İletişim Kuramları Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Medya insanlarla ne yapıyor?” sorusu yerine, konuya tersten bakarak “İnsanlar medya ile ne yapıyor?” sorusunun gündeme gelmesi iletişim araştırmalarındaki hangi dönemde ortaya çıkmıştır?
medya etkilerinin güçlü olduğunun savunulduğu dönem |
medya etkilerinin sınırlı olduğunun savunulduğu dönem |
medya etkilerinin güçlü olduğunun yeniden savunulduğu dönem |
erken dönem ve retorik çalışmaların yükselişi |
yeni retorik çalışmaları |
Bu dönemde 1960’larla birlikte daha karmaşık hale gelen kitle iletişim kuramları ve istatistiksel yöntemlerin araştırmalara kazandırdığı yenilikler, kitle iletişim araçlarının sınırlı etkilerinden fazlasını ortaya koymaya başlamıştır. Dönem içerisinde teknolojinin yaşamın her alanına girmesi, özellikle televizyonun evlerin başköşe konuğu olması ve gelişen düşünce akımları ile birlikte, kitle iletişim araçlarının etkilerinin farklı boyutlarına bakılır olmuştur. Bir anlamda güçlü etkilere geri dönüş sayılan son dönemde “kitle iletişim araçlarının ekonomik, sosyal ve siyasal güç sahibi olabilmek için etkili birer araç olarak kullanılabileceğine” olan inanç giderek yaygınlaşmıştır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısının adıdır?
Cemiyet |
Cemaat |
Halk |
Topluluk |
Kitle toplumu |
Endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısı “kitle toplumu” diye adlandırılır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kullanımlar ve doyumlar araştırmalarında bir dönüm noktası olarak ifade edilebilir?
Video kaydediciler |
Uzaktan kumanda |
Kablolu televizyon |
İnternet |
Karasal yayın yapan televizyon |
Kullanımlar ve doyumlar 1990'lardan itibaren yeni teknolojilerin etkisi üzerine odaklanmıştır. İnternetin etkileşime olanak vermesi diğer teknolojilerden ayrışmasına ve teori için bir dönüm noktası haline gelmesine neden olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.
4.Soru
- Süreç, bir olayın düzenli olarak ve birbirini izleyen değişmelerle gelişmesi, başka bir olaya dönüşmesidir.
- Doğal süreçler, kültürün süreklilik içinde değişip gelişmesinde rol oynarlar.
- Süreç hem süreklidir, hem de değişip gelişebilen bir kavramdır.
- Süreç içinde yer alan öğeler karşılıklı olarak etkileşim içinde değişime uğrarlar.
Süreç ile ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I, II, III |
I, III, IV |
II, III, IV |
I, III |
I, II |
Verilenlerden I, III, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Kitle toplumu ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Yaşam tarzı itibariyle birbirine benzeyen insanların oluşturduğu toplumdur. |
Sanayi devrimi sonrası ortaya çıkmıştır. |
İş bölümünde uzmanlaşma, ve bürokrasinin gelişimini içerir. |
İnanç, değer ve günlük yaşam alışkanlıkları yerel ve bölgeseldir. |
Kentlerin ve kent nüfusunun hızlı artışını içerir. |
20. yy'da yeni fikirlerin, imgelerin ve üretim kalıplarının kendini göstermesiyle yerel ve bölgesel olan pek çok inanç, değer ve günlük yaşam alışkanlıkları dayanağını yitirir. Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Seçeneklerden hangisi Lowell’in etkili çoğunluk kuramına ait çıkarımlardan değildir?
