Depremler standart dışı riziko olarak adlandırılmaktadır.

Fonun malvarlığı, şirketin 4632 Sayılı Kanundan, 28.7.1981 tarihli ve 2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunundan, emeklilik sözleşmesinden, fon içtüzüğünden ve ilgili mevzuattan doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi ve sorumluluğunu karşılaması dışında hiçbir amaçla kullanılamaz. Fon malvarlığı rehnedilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczettirilemez ve iflas masasına dahil edilemez.

Katılımcılar, ilgili Kanun maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra;

a) En az üç yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın yüzde onbeşine,

b) En az altı yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın yüzde otuzbeşine,

c) En az on yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı hesabındaki tutarın yüzde altmışına, hak kazanır.

Bu sürelerin hesabında emeklilik sözleşmesi esas alınır.

Sosyal Güvenliğin Finansmanı

Yukarıda bahsedildiği üzere sosyal güvenlik sisteminin finansmanı çok boyutlu olarak ele alınmalıdır. Sistemin finansmanı söz konusu olduğu zaman ele alınması gereken konular ve bu konularla ilgili temel problemleri kısaca aşağıdaki başlıklar altında toplamak mümkündür:

Kaynak tahsisi bakımından: Sosyal güvenlik sistemi için tahsis edilen kaynakların hacmi ne olacaktır? Fertler ve toplumlar, toplam gelirlerinden ne kadarını sosyal güvenlik garantisi sağlamak üzere tahsis edeceklerdir? Sosyal güvenlik için tahsis edilen kaynakları artırma imkanı var mıdır?

Finansman metodu bakımından: Sosyal sigorta kurumlarının işleyişinde hangi finansman metodu benimsenecektir? Nesiller arası gelir dağılımını esas alan dağıtım (yılı yılına finansman) metodu mu, yoksa her neslin kendi sosyal güvenlik garantisini kendisinin karşılaması esasına göre işleyen fon metodu mu benimsenecektir? Fon esasına göre işleyen kurumların fonları, nasıl ve hangi alanlarda değerlendirilecektir?

Finansman kaynakları bakımından: Sosyal güvenlik kurumlarının finansman kaynaklarını primler mi yoksa vergi gelirleri mi oluşturacaktır? Kim, ne için, ne oranda prim ödeyecektir? Bu primler ise hangi oranda, ne tür vergilerle finanse edilecek ve kimler ödeyecektir?

Devletin finansmana katılımı bakımından: Devlet sosyal güvenliğin finansmanına katılacak mıdır? Hangi toplum kesimleri için ve hangi şekilde finansmana katılmalıdır?

Makro ekonomik etkileri bakımından: Sosyal güvenlik kurumlarının finansmanında tercih edilen finansman metodunun temel ekonomik değişkenler üzerindeki yansımaları ne olacaktır? Sosyal güvenlik kurumlarının finansman açıklarının olumsuz ekonomik etkileri ortadan kaldırılabilir mi?

Rekabet gücü açısından: Primlerin veya vergilerin, üretim maliyetleri vasıtasıyla ülke ekonomisinin ve işletmelerin özellikle uluslararası rekabet gücünü azaltmayacak bir finansman sistemi nasıl oluşturulacaktır?

Gelir dağılımı açısından: Sosyal güvenlik sistemi, hangi sosyal gruplar arasında nasıl bir gelir dağılımı sağlayacaktır? Sistemin gelir dağılımı fonksiyonu ile finansman kaynakları arasındaki ilişki nasıl kurulacaktır? Finansman açıkları bakımından: Özellikle primle finanse edilen ve aktüeryal hesap dengesine dayanan bir işleyiş mekanizmasına sahip sosyal sigorta kurumlarının gelir gider dengesi nasıl sağlanacaktır?

Poliçe sahipleri, sigorta başladıktan iki yıl sonra, eğer primlerini düzenli olarak ödemişlerse ikraz (borç alma) hakkına sahip olurlar. İkinci yıldan sonra Riyazi İhtiyatın (Aktüeryal Matematik Karşılık) % 95’ine kadar faizli, beşinci yıldan sonra kâr paylı birikiminin %25’ine kadar faizsiz borç alabilirler. Bu durumda kâr paylı birikim, alınan borç miktarı kadar azalacaktır. Faiz oranı sigorta şirketi tarafından belirlenir.

