Harekat Performans Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakiler hangisi ağırlık merkezi ön sınırda kalacak şekilde yüklenmiş bir uçağın yaşayacağı olası problemlerden biri değildir?
Pist sonundaki mânia aşma noktasına kadar havalanmanın mümkün olmaması. |
Düz uçuş yapabilmesi için daha yüksek bir motor gücüne gereksinim duyulması. |
Uçuşun daha uzun zaman ve daha fazla yakıt harcayarak yapılması |
İrtifa dümeninin uçuşa tesirinin azalması, irtifayı korumak için pilotun irtifa düzeltmelerini daha sık yapması. |
Uçağın burnu kontrolsüz biçimde yere çarpma eğiliminde olması |
Ağırlık merkezinin ön sınırına kadar kaymış olması uçak burnunun fazla ağır olması anlamına gelmektedir. Bu durumdaki bir uçağın kalkışında; normalden daha uzun bir kalkış mesafesine ve teker kesme için daha yüksek sürate gerek duyulur. Pist kısa ise, uçakta ağırlık merkezi tam ön sınırında olacak şekilde yüklenmişse pist sonundaki mânia aşma noktasına kadar havalanma mümkün olmayabilir. Düz uçuşta ağırlık merkezinin ön sınırlarda olması halinde uçağın düz uçuş yapabilmesi için daha yüksek bir motor gücüne gereksinim duyulur. Bunun düzeltilmesi için yapılan trim ayarı irtifa dümeni üzerindeki sürtünmeyi arttırır. İrtifa dümeninde meydana gelen basınç uçağın yüzeyinde ek yüke neden olur. Böylece uçuş daha uzun zaman ve daha fazla yakıt harcayarak yapılır. İniş için sürat azaltıldığında kontrol zorlaşacağından iniş çok sert olacaktır. Çünkü uçağın burnu daha ağır olduğundan uçağın burnu kontrolsüz biçimde yere çarpma eğiliminde olacaktır. İniş sırasında iniş takımının kontrolsüz yere çarpması, burun üstüne çöküşe ve uçakta yapısal hasarlara neden olabilir. İrtifa dümeninin uçuşa tesirinin azalması, irtifayı korumak için pilotun irtifa düzeltmelerini daha sık yapması ise ağırlık merkezinin arka sınıra yakın olmasından dolayı meydana gelir.
2.Soru
İstanbul’ dan Brüksel’ e seyahat eden bir uçağın toplam yakıtının 13000 kg olduğu bilinmektedir. Buna göre denge formuna girilmesi gereken yakıt indeksi (FI) değeri nedir?
-6,9 |
-7,5 |
-8,1 |
-8,7 |
-9,3 |
Denge formunda yakıt indeksi düzeltme indeksinde yakıt miktarına karşılık gelen değer -8,7’ dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir uçuş harekât uzmanının uçuş planlamasında karar vermesi gereken temel hususlardan biri değildir?
Minimum uçuş seviyesi |
Uçuş rotası |
Yol boyu, varış ve yedek meydanların hava durumuna göre uçuşun yapılabilirliği |
Meteorolojik tahminlerin değerlendirilmesi |
Uçuş için gerekli yakıt miktarı |
Meteorolojik tahminlerin değerlendirilmesi bir uçuş harekât uzmanının planlama aşamasında yapması gereken işlerden biridir. Diğer seçeneklerde verilenler ise karar vermesi gereken temel unsurlardır.
4.Soru
Bir uçağın uçuşu boyunca taşıdığı yedek yakıt yükünün bileşenlerinden sayılmaz?
Beklenmedik durum yakıtı |
Yedek meydan yakıtı |
Son rezerv yakıtı |
Taksi yakıtı |
İhtiyari yakıt |
Yedek yakıt yükü bileşenleri ise ICAO tarafından beklenmedik durum yakıtı, yedek meydan yakıtı, son rezerv yakıtı, ek yakıt ve ihtiyari yakıt bileşenleri olmak üzere beş ayrı başlık altında sınıflandırılmıştır.