Hem çoğunluğun hem de azınlığın kanaatlerinin açıklanması gerekir. |
Herkesi içeren kamuoyu olamaz. |
Siyasal iktidar, azınlık olan seçkinlerin elindedir. |
Kamuoyunun demokratik bir rejimde herkese açık olması gerekmektedir. |
Azınlıkta kalanların, çoğunluğun görüşlerini paylaşmaları gerekmektedir |
Lawrence A. Lowell’e göre belli bir konuda belirli bir kamuoyundan söz edilebilir. Ancak bunun bir koşulu vardır. Hem çoğunluğun hem de azınlığın kanaatlerinin açıklanması gerekir. Herkesi içeren kamuoyu olamaz. Dolayısıyla bir görüş kamuoyu olarak kabul edilebilir ama bu görüşün yurttaşların büyük çoğunluğu tarafından kabul edilmesi zorunludur. Elbette, kamuoyundan söz edilebilmesi için azınlıkta kalanların baskı altında kalmadan, çoğunluğun görüşlerini paylaşmaları gerekmektedir. Ayrıca, kamuoyunun demokratik bir rejimde herkese açık olması gerekmektedir.
7.Soru
1950’li yıllarda Roland Barthes ve Levi Strauss tarafından geliştirilen, görünen olay ve olguları anlamak için onların altında yatan yapıya bakmayı öneren yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
1950’li yıllarda Roland Barthes ve Levi Strauss tarafından geliştirilen, görünen olay ve olguları anlamak için onların altında yatan yapıya bakmayı öneren yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Bilişsel |
Psikanalitik |
İşlevsellik |
Yapısalcılık |
Davranışçılık |
1950’li yıllarda Roland Barthes ve Levi Strauss tarafından geliştirilen “yapısalcılık”, görünen olay ve olguları anlamak için onların altında yatan yapıya bakmayı önerir.
8.Soru
İletişimi bir model çerçevesinde formüle etmeyi amaçlayan ilk çabaların sonucu ortaya atılan fikirlerde, iletişim sürecinin temel öğeleri içindeki tanımlarda aşağıdakilerden hangisi yer almamıştır?
Kanal |
İleti |
Gürültü |
Kaynak |
Alıcı |
İletişim modellerinin ilk çalışmalarında gürültü yer almaz. Gürültü daha sonraki model çalışmalarında eklenmiştir.
9.Soru
"İnsanların çevresindeki uyaranların ya da olayların ayrımında olması ve onları yorumlama süreci” ya da “insanın yakınındaki dünyadan etkin bir şekilde malzeme seçimi yapması ve bu malzemeyi anlamlandırması” olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Tepki |
İkna |
İçgüdü |
Tutum |
Algı |
Algı, “insanların çevresindeki uyaranların ya da olayların ayrımında olması ve onları yorumlama süreci” ya da “insanın yakınındaki dünyadan etkin bir şekilde malzeme seçimi yapması ve bu malzemeyi anlamlandırması” olarak tanımlanır.
10.Soru
İnsan güdülerini bir piramit biçiminde değerlendirerek gereksinimlerin aşamaları olduğunu belirten kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
McQuail |
Maslow |
Katz |
Berelson |
Rosengren |
Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi, bir model olarak yaygındır.
11.Soru
Seçeneklerdeki kuramlardan hangisi 19. yüzyıl sonları-1930’lar arası ilk dönem iletişim araştırmalarındandır?
Simülakr |
Hipodermik iğne |
Yararlar ve doyumlar |
Sınırlı etkiler |
Güçlü etkilere dönüş |
Denis Mc Quail iletişim araştırmalarını üç ayrı dönem halinde sınıflandırır: Birinci dönem 19. yüzyıl sonları-1930’lar arasını, ikinci dönem 1940-60 arasını ve üçüncü dönem de 1960’lar sonrasını kapsar. 1940’a kadarki ilk dönem iletişim araştırmalarında medyanın oldukça etkili bir şekilde insanları yönlendirme gücünün varlığına inanılmıştır. Bu dönemdeki anlayışa göre medya; insanların düşünce, inanç ve yaşam biçimlerini değiştirmekte, davranış ve tutumlarını etkilemektedir. Bunun nedenleri arasında; iletişim teknolojisindeki gelişmeler, şehirleşme ve endüstrileşmenin etkisi, atomize olmuş insan ve Birinci Dünya Savaşı’nda medyanın insanların beynini yıkadığına ve İkinci Dünya Savaşı öncesi faşizmin yükselişini sağlamasına olan inanç yer almaktadır. Bu doğrultuda da medyanın kamuoyuna yönelik sözcük mermileri fırlattığı ya da sihirli bir iğne yaptığı ve bunların da oldukça güçlü bir şekilde etkide bulunduğu savunulmuştur. “Sihirli mermi/hipodermik iğne” kuramları bu dönemde medyanın etkilerini açıklayan ilk çalışmalar olarak tarihteki yerini almıştır.
