İletişim Sosyolojisi Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Temelinde iktidar, zenginlik, mülkiyet ve denetim meseleleri olan iletişim çalışmaları aşağıdakilerden hangisidir?
Yapısalcılık |
Göstergebilim |
Ekonomi politik |
Kültürel çalışmalar |
Liberal yaklaşımlar |
Ekonomi politik, medya kuruluşlarının ve medya ekonomilerinin politikalarını analiz eder. Medyanın mülkiyet ilişkilerinin içeriklerin oluşması ve tüketimindeki rolünü ele alır. İktidar, zenginlik, mülkiyet ve denetim meseleleri ekonomi-politik çalışmaların temel odağıdır. Ekonomi politik yaklaşım doğrudan Marksist teoriye yaslanmaktadır. Doğru cevap C'dir.
2.Soru
Yüksek teknolojinin sunduğu imkanlar doğrultusunda enformasyon ile bilginin, insanlar ve bilgisayarlar tarafından elektronik ortamda yeniden yapılandırılması, işlenmesi, aktarılması ve kullanılmasına ne ad verilir?
Bilişim teknolojisi |
Yeni medya |
Sayısal teknoloji |
Paket anahtarlama |
Multimedya |
Bilişim teknolojileriyle kastedilen; yüksek teknolojinin sunduğu imkanlar doğrultusunda enformasyon ile bilginin, insanlar ve bilgisayarlar tarafından elektronik ortamda yeniden yapılandırılması, işlenmesi, aktarılması, sergilenmesi, biriktirilmesi, organizasyonu ve kullanılmasıdır. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
“Hükümetlerin özellikle kriz dönemlerinde ulusal güvenlik gerekçesiyle ‘ön engelleme’ ve ‘yayın sonrası sansür’ yoluyla medyalar üzerinde siyasal baskı uygulamaları” olarak ifade edilen siyasal sansür türü aşağıdakilerden hangisidir?
Yalan söylemek
|
Korporatizmdir
|
Olağanüstü hal erkleri
|
Silahlı gizlilik
|
Devlet reklamcılığı
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi feminist medya çalışmalarının iletişim alanına sunduğu katkılardan değildir?
Erkek egemen söylemin desteklenmesi
|
İktidar ilişkilerinin daha gelişkin ve anlamlı bir çözümlemesi
|
Cinsel farklılığın toplumsal ve kültürel inşasını açıklama olanağı sunan bir toplumsal kuram
|
Toplumsal cinsiyet farklılıklarını sınıf yaş, ırk ve etnik farklılıklarına bağlayan canlı deneyimlere bağlılık
|
Toplumsal değişme için açık ve belirli bir gündem
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi George Orwell'ın "modern iletişim teknolojilerinin totaliter bir iktidarın elinde ürkütücü bir denetim mekanizmasına dönüştüğü, çarpıcı bir distopya" konusunu işlediği eseridir?
1984 |
Boğulmamak İçin |
Hayvan Çiftliği |
1Q84 |
Oliver Twist |
George Orwell, 1984 adlı ünlü romanında, modern iletişim teknolojilerinin totaliter bir iktidarın (Big Brother) elinde ürkütücü bir denetim mekanizmasına dönüştüğü, çarpıcı bir distopya yaratır. Uzun yıllar medya-iktidar ilişkisine dair eleştirel yaklaşımlara esin kaynağı olan bu son derece etkileyici roman, yeni iletişim teknolojilerinin hızlı yayılımı karşısında bir bakıma yeniden keşfedilmiştir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir imge sayılamaz?
Sözcük
|
Sinema perdesi
|
Trafik işaretleri
|
Fotoğraf
|
Cep telefonu
|
7.Soru
Lazarsfeld, Berolson ve Gaudet, Halkın Tercihi (The People Choice) adlı çalışmalarında neyi incelemişlerdir?
I. Dünya Savaşını |
II. Dünya Savaşını |
ABD’de başkanlık seçimlerini |
Avrupa Birliği başkanlık seçimlerini |
Medya Ortakları Seçimlerini |
Lazarsfeld, Berolson ve Gaudet, Halkın Tercihi (The People Choice) adlı çalışmalarında 1940 ve 1948’de ABD’de yapılan başkanlık seçimlerini incelemişlerdir.
8.Soru
II. Dünya savaşından sonraki süreç aşağıdaki ifadelerden hangisi ile tanımlanmıştır?
Kapitalist düzen |
Sıcak savaş |
Soğuk savaş |
Global düzen |
Sömürgecilik |
II. Dünya Savaşından sonraki dönem “soğuk savaş” olarak tanımlanmıştır.
9.Soru
İnsanlık tarihinde ilk kez sınıf, ırk ve din sınırlaması olmadan, belli bir ortama herkesin eşit şartlarda girmesini sağlayan kitle iletişim aracı aşağıdakilerden hangisidir?
İnternet |
Televizyon |
Radyo |
Fotoğraf ve Sinema |
Gazete |
İktidar ilişkilerinin karakteristiklerini değiştirdiğini; insanlık tarihinde ilk kez sınıf, ırk ve din sınırlaması olmadan, belli bir ortama herkesin eşit şartlarda girmesini sağlayarak, yönetenler ile yönetilenler arasındaki güç dengelerini sarstığını iddia edilmektedirler.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi McLuhan’a göre, Kabile Çağını başlatmıştır?
