Hukukun Temel Kavramları Ara 20. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aristo'ya göre mutlak, aritmetik bir eşitliği ifade eden kavrama ne denir?
Düzenli adalet |
Dağıtıcı adalet |
Denkleştirici adalet |
Bütünleştirici adalet |
Ayrılıkçı adalet |
Aristo adaleti ikiye ayırmaktadır. Aristo’ya göre, insanların şahsi ve özel durumlarına bakılmaksızın aynı işleme tâbi tutulmasına denkleştirici adalet denir. Denkleştirici adalet mutlak, aritmetik bir eşitliği ifade eder. Buna karşılık değerlerin dağıtılmasında herkesin yeteneğine ve toplumdaki durumuna göre pay almasında dağıtıcı adalet düşüncesi
yer alır. Örneğin, devletin herkese eşit oranda sosyal yardım yapmasında denkleştirici adalet düşüncesi, özürlü ve hastalara diğerlerine göre daha fazla yardım yapılmasında ise dağıtıcı adalet fikri etkili olur. Benzer biçimde devletin herkesten eşit vergi
almasında denkleştirici, kazanca göre vergi almasındaysa dağıtıcı adalet fikri etkilidir.
2.Soru
Türk hukukunun genel özellikleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Türk hukuku, anglo-sakson hukuk sistemi içinde yer alır. |
Türk hukukunda hukuk kurallarının temel özelliği, özel ve somut olaya göre belirlenmeleridir. |
Dar anlamıyla yargı, yargı teşkilatını ve yargı organları tarafından yerine getirilen tüm işleri kapsar. |
Hukuk alanına giren uyuşmazlıkların niteliğine göre, uyuşmazlıkları çözmekle görevli mahkemeler farklılık gösterir. |
Türk hukukunda yargı kolları arasında astlık üstlük ilişkisi bulunmaktadır. |
A, B, C, ve E seçeneğinde verilen önermeler yanlıştır. Uyuşmazlıkların ortaya çıktıkları hukuk dallarının ve uyuşmazlıklara uygulanacak hukuk kurallarının farklı olması, bu uyuşmazlıkların çözümünde uygulanacak usûlî yöntemlerin de farklı olması sonucunu doğurmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
İnsan yaşamını sürdürdüğü çevrede diğer insanlarla ve kurumlarla birçok ilişkiye girer; bu ilişkiler nasıl adlandırılır?
Sosyal ilişki |
Asosyal ilişki |
Kamu düzeni |
Demokratik ilişki |
Kavramsal ilişki |
İnsan toplum denilen sosyal çevre içinde yaşamaktadır. İnsan yaşamını sürdürdüğü bu çevrede diğer insanlarla ve kurumlarla birçok ilişkiye girer; bu ilişkiler sosyal ilişki olarak adlandırılmaktadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi asliye hukuk mahkemelerinin görev alanına girer?
Kira uyuşmazlıklarından doğan davalar |
Şahıs varlığına ilişkin davalar |
Ortaklığın giderilmesine ilişkin davalar |
Taşınır mallarda zilyetliğin korunmasına yönelik davalar |
Hakkın paylaştırılmasına ilişkin davalar |
B seçeneği dışındaki seçeneklerde verilen uyuşmazlık türlerine bakmakla görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Şahıs varlığına ilişkin davalarda ise asliye hukuk mahkemesi görevlidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, ortaçağ sonlarına doğru Batı Avrupa ülkelerinde ortaya çıkan ve 19. yüzyıldaki kanunlaştırma hareketlerine dek süren, Yunan dilindeki
karşılığıyla "Pandekt Hukuku" olarak da adlandırılan hukuktur?
