İletişim Kuramları Final 5. Deneme Sınavı

Çok seslilik, liberal-çoğulcu kuramda önemli bir yer tutar. Farklı düşüncelere sahip kişilerin bu düşüncelerini toplumsal yaşamda açıkça dile getirebilmeleri anlamına gelen çok seslilik çağdaş demokrasilerin temelidir. Çok seslilik, düşünceyi açıklama ve ifade özgürlüğü ile yakından bağlantılıdır ve demokratik toplumlarda serbest pazarda iş gören kitle iletişim araçları çok sesliliğin sağlanmasının güvencesi olarak görülür. Ancak serbest pazar, doğası gereği tekelleşmeyi beraberinde getirir ve medya alanındaki tekelleşme farklı düşüncelerin ifade edilmesine engel olacağı için “tek sesliliğe” neden olur. Doğru yanıt E'dir.

Marksist görüşte emperyalizm, kapitalizmin eny üksek aşamasıdır.

Frankfurt Okulu düşünürleri daha çok ideoloji konusu üzerinde odaklanırlar. Bu nedenle
indirgemecilikle, seçkincilikle ve “Hegelci idealizmle” eleştirilirler. Frankfurt Okulu’nun öğretisi, siyasal bir güç olarak işçi sınıfının ortadan kayboluşu ya da çöküşü kavramı nedeniyle “proletaryasız (emekçi sınıfsız) Marksizm” olarak betimlenir. Okul, sınıf hakkındaki yargılarını sınıfların tarihsel gelişimi veya sınıf yapısı hakkında herhangi bir çözümlemeyle desteklemediği ve yalnızca sağduyusal bilgiye dayandığı için eleştirilmiştir.

Diğer şıkla kültür emperyalizmine ve kültür bağımlılığı anlayışlarına getirilen eleştirileri kapsamaktadır.

McLuhan, televizyonun ise duyuların çoğuna ağırlık veren görsel, işitsel ve dokunsal bir araç olduğunu, dünyayı milliyetçilik yerine “küresel köy” olmaya yönelttiğini ileri sürer. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Düzdeğişmece (metanomi) ise, bir parçanın bütünü temsil etmesidir. Jakobson’a göre gerçeklik temsilleri her zaman için düzdeğişmece kullanılmasını gerektirmektedir

Eleştirel araştırmalar deyimi, iletişim alanında ilk kez Paul F. Lazarsfeld tarafından, 1941'de kurumların taleplerini ön plana alan "yönetsel çalışmalar"dan farklı bir yaklaşıma yönelik çalışmalarını ABD'de sürdürmek zorunda olan Frankfurt Okulu üyelerinin araştırmalarını tanımlamak için kullanılmıştır.

İşte Levi-Strauss da farklı toplumlardaki farklı kültürlere ait ortaklıkları “yapı” kavramından hareketle incelemiştir. Levi-Strauss’a göre her kültür dil, evlenme
yasaları, sanat, bilim, ekonomik ilişkiler ve din gibi simgesel sistemler bütünüdür.

Lasswell formulü araştırmaları; gönderen, araç, mesaj ve izleyici araştırmaları olarak sıralanır.

Lasswell’in formülüne göre araştırmalar:

• Gönderen araştırmaları
• Araç araştırmaları
• Mesaj araştırmaları
• İzleyici araştırmaları

Rogers, yeniliğin benimsenme süresini etkileyen özellikleri ise şöyle sıralamaktadır:
1. Göreli üstünlük: Yeniliğin yerine geçtiği düşüncelerden, daha iyi olarak algılanmasının derecesi
2. Uyumluluk: Yeniliğin mevcut değerler, geçmiş deneyimler ve olası kabullenicilerin
gereksinimleri ile uyumlu olarak algılanma derecesi
3. Karmaşıklık: Yeniliğin anlaşılması ve kullanılmasının karmaşık olarak algılanma derecesi
4. Denenebilirlik: Yeniliğin sınırlı olarak denenebilme derecesi
5. Gözlenebilirlik: Yeniliğin sonuçlarının diğerleri tarafından gözlenebilirlik derecesi.

Sınırlı etkiler döneminde, Bireysel Farklılıklar Kuramı, Sosyal Kategoriler Kuramı, Kültürel Normlar Kuramı ve İki Aşamalı Akış Kuramı geliştirilmiştir.

Adorno ve Horkheimer, 1940’lı yılların ortalarında okulun genel yaklaşımını ifade eden “kültür endüstrisi” kavramını geliştirmişlerdir. Kültür endüstrisi düşüncesi Adorno ve Horkheimer tarafından Kültür Endüstrisi: Kitle Aldanımı Olarak Aydınlanma denemesinde açıklanmıştır. Burada tekellerin egemenliği altındaki bütün kitle kültürünün özdeş olduğu savunulmuş, aynı zamanda kültür ve eğlencenin karışımının bir sonucu olarak bu kültürün kargaşa olduğu belirtilmiştir.

Enformasyon toplumu bilginin en değerli kaynak, üretim aracı, aynı zamanda temel ürün olduğu bir toplumdur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Değişim aşaması Vernon'un geliştirdiği ürün yaşam devresi aşamalarından biri değildir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Lippmann’a göre gerçeği halka açıklama ve reformlar kimsenin otoriteye saygı
göstermediği bir toplumun yükselmesine neden olmuştur. Lippmann, bu duruma çözüm olarak ilericilerin işinin bu kaos içindeki dünya üzerinde kontrol kurmak ve “daha az bilgilendirilmiş halka” ve “daha çok sosyal kontrolü kurmaya” odaklanma olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle halkla gerçeklerin açıklanmaması gerekir.

İngiliz kültürel çalışmaları ya da Birmingham Okulu, İkinci Dünya Savaşı sonrası İngilteresinde kültür, endüstri, demokrasi ve sınıf arasındaki ilişkileri, medya içerikleri, popüler kültür ürünleri ve edebi metinleri inceleyerek ortaya koyan bir okul olarak tanımlanabilir. 1960'larda İngiltere'de ortaya çıkan bir araştırma akımı olan “kültürel incelemeler”, adını 1964'te Richard Hoggart tarafından Birmingham'da kurulan CCCS'ten (Centre for Contemporary Culturel Studies-Çağdaş Kültürel İncelemeler Merkezi) alır.

Lazersfeld, medya etkisi araştırmaları sonucunda 3 önemli etki tespiti yapar: Aktifleme, güçlendirme ve değiştirme. Siyasal kampanyaların insanların var olan yönelimlerini aktive etmesi "aktifleme" etkisinden kaynaklanır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Gösterge (işaret) herhangi bir somut nesne, durum ya da kavramın yerine geçen ve onu işaret eden resim, yazı ya da görüntüdür.