Fonetik (sescil) alfabenin bulunması |
Alfabenin bulunması |
Gutenberg’in matbaayı keşfi |
Yeni iletişim teknolojilerinin ortaya çıkması |
Her yeni buluşun insanın uzantısı olması |
McLuhan insanlık tarihini dört döneme ayırır. Bir dönemden diğerine geçiş iletişim teknolojisindeki değişimden önemli oranda etkilenmiştir:
- Kabile Çağı
- Edebiyat Çağı
- Basım Çağı
- Elektronik
Çağ Kabile çağını değiştiren buluş fonetik (sescil) alfabenin bulunuşudur. İnsanların seslere aynı anlamı yüklemesiyle işbölümü gelişir, yeni bir toplum yapısına geçilir. Alfabenin bulunmasıyla da Edebiyat Çağı yani sözlü kültürün egemen olduğu bir toplumsal örgütlenmeye geçilir. Gutenberg’in matbaayı keşfi ile de batılı toplumlarda basım çağı başlamış, kültürel yapı ise sözlü kültürden önemli bir kopuşla yazılı kültüre evrilmiştir. (Altay, 2003). Innis ve McLuhan’ın görüşleri yeni iletişim teknolojileriyle birlikte tekrar irdelenmeye başlamış; özellikle McLuhan’ın bireylerin duyularının aynı tarzda gelişerek dünyanın birbirine benzer olacağı ve global bir köye evrileceği görüşü tekrar tartışmaya açılmıştır. Bununla birlikte, uygarlık tarihinin gelişim sürecinde, insan varlığının kurucu rolünün teknoloji yanında göz ardı edilmesi kuramın zayıf yönü olarak eleştirilir.
11.Soru
1. Hükümet ya da sivil toplum tarafından yanlış olduğu iddiasıyla susturulan herhangi bir düşünce aslında doğru olabilir,
2. Bir düşünce yanlış bile olsa, içinde birkaç dirhem hakikat de bulunabilir,
3. Herhangi bir konuda egemen olan görüş, hemen hiçbir zaman hakikatin tamamı değildir. Bu nedenle tam hakikate ancak bu düşünceyi diğer düşüncelerle, zıt görüşlerle karşılaştırılarak varılabilir.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri John Stuart Mill'in "Özgürlük Üzerine "adlı eserinde yer alan basın özgürlüğü ile ilişkili düşüncelerdendir?
Yalnız 1 |
I-II |
I-III |
I-II-III |
Yalnız III |
Verilen ifadelerin tamamı başlıklı eserin ikinci bölümünde, düşünceyi açıklama ve basın özgürlüğünü haklı ve zorunlu gösteren nedenler arasındadır.
12.Soru
İlk iletişim araştırmaları nerede yapılmıştır?
Amerika Birleşik Devletleri |
İngiltere |
Fransa |
İtalya |
Türkiye |
İlk kurumsallaşan kitle iletişimi basın kurumu olduğu için ilk iletişim araştırmaları da Amerika Birleşik Devletleri’nde gazeteler üzerine yapılan çalışmalardan oluşmuştur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni medyayı ekonomi-politik açısından ele alan kuramcılardan biridir?
Simmel |
Bell |
Murdock |
Webster |
Robins |
Yeni medyayı ekonomi-politik açısından ele alan ve Garnham, Golding, Murdock gibi kuramcıların öncülüğündeki yaklaşım: Bilişim teknolojilerini, piyasanın büyümesi ve ihtiyaçların üretilmesi noktasında “araç” olarak kabul ederken; yeni medya konusunda da, “tüketim pratiklerinin ekonomisine” odaklanılmasını öne sürer. Yeni medya, sermayenin ve üretimin 1970’lerden itibaren uluslararası hale gelerek küresel piyasaya yönelmesiyle gelişmiştir. Küreselleşme ve ticarileşmenin egemenliğini kurduğu bu süreçte, bilişim teknolojilerinin desteğiyle “hedef kitleler” daha küçük birimlere bölünmüş ve medya ürünleri daha önce olmadığı kadar piyasayla içi içe girmiştir.
