Yanıt Açıklaması: Bir toplumda farklı statülere bağlı olarak, toplumsal değerler ve normlar çerçevesinde şekillenen roller arasındaki ilişkilerin oluşturduğu sisteme, toplumsal etkileşim sistemi denir. Bu anlamda her grup veya toplum, bir etkileşim sistemidir. Bir grubun etkinliği, türlü rollerin iş bölümü içinde birbirine nasıl bağlandığına göre değişir. Roller, kişilerin grubun etkileşim sistemi içinde tuttukları mevkiye göre, mevkiler de kişisel özelliklere ve toplumsal faaliyetlere göre dağıtılır. Birbirleriyle önemli karşılıklı ilişkileri olan mevkiler, bir statüler örgüsü veya ağı meydana getirir.

Yanıt Açıklaması:

Dinin etkileri, modern devletlerin anayasalarında, kanunlarında, sembollerinde, kurum ve kuruluşlarda da karşımıza çıkar. Fransa’da tüm dinî bayramların resmî tatil olması, kilise binalarının çoğunluğunun devletin malı olması ve özel okulların yaklaşık %95’ine sahip olan Katolik Kilisesinin okullarında öğretmenlik yapanların maaşlarının devlet tarafından ödenmesi; İngiltere’de Devletin başı kabul edilen Kraliçe’nin, “İmanın Savunucusu” unvanını taşıması, İskoçya ve İngiltere Kiliselerinde özel bir role sahip olması; Belçika Anayasasında “tanınmış dinler” kavramına yer verilmesi ve devletin dinî liderlere ücret ödeyeceğinin belirtilmesi; İsviçre Anayasasında “minare yapımının yasak” olduğunun belirtilmesi; Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığının Anayasal bir kurum olarak düzenlenmesi; Medeni kanunlarda yer alan evlilik yasakları; İsrail Devletinin bayrağında “Davut Yıldızı”na yer verilmesi; Almanya Anayasasına göre Federal Başkanın göreve başlarken yaptığı yemini “Tanrı yardımcım olsun ifadesiyle bitirmesi modern devletlerin anayasalarında, yasalarında, sembollerinde, kurum ve kuruluşlarında varlığını sürdüren ve devleti şekil, içerik, pratik ve hukuk bakımından etkileyen sayısız dini etkilerden bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması:

Hukuk sosyolojisi açısından önem taşıyan bir diğer husus, dinin toplumsal örgütlenmenin en gelişmiş biçimi olan ve karakteristik özellikleriyle öteki örgütlerden ayrılan devlet üzerindeki şekil, içerik, pratik ve hukuk bakımından etkisidir.

Yanıt Açıklaması:

Farklı toplumsal ve ekonomik yapı, inanç ve gelenekler, farklı uygarlık düzeyleri, farklı doğa ve coğrafya hukukun ortaya çıkmasında ve şekillenmesinde etkendir, ancak bilişim teknolojilerinin (olumlu veya olumsuz) kullanımı hukukun değişken formlara bürünmesini açıklayan veya bu değişkenlikte etken olan unsurlardan değildir.

Yanıt Açıklaması:

Yakın zamanlara kadar Çin'de ailelerin sadece bir çocuk sahibi olmasına izin veriliyordu. Bir çok başka ülkede ise çok çocuk sahibi olmak ekonomik ve toplumsal yaşamda uygulanan politikalarla desteklenmektedir. İkincil sebepler çok olmakla beraber birincil ve en önemli sebep nüfustur.

Yanıt Açıklaması:

Marks, hukuku altyapıyı oluşturan üretim ilişkilerinin izdüşümü, başka bir ifadeyle altyapının belirlediği bir üst yapı kurumu olarak görürken, Weber topluluk tipine bağlı olarak ilişkinin karşılıklı olduğunu, bazen hukukun iktisat üzerinde bazen de iktisadın hukuk üzerinde öncelik kazanarak karşılıklı bir etkileşim halinde bulunduğunu ileri sürmüştür.

Yanıt Açıklaması:

Örf ve adet kuralı dogmatik hukuk anlayışına göre ancak devlet desteği ile hukuk kuralına dönüşebilir.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Norm sözcüğü, kural, ilke ya da yasa anlamında kullanılsa da aslında “olması gerekeni ifade etme biçimi”dir. Yani insanların nasıl davranmaları gerektiğini ifade eden cümle ya da kurallara “norm” adı verilir.

Yanıt Açıklaması:

Hukuk toplumla etkileşim halindeyken coğrafi, iklimle ilgili, demografik ve ekonomik yapıyla ilgi olarak değişime uğrar; bilim ve teknolojiden etkilenir. Irk tek başına hukukun değişmesine yol açan faktörler arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Hukuk sosyolojisi hukuku toplumsal bir olgu olarak ele alır. Sosyolojinin bir disiplin olarak ortaya çıkışının temelinde “olgu” kavramı yatar. Olgu, dışımızda bulunan ve deney konusu olabilen her şeydir. Olgu, bireysel bilincin dışında olup, bilince bağımlı değildir. Bu anlamıyla nesneldir. Bireysel bilincin dışında olduğu için ortaya çıkışı da tek tek kişilerin düşüncesine bağlı değildir. Bu durum, olguya bir dizi özelliğin de atfedilmesini beraberinde getirir. Buna göre olgu tarafsızdır, nesneldir, gözlenebilir ve irade dışıdır. Bilincin, iradenin ya da düşüncenin dışında olması nedeniyle, olgu kavramı genelde doğa bilimleri alanında kabul görür. Oysa Durkheim, “her toplumda diğer doğa bilimlerinin incelediği olgulardan farklı karakterlerle ayrılan belirli bir olgular kategorisi”nin varlığından söz eder. Ona göre “bunlar, bireyin dışında bulunan ve sahip oldukları zorlayıcı güç sayesinde kendilerini bireye empoze eden davranış, düşünüş ve duyuş tarzlarından ibarettirler”.

Yanıt Açıklaması: Hukukun toplumla birlikte var olması, Cicero’nun ünlü deyişinde “Ubi societas ibi ius (Eğer toplum varsa hukuk da oradadır.)” şeklinde dile getirilir. Böylece, hukukun toplum için gerekliliği kadar ancak bir toplum söz konusu olduğunda ortaya çıkabileceği de ifade edilir.

Yanıt Açıklaması:

Bilim ve teknolojideki gelişmeler hatta teknoloji kullanarak işlenen bilişim suçları hukuki değişime, yeni düzenlemelere ve kurumsallaşmalara yol açmaktadır. Ancak anayasalar topyekun bir şekilde bilim ve teknolojinin hukuka etkisinin sonucu olarak düşünülemez. 

Yanıt Açıklaması:

Doğa yasaları evrensel ve değişmez niteliktedirler

Yanıt Açıklaması:

Hukuk sosyolojisi sosyolojinin alt disiplinidir ve bu kavramsal çerçevede çalışır.