1940’lardan başlayarak 1960’ların başına kadar olan dönemde medyanın etkilerine yönelik farklı bakış açıları geliştirilerek tutumların oluşumu ve değişimine odaklanılmıştır. İki aşamalı akış ve birincil grup etkisi gibi çalışmalar, medyanın etkilerinin hiç de sanıldığı gibi olmadığını, medyanın sınırlı etkilere sahip olduğunu ortaya koymuştur. Hâlâ da değerliliğini sürdüren bu yöndeki çalışmalarla birlikte seçici izleyici davranışına yönelik saha araştırmaları, “yararlar ve doyumlar” yaklaşımının çalışmalarınca desteklenmiştir. Joseph T. Klapper, bu dönem araştırmalarını “sınırlı etkiler” kavramıyla tanımlamıştır.
1960’lardan sonra ise “sınırlı etkiler” anlayışına karşılık ortaya konulan araştırmalarda medyanın kimi düzeylerdeki etkilerine dönük anlamlı sonuçlar alınmıştır. Bu bağlamda gündem belirleme ve suskunluk sarmalı gibi kuramlar geliştirilerek “güçlü etkilere dönüş” anlamında etki araştırmaları etkisini göstermeye başlamıştır. Halen de bu yöndeki çalışmalar, sınırlı etkilere yönelik araştırmalarla birlikte devam etmektedir.
12.Soru
McQuail, Blumler and Brown yaptıkları çalışma sonucunda izleyicinin televizyondaki yarışma programlarını dört temel doyum sağladığı için izlediğini tespit etmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu dört doyumdan biri değildir?
Kendini takdir etme |
Toplumsal etkileşimde bulunma |
Heyecan duyma |
Eğitimsel kazanım |
Hayal kurma |
Hayal kurmak yarışma programı izlemenin sonucunda edinilen doyumlardan biri değildir.
13.Soru
Suskunluk sarmalı kuramı kim tarafından geliştirilmiştir?
Maxwell McCombs |
Albig |
Harold D. Lasswell |
Elisabeth Noelle-Neumann |
Lawrence A. Lowell |
Suskunluk sarmalı kuramı (spiral of silence), Alman sosyolog Elisabeth Noelle-Neumann tarafından geliştirilmiştir.
14.Soru
* Her iletişimde, kaçınılmaz olarak etki vardır.
* İletişime bakış açısı bir ikna sürecidir.
* Etki, izleyicide gözlemlenebilir ve ölçülebilir bir değişim yaratmaktır.
* Geri bildirim içermeyen, tek yönlü, düz ve çizgisel bir modeldir.
Yukarıda özellikleri verilen model aşağıdakilerden hangisidir?
Lasswell-İletişim Zinciri Modeli |
Shannon Weaver-Matematiksel Model |
Wilbur Schramm-İletişim Modelleri |
Lazersfeld-İki Aşamalı Akış |
Riley ve Riley-Sosyolojik Model |
Özellikleri verilen model, kim, neyi, hangi kanaldan, kime, hangi etkiyle söyler öğelerinden oluşan ve Lasswell tarafından geliştirilen iletişim modelidir. Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
İletişim araştırmalarında dört büyük yaklaşımdan biri olan alan araştırması yaklaşımının temsilcisi olan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
Paul Lazarsfeld |
Elihu Katz |
Bernard Berelson |
Wilbur Schramm |
Harold Laswell |
Alan araştırması yaklaşımı Lazarsfeld tarafından temsil edilmektedir.
16.Soru
Endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısı ................ diye adlandırılır.
Yukarıda boş bıraklılan yere aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?