5.Soru
Denge formu yakıt indeksi düzeltmesinde 3 çizgi bir alt satırdaki ağırlık merkezi zarfına indirilir. Soldan başlayarak orta çizgi hangi indeksi göstermektedir?
Toplam yakıtı gösteren indeks |
Uçak yakıtının dikkate alınmadığı ve doğrudan yük ve yolcu hesaplamaları neticesinde yakıt indeksi |
Düz uçuş esnasında var olan yakıt değişim indeksi |
Uçuş sonrası uçağın içerisinde kalan yakıt miktarı indeksi |
Kalkış esnasındaki yakıt indeksi |
Bu noktada örnek denge formu yakıt indeksi düzeltmesinde 3 çizgi bir alt satırdaki ağırlık merkezi zarfına indirilir. Soldan başlayarak ilk çizgi uçağın içerisindeki toplam yakıtı gösteren 14.500 kg için -12,9 yakıt indeksi çizgisidir, ortadaki çizgi uçuş sonrası uçağın içerisinde kalan yakıt miktarı olan 6.000 kg için -6 yakıt indeksi çizgisidir. Son çizgi uçak yakıtının dikkate alınmadığı ve doğrudan yük ve yolcu hesaplamaları neticesinde yakıt indeksi satırına gelen çizgidir.
6.Soru
Yukarıdaki şekle göre uçak içerisinde bulunan kalkış ve seyahat yakıtı ne kadardır?
Kalkış Yakıtı Seyahat Yakıtı 12260 kg 10160 |
Kalkış Yakıtı Seyahat Yakıtı 12760 kg 9760 |
Kalkış Yakıtı Seyahat Yakıtı 14760 kg 9060 |
Kalkış Yakıtı Seyahat Yakıtı 15260 kg 11060 |
Kalkış Yakıtı Seyahat Yakıtı 15560 kg 10860 |
Kalkış ağırlığı - Sıfır yakıt ağırlığı = Kalkış yakıtı ağırlığı ve Kalkış ağırlığı – İniş ağırlığı = Seyahat yakıtı ağırlığı formüllerinden hareketle TOF=63260-48500= 14760 ve TF=63260-54200= 9060’ dır.
7.Soru
Sertifikalandırılmış maksimum ağırlığı 5700kg'dan daha büyük ancak dolmuş kategorisinde olmayan türbinli motorlu uçaklara ne ad verilir?
Kargo uçağı |
Dolmuş uçak |
Küçük uçak |
Büyük uçak |
İkmal uçağı |
Büyük uçak ise sertifikalandırılmış maksimum kalkış ağırlığı 5700 kg’dan (12500 lbs) daha büyük, ancak dolmuş (commuter) kategorisinde olmayan türbinli motorlu uçak olarak tanımlanmaktadır. Doğru yanıt D'dir.
8.Soru
Piston motorlu bir uçak için otoritelerce belirlenen bekleme durumları için gerekli son rezerv yakıtı miktarı nedir?
15 dakika |
25 dakika |
45 dakika |
60 dakika |
75 dakika |
Piston-pervaneli uçaklar için gerekli son rezerv yakıtı miktarı otoriteler tarafından belirlenen hız ve uçuş koşullarında 45 dakikalık uçuşa yetecek miktara eşit olmalıdır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi denge formunda başlangıç noktası olarak kabul edilir?
Kuru işletme ağırlığı |
Yakıt indeksi |
Kuru işletme indeksi |
Ağırlık merkezi |
Kompartıman dağılımı |
Kuru işletme indeksi denge formundaki başlangıç noktası olarak kabul edilir. Doğru cevap C'dir.
10.Soru
Bir yolcu uçağında yük dağılımının kontrolünden aşağıdaki kişilerden hangisi sorumludur?
Kokpit ekibi |
Kabin ekibi |
Harekât şefi |
Kontuar işçisi |
Yükleme uzmanı |
Uçak içerisinden yüklerin kontrolünden pilotlar sorumludur.