14.Soru
Aşağıda insan ve topluma ilişkin verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
İnsanın doğa ile tam bir uyumu söz konusudur |
İnsan, doğrudan ve anında ilişkilerle, kendiliğinden gerçekleşecek bir çözüme sahiptir |
Toplum yaşamı, insanlığın gelişiminin bir aşamasıdır |
Toplum yaşamı insanlığın yakın döneminin ürünüdür |
Toplum, mutlak, önceden verili, bir örgütlenme biçimidir |
Temel varsayım, toplumun mutlak, önceden verili, otomatik olarak gerçekleşen, doğadan gelen bir örgütlenme biçimi olmadığıdır. Tam tersine toplum yaşamı yahut toplumsal örgütleniş biçimi, önündeki sorunları aşabilmek için insanın sonradan geliştirdiği bir çözüm biçimi olarak karşımıza çıkmıştır. Başka bir ifadeyle toplum yaşamı, insanlığın gelişiminin bir aşamasıdır. Toplum yaşamının insanlığın başlangıcına kadar geriye uzanması, bu örgütleniş biçiminin mutlak ve verili olduğu izlenimini doğurmaktadır. Söz konusu örgütleniş biçiminin tarihin başlangıcından itibaren görülmesi onun otomatik şekilde gerçekleşen mutlak bir olay olduğunu göstermediği gibi, tersine insanların ilk ilişkilerinde önlerine çıkan sorunlarını kendi başlarına çözemedikleri ve çözümü toplum yaşamına geçmekte buldukları anlamına gelmektedir. İnsan, doğal donanımı açısından belki de canlıların en zayıf olanıdır. Bu yüzden de doğa ile tam bir uyumu söz konusu değildir. Doğru cevap C’dir.
15.Soru
1980’lerde değişimler paralelindeki toplumu tanımlamak için Marshall McLuhan hangi kavramı kullanmıştır?
Teknogratik çağ |
Enformasyon toplumu |
Bilgi toplumu |
Network toplumu |
Küresel köy |
1980’lerde tümüyle belirginleşen bu değişimler paralelindeki toplumu tanımlamak için; Zbigniew Brzezinski “teknokratik çağ”, Daniel Bell “sanayi-sonrası toplum”, Peter F. Drucker “bilgi toplumu”, Yoneji Masuda “enformasyon toplumu”, Manuel Castells “network toplumu” ve Marshall McLuhan “küresel köy” kavramlarını kullanmıştır.
16.Soru
Mobil iletişim teknolojilerini satın alma gücüne bağlı farklılıklar, mobil teknolojilere erişimi doğrudan etkileyen hangi etkenler arasında yer almaktadır?
endüstriyel etkenler |
ekonomik etkenler |
coğrafi özellikler |
sosyolojik etkenler |
politik etkenler |
Yoksul kesim içerisinde mobil teknolojiye dair dinamik ve sıcak bir ilgi olduğuna tanık olmuştuk; ancak teknolojinin bir bölge üzerinde dengeli yayılımı, ancak alt yapı için gerekli harcamaların yapılabilmesiyle mümkün olabiliyor.
17.Soru
1632-1704 yılları arasında yaşamış, liberalizmin öncü isimlerinden olan ve 1694’de parlamentoda basın üzerindeki devlet sansürünün neden kaldırılması gerektiğini 18 madde ile açıklayarak bir konuşma yapan, sansüre devam etmenin önemli ekonomik sonuçları olacağını, sansürün İngiliz basımcılarının ticaretini zedelerken, onların diğer ülke basımcıları ile rekabetini zorlaştıracağını ileri süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
John Locke |
Thomas Mann |
James Harrington |
Thomas Hobbes |
John Milton |
XVII. yüzyılda basın özgürlüğüne yönelik düşünceleriyle öne çıkan bir diğer önemli düşünür John Locke’tur. 1632-1704 yılları arasında yaşamış liberalizmin öncü isimlerinden John Locke, 1694’de parlamentoda basın üzerindeki devlet sansürünün neden kaldırılması gerektiğini on sekiz madde ile açıklayan bir konuşma yapmış, sansüre devam etmenin önemli ekonomik sonuçları olacağını, sansürün İngiliz basımcılarının ticaretini zedelerken, onların diğer ülke basımcıları ile rekabetini zorlaştıracağını ileri sürmüştür. Locke, ayrıca “Özel İzin Yasası”nın hantal ve gereksiz olduğunu, genel yasaların ahlaksız kişilere karşı yeterli korumayı zaten sağladığını savunmuştur.
18.Soru
“On Liberty” (Özgürlük Üzerine) adlı eser kim tarafından kaleme alınmıştır ?
John Keane
|
John Milton
|
John Stuart Mill
|
Ali Suavi
|
Namık Kemal
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi teknolojik gelişmelerin büyük kısmına uzak kalmış, küreselleşme sürecinin bir parçası olan bilgi ve iletişim teknolojilerinden haberdar olmayan dolayısıyla küresel toplumun dışına itilmiş bireyleri grupları veya toplumları tanımlamak amacıyla kullanılan kavramdır?
Dörüüncü dünya |
Birinci dünya |
Üçüncü dünya |
Beşinci dünya |
İkinci dünya |
Castells’in dördüncü dünyası, teknolojik gelişmelerin büyük kısmına uzak kalmış, küreselleşme sürecinin bir parçası olan bilgi ve iletişim teknolojilerinden haberdar olmayan, dolayısıyla bu teknolojiler yoluyla sürekli etkileşim halinde bulunan küresel toplumun dışına itilmiş bireylerden, gruplardan, toplumlardan oluşur. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.
20.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi '' kitle medyasını, demokrasinin saptırılması ve akılcı tartışmaların gerçekleşebileceği koşut alanların oluşturulmasını bir düş '' olarak gören isimdir?
Jean Baudrillard
|
Jurgen Habermas
|
Marshall McLuhan
|
Manuel Castells
|
George Friedman
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