İletişim Sosyolojisi Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Televizyonun çocukluğun yok olmasına neden olduğu görüşünü ileri süren kuramcı hangi seçenekte yer almaktadır?
Manuell Castells |
Joshua Meyrowitz |
Raymond Williams |
Harold Innnis |
Stephen J. Gould |
Meyrowitz de televizyonun çocukluğun yok olmasına neden olduğunu ileri sürer. Bu teze göre sanayileşme sonrasında sınırları, sorumlulukları ve sorunları yetişkinlerin dünyasından keskin biçimde ayrılan, böylece kendilerine ait bir dünya edinen çocuk-lar, televizyonun çocuk ve yetişkin dünyalarını bir arada sunan içerikleri karşısında bu özerk alanı yitirme tehlikesi içindedirler. Aileler, televizyondan önce çocuklarının toplumsallaşma alanları ve kültürel tüketimleri konusunda belirleyici/sınırlayıcı olabiliyorlarken, televizyon, çocuk ve yetişkin arasındaki çizginin silikleşmesine neden olmuştur
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1867’de yayınlanan Âli Kararname’nin ilk uygulamaları arasında yer almaz?
Muhbir ve Vatan kapatılmıştır. |
Tercüman-ı Ahval yayın hayatına başlamıştır. |
Memur gazeteciler uyarılmış ya da yeni görevlere atanarak İstanbul’dan uzaklaştırılmıştır. |
Tasvir-i Efkar’ın yayınlarına son verilmiştir. |
Gazeteci-memur Ali Suavi, Namık Kemal ve Ziya Bey yeni görevlerine gitmemek için yurt dışına kaçmışlardır. |
1867’de yayınlanan Âli Kararname’nin ilk uygulamaları olarak Muhbir ve Vatan kapatılmış (1867), memur gazeteciler uyarılmış ya da yeni görevlere atanarak İstanbul’dan uzaklaştırılmış, Tercüman-ı Ahval ve Tasvir-i Efkar’ın yayınlarına son verilmiş, gazeteci-memur Ali Suavi, Namık Kemal ve Ziya Bey yeni görevlerine gitmemek için yurt dışına kaçmışlardır.
3.Soru
“Matbuat (basın) kanun dairesinde serbesttir ve neşir edilmeden (yayınlanmadan) evvel teftiş ve muayeneye tabi değildir” ifadesiyle basın özgürlüğünü anayasal güvenceye bağlayan kanun hangisidir?
1924 tarihli Teşkilâtı Esasî |
1881 tarihli Fransız Basın Kanunu |
1864 tarihli Matbuat Nizamnamesi |
1867’de yayınlanan Âli Kararname |
1909 tarihli Matbuat kanunu |
a
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dahlgren göre siyasal kamusal alanın boyutlarından biri değildir?
Medya kurumları |
Medya temsili |
Sosyal yapı |
Yeni medya |
Sosyo-kültürel etkileşim |
Dahlgren, siyasal kamusal alanın dört boyut sergilediğini belirtir: Medya kurumları, medya temsili, sosyal yapı ve sosyo-kültürel etkileşim.
5.Soru
Yeni medya düzeninin ortaya çıkış süreci teknolojik açıdan üç kategoride ele alınır. Bu kategoriler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde açıklanmıştır.
Kablo sistemleri / Yüksek bilgi seviyesi / Yüksek iletişim |
Kablo sistemleri / Uydu sistemleri / Enformasyon işleme |
Sanayi gelişimi / Medya düzeni / Süreç |
Süreç / Eğlence sektörü / Enformasyon |
Bilim / Sanat / Teknoloji |
Yeni medya düzeninin ortaya çıkış süreci, teknolojik açıdan üç kategoride ele alınabilir. Enformasyon aktarılmasında kapasite gelişimini sağlayan kablo sistemleri, uzunluk-mesafe iletişimini olanaklı hale getiren uydu sistemleri ve enformasyon işleme, saklama / dağıtmada bilgisayarın dijital yapısının kullanılmaya başlanmasıdır.
6.Soru
Mobil teknolojiler gelişmekte olan ekonomiler için çeşitli olanaklar sağlamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu saptamaya uymamaktadır?
