İktisat Tarihi Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
19. yüzyılda aşağıdaki kıtalardan hangisinin nüfusu oransal olarak en fazla artmıştır?
Avrupa |
Asya |
Afrika |
Okyanusya |
Kuzey Amerika |
On dokuzuncu yüz yıl içinde Asya’nın nüfusu üçte bir, Afrika’nın nüfusu dörtte bir oranında artarken Avrupa nüfusu iki katından fazla artarak 208 milyondan 430 milyona yükseldi. Ayrıca kitle halinde göçlerle Avrupalılar Latin Amerika, Avustralya ve Okyanusya’nın nüfusunun 3, Kuzey Amerika’nın nüfusunun ise 13 kat artmasına neden oldular.
2.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi 20 yüzyılda dünya ekonomisindeki gelişmelerden biri değildir?
Dünya mal ticaret hacmi üretimden daha hızlı artmıştır |
Sanayileşmiş ülkelerde İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki çeyrek yüzyılda, yüksek oranlı ve istikrarlı ekonomik büyüme eksik istihdam ve fiyat istikrarı ile birlikte gerçekleşmiştir |
1973’ten yüzyılın sonuna kadar devam eden ve neoliberal düzenin uygulandığı yıllar dünya ekonomisinin ikinci en iyi ekonomik performans dönemidir |
Uluslararası göç hareketleri yeniden hız kazanmıştır |
Uluslararası ticarette, haberleşmede ve diğer hizmet işlemlerinde de olağanüstü bir artış olmuştur |
Dünya ekonomisindeki gelişmelere bakılacak olursa, dünya mal ticaret hacmi üretimden daha hızlı artmıştır. Sanayileşmiş ülkelerde İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki çeyrek yüzyılda, yüksek oranlı ve istikrarlı ekonomik büyüme tam istihdam ve fiyat istikrarı ile birlikte gerçekleşmiştir. 1973’ten yüzyılın sonuna kadar devam eden ve neoliberal düzenin uygulandığı yıllar dünya ekonomisinin ikinci en iyi ekonomik performans dönemidir. Uluslararası göç hareketleri yeniden hız kazanmıştır. Uluslararası ticarette, haberleşmede ve diğer hizmet işlemlerinde de olağanüstü bir artış olmuştur.
3.Soru
Aşağıdakilerden iktisat tarihçilerinden hangisi Sanayi Devrimi'nin başlangıcını 16. ve 17. yüzyıllara kadar götürmektedir?
Rostow |
Clapham |
Nef |
Toynbee |
Cipolla |
John U. Nef tarihte devamlılığın esas olduğunu belirterek büyük ölçekli sanayinin ve teknolojik değişmenin başlangıçlarının 16 ve 17. yüzyıllara kadar götürülebileceğini; bu dönemdeki ekonomik gelişmelerin 18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın ilk yarısındaki değişmeler kadar önemli olduğunu savundu.
4.Soru
İlk sanayi devleti aşağıdakilerden hangisidir?
İngiltere |
İtalya |
Almanya |
Japonya |
Amerika Birleşik Devletleri |
İlk sanayi devleti olan İngiltere, 19. yüzyılda dünyanın en önde gelen sınai ve ticari gücüydü. 1815’te İngiltere, toplam dünya sınai üretiminin dörtte birini gerçekleştiriyordu; toplam uluslararası ticarette dörtte bir ile üçte bir arasında değişen bir paya sahipti.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İngilizlerin 19. Yüz yılda ekonomik olarak daha geriye düşmesi nedenleri arasında sayılamaz?
Eğitim sisteminin geri kalması |
Teknolojideki yeniliklerin yeterince uygulamaya aktarılamaması |
Müteşebbislerin ilk zamanlardaki dinamizmini yitirmesi |
Mucitlerin ilgili alanlarda yeterince buluş yapmamaları |
İngiltere’nin rakip ülkelere göre daha az kaynağa sahip olması |
Seçeneklerde verilen tüm bilgiler İngiltere’nin 19. Yüzyılda rakiplerinden geri kalması nedenleri arasındadır fakat organik kimya, elektrik, optik ve alüminyum gibi yüksek teknolojili sanayilerde yeniliklerin çoğu İngiliz mucitlere aittir. Bu yeniliklerin İngiltere’ye gecikmeli ve gönülsüz bir şekilde aktarılması, müteşebbis başarısızlığının bir göstergesidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Almanya'nın İngiltere,ABD, Belçika ve Fransa’dan daha sonra sanayileşme yarışına giren bir ülke olmasının nedenleri arasında yer almaz?
