Olağan Denetim, şirketlerin emeklilik ve sigortacılık faaliyetlerinin Müsteşarlıkça yılda bir defa olağan olarak denetlenmesidir. Müsteşarlık gerekli gördüğü hallerde her zaman olağan dışı denetimler yapabilir. Şirket, Müsteşarlıkça yapılacak denetimlerde istenilen her türlü bilgiyi ve belgeyi vermek, defter, kayıt ve belgeleri incelemeye hazır bulundurmakla yükümlüdür. Doğru cevap B seçeneğidir

Emeklilik şirketi, 4632 Sayılı Kanuna göre kurulan ve bireysel emeklilik sisteminde faaliyet göstermek üzere bu kanun ile oluşturulan emeklilik branşında ruhsat almış şirketi ifade eder. Şirket, Sigortacılık Kanunu hükümlerine göre hayat ve ferdi kaza sigortaları branşlarında da ruhsat alabilir.
Şirketin emeklilik branşı dışında başka bir branşta da faaliyet göstermesi halinde her bir branşa ait hesaplar ayrı tutulur.
Şirket kuruluş izni Bakan tarafından verilir. Kurulacak şirketin ticaret unvanında “emeklilik” ibaresinin bulunması zorunludur. Kuruluş izni için Müsteşarlığa başvuruda bulunulur.
Kurulacak şirketin;
• Anonim şirket şeklinde kurulması,
• Faaliyet konusunun bu kanunda belirtilen faaliyetlerle sınırlandırılmış olması,
• Sermayesinin yirmi trilyon liradan az olmaması ve ödenmiş sermayesinin asgari on trilyon olması ve kalanının üç yıl içerisinde ödenmesinin taahhüt edilmesi,
• Hisse senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve tamamının nama yazılı olması,
• Ana sözleşmesinin bu kanun hükümlerine uygun olması,
• İş planı ve sistem tasarımı ile yapılabilirlik raporlarının sunulması gerekmektedir.

Sosyal güvenlik sisteminin temel özelliklerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür

Sosyal Güvenlik Bir Sistemdir,Sosyal Güvenlik Sistemini Düzenleyen Devlet’tir,Her Çeşit Sosyal Riski Kapsamaya Yöneliktir,Toplumdaki Tüm Bireyleri Kapsama Amacını Güder

Sermaye eksikliğinden kaynaklanan: Geliştirilen bazı ürünler için sigorta şirketlerinin mali yeterliliği sorun olarak karşısına çıkabilir. Reasürans kapasitesinin destek olamadığı bazı ürünler için bu durum ciddi bir problem oluşturabilmektedir.

Kanun, hukukun yazılı kaynaklarının temelini oluşturur ve Türkiye Cumhuriyeti’nde kanun koyma yetkisi yasama organı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verilmiştir. Meclis, o günkü isimleriyle, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun görüş ve önerilerini de alarak, 28 Mart 2001 tarihinden Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nu (BETYSK) kabul etmiştir. Kanun, 7 Nisan 2001 tarihinde 24366 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.

Yönetmelikler, bakanlıkların ve kamu tüzel kişilerin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanması için çıkardıkları hukuk kurallarıdır. Yönetmelikler, yasa ve tüzüklere aykırı hüküm içeremezler. Ülke çapında uygulanacak olan yönetmeliklerin yargısal denetimi Danıştay tarafından yapılırken, diğer yönetmeliklerin yargısal denetimi genel görevli idari mahkemeler tarafından yapılır. BETYSK’nın hemen ardından 28 Şubat 2002 tarihinde dört temel yönetmelik çıkarılarak kanunun uygulamalarına açıklık getirilmiş ve günümüze kadar çok sayıda yönetmelik ile bireysel emeklilik sistemi işlerliğini arttırmıştır.

Tebliğ, sözcük anlamıyla “duyurma, bildirme, haber verme” anlamına gelmektedir. Sistemin işlerliği açısından çeşitli dönemlerde Hazine Müsteşarlığınca, Türkiye Sigorta Birliğince, Sermaye Piyasası Kurulunca çeşitli tebliğler yayınlanmıştır.

Kararlar, sistemin işletilmesi hususunda ilgili kamu otoritelerince yapılan işlem ve kararları ifade etmektedir.

Genelgeler, yasa ve yönetmeliklerin uygulanmasında yol göstermek, herhangi bir konuda aydınlatmak, dikkat çekmek üzere ilgililere gönderilen yazılardır.

Fonlama modeli kapsamındaki maaş esaslı emeklilik programlarını dağıtım modelindekilerinden ayıran özellik, ödenen katkı paylarının mevcut emeklilerin aylıklarının ödenmesinde kullanılmayıp, bir fon havuzunda biriktirilerek yatırımlara sevk edilmesidir. Maaş esaslı emeklilik programlarında fona yapılan katkıların tutarı ile sağlanan emeklilik gelirleri arasındaki bağlantı, aktüeryal hesaplamalar aracılığıyla izlenmektedir. Gerekli görüldüğü durumlarda katkı paylarında veya maaşlarda değişiklik yapılarak emeklilik sistemi revize edilebilmektedir.

Ülkemizde sigorta sektörünün gelişme süreci oldukça uzun zaman almıştır. 1870 tarihindeki büyük Beyoğlu yangınından sonra İstanbul halkının sigorta ile ilgilenmeye başlamasına rağmen ilk milli sigorta şirketinin 1.4.1925 tarihinde kurulmuş olması söz konusu sürecin ne kadar yavaş işlediğinin en önemli
göstergelerinden biridir. 