Sabit hatlı telefon teknolojisinin son derece yüksek maliyetli alt yapısına gerek kalmaksızın mobil iletişime yatırım yapılmaktadır.
|
Mobil telefonlar düşük iletişim maliyeti göstermese de anında iletişim sağlamaktadır.
|
Mobil iletişimle ulaşım maliyetleri düşmektedir.
|
Mobil telefon, piyasa koşullarıyla mücadele eden bireylerin pazarda var olabilme olanağına katkıda bulunmaktadır.
|
Mobil telefonlarla ticari pratikler daha işlevsel olmaya başlamıştır.
|
7.Soru
1960'lardan başlayarak 1980'lerde belirginleşmeye başlayan toplumsal değişimleri açıklamada "teknokratik çağ" kavramını kullanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Marshall McLuhan |
Peter Drucker |
Zbigniew Brzezinski |
Manuel Castells |
Yoneji Masuda |
Amerika ve Japonya gibi ileri derecede gelişmiş ülkelerde, 1960’lardan itibaren yapısal özellikleri itibariyle farklılıklar arz eden köklü değişimler ortaya çıkmıştır. 1980’lerde tümüyle belirginleşen bu değişimler paralelindeki toplumu
tanımlamak için; Zbigniew Brzezinski “teknokratik çağ”, Daniel Bell “sanayi-sonrası toplum”, Peter F. Drucker “bilgi toplumu”, Yoneji Masuda “enformasyon toplumu”, Manuel Castells “network toplumu” ve Marshall McLuhan “küresel
köy” kavramlarını kullanmıştır.
8.Soru
Basının davranışlarının bireylerin haklarına uygun olması gerektiği fikri kim tarafından ortaya atılmıştır?
John Milton |
J. Stuart Mill |
John Keane |
Jürgen Habermas |
John Locke |
Basının davranışlarının bireylerin haklarına uygun olması gerektiği fikrinin Locke tarafından ortaya atılmıştır. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Aşağıda verilen ikililerden hangileri bütün uygarlıklar ve kültürler için tarihsel açıdan öncül-ardıl ilişkisine uygundur?
Görsellik – Okuryazarlık |
Sözellik – Görsellik |
Okuryazarlık – Sözellik |
Sözellik – Okuryazarlık |
Okuryazarlık – Görsellik |
Tarihsel olarak insanlar tarafından üretilen bütün uygarlıklar ve kültürler, önce bir sözellik aşamasından geçip daha sonra okuryazarlık aşamasına girmişlerdir. Bu, dil kullanımının yazıdan önce konuşmayla ve sözle başlamasının doğal bir sonucudur.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Gazeteciler ve Basın Bayramının kutlandığı gündür?
1 Temmuz |
5 Nisan |
14 Mart |
24 Kasım |
24 Temmuz |
2. Meşrutiyetin ilanından sonra gazetecilerin Abdülhamit dönemi sansürüne karşı yaptıkları eylemler Cumhuriyet’in ilanından sonra 24 Temmuz Gazeteciler Bayramı olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ulaşımda ve bu teknolojilerin etkili kullanımında ortaya çıkan farklılıklara ne ad verilir?
Geniş bant |
Sosyal sermaye |
Toplumsal dönüşüm |
Dijital uçurum |
Mobil iletişim |
Genel olarak, varsıllar ile yoksullar, gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler, beyazlar ile siyahlar, erkekler ile kadınlar, gençler ile yaşlılar, kentliler ile kırsal kesimde yaşayanlar, fiziksel olarak yeterli olanlar ile engelliler, İngilizce konuşanlar ile diğer dilleri konuşanlar arasında, yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ulaşımda ve bu teknolojilerin etkili kullanımında ortaya çıkan farklılıklar ve uçurumlar, dijital uçurum (ya da dijital bölünme) kavramıyla karşılanmaktadır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde basın özgürlüğü ilk olarak hangi yılda anayasal güvence altına alınmıştır?
1921 |
1924 |
1960 |
1938 |
1925 |
Ulusal mücadelenin gerek örgütlenmesinde gerekse kazanılmasında rolü olan basın, Cumhuriyetin ilanının ardından 25 Ekim 1923 tarihinde İcra Vekilleri Heyetince yayımlanan sansürü ortadan kaldıran bir kararname ile yeniden özgürlüğüne kavuşmuş, ardından 1924 tarihli Teşkilâtı Esasî’ye Kanunu’nun 77. maddesinde yer alan “Matbuat (basın) kanun dairesinde serbesttir ve neşir edilmeden (yayınlanmadan) evvel teftiş ve muayeneye tabi değildir” ifadesiyle basın özgürlüğü anayasal güvenceye bağlanmıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilişim teknolojilerinin enformasyonel özellikleri arasında yer alır?
