İletişim Kuramları Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 9 Soru1.Soru
Pierce düşüncesine göre zeytin dalı ve barış ilişkisinde zeytin dalı nedir?
Yapı |
İndeks |
Simge |
Belirtisel gösterge |
İkon |
Simge’de ise, gösterge ve nesne arasında ne bağlantı ne de benzerlik vardır. Simgenin anlaşılmasını sağlayan tek neden, simgenin yerine geçtiği nesne ya da canlıyı nitelemesi konusunda, toplumların üstünde anlaşmış olmalarıdır. En çok bilinen simge, sözcüklerdir. Kullandığımız tüm sözcükler belli bir anlaşmaya dayalıdır. Pierce’deki anlaşma kavramı ile Saussure’ün uzlaşma kavramı arasında benzerlik vardır. Rakamlar da çok bilinen simgelerdendir. Beyaz güvercin ve zeytin dalı da evrensel ve çok bilinen simgelerdendir ve bilindiği gibi barışı simgelerler. Zafer işareti, sıkılmış yumruk yine çok bilinen simgeler arasındadır.
2.Soru
Kamuoyu kavramının tarihçesine bakıldığında ilk kez halkın düşüncesi, kamunun düşüncesi şeklinde kullanıldığı görülen ülke aşağıdakilerden hangisidir?
İngiltere |
Fransa |
İtalya |
Rusya |
Amerika |
Kamuoyu kavramının tarihçesine bakıldığında ise 18. yüzyıla uzanmak mümkündür. Kavramın ilk kez, 1741’de halkın düşüncesi, kamunun düşüncesi şeklinde İngilizler tarafından kullanıldığı belirtilmektedir. Fransızlar da kavramı 1744’te Rousseau’yla birlikte kullanmaya başlamışlardır. Ancak başka kaynaklarda kamuoyu kavramından, Montaigne tarafından 1588’de Fransızca olarak “I’opinion publique” şeklinde söz edildiği de yazılmaktadır. Bu anlamda, kavramı ilk kullanan düşünürün Montaigne olduğu kabul edilebilir (Atabek ve Dağtaş, 1998).
3.Soru
İletişim araştırmalarında üretilen bilginin doğası üçe ayrılmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi teknolojik bilgi olarak nitelendirilebilir?
Televizyon izleme alışkanlıkları |
Haberlerin izlendiği araçlar |
Seçimde oy verme eğilimleri |
Vatandaşların dini inanışları |
Yemek yeme alışkanlıkları |
Teknolojik bilgi, bilim ve teknolojinin üretimi için zorunlu olan bilginin üretimini ve bu üretim için yapılan araştırmaları içerir. Bu tür bilgi ve araştırmalar günümüzde dünyadaki teknolojik seviyeyi ve teknolojik biçimi ve yapıyı belirleyen bilgi ve araştırmalardır. Haberlerin izlendiği araçların öğrenildiği bir araştırmada elde edilen bulgular teknolojik bilgi olarak nitelendirilebilir.
4.Soru
Tetrad, McLuhan’ın sorularla çerçevelediği dört yasayı insanoğlunun çevresindeki geniş bir alana uygulamasına olanak sağlar ve böylece kültüre bakmada yeni bir araç ortaya koyar.
Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?
Genişletme |
Geri döndürme |
Telafi etme |
Yerinden etme |
Demokratik katılım |
McLuhan'ın Tetrad sürecindeki soruları, dört etki dizisi ile sonuçlanır
5.Soru
- Göstergenin kendisi
- İçinde göstergelerin düzenlendiği kodlar ya da sistemler
- Kodlar ve göstergelerin içinde işlediği kültür
Yukarıdakilerden hangileri göstergebiliminin temel alanlarındandır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
Göstergebilimin üç temel çalışma alanı söz konusudur:
1. Göstergenin kendisi: Bu alan gösterge çeşitlerinin, bunların çeşitli anlam iletme yollarının ve göstergeleri kullanan insanlarla ilişkilendirilme biçiminin araştırılmasını içerir. Göstergeler insanlar tarafından inşa edildiği için, yine insanların onları kullanma biçimi ile anlaşılır hale gelir.
2. İçinde göstergelerin düzenlendiği kodlar ya da sistemler: Bu çalışmalar içinde, toplumun ya da kültürün gereksinimlerini karşılamak için geliştirilen kodları ya da bu kodların iletilmesi için var olan iletişim kanallarının incelenmesi yer alır.
