İdare Hukukuna Giriş Final 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Elle tutulan gözle görülen bir varlık olmadığı ve genel olarak idârî faaliyetlerin ortak amacı olduğu için, diğer bir ismiyle “kamu hizmetinin manevi öğesi” aşağıdakilerden hangisidir?
Kamu Yararı |
Kamu hizmetini sunanlar |
Organik Öğe |
Kamu Hizmetinin Maddi Öğesi |
Kamu Hizmetine Yönelik Faaliyetler |
Kamu Yararı (Kamu Hizmetinin Manevî Öğesi) Toplum için hayati bir değer ve önem taşıyan bazı faaliyetlerin kâr amacı gözetilmeksizin, idârece yürütülmek suretiyle toplumun bu hizmetlerden faydalandırılmasıdır. Kamu hizmetinin üçüncü öğesini, kamu yararı oluşturmaktadır. Kamu yararı, elle tutulan gözle görülen bir varlık olmadığı ve genel olarak idârî faaliyetlerin ortak amacı olduğu için, kamu hizmetinin manevi unsurunu oluşturmaktadır.
2.Soru
İdârenin özel hukuk hükümlerine göre yaptığı sözleşmelere ne ad verilir?
İdarenin özel hukuk sözleşmeleri |
Kamu hukuku sözleşmeleri |
İş hukuku sözleşmeleri |
Genel hukuk sözleşmeleri |
Sistematik idari sözleşmeler |
özel hukuk sözleşmeleri
3.Soru
Türkiye Büyük Millet Meclisinin kendisine bağlı veya kendisi adına denetim yapan kamusal kuruluş veya makamlar aracılığıyla idâre üzerinde yaptığı denetime ne ad verilir?
Doğrudan siyasi denetim |
Dolaylı siyasi denetim |
Vesayet denetimi |
Hiyerarşik denetim |
İç denetim |
Türkiye Büyük Millet Meclisinin kendisine bağlı veya kendisi adına denetim yapan kamusal kuruluş veya makamlar aracılığıyla idâre üzerinde yaptığı denetime dolaylı siyasi denetim denir.
4.Soru
-
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihale sonucunda, sözleşmenin karşı tarafıyla eşitlik ilkesine göre yapılan ve konusu kamu hizmetinin yürütülmesini içermeyen sözleşmeler,
-
Abonman sözleşmesi
-
2015 yılında baraj yapımına dair yap-işlet-devret sözleşmesi
- 2000 yılında yapılan termik santral yapına dair yap-işlet sözleşmesi
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihale sonucunda, sözleşmenin karşı tarafıyla eşitlik ilkesine göre yapılan ve konusu kamu hizmetinin yürütülmesini içermeyen sözleşmeler,
Abonman sözleşmesi
2015 yılında baraj yapımına dair yap-işlet-devret sözleşmesi
Yukarıdakilerden hangileri idarenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme niteliğindedir?
I, II |
III, IV |
I, II, III |
II, III, IV |
I, II, IV |
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 4. maddesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerin sonucunda imzalanan sözleşmelerde tarafların eşit haklara sahip olacağını, 36. maddesi de bu Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanacağını hüküm altına almıştır. Eğer ihâle sonucunda yapılan sözleşme, sözleşmenin karşı tarafıyla eşitlik ilkesine göre değil de idâreye üstünlük ve ayrıcalık tanınarak yapılmışsa ve sözleşmenin konusu bir kamu hizmetinin yürütülmesini içeriyorsa, ortada bir idârî sözleşme vardır. Abonman sözleşmeleri de idarenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri arasındadır. 1999’dan itibaren yapılan yap-işlet-devret sözleşmeleri, idarenin özel hukuka göre yaptığı bir sözleşmedir. Bu yıldan öncesine ait olan yap-işlet-devret sözleşmeleri ise idari sözleşme niteliğindedir. 2006’dan itibaren yapılan yap-işlet sözleşmeleri, idarenin özel hukuka göre yaptığı sözleşmelerdir. Bu yıldan önce yapılanlar ise idari sözleşme niteliğindedir. Doğru cevap C’dir.
