İletişim Kuramları Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Suskunluk sarmalı kuramı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
1980 yılında geliştirilmiştir. |
Amerika'da geliştirilmiş bir kuramdır. |
İnsanlar belli bir görüşü benimsemede yalnız olduklarını düşünüyorlarsa bunu açık olarak dile getirirler. |
Kurama ilham veren üniversideteki öğrenci olaylarıdır. |
Kamuoyu toplumsal bir yönetim aracıdır. |
1974 yılında geliştirilmiştir.
Amerika dışında geliştirilmiş bir kuramdır.
İnsanlar belli bir görüşü benimsemede yalnız olduklarını düşünüyorlarsa bunu açık olarak dile getirmezler.
Kurama ilham veren üniversitedeki öğrenci olaylarıdır.
Kamuoyu toplumsal bir denetim aracıdır.
2.Soru
Osmanlı İmparatorluğu'nda modernleşme hareketlerinin halka benimsetilmesi için hangi gazete kullanılmıştır?
Takvim-i Vekayi |
Ceride-i Havadis |
Tercüman-ı Ahval |
Tasvir-i Efkar |
İkdam |
Osmanlı İmparatorluğu'nda modernleşme hareketlerinin halka benimsetilmesi için ilk Türkçe gazete olan Takvim-i Vekayi kullanılmıştır.
3.Soru
Tablodaki numaralı yerlere sırasıyla hangi kavramlar gelir?
Siyasal gündem-Medya gündemi-Kamu gündemi |
Kamu gündemi-Siyasal gündem-Medya gündemi |
Kamu gündemi-Medya gündemi-Siyasal gündem |
Medya gündemi-Kamu gündemi-Siyasal gündem |
Medya gündemi-Siyasal gündem-Kamu gündemi |
4.Soru
İletişim araştırmalarına “aktif izleyici” tezini getiren kuram hangisidir?
Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı |
Bağımlılık modeli |
Beklenti-değer yaklaşımı |
Kullanımlar ve bağımlılık modeli |
Kullanımlar ve etkileri modeli |
Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı, iletişim araştırmalarına “aktif izleyici” tezini getirmiştir. Aktif izleyici tezinde, izleyicilerin kendi gereksinimlerine göre iletişim araçlarını ve içeriklerini seçtikleri ve kendi etkilerini kendilerinin aradığı görüşü savunulur.
5.Soru
Bir toplantıya katılanların, bir sorunla ilgili birkaç seçenekten birini tercih etmesine ne ad verilir?
Oy |
Seçenek |
Tercih |
Karar |
Hüküm |
” Oy sözcüğünün anlamı da şu şekildedir: “Bir toplantıya katılanların, bir sorunla ilgili birkaç seçenekten birini tercih etmesi, rey.”
6.Soru
Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımının temelleri hangi araştırmacı tarafından atılmıştır?
Elihu Katz |
Denis McQuail |
John Fiske |
Karl Eric Rosengren |
Sven Windahl |
Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımının temelleri ilk defa 1959'da Elihu Katz tarafından yazılan bir makalede açıklanmıştır. Katz, bu makalede medyanın insanlara ne yaptığı değil, insanların medya ile ne yaptığı sorusunun sorulması gerektiğini ileri sürerek bu yaklaşımın temellerini atmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.
7.Soru
I. Kanaat
II. Motivasyon
III. Algılama
IV. Tutum
V. Baskı grupları
Yukarıdakilerden hangisi ve ya hangileri kamuoyunu doğrudan oluşturan araçlardandır?
Yalnız II |
Yalnız V |
I ve II |
I, II ve III |
I, II, III, IV ve V |
Literatürde kamuoyunu doğrudan oluşturan siyasal grup ve partiler, baskı grup ya da örgütleri gibi siyasal araçlar ve medyadır.
8.Soru
İnsanlar olay ya da nesneleri algılarken aynı zamanda onu sevme ya da sevmeme, hoşlanma ya da hoşlanmama gibi bazı izlenimlerin etkisine sahiptirler. Bu durum aşağıdaki hangi algı türü ile ilgilidir?
Görsel algı |
Seçimleyici algı |
Ruhsal algı |
Duygusal algı |
Fiziksel algı |
Duygusal algı: İnsanlar olay ya da nesneleri algılarken aynı zamanda onu sevme ya da sevmeme, hoşlanma ya da hoşlanmama gibi duygusal bazı izlenimlerin etkisine de sahiptirler.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kamuoyunu oluşturan sosyolojik araçlardandır?
Kanaat |
Motivasyon |
Algılama |
Tutum |
Eğitim |
eğitim ve aile kamuoyunu oluşturan sosyolojik araçlardandır.
10.Soru
Kişiyi güdüleyen, motive eden, gereksinimleriyle kişinin kafasındaki kendisini kavramasına yardımcı olan iletişim biçimini aşağıdakilerden hangisi tanımlamaktadır?