11.Soru
Küçük uçakların ağırlık merkezi zarfı iki şekilde verilir. Birinci gösterim türü .... zarfı; ikinci tür gösterim ise .... zarfı şeklindedir. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken ifade aşağıdakilerden hangisidir?
ağırılık merkezi – moment, ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı – ağırlık |
ağırılık merkezi-ağırlık, ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı-moment |
ağırılık merkezi-moment, ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı-ağırlık |
ağırılık merkezi-denge kolu, ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı-ağırlık |
ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı- denge kolu, ağırılık merkezi- ağırlık |
Küçük uçakların ağırlık merkezi zarfı iki şekilde verilir. Birinci gösterim türü ağırlık merkezi – moment zarfı; ikinci tür gösterim ise ağırlık merkezinin referans hatta uzaklığı – ağırlık zarfı şeklindedir. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
- Beklenmedik durum yakıtı
- Yedek meydan yakıtı
- Ek yakıt
- Taksi yakıtı
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri ICAO tarafından sınıflandırılan yedek yakıt yükü bileşenleri arasında yer almaktadır?
I, II |
II, III |
I, III |
I, III, IV |
I, II, II |
Yedek yakıt yükü bileşenleri ise ICAO tarafından beklenmedik durum yakıtı, yedek meydan yakıtı, son rezerv yakıtı, ek yakıt ve ihtiyari yakıt bileşenleri olmak üzere beş ayrı başlık altında sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma da taksi yakıtı yer almamaktadır.
13.Soru
Uzun menzilli ve geniş gövdeli uçaklarda ağırlık merkezinin kontrolü ve ek menzil sağlanması için hangi tanklar kullanılmaktır?
İç kanat tankları |
Dış kanat tankları |
Trim tankı |
Merkez yakıt tankı |
Ek merkez tankı |
Trim tankları özellikle uzun menzilli ve geniş gövdeli uçaklarda ağırlık merkezinin kontrolü ve ek menzil sağlanması için kullanılmaktadır.
14.Soru
Aynı tip ve modeldeki iki yolcu uçağının farklı şehirlerde uçuş gerçekleştirdiği ve her iki uçağında aynı hız ve irtifada seyrettiği bir durumda;
- Birinci uçağın brüt ağırlığı 65000 kg ve yakıt debisi 4200 kg/sa ve ikinci uçağın brüt ağırlığı 60000 kg ise yakıt debisi nedir?
3645 kg/sa |
3748 kg/sa |
3776 kg/sa |
3877 kg/sa |
3976 kg/sa |
Uçak ağırlığı ile yakıt debisi arasındaki ilişkiyi gösteren FF2=(W2/W1).FF1 formülünden hareketle FF2=(60000/65000).4200=3.876,9’ dur. Dolayısıyla ondalık değer bir üst sayıya yuvarlandığında doğru cevap 3877 kg/sa’ dır.
15.Soru
Uçağın kuru işletme ağırlığına (DOW) dâhil olan tüm operasyon unsurlarının ve mürettebatın ağırlığını tartarak veya standart bir ağırlık kullanarak kuru işletme ağırlığı (DOW) belirlemekten kim sorumludur?
Uçak üreticisi |
Havayolu işletmesi |
Pilot |
Yer hizmetleri şirketi |
Load master |
Havayolu işletmesi, uçağın kuru işletme ağırlığına (DOW) dâhil olan tüm operasyon unsurlarının ve mürettebatın ağırlığını tartarak veya standart bir ağırlık kullanarak kuru işletme ağırlığı (DOW) belirlemekten sorumludur.
16.Soru
- Bu noktadan sonra tüm iç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarını belirtilen kritik seviyelerde tutmak için sadece 1 ve 4 no’lu kanat tanklarına merkez tanktan yakıt transfer edilir. Bu işleme merkez tank tümüyle boşalana kadar devam edilir.
- Merkez yakıt tankındaki yakıt miktarı belirli bir kritik seviyeye inene kadar merkez tanktan tüm iç kanat yakıt tanklarına (1,2,3 ve 4) yakıt transferi yapılır.