5.Soru
Kural olarak bir idârî işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olması aşağıdaki ilkelerden hangisidir?
Genellik ilkesi |
Usulde paralellik ilkesi |
Değişkenlik-uyarlama ilkesi |
Yetkide paralellik ilkesi |
Süreklilik ilkesi |
Genellik ilkesi, kamu hizmetinin herkese yansız biçimde eşit (nesnel) olarak sunulmasıdır. Usulde paralellik ilkesi İdari işlemin yapılması sırasında izlenen şekil ve usul kurallarının o işlemin değiştirilmesi veya kaldırılması sırasında da izlenmesi ilkesidir. Değişkenlik-uyarlama ilkesi ise toplumun yapısı ile teknik imkânlar zamanla gelişip değiştiği için , kamu hizmetinin de değişmesidir. Süreklilik ilkesi de toplumun ortak ihtiyacı devam ettikçe kamu hizmetinin de sürmesidir. Bir idârî işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olması da yetkide paralellik ilkesidir.
6.Soru
Devlet veya diğer kamu tüzel kişilerinin, özel kişilerden ödünç para almak için imzaladıkları sözleşmelere ne ad verilir?
İstikraz Sözleşmeleri |
İltizam sözleşmesi |
İmtiyaz sözleşmeleri |
Yap işlet devlet sözleşmesi |
Abonman sözleşmesi |
İstikraz Sözleşmeleri
7.Soru
Modern anlayışa göre, kolluk makamlarının bazı durumlarda kamunun faydası amacıyla kolluk yetkilerini kullanabileceği kabul edilmektedir. Örneğin belediye, bir sokaktaki evlerin dış cephesini belli bir renge boyanması kararı ala bilir. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kapsamına girer?
Kamusal Estetik |
Kamusal Yarar |
Kamusal Güven |
Kamusal Düzen |
Kamusal Eşitlik |
Modern anlayışa göre, kolluk makamlarının bazı durumlarda kamusal estetiği korumak amacıyla kolluk yetkilerini kullanabileceği kabul edilmektedir. Örneğin belediye, bir sokaktaki evlerin dış cephesini belli bir renge boyanması kararı ala bilir. Pozitif hukukumuzdaki bunun yasal dayanağı, İmar Kanunun 21. maddesinin son fıkrasıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kamu düzeninin ögelerinden biri değildir?
Genel güvenlik |
Genel sağlık |
Genel ahlak |
Bireysel estetik |
İnsan onurunu koruma |
Kamu düzeninin ögeleri arasında kamusal estetik yer almasına rağmen bireysel estetik kamu düzeninin ögeleri arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.
9.Soru
Kolluğun yetkilerinin gelir elde etme amacıyla kullanılması idari işlemi hangi unsur açısından sakatlar?
Yetki |
Şekil |
Sebep |
Konu |
Amaç |
Genel kolluk görevinin amacı; güvenlik, esenlik, sağlık ve bazı durumlarda genel ahla^k, kamusal estetik, insan onuru ve bireylerin kendilerine karşı korunması öğelerinden oluşan kamu düzenini gerçekleştirmekten ibarettir. Eğer ida^re, kolluk yetkilerini, genel güvenlik, genel sağlık, esenlik veya genel ahla^k amaçları, kamusal estetik, insan onuru ve bireylerin kendilerine karşı korunması dışında örneğin, ida^reye gelir elde etmek amacıyla kullanırsa, yaptığı kolluk işlemi hukuka aykırı olur. O¨rneğin, trafik kolluğu, park yasağı olan yere park eden araç kullanıcılarına trafik güvenliğini bozduğu için para cezası verebilir. Fakat trafik kolluğu, ida^reye gelir elde etmek için para cezası verirse, bu ceza işlemi amaç açısından hukuka aykırı olur. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
İdarenin bütünlüğünü sağlamak amacıyla, merkezi İdarenin yerinden yönetim
kuruluşları üzerinde sahip olduğu denetim yetkisine ne ad verilir?