Kişinin içsel iletişimi |
Normal iletişim |
Grup iletişimi |
Bireylerarası iletişim |
Psikolojik iletişim |
İletişimin kullanım biçimlerine göre 11 çeşidi bulunmakta olup bunlardan birisidir.
11.Soru
Aşağıda belirtilen özellikler iletişime yönelik modellerden hangisi için söylenmiştir?
- Bilgi (Enformasyon) Teorisi’ni temel alan bu model, kaynaktan hedefe mesajın taşınması esnasında herhangi bir nedenle veri kaybı olmaması; dolayısıyla yüzde yüzlük bir mesaj aktarımının imkanlarını araştırır.
- Teknik bir bakışa sahip olan bu model, makineler arasında veri akışını insan iletişimine uyarlama amacı taşır.
- Bu modelde gürültü kaynağı yani iletişim sürecini bozan her çeşit faktör vurgu alır.
- İletişim ne söyleneceğini seçen bir kaynak tarafından başlatılır, sinyal formunda taşıyabilen ve dönüştürebilen bir oluktan/kanaldan iletilir ve teknik cihaz olan alıcı tarafından hedefe ulaştırılır.
- Sinyal gürültüden etkilenerek azalmış ya da bozulmuş olabilir.
Wilbur Schramm'ın İletişim Modeli |
Harold Lasswell'in İletişim Zinciri Modeli |
Shannon ve Weaver’ın Matematiksel Modeli |
İki Aşamalı Akış |
Riley ve Riley’in Kitle İletişim Modeli |
Shannon ve Weaver’ın Matematiksel Modeli
Bilgi (Enformasyon) Teorisi’ni temel alan bu model, kaynaktan hedefe mesajın taşınması esnasında herhangi bir nedenle veri kaybı olmaması; dolayısıyla yüzde yüzlük bir mesaj aktarımının imkanlarını araştırır. Hayli teknik bir bakışa sahip olan bu model, makineler arasında veri akışını insan iletişimine uyarlama amacı taşır.
Bu modelde gürültü kaynağı yani iletişim sürecini bozan her çeşit faktör vurgu alır. İletişim ne söyleneceğini seçen bir kaynak tarafından başlatılır, sinyal formunda taşıyabilen ve dönüştürebilen bir oluktan/kanaldan iletilir ve teknik cihaz olan alıcı tarafından hedefe ulaştırılır. Sinyal gürültüden etkilenerek azalmış ya da bozulmuş olabilir. Gönderilen mesaj ile alınan mesaj farklılaşabilir. Kaynak tarafında üretilen ve hedefe ulaşan mesaj aynı anlamı taşımıyor olabilir ve bu veri kaybı da iletişimde aksamalara yol açabilir. Shannon ve Weaver’ın yapmaya çalıştıkları da kaynak ile hedef arasındaki veri kaybını önleme ve başarılı iletişimi sağlamadır. Dönemin teknik alt yapı sorunları düşünüldüğünde bu anlamlı bir çaba olarak yorumlanabilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kullanımlar ve doyumlar araştırmalarının temellendiği varsayımlardan biri olarak kabul edilemez?
Tatile gitmek, spor yapmak, dans etmek de medyanın kullanıldığı gibi kullanılır. |
Medyanın kültürel önemi konusundaki değer yargıları göz ardı edilmemelidir. |
İzleyiciler gereksinimlerine göre medya ve programları özgürce seçerler. |
İnsanlar belirli durumlarda kendi çıkarlarının ve güdülerinin farkındadırlar. |
İzleyici aktiftir, medyanın yayımladığı her şeyin pasif bir alıcısı değildir. |
Fiske, kullanımlar ve doyumlar araştırmalarının temellendiği varsayımları şöyle belirtir:
-
İzleyici aktiftir. Medyanın yayımladığı her şeyin pasif bir alıcısı değildir. Program içeriğini seçer ve kullanır.
-
İzleyiciler kendi gereksinimlerine en iyi doyumu sağlayacak medyayı ve programları özgürce seçerler. Medya yapımcısı programın kullanım biçimlerinin farkında olmayabilir ve farklı izleyiciler aynı programı farklı gereksinimleri gidermek amacıyla kullanabilirler.
-
Medya doyumun tek kaynağı değildir. Tatile gitmek, spor yapmak, dans etmek de medyanın kullanıldığı gibi kullanılır.
-
İnsanlar belirli durumlarda kendi çıkarlarının ve güdülerinin farkındadırlar ya da farkında olmaları sağlanabilir.