Roma Hukuku |
İngiliz Hukuku |
Sosyalist Hukuk |
İslam Hukuku |
Amerikan Hukuku |
Ortaçağ sonlarına doğru Batı Avrupa ülkelerinde ortaya çıkan Roma Hukuku’nun
benimsenmesi, 19. yüzyıldaki kanunlaştırma hareketlerine dek sürmüştür. Bu süreçte ortak hukuk olarak da kullanılan Roma Hukuku, Corpus luris Civilis’in en önemli bölümü Digesta’nın Yunan dilindeki karşılığıyla Pandekt Hukuku olarak da adlandırılmıştır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hukuk kurallarının özelliklerindendir?
Somut ve tek bir olay için hazırlanmıştır. |
Düzenlendiği tüm olaylara uygulanamaz. |
Genç, yaşlı, kadın veya erkeğe farklı şekilde uygulanmaktadır. |
Sürekli olarak uygulanmazlar. |
Hukuk kurallarının yaptırımı maddidir. |
Hukuk kuralları genel, soyut, sürekli ve yaptırıma bağlı kurallardır. Hukuk kuralları soyuttur; somut ve tek bir olay için hazırlanmamıştır. Aynı nitelikteki tüm toplumsal olaylar için geçerlilik taşımaktadır. Bu nedenle hukuk kuralları, düzenlediği tüm olaylara uygulanabilecek niteliktedir. Hukuk kuralları genel niteliktedir. Aynı durumda bulunan tüm kişileri ve aynı vasıftaki tüm olayları kapsamaktadır. Hukuk kuralları kural olarak genç, yaşlı, kadın veya erkeğe aynı şekilde uygulanmaktadır. Hukuk kuralları yürürlükten kaldırılmadıkları sürece, sürekli olarak uygulanmaktadır. Bu anlamda hukuk kuralları geçici değil, uygulandığı zaman dilimi içinde süreklidir. Hukuk kuralları bağlayıcıdır; bu bağlayıcılığa aykırı hareket edilmesi hâlinde maddi yaptırım ortaya çıkmaktadır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal düzen kurallarının özelliklerinden biridir?
Yaptırımsızdır |
Süreklidir |
Özel nitelik taşır |
Önemsizdir |
Karışıktır |
Sosyal düzen kurallarının belirli özellikleri bulunmaktadır. Öncelikle bu kurallar genel nitelik taşır yani ayırımsız herkese uygulanır. İkincisi süreklidir yani bu kurallar çok uzun zamandır ve aralıksız bir biçimde uygulanmaktadır. Üçüncüsü, bunlar yaptırımlı kurallardır.
8.Soru
Aşağıda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargısıyla ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sözleşmeci devletlerin sayısına eşit sayıda hâkimden |
Hâkimler, her bir sözleşmeci devlet için, o devlet tarafından gösterilen üç aday arasından Avrupa Parlamenterler Meclisi tarafından seçilir. |
Mahkemede görev alan hakimler, mahkemede geldikler devlet adına bulunmaktadırlar. |
Altı yıl görev yapmak üzere seçilen hâkimler, daha sonra tekrar mahkeme üyeliğine seçilebilirler. |
Hâkimlerin görev süresi yetmiş yaşında sona erer. |
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sözleşmeci devletlerin sayısına eşit sayıda hâkimden
oluşmaktadır (AİHS m. 20). Hâkimler, her bir sözleşmeci devlet için, o devlet tarafından gösterilen üç aday arasından Avrupa Parlamenterler Meclisi tarafından seçilir. Mahkemede görev alan hâkimler, Mahkemeye geldikleri devlet adına değil, kendi adlarına katılırlar. Altı yıl görev yapmak üzere seçilen hâkimler, daha sonra tekrar mahkeme üyeliğine seçilebilirler. Hâkimlerin görev süresi yetmiş yaşında sona erer.
9.Soru
Tanzimat döneminde ilk modern anlamda düzenlenen Anayasa aşağıdakilerden hangisidir?