İdeoloji Toplumu |
Yenilik Toplumu |
Kent Toplumu |
Kitle Toplumu |
Çevre Toplumu |
Kitle toplumu, kapitalizmin bir ürünüdür; sanayileşme, modernleşme ve kentleşme süreçlerinin bir sonucudur. Kitle toplumu; geniş ölçekli sanayileşmeyi, işbölümünde gelişkin uzmanlaşmayı ve bürokrasinin gelişimini, kentlerin ve kent nüfusunun hızlı artışını içerir. Bu süreçler sonucunda bireyler birbirlerinden yalıtılmıştır. Ancak kitle toplumu, yaşam tarzı itibariyle birbirlerine benzer insanların oluşturduğu bir toplumdur. Kitle toplumunda iletişim önemli oranda iletişim araçları aracılığıyla gerçekleştirilir.
17.Soru
İletişim biliminin “kurucu babaları” olarak sayılan dört isim seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
Lazarsfeld, |
Fiske, Carl Howland, Wilbur Schramm, Em Griffin |
Paul F. Lazarsfeld, Carl Howland, Wilbur Schramm, Em Griffin |
Kurt Lewin, Paul F. Lazarsfeld, Carl Howland, Wilbur Schramm |
Harold Lasswell, Kurt Lewin, Paul F. Lazarsfeld ve Carl Howland |
İetişim biliminin “kurucu babaları” olarak sayılan dört isim Harold Lasswell, Kurt Lewin, Paul F. Lazarsfeld ve Carl Howland’dır. Schramm’ı da daha sonra bu isimler arasına eklemek gerekir. Dğru cevap E'dir.
18.Soru
Kişiler arasındaki her türlü iletişime karşılık gelen iletişime ne denir?
Kişinin içsel iletişimi |
Bireylerarası iletişim |
Grup iletişimi |
Örgüt iletişimi |
Kitle iletişimi |
Kişinin içsel iletişimi kişiyi güdüleyen, motive eden, gereksinimleriyle kişinin kafasındaki kendisini kavramasına yardımcı olan bir iletişim biçimidir. Grup iletişimi grup içindeki kişilerin yapıcı ve engelleyici iletişimlerini, üstlendikleri rolleri, etkileri kapsar. Örgüt iletişimi örgüt içindeki iletişimi, iç ve dış çevresiyle iletişimi konu alır. Kitle iletişimi ise kitle iletişim araçlarıyla ilgilenir ve bu araçlar sayesinde kurulan iletişime denir.
19.Soru
Bir reklam filminin izleyenler üzerinde yarattığı etkiyi anlamak için kişilerle görüşme yapan bir araştırmacının benimsediği araştırma yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Niceliksel yaklaşım |
Tümevarım yaklaşımı |
Deneysel yaklaşım |
Niteliksel yaklaşım |
Hipotez yaklaşımı |
Tümdengelime dayanan “niteliksel yaklaşım” ya da “nitel araştırma”, sosyal bilimlerin uğraştığı sosyal gerçeklik ile fen bilimlerinin uğraştığı fiziksel gerçekliğin birbirinden farklı nitelikte olduğunu kabul eder. Nitel araştırmanın unsurları ve genel çerçevesi hakkında literatürde uzlaşılan bir tanımlama yoktur. Ancak yine de bir tanım vermek gerekirse, insan ve grup davranışlarının neden ve nasıl sorularını yanıtlamaya yönelik araştırmalardır denilebilir. Bu çalışmalarda kişilerin kanaatleri, tecrübeleri, algıları ve duyguları gibi öznel verilerle meşgul olunur; toplumsal olaylar doğal ortamı ve doğal oluşumu içinde tanımlanır. Araştırma sürecinde davranışlar doğal ortamında gözlemlenir, kaydedilir ve yorumlanır. Olayları yaşayan insanlar için o olayların anlamını keşfetmeyi amaçlanır.
20.Soru
Endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısını aşağıdakilerden hangisi tanımlamaktadır?
Kapitalizm |
Kitle toplumu |
Endüstri toplumu |
Sömürge toplumu |
Sanayi toplumu |
Endüstri devrimi, toplumun kitleselleşmesinde önemli bir etken olmuştur
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