Saklayıcı: Fon portföyündeki varlıkların saklandığı saklama kuruluşudur.

Yukarıda verilen risklerin hepsi hayat sigortalarında 3 temel rizikoyu oluşturur.

Türkiye’deki özel emeklilik sistemi dünyada uygulanan sistemler ile benzer özelliklere sahip bulunmaktadır. Ülkemizdeki özel emeklilik sisteminin temel özelliklerinden bazıları şunlardır:

• Sistem, gönüllülük esasına göre işlemekte ve her kesimin katılımına açık bulunmaktadır.

• Kamu sosyal güvenlik sistemine alternatif değil, tamamlayıcı niteliktedir.

• Belirlenmiş katkı esasına dayanmaktadır.

• Katılımcıların birikimlerini tercihlerine göre yönlendirme hakkı bulunmaktadır.

• Kamu otoritesi denetim ve gözetimden sorumludur.

Çok küçük katılım payları ile, bizi ani risklere karşı koruyan sigortalara Yıllık Hayat Sigortaları denmektedir. Herhangi bir birikim amacı taşımadığından, Birikimsiz Yaşam Sigortası olarak da adlandırılmaktadır. Özellikleri şunlardır:

• Ekonomik olmasının sebebi, sigortalıya prim olarak, yalnızca belirli bir dönemdeki risklere karşılık gelen istatistiksel olasılık hesaplarının yansıtılmasıdır.
• Genel olarak bir yıllık dönemler halinde koruma sağlar. Risk gerçekleşinceye kadar her yıl yenilenir.
• Risk gerçekleşmediği takdirde ödenen katılım payı, riski gerçekleşen katılımcılara ödenir.

Doğru cevap C'dir.

Yatırımla İlgili Ön Çalışmalar: Bu projenin uygulanabilmesi için ne kadarlık bir bütçeye ihtiyaç olacağı ve buradaki fonların nasıl değerlendirileceği konusunda bir çalışma yapılır.

Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre sigortalının yaşaması halinde hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehdarlarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir. Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı, aylık, üçer aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödenebilir.

Prim taksitle de peşin de ödenebilir.

Prim esaslı ve maaş esaslı emeklilik programlarının karşılaştırılması aşağıdaki tabloda incelenebilir:

İngiltere' de ilk özel emeklilik fonu, esnaf ve zanaatkârlar için 1375 yılında Londra' da oluşturulan "Guild of St. James at Garlekhithe of London" olarak bilinmektedir. Bu uygulama, esnaf ve zanaatkârların bizzat kendileri tarafından organize edilmiştir. 1902 yılında ise İngiltere’de Equitable Life Assurance Society tarafından sunulan emeklilik aylığı planı, hayat sigortası poliçesiyle sunulan ilk ürün olmuştur.

Lehdarların maaşları yıllık gelir sözleşmelerinde belirtilmesi gereken hususlardan biri değildir.

Poliçe sahipleri, sigorta başladıktan iki yıl sonra, eğer primlerini düzenli olarak ödemişlerse ikraz (borç alma) hakkına sahip olurlar. İkinci yıldan sonra Riyazi İhtiyatın (Aktüeryal Matematik Karşılık) % 95’ine kadar faizli, beşinci yıldan sonra kâr paylı birikiminin %25’ine kadar faizsiz borç alabilirler. Bu durumda kâr paylı birikim, alınan borç miktarı kadar azalacaktır. Faiz oranı sigorta şirketi tarafından belirlenir.

Emeklilik sözleşmesi veya yıllık gelir sigortası sözleşmesi hükümlerine göre, hak sahiplerine ödenmesi gereken tutar, ödemeyi gerektiren tarihten itibaren on yıl içinde hak sahipleri tarafından aranmamış ise, onuncu yılı takip eden yılbaşından itibaren altı ay içerisinde hak sahiplerinin adı, soyadı ve hak kazandıkları para miktarını gösterir şekilde tanzim edilecek bir cetvel ile Müsteşarlık emrine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına aktarılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan bu paralar iki yıl içinde sahipleri tarafından aranmadığı takdirde Hazineye gelir kaydedilir.