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu |
Kanun-ı Esası |
Tevhid-i Tedrisat Kanunu |
Mecelle-i Ahkamı Adliyye |
Kanunname-i Ticaret |
1856’da Islahat Fermanı ile eşit vatandaşlık hakları yönünde önemli adımlar atılmış, nihayet 1876’da modern anlamda bir Anayasa, Kanun-u Esasî ile meclis ve meşruti ilkeler kabul edilmiştir. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu 1921 tarihli ve 85 sayılı Anayasadır, Tevhid-i Tedrisat Kanunu ise Öğretim Birliği Yasasıdır. Mecelle-i Ahkamı Adliyye (Mecelle) medeni kanundur, Kanunname-i Ticaret de ticaret kanunudur.
10.Soru
Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine aşağıdakilerden hangisi karar verir?
Adalet Bakanlığı |
Yargıtay |
Danıştay |
Cumhurbaşkanı |
Hakimler ve Savcılar Kurulu |
Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine Adalet Bakanlığı'nın önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulu karar verir.
11.Soru
Zamana, yere, topluma karşı değişen kurallar hangi alana özgüdür?
Hukuk |
Sosyoloji |
Ahlak |
Din |
Psikoloji |
Ahlak zamana, yere, topluma karşı değişir. Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.
12.Soru
Hukuk kurallarına ilişkin özellikler değerlendirildiğinde aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır?
Manevi yaptırım içerir. |
Toplumsal barışı, hukuk güvenliğini ve adaleti sağladığı görülür. |
Toplumdaki egemen güç, yani üstün siyasal iktidar tarafından belirlenir. |
Kişilerin dışa yansıyan davranışlarını düzenler. |
Genel olarak kişiler arasındaki ilişkileri düzenler. |
Hukukla ilgili olarak yapılan tanımlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde hukuk kurallarının;
-
Kişilerin dışa yansıyan davranışlarını düzenlediği,
-
Toplumdaki egemen güç, yani üstün siyasaliktidar tarafından belirlendiği,
-
Genel olarak kişiler arasındaki ilişkileri düzenlediği,
-
O¨rgütlü siyasal mekanizma aracılığı ile gerçekleştiği,
-
Maddi yaptırım içerdiği,
-
Toplumsal barışı, hukuk güvenliğini ve adaleti sağladığı görülür.
13.Soru
- Konu
- İrade
- Süre
- Tekrar
- Yaptırım
"Her hukuk kuralının üç ögesi bulunur." Bu üç öge yukarıdakilerden hangileridir?
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
I, II ve V |
II, III ve V |
Genel bir değerlendirme yapıldığında açık veya üstü kapalı biçimde olsun; her hukuk kuralının üç ögesi bulunur. Bunlar; konu, irade (emir) ve yaptırımdır. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Kanunda belirtilen sözleri açıklamak suretiyle yapılan yorum aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?
Yasama yorumu |
Yargısal yorum |
Bilimsel yorum |
Tarihsel yorum |
Lâfzî yorum |
Kanunda belirtilen sözleri açıklamak suretiyle yapılan yoruma lâfzî (dilbilgisel) yorum denir. Bu tür yorumda kelimelerin sözlük anlamları önemlidir. Ancak, kelimelere çok fazla önem verilmesi yüzünden bu yorum metodunda amaçtan uzaklaşıldığı ileri sürülmüştür. Lâfzî yorum metodu şekli bir yorum metodudur.
15.Soru
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi yayımdan sonraki bir tarih belirlenmemişse ne zaman yürürlüğe girer?
Resmi Gazete'de yayımlandığı gün |
Resmi Gazete'de yayımdan sonraki 45 günün sonunda |
Kararnamenin cumhurbaşkanınca imzalandığı gün |
Kararnamenin Resmi Gazete'ye gönderildiği gün |
Kararnamenin düzenlenmesini takip eden 15 gün sonra |
Kararnameler ve yönetmelikler, yayımdan sonraki bir tarih belirlenmemişse Resmi Gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe girer. (Ana. m. 104).