- İç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarı belirli bir seviyeye düşene kadar tüketilir
- Merkez tankının boşalmasından sonra iç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarı belirli bir seviyeye gelene kadar tüketilir
- Dış kanat tankları boşalana kadar iç kanat tanklarına yakıt transfer edilir ve sonrasında iç kanat tanklarındaki yakıt bitene kadar tüketilir
- Bu seviyeden sonra trim tankındaki yakıt iç kanat yakıt tanklarına transfer edilir.
Yakıt transferi ve tüketimi sıralaması nasıl olmalıdır?
1,2,3,4,5,6 |
1,3,5,4,2,6 |
6,1,3,4,5,2 |
2,1,4,6,3,5 |
4,3,6,1,2,5 |
1. Adım: Merkez yakıt tankındaki yakıt miktarı belirli bir kritik seviyeye inene kadar merkez tanktan tüm iç kanat yakıt tanklarına (1,2,3 ve 4) yakıt transferi yapılır. • 2. Adım: Bu noktadan sonra tüm iç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarını belirtilen kritik seviyelerde tutmak için sadece 1 ve 4 no’lu kanat tanklarına merkez tanktan yakıt transfer edilir. Bu işleme merkez tank tümüyle boşalana kadar devam edilir. • 3. Adım: Merkez tankının boşalmasından sonra iç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarı belirli bir seviyeye gelene kadar tüketilir4. Adım: Bu seviyeden sonra trim tankındaki yakıt iç kanat yakıt tanklarına transfer edilir. • 5. Adım: İç kanat yakıt tanklarındaki yakıt miktarı belirli bir seviyeye düşene kadar tüketilir. • 6. Adım: Dış kanat tankları boşalana kadar iç kanat tanklarına yakıt transfer edilir ve sonrasında iç kanat tanklarındaki yakıt bitene kadar tüketilir.
17.Soru
Uçak içerisinde bagaj, posta ve kargoların taşındığı alt katta yer alan ana yükleme bölümlerine ne ad verilmektedir?
Ambar |
Bölüm |
Cep |
Güverte |
Kompartıman |
Yüklerin taşındığı alt kat (lower deck) içerisinde ana bölümler ambarlar iken ambarları kompartımanlar, bölümler ve cepler takip etmektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir uçağın ağırlık ve dengesinin hesaplanması için kullanılan yöntemlerden biridir?
Load and Trim Sheet |
Mean Aerodinamik Veter |
Dry Operating Index |
Fuel Index Correction Table |
Passenger Compartment Division |
Yük ve denge formu (Load and Trim Sheet) bir uçağın ağırlık ve dengesinin hesaplanması için kullanılan yöntemlerden biridir. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Hangisi uçak yüklemede dikkat edilmesi gereken hususlardan değildir?
Uçaklar yüklenirken ilk olarak ön kargo kompartımanları yüklenir |
En son olarak yüklenecek yükler ise ilk inilecek istasyona ait olan yükler olmalıdır |
Yaş kargo ile ağır kargolar, canlı hayvanlarla, cenazeler, tabii olarak birbirine düşman hayvanlar aynı kompartımana yüklenmez |
Yolcu uçaklarında mümkün olduğu kadar yolcu kabininde koltuklar üzerine yükleme (seat loading) yapılmalıdır. |
Aşırı yükleme (overload) sebebi ile bir miktar yük indirilmesi gerekli olduğunda önce kargo ve posta indirilmelidir. |
Yolcu uçaklarında mümkün olduğu kadar yolcu kabininde koltuklar üzerine yükleme (seat loading) yapılmamalıdır. fakat yüklemek zorunda kalınınca da koltuğun baş dayama seviyesi geçilmemelidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ambar içerisindeki yükleme sahalarına verilen addır?
Ana kat
|
Alt kat
|
Hold
|
Kompartıman |
Cep |
Ambar içerisindeki yükleme sahalarına kompartıman adı verilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