Almanya 19. yüzyılın ilk yarısında politik olarak bölünmüş olması |
Geri ve yoksul bir tarım ülkesi olması |
Taşıma imkânlarının yetersizliği |
Politik bölünmüşlüğün sonucu olan ayrı para sistemleri ve para politikalarıyla diğer ticari engeller |
Doğal kaynakların yetersizliği |
Almanya; İngiltere, ABD, Belçika ve Fransa’dan daha sonra sanayileşme yarışına giren bir ülkeydi. Almanya 19. yüzyılın ilk yarısında politik olarak bölünmüş, geri ve yoksul bir tarım ülkesiydi. Bazı küçük sanayi merkezleri vardı ancak bunlar el sanayii düzeyindeydi. Taşıma imkânlarının yetersizliği ekonomik gelişmeyi engelliyordu. Politik bölünmüşlüğün sonucu olan ayrı para sistemleri ve para politikalarıyla diğer ticari engeller gelişmeyi daha da geciktiriyordu. On dokuzuncu yüzyıl başında Almanya 40 civarında gümrük tarifesi bölgesine ayrılmıştı.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Orta Çağda Avrupa topluluğunun her bölgede farklı ölçüde dağılmış olmasının nedenlerindendir?
Roma'nın mirası olan Karmaşık kültür.
|
Asya topraklarına yerleşen Cermen istilacıları
|
Protestan kilisesinin din, ekonomi ve politikada hissedilmesi
|
Kuzey Avrupa topraklarından sanayinin çok gelişmiş olması
|
Politik bütünleşmenin sağlanmış olması.
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “ekonomik gelişmenin safhalarıyla ilgili teorisinde, tarımsal verimlilikte önemli bir artışın başarılı bir ‘kalkış’ için temel şart olduğunu ileri sürmüştür?
Joel Mokyr |
J.H. Clapham |
John U Nef |
Arnold Toynbee |
Walt W. Rostow |
W. Rostow, ekonomik gelişmenin safhalarıyla ilgili teorisinde, tarımsal verimlilikte önemli bir artışın başarılı bir ‘kalkış’ için temel şart olduğunu ileri sürmüştür. Sanayileşmenin ortaya çıkmasına izin verecek olan yiyecek fazlası, ham maddeler, pazarlar ve sermaye için sanayi öncesi bir ekonomi tarıma bağımlıdır.
9.Soru
19. yüzyılın başında aşağıdaki ülkelerden hangisinin şehirleşme oranı en yüksektir?
İngiltere |
Almanya |
Fransa |
İspanya |
Portekiz |
On dokuzuncu yüz yılın başında şehirleşme oranının yüksek olduğu İngiltere’de, nüfusun %30’u 2.000 ya da daha fazla nüfuslu merkezlerde yaşıyordu. İtalya, Batı Almanya ve Fransa’da şehirli nüfusun oranı, dörtte bir ile beşte bir arasındaydı. Avrupa’nın diğer ülkelerinde ise şehirli nüfusun oranı %10’un altındaydı.
10.Soru
Sanayi devrimiyle birlikte, nüfusun ve kaynakların beraber artabiliyor olması, yani kaynakların artan nüfusu besleyebilmesi aşağıdaki bilim adamlarından hangisinin teoremini bir bakıma yanlış çıkarmıştır?
T. Malthus |
A. Smith |
J. Keynes |
Aristo |
J. Schumpeter |
İngiliz iktisatçı Malthus, kaynaklar nüfus artışı kadar artamayacağı varsayımından hareketle uzun vadede nüfusun bir denge noktasına geleceğini öne sürmüştür. Bunun olabileceği Sanayi Devrimi ile birlikte görülmüştür.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi günümüzde devletin ekonomik canlanmayı veya kalkınmayı sağlamak amacıyla ihracatı artırmak için dış ticarete müdahale etmesidir?