16.Soru
".................... devletin temel yapısını, kişilerin hak ve ödevlerini, devlet organlarını ve bu organların işleyişini düzenleyen esas ve kurallar bütünüdür."
Yukarıda yer alan ifadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelir?
Anayasa |
Tüzük |
Teklif |
Yönetmelik |
Kararname |
Anayasa, devletin temel yapısını, kişilerin hak ve ödevlerini, devlet organlarını ve bu organların işleyişini düzenleyen esas ve kurallar bütünüdür. Anayasa en genel, en soyut ve en güçlü hukuk kurallarından oluşur.
17.Soru
Alacağın devrinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır (TBK m.184).
Yukarıda verilen hukuk kuralı ne tür bir hukuk kuralıdır?
Emredici hukuk kuralı |
Tamamlayıcı hukuk kuralı |
Tanımlayıcı hukuk kuralı |
Yorumlayıcı hukuk kuralı |
Yetki verici hukuk kuralı |
Emredici hukuk kurallarında, bütün hukuk kurallarında varlığı hissedilen emir unsuru baskındır. Bu
tür hukuk kurallarının aksi kararlaştırılamaz; bunlarda genellikle emir kipi kullanılmaktadır. Emredici
hukuk kuralları yoğunlukla ceza kanunlarında görülür, ancak diğer kanunlarda da emredici kurallara
rastlamak mümkündür. Soruda verilen hukuk kuralı emredici bir hukuk kuralıdır. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Aşağıda Bölge adliye mahkemesi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Bölge adliye mahkemesi hukuk ve ceza dairelerinden oluşur |
İstisna olmaması durumunda bölge adliye mahkemesinde en az üç hukuk ve iki ceza dairesi bulunur |
Her daire bir başkan ve iki üyenin katılmasıyla toplanabilir |
Dairelerde yargılama aleni, görüşmeler gizli yapılır |
Her coğrafi bölgede bir adet bulunmak üzere yedi bölge adliye mahkemesi bulunmaktadır. |
Bölge adliye mahkemeleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tüm yurtta göreve başlamıştır. Doğru cevap E seçeneğidir
19.Soru
- Görgü kuralları bölgesel ve yöresel olabilir.
- Toplumdaki egemen güç, yani üstün siyasal iktidar tarafından belirlenir.
- Görgü kuralları yazılı değildir, aktarılarak günümüze ulaşmıştır.
- Görgü kurallarına uymamanın yaptırımı manevidir.
Yukarıdakilerden hangileri görgü kurallarının özellikleri arasında sayılabilir?
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Görgü kuralları bölgesel ve yöresel olabilir. Belli bir bölgede kendine özgü görgü kuralları ile karşılaşılabilir. Görgü kuralları yazılı değildir, aktarılarak günümüze ulaşmıştır. Görgü kurallarına uymayanlar görgüsüz, kaba veya saygısız olarak nitelendirilir. Bu anlamda görgü kurallarına uymamanın yaptırımı manevidir. Madde II hukuk kurallarının bir özelliği olduğu için doğru cevap C'dir.
20.Soru
Hakimin kendisini kanun koyucu yerine koyarak hukuki sorunu çözmeye çalışmasına ne ad verilir?
Hakimin hukuk yaratması |
Hakimin amaçsal yorumu |
Hakimin takdir yetkisi |
Hakimin kıyas yapması |
Hakimin yorumu |
Hâkim hakkı yerine getirmekten kaçınamaz; dolayısıyla özel hukuk bakımından hâkim önüne gelen bir uyuşmazlıkta çözüm için bir hukuk kuralına ulaşamazsa öncelikle kıyas yapacak; benzeri hükümleri uygulamayı deneyecek, bilimsel ve yargısal içtihattan yararlanabilecek; gelenek hukukuna başvuracaktır. Eğer bu yollarla sonuca ulaşamazsa kendisini kanun koyucu yerine koyarak hukuki sorunu çözmeye çalışacaktır. Buna hâkimin hukuk yaratması denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