Hiyerarşi |
İdari vesayet |
İdari işlem |
Siyasi denetim |
Kamuoyu denetimi |
İdarenin bütünlüğünü sağlamak amacıyla, merkezi İdarenin yerinden yönetim
kuruluşları üzerinde sahip olduğu denetim yetkisine idari vesayet denir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.
11.Soru
İdarenin sözleşmelerinin sona ermesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
İda^renin imzaladığı sözleşmeler iki biçimde sona ermektedir. Bunlardan birincisi normal sona ermedir. Diğeri de zamanından önce sona erme yani fesihtir. |
İda^renin yaptığı sözleşmelerin zamanından önce sona erdirilmesine fesih denir. U¨ç türlü fesih olabilir: Tarafların karşılıklı anlaşmasıyla fesih, ida^re tarafından tek yanlı olarak fesih ve mahkeme kararıyla fesih. |
Sözleşmecinin yüklendiği edimi yerine getirirken ağır kusur işlemesi durumunda, bir yaptırım olarak ida^re sözleşmeyi tek yanlı olarak feshedebilir. Böyle bir durumda ida^renin fesih için yargıya başvurması gerekmez. |
İda^renin sözleşmeleri, ida^renin veya sözleşmecinin talebi üzerine mahkeme kararıyla sona erdirilebilir. Bu duruma, mahkeme kararıyla fesih denir. |
İda^re, imzaladığı ida^ri^ sözleşmeleri, sözleşmecinin kusuru olmasa yoksa tek yanlı olarak feshedemez. |
İda^re, imzaladığı ida^ri^ sözleşmeleri, sözleşmecinin kusuru olmasa bile kamu yararının gerektirdiği durumlarda, tek yanlı olarak her zaman feshedebilir. Bu tür feshe hizmet yararına fesih denir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idari sözleşmelerden kaynaklanan davalardır?
Tam yargı ve iptal davaları |
Belirsiz alacak ve tespit davaları |
Yenilik doğuran davalar |
Eda davası |
Tespit davası |
Tam yargı ve iptal davaları idari davalardır. Diğer şıklarda yer alan davalar özel hukuk davalarıdır.
13.Soru
Bir kimsenin hukuka aykırı biçimde zarara uğratılmasına ne ad verilir?
Haksız fiil |
İdarenin sorumluluğu |
Rücu hakkı |
Ağır kusur |
İdari vesayet |
Bir kimsenin hukuka aykırı biçimde zarara uğratılmasına haksız fiil adı verilir. Bu tip durumlar genellikle idarenin re’sen icra yetkisini hukuka aykırı biçimde kullanması sonucu ortaya çıkar. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.
14.Soru
Bir özel kişinin, idâreyle yaptığı bir sözleşme gereğince, idâreye ödeyeceği belirli
bir ücret karşılığında, bir kamu hizmetini kendi kâr ve zararına işletmesi usulü aşağıdakilerden hangisidir?
Emanet usulü |
Ruhsat usulü |
İmtiyaz usulü |
İltizam usulü |
Yap-işlet-devret usulü |
Kamu hizmetinin önceden kararlaştırılan belli bir bedel karşılığı özel hukuk kişisi tarafından yürütülmesi usulüne iltizam usulü denir.
15.Soru
Bir özel kişinin idâreyle yaptığı bir sözleşme gereğince, hizmetten faydalananlardan alacağı bir ücret karşılığında kendi kâr ve zararına bir kamu hizmetini kurup işletmesi usulüne ne ad verilir?
İmtiyaz Usulü |
İltizam Usulü |
Rachat |
Yap-İşlet-Devret Usulü |
Emanet Usulü |
İmtiyaz Usulü, bir özel kişinin idâreyle yaptığı bir sözleşme gereğince, hizmetten faydalananlardan alacağı bir ücret karşılığında kendi kâr ve zararına bir kamu hizmetini kurup işletmesi usulüne denir. Doğru cevap A seçeneğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idârenin özel hukuk sözleşmelerinden biri değildir?