Devalüasyon |
Yeni merkantilizm |
Merkantilizm |
Gümrük tarifeleri |
Bağlı ticaret |
Yeni merkantilizm günümüzde devletin ekonomik canlanmayı veya kalkınmayı sağlamak amacıyla ihracatı artırmak için dış ticarete müdahale etmesidir.
12.Soru
19. yüzyılda Avrupa'da sınıf olarak en kalabalık grup aşağıdakilerden hangisidir?
Sanayiciler |
Köylüler |
Toprak sahipleri |
İşçiler |
Yöneticiler |
19. yüzyılda köylüler sınıf olarak en kalabalık gruptu. Yüzyılın sonunda Avrupa’nın bütününde hala çoğunluğu teşkil etmelerine rağmen sanayileşmiş bölgelerde nispi oranları önemli ölçüde azalmıştı.
13.Soru
Modernlik öncesi dönemdeki teknolojik ve bilimsel anlamda gelişmiş olan Çin’in sanayileşme sürecine girememesinin ana sebebi nedir?
Zanaat ürünlerine olan talebin elit bir zümreyle sınırlı kalması |
Halktan yüksek oranda vergi toplanması |
Uluslararası ticaretin devlet tarafından desteklenmemesi |
Bürokrasinin bağımsız olmaması |
Tarıma yeteri kadar önem verilmemesi |
Modernlik öncesi dönemde Çin, teknolojik ve bilimsel olarak gelişmiş olmasına rağmen Avrupa’daki gibi bir sanayileşme süreci yaşamamıştır. Bunun en önemli sebebi, nüfusun talep gücü arasındaki uçurumlar olup, üretilen lüks ürünler ancak zenginler tarafından satın alınabiliyordu.
14.Soru
1973’ten sonra farklı zamanlarda dünyanın çeşitli bölgelerini farklı derecelerde etkileyen ve büyüme hızını düşüren 4 büyük ekonomik şok yaşanmıştır.Bu şoklardan sonuncusu nedir?
1970’lerde hızla yükselen enflasyondan, uluslararası para düzeninin çöküşünden |
1980’lerin başlarında Latin Amerika ekonomilerini sarsan borç krizi |
Üçüncü şok 1990’larda Japon senetlerinin fiyatlarının düşmesinin dünyanın bu |
Hızlı gelişen Asya ülkelerinin başarıları olağanüstü olup gelişmiş ülkelerin düzeyini yakalama konusunda daha önce Japonya’nın gerçekleştirdiği başarının bir tekrarı niteliği göstermesi |
1991’de Doğu Avrupa ülkeleri üzerindeki Sovyet kontrolünün son bulması, COMECOM ticaret anlaşmalarının geçerliğini yitirmesi, Varşova Paktı’nın dağılması ve yıkılan Sovyetler Birliği’nin yerine 15 ayrı devletin kurulması. |
1973’ten sonra farklı zamanlarda dünyanın çeşitli bölgelerini farklı derecelerde
etkileyen ve büyüme hızını düşüren 4 büyük ekonomik şok yaşanmıştır. İlk şok
1970’lerde hızla yükselen enflasyondan, uluslararası para düzeninin çöküşünden
ve OPEC’in ham petrol fiyatlarını 3-4 katına yükseltmesinden kaynaklanmış ve
özellikle de gelişmiş ülke ekonomilerini önemli ölçüde etkilemiştir. İkinci şokun
nedeni 1980’lerin başlarında Latin Amerika ekonomilerini sarsan borç kriziydi.
Üçüncü şok 1990’larda Japon senetlerinin fiyatlarının düşmesinin dünyanın bu
en dinamik ekonomisinde yarattığı deflasyonist etkiden doğmuştu. Sonuncu şoka
ise 1991’de Doğu Avrupa ülkeleri üzerindeki Sovyet kontrolünün son bulması,
COMECOM ticaret anlaşmalarının geçerliğini yitirmesi, Varşova Paktı’nın dağılması ve yıkılan Sovyetler Birliği’nin yerine 15 ayrı devletin kurulması neden olmuştu.
15.Soru
Çalışma, sabır, merak gibi orta sınıfa ait değerlerin topluma yayılarak ekonomik büyüme elverişli bir kültürel çevre oluşturması sanayi devriminin hangi özelliği ile açıklanabilir?