3. Kodlar ve göstergelerin içinde işlediği kültür: Kültürün kendi varoluşu ve biçimi de bu kodların ve göstergelerin kullanımına bağlıdır (Fiske, 1996).
6.Soru
Baudrillard’a göre kitleleri “sessiz çoğunluk” haline getiren etken aşağıdakilerden hangisidir?
Sınıfların çatışması |
Göstergelerin aşırılığı |
Cinsel kimlik ayrımı |
Sınıf eylemliliği |
Ekonomik sıkıntı |
Baudrillard’a göre de modernitenin sınıf ve sınıf çatışmasını öne çıkaran kuramları, postmodernite çağında içe doğru patlayarak (implosion) anlamlarını yitirmektedir. Çünkü artık kitleler sınıf eylemliliği içinde değil, “olağanüstü uyumluluk” (hyperconformity) aşamasında yaşamaktadırlar. Baudrillard’a göre kitleleri böylesine uyumlu bir “sessiz çoğunluk” haline getiren temel motivasyon; medya devrimi sonucu oluşan enformasyon ve göstergelerin aşırılığıdır. Postmodern çağda gerçeklik medya tarafından kodlanan göstergeler aracılığı ile oluşturulur. Göstergeler aracılığı ile oluşturulan hipergerçekliktir.
7.Soru
Geleneksel Toplumun C¸öküşü adlı araştırmasında, Ortadoğu’nun geleneksel toplumdan modern topluma geçişini ve modern iletişimin rolünü inceleyen araştırmacı aşağıdakilerden hangisidir?
Frederick W. Frey |
Thorstein Veblen |
Marshall McLuhan |
Harold Innis |
Daniel Lerner |
1958’de Daniel Lerner’in Geleneksel Toplumun C¸öküşü adlı araştırması yayınlanmıştır. Söz konusu araştırma Ortadoğu’nun geleneksel toplumdan modern topluma geçişini ve modern iletişimin rolünü incelemektedir. Lerner’e göre Batı ülkelerinin geçirdiği bazı süreçler evrenseldir. Buna göre:
-
Kentleşmenin artması okuma yazma oranının artmasına yol açar,
-
Okuma yazma oranının artması kitle iletişim araçlarına açık olmayı artırır,
-
İletişim araçlarına açık olmak daha geniş ekonomik katılma ve siyasal katılmaya neden olur.
Lerner’e göre endüstrileşmiş Batı ülkelerinin geçirdiği bu modernleşme sürecinin benzeri Ortadoğu ülkelerinde de yaşanmaktadır. Sürecin merkezinde ise düşünce ve tutumların iletilme biçimindeki değişiklik vardır. Bu değişiklik sözel iletişimden kitle iletişimine geçiştir.
8.Soru
İşyerinde çalışırken iş zamanı içinde aşk mektubu yazmak için zaman ayırmak gibi eylemlerin bir tür gerilla taktiği olduğunu söyleyen kimdir?
Baudrillard |
Fiske |
Radway |
Hall |
De Certeau |
De Certeau’ya göre egemenlere karşı gündelik hayatta işletilebilecek bazı gerilla taktikleri vardır. Örneğin işyerinde çalışırken iş zamanı içinde aşk mektubu yazmak için zaman ayırmak gibi. Burada zayıf güçlünün alanını işgal etmekte ve araçsal bir zamanı aşk mektubu yazarak yaratıcı bir zamana dönüştürmektedir.
9.Soru
Modernleşme ve yeniliklerin yayılımı yaklaşımları, iletişim alanında teknolojik belirleyiciliğin izlerini taşıyan yaklaşımlardır. Modernleşme kuramcılarının çizdiği çerçeve içerisinde aşağıdakilerden hangisidir?
- az gelişmiş, geleneksel ve geri kalmış ülkeler
- toplumsal, siyasal ve ekonomik kurumlar
- teknoloji-insan ilişkisine yönelik sorunları ve çözümleri
- insanı modernleştirme
- teknolojinin toplum etkisi
- değişim ve süreklilik noktaları
i-ii-iii-iv |
i-iii-v-vi |
ii-iii-iv-vi |
iii-iv-v-vi |
i-ii-iv-v |
Modernleşme kuramcılarının kalkınmada önemli rol oynadığını savundukları görüşler