Java dili ilk olarak 1991 yılında elektrikli ev aletlerini haberleştirmek amacıyla geliştirilmiştir. Java’nın halka açık ilk sürümü 1995 yılında çıkmıştır. Sun Microsystems firması 2010 yılında Oracle şirketi bünyesine katılmıştır. Java’nın kontrolü artık Oracle şirketinin elindedir.

Java uygulamaları aslında bazı özel koşullara sahip sınıftır. Java’da her birim bir sınıf olmak zorundadır. Bağımsız olarak herhangi bir değişken veya metot yoktur. Her değişken veya metot mutlaka bir sınıfın içerisinde yer alır. Dolayısıyla bir sınıf, uygulama olarak çalıştırılacağı zaman, o sınıfın “main()” metodunu bulur ve oradan itibaren çalışır. Her sınıf içerisinde main() metodu olmak zorunda değildir, sadece uygulama sınıfları içerisinde yalnızca tek olarak main() metodu bulunmakta ve Java bu sınıfın bir uygulama programı olduğunu anlamaktadır.

Bazı yazılım geliştirme şirketleri tarafından geliştirilen “anında derleme (just in Time – JIT)” araçları olarak tanımlanmaktadır. Ruby, yorumlamalı programlama dillerden birisidir. Agol, derlemeli programlama dillerinden birisidir. JavaScript, Java ile isim benzerliği taşıyan ve yaygın olarak web tarayıcılarında kullanılmakta olan dinamik bir programlama dilidir. Java’nın özelliklerinden bahsederken platform bağımsızlığı ifadesi kullanılmıştı. Java’nın “bir kere yaz, her yerde çalıştır (write once, run anywhere)” felsefesi ve bu bağlamda platform bağımsızlığını sağlayan bileşen JVM’dir.

GNU (Genel Halk Lisansı), Java'nın herkes tarafından ulaşılabilir olmasının sağlamıştır.

Değişken isimleri Java programlama dilinde ayrılmış özel kelimelerden (class, abstract, default, super, vb) birisi olamaz. Java programlama dilinde değişken isimleri rakam ile başlayamaz.

Java’da +, -, *, / ve % operatörleri kullanılır. Bu operatörlerden % modulo işlemini temsil eder. Modulo işlemi bir sayının diğer sayıya bölümünden arta kalan sayıyı verir. Buna göre soru kökündeki işlemin sonucu 3’tür.

Java Çöp Toplayıcısı (Garbage Collector) sayesinde sanal makine akıllı bir biçimde kullanılmayan bellek bölümlerini belirli aralıklarla ya da uyarlamalı yöntemlerle otomatik olarak temizlemekte ve sisteme geri iade etmektedir. Çöp toplama sistemlerinin yapısı oldukça karmaşık olup geçen yıllar içerisinde büyük gelişmeler kaydetmiştir. Tabi çöp toplayıcıların varlığı Java’da bellek sızıntısı olmayacağı anlamına gelmemekte ancak daha ender olarak farklı şekillerde karşımıza çıkmakta ve genellikle tedavi edilmesi daha kolay olmaktadır.

Java ile dinamik web sayfaları oluşturmak için hazırlanan uygulamalara Java Server Pages denilmektedir. Sayfanın oluşması bir web istemcisinin istemiyle olmaktadır.

Java Applet: Bayt koda dönüştürülmüş küçük boyutlu Java programlarıdır.