5. Medyanın kültürel önemi konusundaki değer yargıları göz ardı edilmek zorundadır. O¨rneğin belli bir dizinin saçma sapan bir dizi olduğunu söylemek gereksizdir. Eğer bu dizi çok sayıda kişi tarafından izleniyor ve çok sayıda kişinin gereksinimlerine yanıt veriyorsa yararlıdır.
13.Soru
DeFleur ve Ball-Rokeach tarafından geliştirilen, sınırlı etkiler ile güçlü etkiler modellerini uzlaştırmaya çalışan, kitle iletişim kuramlarının mikro düzeyde çözümlemelerle kısıtlı kalması ve insanların kitle iletişim araçlarına makro düzeydeki bağlılıkları üzerinde durmamasına seçenek olarak geliştirilen ve kitle iletişiminin niçin kimi zaman çok güçlü ve dolaysız, kimi zaman da dolaylı ve oldukça zayıf etkide bulunduğu sorusunu yanıtlamaya çalışan model/yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
DeFleur ve Ball-Rokeach tarafından geliştirilen, sınırlı etkiler ile güçlü etkiler modellerini uzlaştırmaya çalışan, kitle iletişim kuramlarının mikro düzeyde çözümlemelerle kısıtlı kalması ve insanların kitle iletişim araçlarına makro düzeydeki bağlılıkları üzerinde durmamasına seçenek olarak geliştirilen ve kitle iletişiminin niçin kimi zaman çok güçlü ve dolaysız, kimi zaman da dolaylı ve oldukça zayıf etkide bulunduğu sorusunu yanıtlamaya çalışan model/yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı |
Kullanımlar ve Etkiler Modeli |
Bağımlılık Modeli |
Kullanımlar ve Bağımlılık Modeli |
Beklenti-Değer Yaklaşımı |
Bağımlılık modeli, kitle iletişim araçlarına bağımlılık kuramı olarak da adlandırılan bir yaklaşımdır. DeFleur ve Ball-Rokeach tarafından geliştirilen bu model, sınırlı etkiler ile güçlü etkiler modellerini uzlaştırmaya çalışır. Bağımlılık modeli, kitle iletişim kuramlarının mikro düzeyde çözümlemelerle kısıtlı kalması ve insanların kitle iletişim araçlarına makro düzeydeki bağlılıkları üzerinde durmamasına seçenek olarak geliştirilmiştir. Bu model, kitle iletişiminin niçin kimi zaman çok güçlü ve dolaysız, kimi zaman da dolaylı ve oldukça zayıf etkide bulunduğu sorusunu yanıtlamaya çalışır.
14.Soru
Yukarıda çizimi verilen iletişim modeli hangisidir?
Schramm İletişim Modeli |
Riley ve Riley İletişim Modeli |
Lasswell İletişim Modeli |
Lazersfeld İletişim Modeli |
Hovland İletişim Modeli |
Schramm!s göre, kaynak tarafından mesaj kodlanır, belirli kanallarla hedefe iletilir. Hedef (alıcı) ise aldığı mesajları kod açımına (anlamdırır ve yorumlar) uğratır. Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
Kitle iletişiminde temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
İletinin uzak mesafelerdeki geniş kitlelere ulaşması |
İleti kaynağının çevresel olması |
İletideki gürültünün bir mekanla bağımlı olması |
Bireysel iletişim eylemlerinin gerekliliği |
İletilerin modellere bağımlı olarak sürdürülmesi |
Kitle iletişimi, çok sayıda kişiye yönelik yapılır, bunun için kitlesel ve uzak mesafelidir.
16.Soru
"İzleyenlerin içinde bulundukları resmi olmayan sosyal ilişkilerin, kitle iletişim araçlarından gelen iletilerin etkisini değiştirebileceğini söylemiştir". Sözü edilen kuram seçeneklerden hangisidir?
Bireysel Farklılıklar Kuramı |
Kültürel Normlar Kuramı |
Sosyal Kategoriler Kuramı |
İki Aşamalı Akış Kuramı |
Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı |
Sosyal Kategoriler Kuramı’nda izleyenlerin içinde bulundukları resmi olmayan sosyal ilişkilerin, kitle iletişim araçlarından gelen iletilerin etkisini değiştirebileceğini söylemiştir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
Bir ürünün satılması, siyasi bir lidere oy verilmesi, sigarayı bırakma ya da kan davasını sürdürmenin anlamsızlığına insanlar hangi çalışmalarla inandırılır?
Yaratıcı ve etkin kullanım |
İçgüdüler |
Algı ve tutum |
İkna |
Medya etkisi |
ikna, insanlar üzerindeki etkili inandırma tekniklerini ifade eder.