Ülke, bölge, şirket gibi aktörlerin en yüksek verimliliği sağlayacak şekilde enformasyon üretme, işleme ve uygulama kapasiteleri
|
Üretim, tüketim ve dolaşım faaliyetlerinin küresel ölçekte örgütlenmesi
|
Üretim, tüketim ve dolaşım faaliyetlerinin ekonomik aktörler arasındaki bağlantılar üzerinden küresel ölçekte örgütlenmiş olması
|
Bilişim teknolojilerinde örgütsel ve kurumsal değişiklikler
|
Bilişim teknolojilerinin ağ örgütlenmesine dayalı olması
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi okur yazarlığın artmasında önemli rol oynamıştır?
I. Fonetik alfabenin icadı
II. Matbaanın yaygınlaşması
III. Tarımın azalması
Yalnız I |
I-II-III |
I-III |
I-II |
Yalnız II |
Okur yazarlığın artışı ve yazılı kültüre geçiş, hem fonetik alfabenin icadının hem de matbaanın yaygınlaşmasının bir sonucudur. Tarım etkili olmamıştır. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
İngiliz Parlamentosu’ndaki tartışmaların gazetelerde yayınlanmasına yönelik mücadele hangi yüzyılda yaşanmıştır?
XVIII. |
XVII. |
XVI. |
XV. |
XIV. |
XVIII. yüzyıldan itibaren parlamento tartışmalarının gazetelerde yayınlanmasına yönelik mücadelelerden söz edilebilir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Osmanlı dönemindeki baskıların ardından basın özgürlüğünün yasal korunmasına doğru atılan ilk adım aşağıdakilerden hangisidir?
1881 Basın Kanunu |
1924 Teşkilatı Esasi |
1931 Matbuat Kanunu |
1931 Matbuat Kanunu'na 1938 yılında yapılan ilaveler |
1950 yılında 5680 Sayılı Basın Kanunu |
Matbuat Kanunlarının tümü, basın özgürlüklerini kısıtlayan kanunlar olmuştur. 1923 yılında İcra Vekilleri Heyeti, sansürü kaldıran bir kararname yayınlamış ve 1924 yılında Teşkilatı Esasi Kanunu'nun 77. maddesinde yer alan 'Matbuat kanun dairesinde serbesttir ve neşir edilmeden evvel teftiş ve muayeneye tabi değildir' ifadesiyle basın özgürlüğünün anayasal güvenceye bağlandığı ülkemizdeki ilk uygulama olmuştur ancak bu durum ancak Şeyh Sait ayaklanmasına kadar sürebilmiştir. Basın özgürlüğünün korunmasına ilişkin bir sonraki düzenleme 1950 yılındaki 5680 Sayılı Basın Kanunu olmuştur ancak Osmanlı döneminin ardından bu yöndeki ikinci düzenleme olmuştur. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi günümüz insanının karşı karşıya kaldığı sorunlardan değildir?
Gelecek korkusu |
Terör hareketleri |
Medya |
Özel hayatın gizliliğine saldırı |
Bilişim teknolojilerinin bireysel mahremiyete saldırısı |
Günümüzde karşı karşıya kalınan başlıca sorunlar; bireylerin kavrayamayacağı kadar hızlı seyreden toplumsal dönüşümlere ayak uyduramamaktan kaynaklanan ‘gelecek korkusu’, bireysel veya örgütlü ‘terör hareketleri’, ‘özel yaşamın mahremiyetine yönelik tecavüzlerin artması’ ve ‘bireysel mahremiyetler üzerinde devletin sınırsız müdahalesine imkan tanıyan bilişim teknolojilerinin yaygınlaşmasıdır. Buna göre doğru Cevap C'dir.
18.Soru
İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli ve temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Kültür üretimi
|
İçgüdüler
|
Fiziksel tepkiler
|
Doğaya uyum
|
Fiziksel temas
|
19.Soru
1990’lı yıllarla birlikte Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla artık tek merkezli sistemde hangi çağ başlamıştır?
Bilgi |
Kitle toplumu |
Propaganda |
Refah |
Popüler kültür |
A
20.Soru
UNESCO'nun Mcbride raporu kaç yılında tamamlanmıştır?
1975 |
1977 |
1979 |
1978 |
1976 |
Uluslararası arenada bu görüşlerin dile getirilmesi 1970’lerin sonunda UNESCO aracılığıyla olmuştur. 1979’da tamamlanan UNESCO’nun McBride Raporunda “iletişim hakkı” ele alınmış ve bu hakkın artık haberleşme hakkının ötesinde, ileti alma ve bilgilendirme hakkını da içerdiği ve iletişimin, tarafların bireysel ve kolektif olarak içinde demokratik ve dengeli bir diyalog sürdürdükleri, çift yönlü bir süreç olduğu kabul edilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