Sermaye teşkili oranındaki artış |
Dünya ticaretindeki artış |
Sosyal davranışlardaki köklü değişimler |
Hukuki değişimler |
Teknolojik değişimler |
Sanayi devrimi pek çok farklı özellik temelinde açıklanmıştır. Bunlardan sosyal davranışlardaki köklü değimlere odaklanan yaklaşıma göre, felsefefi ve dini değişimlerin bir sonucu olarak çalışma ve tutumluluk insani erdemler olarak yüceltilmiş, servete karşı daha rasyonel bir ahlak anlayışı doğmuştur. Çalışma, sabır, merak gibi orta sınıfa ait değerlerin topluma yayılarak ekonomik büyüme elverişli bir kültürel çevre oluşturmuştur. Tüm bu değişimler kapitalist teşebbüs ruhunun canlanmasını sağlamıştır.
16.Soru
I. Geleneksel olarak Osmanlı yönetimi ithalatı teşvik edici, ihracatı önleyici bir politika izlemekteydi.
II. 1838’ de İngiltere ile imzalanan ticaret anlaşması tüm tekelleri kaldırmış ve İngiliz tüccarına imparatorluğun tümünde her malı satın alma izni vermiştir.
III. 1907- 1913 dönemi ihracatın ithalattan daha hızlı yükseldiği olumlu bir dış ticaret dengesi mevcut idi.
Yukarıda Osmanlı dış ticaretine ilişkin verilen bilgilerden hangisi/ hangileri doğrudur?
Yalnızca III |
I ve III |
II ve III |
I ve II |
I, II ve III |
I ve II’ de verilen bilgiler doğrudur ancak Osmanlı’ da ithalat, ihracattan daha hızlı yükseldiğinden aleyhte bir dış ticaret dengesi söz konusu olmuştur. 1907-1913 dönemi için bu açığın 7 milyon sterlin olduğu tahmin edilmiştir.
17.Soru
1870’ te dünyanın en büyük sınai ve ticari gücü aşağıdakilerden hangisiydi?
ABD |
Almanya |
İngiltere |
Japonya |
Rusya |
1870 lere kadar uluslararası ticaretin ve dünya üretiminin üçte birini elinde bulundurduğundan İngiltere dünyanın en büyük ticari gücüydü.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi birçok reformun hayata geçirildiği Japonya'daki Meiji döneminin özelliklerinden birisi değildir?
Bürokratik reformlar Fransız modeline göre yapılmıştır |
Yabancı düşmanlığının yerini yabancılarla dikkatli ve seviyeli bir işbirliği almıştır |
Tarımı dışlayan bir sanayileşme hamlesine girişilmiştir |
Özel teşebbüsü destekleyici politikalar hayata geçirilmiştir |
Feodal sistem tasfiye edilmiştir |
Japonya'daki Meiji dönemi birçok reforma tanıklık etmiştir. Bunlar arasında feodal sistemin tasfiyesi, özel teşebbüsün desteklenmesi, diplomatik ilişkilerde yeni bir dönemin açılması ve Fransa örnek alınarak yapılan bürokratik reformlar yer almaktadır. Ancak tarım Japon sanayileşmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ Avrupasının şehirlerinin özelliklerinden biri değildir?
Özerk siyasi yapı
|
Kendilerine özgü değerler sistemi
|
Feodal yönetim şeklinin ortaya çıkması
|
Ticari tekel hakkına sahip olma
|
Yeni kurulan şehirlerde yaşayanlara imtiyazname tanıma
|
20.Soru
Amerika Birleşik Devletleri'nde 19. yüzyılın ilk yarısında ihracatın en önemli kalemi aşağıdakilerden hangisidir?
Mısır |
Pamuk |
Şeker |
Buğday |
Tütün |
Toplam üretimin %80’i dışarı satılan pamuk, 19. yüzyılın ilk yarısında ihracatın en önemli kalemi olmuştur. Aynı yüzyılın ikinci yarısında demiryollarının ve buharlı gemilerin gelişmesiyle taşıma maliyetlerinin düşüşünden sonra mısır ve buğday temel ihraç ürünleri arasına katılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