Bayilik sözleşmeleri |
Öğrencilerle yapılan burs ve kredi sözleşmeleri |
İstikraz sözleşmeleri |
Yüklenme senet sözleşmeler |
Vedia (saklama) sözleşmeleri |
İdârenin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri; kamu ihale sözleşmeleri, abonman sözleşmeleri, 1999’dan itibaren yapılan yap-işlet-devret sözleşmeleri, 2006’dan itibaren yapılan yap-işlet sözleşmeleri. İdârenin yapmış olduğu diğer özel hukuk sözleşmelerinden bazıları şunlardır: Bayilik sözleş- meleri, vedia (saklama) sözleşmeleri, öğrencilerle yapılan burs ve kredi sözleşmeleri, yüklenme senet sözleşmeleri, eczane anlaşmaları. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
İdare tarafından alınmış bir kolluk önleminin hedeflenen amaca ulaşmaya uygun olması hangi ilkeyle açıklanır?
Suçları önleme ilkesi |
Ölçülülük ilkesi |
Kamu yararını gerçekleştirme ilkesi |
Amaca uygunluk ilkesi |
Yerindelik ilkesi |
İdare tarafından alınmış bir kolluk önleminin hedeflenen amaca ulaşmaya uygun olmasına ölçülülük ilkesi denir
18.Soru
Yerinden yönetim kuruluşlarının, kendilerinin dışındaki bir başka idari birim tarafından, yasaların gösterdiği sınırlar içinde denetlenmesi aşağıdaki denetim türlerinden hangisidir?
Hiyerarşik denetim |
Dış denetim |
Vesayet denetimi |
Doğrudan siyasi denetim |
Dolaylı siyasi denetim |
Vesayet denetimi, yerinden yönetim kuruluşlarının, kendilerinin dışındaki bir başka idari birim tarafından, yasaların gösterdiği sınırlar içinde denetlenmesidir. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.
19.Soru
Faaliyet konularına göre kamu kurumları düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi bilimsel, teknik ve kültürel kamu kurumları arasında yer alır?
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu |
Sermaye Piyasası Kurulu |
Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu |
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu |
Elektrik İşleri Etüt İdâresi |
Bilimsel, teknik ve kültürel kamu kurumları için özet olarak şunlar söylenebilir: Bilimsel, teknik, sanat ve kültür hizmetleri ve faaliyetlerinin
yürütülmesini devlet başlangıçta denetlemeyi ve teşvik etmeyi tercih ederken zaman içinde bu tür hizmet ve faaliyetlerle doğrudan ilgilenmeye başlamış, bunları da kendi görevleri arasında saymaya başlamıştır. Fakat bu tür faaliyet ve hizmetler, her ne kadar yasama organları tarafından kamu hizmeti olarak öngörülebilse de nitelikleri gereği geleneksel devlet örgütü, usul ve kurallarıyla yürütülemeyeceğinden, bunlara kamu tüzel kişiliği de tanınmış ve böylece bilimsel, teknik ve kültürel kamu kurumları ortaya çıkmıştır. Bunların tipik örnekleri, üniversiteler, TÜBİTAK, MTA, TRT ve Elektrik İşleri Etüt İdâresi’dir.
20.Soru
4283 sayılı Kanun hangisini kapsamaktadır?
Hidroelektrik santral |
Rüzgar enerji santrali |
Termik santral |
Nükleer santral |
Jeotermal santral |
4283 sayılı Kanun sadece termik santral kurma ve işletme izni verilmesi ile bu termik santrallerde üretilen enerjinin satışını kapsamaktadır. Dolayısıyla, hidroelektrik, jeotermal, nükleer santraller ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları ile çalıştırılacak santraller bu Kanunun kapsamı dışındadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