4632 sayılı “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu”na göre,

Bakan veya Bakanlık, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan veya Bakanlığı,

Müsteşarlık, Hazine Müsteşarlığını,

Kurul, Sermaye Piyasası Kurulunu,

Katılımcı, emeklilik sözleşmesine kendi ad ve hesabına taraf olan gerçek kişiyi,

Katkı payı, emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarı,

Şirket, emeklilik şirketini,

Fon, emeklilik yatırım fonunu,

Portföy yöneticisi, Kuruldan portföy yöneticiliği yetki belgesi almış ve Kurulca uygun görülen portföy yönetim şirketini,

Saklayıcı, emeklilik yatırım fonu portföyündeki varlıkların saklandığı ve Kurulca uygun görülen saklama kuruluşunu,

Bireysel emeklilik hesabı, emeklilik sözleşmesi çerçevesinde katılımcı ad ve hesabına ödenen katkılar ve bu katkılara ilişkin her türlü getirinin katılımcı bazında izlendiği hesabı,

Birikim, bireysel emeklilik hesabındaki katkılar ile bunların getirilerinin toplamını,

Bireysel emeklilik aracıları, emeklilik şirketlerinin emeklilik sözleşmelerine aracılık eden veya bunları emeklilik şirketi adına yapan kişileri ifade etmektedir. (BETYSK Md.2)

Takasbank, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından saklayıcı kurum olarak görevlendirilmiştir. Emeklilik yatırım fonu varlıklarının emeklilik şirketleri varlıklarından ayrı olarak Takasbank’ta saklanması ile katılımcıların fon varlıkları güvence altına alınmıştır. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Katılımcı: Emeklilik sözleşmesine kendi ad ve hesabına taraf olan gerçek kişidir.

Süreli hayat sigortasının teminatları şunlardır:

1. Vefat teminatı,
2. Kaza sonucu vefat teminatı,
3. Toplu taşıma kazası sonucu vefat teminatı,
4. Kaza sonucu sürekli sakatlık teminatı.

Süreli vefat, sigortalıların, diledikleri süre boyunca, yaşam kaybı durumunda diledikleri kişi ya da kuruma miras bırakmalarını garanti eden bir sigortadır. Yaşam kaybı durumunda kendisine ekonomik olarak bağımlı olan kişilerin, yaşam tarzlarını değiştirmek zorunda kalmalarını istemeyen herkes süreli vefat sigortası yaptırabilir. Doğru cevap D'dir.

Sağlık sorunu olmayan 18-65 yaş arasındaki şahıslar, sigorta poliçesi yaptırabilir.

Gelir Amaçlı Fonlar: Yatırım yapılacak varlıkların, bunlardan elde edilecek temettü ve faiz gelirlerine ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır.

Hisse Senedi Fonu, fon portföyünün en az %80’ini düzenli temettü ödemesi yapan ve fiyat oynaklığı nispeten daha az olan hisse senetlerine yatıran ve temettü geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Kamu Borçlanma Araçları Fonu, fon portföyünün en az %80’ini ters repo dahil devlet iç borçlanma senetlerine yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu, fon portföyünün en az %80’ini özel sektör borçlanma araçlarına yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Karma Borçlanma Araçları Fonu, fon portföyünün en az %80’ini kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçlarına yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Karma Fon, her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon portföyünün en az %80’ini hisse senetlerine ve borçlanma araçlarına yatıran ve temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Uluslararası Hisse Senedi Fonu, fon portföyünün en az %80’ini, düzenli temettü ödemesi yapan ve fiyat oynaklığı nispeten daha az olan yabancı hisse senetlerine yatıran ve temettü geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Uluslararası Borçlanma Araçları Fonu, fon portföyünün en az %80’ini, yabancı borçlanma araçlarına yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Uluslararası Karma Fon, her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon portföyünün en az %80’ini yabancı hisse senetlerine ve yabancı borçlanma araçlarına yatıran ve temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.

Esnek Fon, fon portföyünün tamamını değişen piyasa koşullarına göre Yönetmelik’in 5 inci maddesinde belirtilen varlık türlerinin tamamına veya bir kısmına yatıran ve temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur. Bu tür fonların varlık dağılımı önceden belirlenmez.

Kamu otoritesi denetim ve gözetimden sorumludur.

Tasarrufu teşvik etmek, yatırıma yönlendirmek ve düzenlemek özel emeklilik fonlarının, katılımcılar açısından faydaları arasındadır.

Mortaliteyi Etkileyen Faktörler:

1. Kişiye Bağlı Değişmeler:

a. Yaş

b. Cinsiyet

c. Meslek ve özel meraklar (hobiler)

d. Kalıtımsal özellikler

e. Alışkanlıklar (Sigara, içki, uyuşturucu v.b.)

f. Toplumsal sınıf ve yaşam biçimi

g. Medeni hal

Emeklilik Yatırım Fonu Türleri

aşağıda özetlenmiştir.

a. Gelir Amaçlı Fonlar: Yatırım yapılacak varlıkların, bunlardan elde edilecek temettü ve faiz gelirlerine ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır.

b. Büyüme Amaçlı Fonlar: Yatırım yapılacak varlıkların, bunlardan elde edilecek sermaye kazancına ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır.

c. Para Piyasası Fonları: Devamlı olarak portföyünde vadesine en fazla 180 gün kalmış likiditesi yüksek para ve sermaye piyasası araçları yer alan ve portföyünün ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olan fonlardır.

d. Kıymetli Madenler Fonları: Fon portföyünün en az %80’ini kıymetli madenler ve altına dayalı varlıklardan oluşturmak amacıyla kurulan fonlardır.

e. İhtisaslaşmış Fonlar: Coğrafi bölge, ülke, sektör ve endeksler bazında yatırım yapan fonlardır.

f. Diğer Fonlar: Yukarıdaki fon türlerine girmeyen diğer fonları oluşturmaktadır.