18.Soru
Yetiştirme kuramı açısından oldukça önem taşıyan kavram aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
Dışlanma korkusu |
Önceleme |
Hikaye anlatma |
Dışlanma tehdidi |
Yorumlama |
Yetiştirme kuramı açısından hikâye anlatma oldukça önem taşımaktadır. Gerbner, medyada anlatılan hikâyeleri üç kategoride ele alır. Bunlardan birincisi, şeylerin nasıl işlediğiyle ilgilidir. Bu hikâyelerde insan yaşamının görünmeyen dinamikleri aydınlatılmaktadır. Bu hikâyeler hayâl ürünü olarak adlandırılmaktadır. Söz konusu hikâyeler, insanların gerçeklik olarak nitelendirdiği bir kurmacayı sağlamaktadır. İkinci tür hikâyeler, şeylerin ne olduğuyla ilgilidir. Bunlar ise haber olarak adlandırılmaktadır. Bunlar geleceğe yönelik görüşleri, kuralları ve belli bir toplumun amaçlarını onaylatmaya yöneliktir. Ne yapılması gerektiğiyle ilgili hikâyeler ise, üçüncü tür hikâyeleri oluşturmaktadır. Bu tür hikâyeler, tercihler ve değerlerle ilgilidir. Bunlar söylevler, eğitim ve yasalar olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde ise reklam olarak adlandırılmaktadır. Söz konusu üç tür hikâye, birbiriyle organik olarak ilişkilendirilmiş biçimde kültürü oluşturmaktadır. Bu hikâyeler mitoloji, din, destan, eğitim, sanat, bilim, yasalar, peri masalları ve politikadan elde edilmektedir. Üçü de büyük ölçüde paketlenmiş olarak televizyondan yayılmaktadır.
19.Soru
Seçeneklerden hangisi gündem belirleme araştırmalarının sonuçlarından biri değildir?
Bir konunun medya gündemindeki konumu önemli derecede bu konunun kamu gündemindeki önemini etkilemez. |
Kuru istatistiklere dayalı gerçek yaşam göstergelerinin medya gündeminde yer alma olasılığı düşüktür. |
Bilimsel araştırma sonuçları gündem belirleme sürecinde önemli bir rol oynamaz. |
Gündem belirleme bazen ateşleyici ya da aniden ortaya çıkan konulara karşı gösterilen |
Beyaz Saray, New York Times ve ateşleyici olaylar bir konuyu medya gündemine yerleştirmede baskın bir rol oynar. |
Araştırmalardan ortaya çıkan sonuçları özetle şu şekilde genelleştirmek mümküdür:
• Belirli bir zaman aralığı içinde ya da zamanın herhangi bir noktasında farklı medya kurumları benzer konulara ilgi gösterir ya da önemlilik atfederler.
• Konu ya da olayların gerçek yaşamdaki durum ya da göstergeleri medya gündemini belirlemede nispeten önemsizdir. Kuru istatistiklere dayalı gerçek yaşam göstergelerinin medya gündeminde yer alma olasılığı düşüktür.
• Bilimsel araştırma sonuçları gündem belirleme sürecinde önemli bir rol oynamaz.
• Gündem belirleme bazen ateşleyici ya da anidan ortaya çıkan, içinde kimi zaman trajedi de
barındırabilen ve sosyal olay olarak adlandırılabilecek nitelikteki konulara karşı gösterilen
duygusal bir tepkidir. Bu yüzden bu tür olaylar medya gündeminde daha ön plandadır.
• Amerika Birleşik Devletleri’nde Beyaz Saray, New York Times ve ateşleyici olaylar bir konuyu medya gündemine yerleştirmede baskın bir rol oynar.
• Bir konunun medya gündemindeki konumu önemli derecede bu konunun kamu gündemindeki önemliliğini belirler.
20.Soru
1. Kültürü anlam verme sistemleri içinde tarihsel olarak inşa edilen materyal bir üretim olarak görür.
2. Kültürel incelemelerde kültür ürünleri metinler olarak okunur ve medya içerikleri “metin” olarak yorumlanır.
3.Günlük hayatta bu metinlerin “nasıl üretildiği” ve “yeniden üretildiği” üzerinde durulur. Dolayısıyla “üretim biçimi” ve “üretim ilişkileri” konu alınır.
4. Medya içeriklerinin üretim biçimi ve üretim ilişkileri bu bağlamda sorgulanır ve eleştirilir.
Yukarıdaki açıklamalar hangi araştırmaların ilgi alanına girmektedir?
eleştirel araştırmalar |
egemen araştırmalar |
metinler arası araştırmalar |
ideolojik araştırmalar |
teknolojik araştırmalar |
Kapitalist ekonomik düzene ve liberal sisteme yönelik eleştiriler getiren ve her biri var olan toplumsal ve iletişimsel yapının radikal ve dönüşümcü bir eleştirisinden yola çıkan bu görüşler “eleştirel”, “kuramsal”, “kültürel”, “toplumbilimsel” ya da “değişimci yaklaşımlar” gibi adlarla tanımlanmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