut
- Söz boyutu
- Metinsel boyut
Dan Ben-Amos göre bir masal incelenirken yukarıdakilerden hangisi/hangileri ile bir arada değerlendirilmesi gerekir?
I, II, III |
I, III, V |
II, IV, VI |
III, V |
III, IV, V |
Dan Ben-Amos, Nijerya’nın Benin kentinde bağlam merkezli bir hikâye anlatımı incelemesi yapmıştır. Çalışma sonucunda bağlam merkezli halk bilimi araştırmaları için bireysel, sosyal ve sözel boyutları içeren üç boyutlu kuramsal bir model önermiştir. Yazara göre bir masal incelenirken üç dinamiğin bir arada değerlendirilmesi gerekir.
- Bireysel boyut (anlatıcı/icracı-oynayıcı)
- Sosyal boyut (dinleyici/izleyici)
- Söz boyutu (anlatılan)”.
Ben Amos’a göre bireysel boyut, toplum içinde büyüyen kişinin halk bilgisini kullanırken değişen kimliğini temsil eder; sosyal boyut iletişim olgularındaki ve her birey tarafından bilinen ve her bireye açık olan halk bilgisi yaratmalarındaki farklılığı vurgular; bu seviyelerden her birinde kişiselliğin artışı söz konusudur. Sözel boyut ise hayali gerçeklik de dâhil olmak üzere herhangi bir gerçeklik olgusu özelliğinin sözel türlere dönüştürülmesini anlatır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Mitlerin Meteorolojik Gelişimi Teorisinin birçok mitin temelinde yer aldığını savunduğu olgulardan biri değildir?
Kurt |
Fırtına |
Yağmur |
Şimşek |
Rüzgâr |
Erich Fromm peri masallarını, mitleri ve rüyaları psikanalitik açıdan yorumlayan The Forgotten Language (Unutulmuş Dil) adlı öncü kitabını yazmıştır. Kuramı uygulayan Fromm, Kırmızı Başlıklı Kız’ın bir kurt (erkek) tarafından baştan çıkarılan ve erdem yolundan ayrılan bir bakireyi temsil ettiğini söyler. Bu masal erkeklerden ve cinsel ilişkiden nefret eden kadınları temsil eder.
Franz Felix Adalbert Albert Kuhn, “Mitlerin Gelişme Evreleri” adlı eserinde birçok mitin temelinde fırtına, yağmur, şimşek, rüzgâr gibi doğal güçlerin yer aldığını savunur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